Jest to historia Thora, następcy tronu z Asgardu, który zostaje wygnany z ojczyzny na Ziemię, gdzie poznaje astrofizyczkę Jane Foster. Pozbawiony swoich nadludzkich możliwości musi powstrzymać swojego adoptowanego brata Lokiego w przejęciu tronu Asgardu.
Światowa premiera filmu miała miejsce 17 kwietnia 2011 roku w Sydney. W Polsce zadebiutował on 29 kwietnia tego samego roku. Przy budżecie 150 milionów dolarówThor zarobił prawie 450 milionów dolarów. Film otrzymał również przeważnie pozytywne oceny od krytyków.
Streszczenie fabuły
W 965 roku Odyn, król Asgardu, prowadzi wojnę przeciwko Lodowym Gigantom z Jotunheimu i ich przywódcy Laufeyu, aby powstrzymać ich przed zdobyciem dziewięciu światów, w tym również Ziemi. Asgardczycy pokonują Lodowych Gigantów i odbierają im ich źródło mocy, Urnę Przedwiecznej Zimy[3][4].
W czasach współczesnych syn Odyna, Thor, przygotowuje się do objęcia tronu Asgardu. Ceremonia zostaje przerwana, kiedy Lodowi Giganci próbują odzyskać Urnę. Thor udaje się do Jotunheim razem z bratem Lokim, przyjaciółką Sif i trójką wojowników: Volstaggiem, Fandralem i Hogunem, aby skonfrontować się z Laufeyem. W bitwie interweniuje Odyn, aby uratować Asgardczyków, jednak rozejm z Lodowymi Gigantami zostaje zniszczony. Wobec arogancji syna Odyn odbiera mu jego boską moc i wypędza go na Ziemię jako śmiertelnika. Wysyła tam również jego młot, Mjølner, chroniony przez zaklęcie, które pozwala na podniesienie go tylko osobie tego godnej[3][4].
Thor zostaje odnaleziony na Ziemi przez astrofizyczkęJane Foster, jej asystentkę Darcy Lewis i mentora Erika Selviga. Miejscowa ludność odnajduje Mjølner, który wkrótce zostaje objęty badaniami T.A.R.C.Z.Y., nad którymi czuwa agent Phil Coulson. Rekwiruje on również badania Foster dotyczące tunelu, którym Thor dostał się na Ziemię. Ten ostatni dowiaduje się, że jego młot znajduje się niedaleko, i wyrusza na jego poszukiwanie. Gdy dociera na miejsce, okazuje się, że nie może go podnieść. Zostaje zatrzymany przez T.A.R.C.Z.Ę., a następnie uwolniony dzięki pomocy Selviga. Thor godzi się z wygnaniem i rozwija swój romans z Foster[3][4].
Loki odkrywa, że jego prawdziwym ojcem jest Laufey i że został adoptowany przez Odyna po zakończeniu wojny. Kiedy Odyn wpada w głęboki sen, aby odzyskać siły, Loki obejmuje tron i oferuje Laufeyowi szansę na zabicie Odyna i odebranie Urny. Sif niezadowolona z rządów Lokiego wraz z trójką wojowników przekonują Heimdalla, strażnika Bifröstu (mostu służącego do podróży między światami), aby umożliwił im przejście na Ziemię. Loki, odkrywając ich plan, wysyła na Ziemię Niszczyciela, aby zabił Thora. Sif wraz z wojownikami odnajdują Thora, ale nie radzą sobie z atakiem Niszczyciela. Thor postanawia ofiarować się, by ocalić wszystkim życie; zostaje uderzony przez Niszczyciela i jest bliski śmierci. Jego poświęcenie dowodzi, że jest godny Mjølnera. Młot powraca do niego, przywracając jego boską moc. Thor pokonuje Niszczyciela, po czym żegna się z Foster, lecz obiecuje powrócić. Udaje się, wraz z Sif i wojownikami, do Asgardu, by skonfrontować się z bratem[3][4].
W Asgardzie Loki zdradza i zabija Laufeya ujawniając przy tym swój plan zniszczenia Jotunheimu za pomocą Bifröstu, aby udowodnić, że jest godny swego przybranego ojca. Thor powraca i walczy z Lokim na Bifröście, niszcząc most. Odyn budzi się i próbuje zapobiec ich upadkowi w przepaść w wyniku zniszczenia mostu. Kiedy Odyn odmawia uznania Lokiego, ten spada w przepaść. Thor przyznaje ojcu, że nie jest gotowy na objęcie tronu Asgardu. Na Ziemi Foster wraz z zespołem szuka sposobu na otworzenie portalu łączącego ich z Asgardem[3][4].
