Idris Elba, właśc. Idrissa Akuna Elba[1] (ur. 6 września1972 w Londynie) – brytyjski aktor filmowy, telewizyjny i teatralny, zdobywca Złotego Globu dla najlepszego aktora w miniserialu lub filmie telewizyjnym za rolę w produkcji Luther (2011). Poza tym nagrywa własną muzykę oraz działa jako DJ pod pseudonimami Big Driis i Big Driis the Londoner[2].
Elba urodził się jako Idrissa Akuna Elba, a podczas nauki w szkole w Canning Town skrócił swoje pierwsze imię. Jego matka, Eve (z domu White), pochodziła z Ghany, natomiast ojciec, Winston Elba, z Sierra Leone[6]. Elba dorastał jako jedynak w East Ham[7]. W wieku 14 lat zaczął pomagać swojemu wujkowi, który zajmował się zapewnianiem muzyki na weselach. Po niecałym roku Elba rozpoczął z przyjaciółmi własny muzyczny biznes[3][8]. Mając 16 lat porzucił szkołę i wygrał miejsce w National Youth Music Theatre. Od tego czasu imał się różnych zajęć, w tym m.in. cold callingowej sprzedaży, aby opłacić rachunki, w międzyczasie grając w Crimewatch, serii rekonstruującej morderstwa. Poza tym, w wieku 19 lat, pracował jako DJ w nocnych klubach pod pseudonimem Big Driis. Niedługo po tym zaczął brać udział w przesłuchaniach do seriali telewizyjnych. W 1989 podjął się pracy na nocną zmianę w fabryce Forda w Londynie. Elba zaczął traktować aktorstwo poważnie podczas nauki w szkole średniej, w czym pomogła mu nauczycielka tego przedmiotu, Susan McPhee.
Telewizja
Mimo że działalność aktorska Elby rozpoczęła się oficjalnie w 1992, dopiero trzy lata później otrzymał swoją pierwszą rolę w serialu Bramwell. W 1995 roku po raz pierwszy został wymieniony w czołówce, przy okazji występu w jednym z odcinków serialu Absolutnie fantastyczne[9]