W scenie po napisach, Nick Fury w siedzibie T.A.R.C.Z.Y. prosi Selviga o zbadanie tajemniczego obiektu w kształcie sześcianu. Niewidzialny Loki skłania Selviga, aby się zgodził[3][4].
Chris Hemsworth jako Thor, następca tronu Asgardu, syn Odyna i Friggi. Jego bronią jest młot Mjølner, dzięki któremu może wzywać pioruny oraz nimi władać[5]. Dakota Goyo wcielił się w Thora jako dziecko[6].
Na początku lat dziewięćdziesiątych Sam Raimi przedstawił pomysł na film o Thorze. Spotkał się on wtedy ze Stanem Lee i przedstawił projekt 20th Century Fox, jednak studio nie było zainteresowane[26]. Do projektu powrócono po sukcesie filmu X-Men z 2000 roku i rozważano go w postaci filmu telewizyjnego. Stacja telewizyjna UPN zainteresowana była jego emisją, a Tyler Mane został obsadzony w tytułowej roli[27]. W maju 2000 roku Marvel Studios nawiązało współpracę z Artisan Entertainment, aby sfinansować produkcję filmu[28]. W lipcu 2004 roku Sony Pictures Entertainment zakupiło prawa do filmu, a w grudniu rozpoczęto negocjacje z Davidem Goyerem dotyczące napisania scenariusza i reżyserii[29]. W 2005 roku rozmowy z Goyerem nadal trwały, ale ostatecznie zakończyły się fiaskiem[30].
W kwietniu 2006 roku poinformowano, że Mark Protosevich napisze scenariusz, a projekt został przejęty przez Paramount Pictures po nabyciu praw do dystrybucji od Sony[31]. W tym samym roku ogłoszono, że za produkcję będzie odpowiadało Marvel Studios[32]. W sierpniu 2007 roku zatrudniło Matthew Vaughna na stanowisko reżysera filmu[33]. Vaughn również zmodyfikował scenariusz Protosevicha, aby zmniejszyć budżet filmu o połowę. Początkowa wersja Protosevicha zakładała budżet w wysokości 300 milionów dolarów[34]. Po sukcesie filmu Iron Man z 2008 roku studio wyznaczyło amerykańską datę premiery na 4 czerwca 2010 roku, a Iron Man 2 miał posłużyć do przedstawienia postaci Thora[35].
W maju 2008 roku Vaughn został zwolniony z projektu, a studio poprosiło Protosevicha o napisanie nowego scenariusza i rozpoczęło poszukiwania nowego reżysera[36]. Guillermo del Toro prowadził rozmowy ze studiem dotyczące objęcia stanowiska reżysera filmu, jednak zrezygnował na rzecz pracy nad Hobbitem[37]. W grudniu poinformowano, że Kenneth Branagh został zatrudniony na stanowisku reżysera[38]. W marcu 2009 roku amerykańska data premiery filmu została dwukrotnie przesunięta. Początkowo na 17 czerwca 2011 roku[39], a później na 20 maja[40]. W styczniu 2010 roku data premiery została ponownie przesunięta, tym razem na 6 maja[41]. Ujawniono wtedy, że nad scenariuszem pracowali również Ashley Miller, Zack Stentz i Don Payne[42]. Studio, reżyser i scenarzyści konsultowali się z naukowcami z National Academy of Sciences z programu „Science & Entertainment Exchange”, aby zapewnić realistyczne tło naukowe w filmie[43].
W styczniu 2010 roku, kilka dni przed rozpoczęciem zdjęć, poinformowano, że Townsenda zastąpi Joshua Dallas[17]. W tym samym miesiącu ujawniono, że Clark Gregg powróci jako Phil Coulson[18], a do obsady dołączyła Adriana Barraza[48]. Ostatecznie sceny z jej udziałem zostały wycięte[49]. W kwietniu Jackson poinformował, że jednak nie pojawi się w filmie[50], a w lutym 2011 roku ujawnił, że nagrał jedynie występ cameo[25].
Dodatkowe zdjęcia do filmu zrealizowano w październiku[55]. Scenę po napisach wyreżyserował Joss Whedon[56]. Montażem zajął się Paul Rubell[54]. Efekty specjale zostały stworzone przez studia produkcyjne: Whiskytree, BUF Compagnie, Digital Domain, Luma Pictures, Fuel VFX, Evil Eye Pictures, The Third Floor i Legacy Effects, a odpowiadał za nie Wesley Sewell. Whiskytree zajęło się efektami związanymi z wyglądem Asgardu. BUF Compagnie pracowało nad wyglądem Bifröstu i obserwatorium Heimdalla. Digital Domain stworzyło sceny w Jotunheim, a także wygląd Lodowych Gigantów. Luma Pictures pracowało nad scenami z Niszczycielem i scenami na Ziemi. Legacy Effects przygotowało wygląd zbroi Lodowych Gigantów[57].
Muzyka
Patrick Doyle został zatrudniony do skomponowania muzyki do filmu[58]. Ścieżka dźwiękowa została nagrana w Air Lyndhurst Studio w Londynie z udziałem London Symphony Orchestra pod kierownictwem Jamesa Shearmana[59]. Album z muzyką Doyle’a, Thor Original Motion Picture Soundtrack, został wydany 3 maja 2011 roku przez Buena Vista Records[60].
W filmie ponadto został wykorzystany utwór „Walk” zespołu Foo Fighters. Kevin Feige wyjawił, że został on włączony do filmu w ostatniej chwili[61].
6 lipca 2011 roku Marvel Comics wydało nieoficjalny komiks Captain America & Thor: Avengers, za którego scenariusz odpowiadał Fred Van Lente, a za rysunki Ron Lim. Jest to zbiór dwóch opowiadań zainspirowanych odpowiednio filmami Thor i Kapitan Ameryka: Pierwsze starcie[67]. 16 stycznia i 20 lutego 2013 roku została wydana dwu-zeszytowa adaptacja filmu, Marvel’s Thor, ze scenariuszem Christosa Gage’a i rysunkami Briana Haberlina[68][69].
23 grudnia 2015 roku został wydany cyfrowo Guidebook to the Marvel Cinematic Universe: Marvel’s Thor, który zawiera fakty dotyczące filmu, porównania do komiksów oraz informacje produkcyjne[3]. 5 kwietnia 2017 roku udostępniono drukiem wydanie zbiorcze, w którym znalazła się także treść tego przewodnika, zatytułowana Marvel Cinematic Universe Guidebook: The Avengers Initiative[70].
Wydanie
Jaimie Alexander podczas premiery w Sydney.
Światowa premiera filmu Thor miała miejsce 17 kwietnia 2011 roku w Event Cinemas na George Street w Sydney[71]. Amerykańska premiera odbyła się 2 maja w El Capitan Theatre w Los Angeles[72]. W obu wydarzeniach uczestniczyła obsada i ekipa produkcyjna filmu oraz zaproszeni specjalni goście. Premierom tym towarzyszył czerwony dywan oraz szereg konferencji prasowych[71][72].
2 kwietnia 2013 roku został wydany również w 10-dyskowej wersji kolekcjonerskiej Marvel Cinematic Universe: Phase One Collection, która zawiera 6 filmów Fazy Pierwszej[78], a 15 listopada tego samego roku został zawarty w specjalnej edycji zawierającej 23 filmy franczyzy tworzące The Infinity Saga[79].
Odbiór
Box office
Thor mając budżet wynoszący 150 milionów dolarów[80], w weekend otwarcia na świecie zarobił ponad 89 milionów dolarów debiutując w 56 krajach[81], a w weekend otwarcia w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie uzyskał dochód prawie 66 milionów. Jego łączny przychód z biletów na świecie osiągnął prawie 450 milionów dolarów, z czego w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie zarobił ponad 180 milionów[80].
Do największych rynków należały: Wielka Brytania (22,5 miliona), Australia (20,1 miliona), Meksyk (19,5 miliona), Francja (18,4 miliona), Rosja (16,5 miliona), Niemcy (16 milionów) i Korea Południowa (14,8 miliona). W Polsce w weekend otwarcia film zarobił prawie 480 tysięcy dolarów, a w sumie ponad 1,6 miliona[80].
Krytyka w mediach
Film spotkał się z przeważnie pozytywną reakcją krytyków. W serwisie Rotten Tomatoes 77% z 287 recenzji uznano za pozytywne, a średnia ocen wystawionych na ich podstawie wyniosła 6,7/10[82]. Na portalu Metacriticśrednia ważona ocen z 40 recenzji wyniosła 57 punktów na 100[83]. Natomiast według serwisu CinemaScore, zajmującego się mierzeniem atrakcyjności filmów w Stanach Zjednoczonych, publiczność przyznała mu ocenę B+ w skali od F do A+[84].
Megan Lehmann z „The Hollywood Reporter” napisała: „Ciskający młotem bóg piorunów rozpoczyna lato superbohaterów z hukiem”[85]. Richard Roeper z „Chicago Sun-Times” stwierdził: „Dzięki uroczej, zabawnej i ujmującej grze australijskiego aktora Chrisa Hemswortha w roli tytułowej, Thor jest najbardziej rozrywkowym filmem o superbohaterach od czasów oryginalnego Spider-Mana”[86]. Richard Kuipers z „Variety” stwierdził: „Thor jest dobry tak długo, jak długo kopane są tyłki, a konflikt rodzinny rozgrywa się w niebiańskich wymiarach, ale jest mniej ekscytujący podczas raczej krótkiego wygnania nordyckiego boga-wojownika na Ziemię”[87]. A.O. Scott z „The New York Times” napisał: „normą w tym gatunku jest mieszanka młodzieńczych emocji, bezczelny humor, fajne efekty specjalne i przesadne sekwencje akcji, formuła, która przy odpowiednim castingu może sprawić, że niektóre okazy (jak pierwszy film Iron Man) będą wyglądać lepiej... Thor próbuje podążać tą drogą. Wymagane tematy – zemsta i zdrada, siła i racja, miłość i obowiązek – są należycie odhaczane”[54]. Kenneth Turan z „Los Angeles Times” stwierdził: „mamy tu do czynienia z estetycznym dystansem między elementami przewidywalnymi a nieoczekiwanymi. „Thor” ma swoje mocne strony, ale w końcu jest czymś w rodzaju miszmaszu z zadatkami na to, by być bardziej interesującym, niż jest w stanie być”[88]. Chris Hewitt z „Empire Magazine” napisał: „to powrót do formy dla Marvela, przedstawiający nowego bohatera, którego z radością zobaczymy ponownie za około rok”[89].
Michał Chudoliński z tygodnika „Polityka” stwierdził: „Uwielbiamy patrzeć, gdy on i jemu podobni bohaterzy walczą w słusznej sprawie, ponieważ daje to nam poczucie bezpieczeństwa i spokoju, choćby było tylko złudną fikcją. Szczególnie teraz, gdy w kinach puszczany jest film o jego perypetiach, udanie łączący motyw superbohaterów z estetyką adaptacji Władcy PierścieniPetera Jacksona”[90]. Dariusz Kuźma z serwisu Stopklatka.pl napisał: „Thor nie jest filmem bezbłędnym, bowiem i pod kątem fabuły, i rozwiązań inscenizacyjnych można by się do kilku rzeczy przyczepić... jest natomiast małym zaskoczeniem, bo o ile można było się spodziewać porządnego blockbustera z masą akcji i atrakcji, Kennethowi Branaghowi udało się przemycić do swojego filmu coś więcej”[91]. Dawid Rydzek z portalu NaEkranie.pl napisał: „Odziany w czerwoną pelerynę, srebrzystą zbroję i z wielkim, nieporęcznym, ciężkim młotem, nordycki bóg wkracza na ekrany kin na całym świecie. I trzeba przyznać, robi to z niebywałą gracją. Nowy film ze stajni Paramount Pictures to kawał dobrej zabawy, to kino akcji ze świetnymi efektami specjalnymi podane w lekkim, strawnym stylu doprawione szczyptą humoru. Nie jest to może poziom pierwszego Iron Mana, ale niewiele brakuje”[92]. Joanna Moreno z portalu Onet.pl stwierdziła, że: „Thor nie jest najlepszą ekranizacją komiksu. Nie jest też najgorszą”[93]. Łukasz Muszyński z portalu Filmweb napisał: „Jak każdy reżyser z szekspirowskim rodowodem, Branagh przykłada dużą wagę do aktorstwa. Hemsworth jako Thor ma szelmowski uśmiech, kaloryfer na brzuchu i tyle buty, że można by nią obdzielić połowę polskich krytyków filmowych. Jeszcze lepszy jest Tom Hiddleston wcielający się w Lokiego. Już dawno w żadnej ekranizacji komiksu nie widziałem tak zniuansowanej i psychologicznie wiarygodnej postaci czarnego charakteru”[94].
W lipcu 2019 roku poinformowano, że Waititi zajmie się reżyserią czwartej części[124]. W tym samym miesiącu Feige oficjalnie zapowiedział Thor: Miłość i grom[125]. Waititi odpowiadał również za jego scenariusz. Film miał premierę w 2022 roku[126]. W tytułowej roli powrócił ponownie Hemsworth, a obok niego w głównych rolach wystąpili: Thompson, Portman, Alexander, Christian Bale i Russell Crowe[127].
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
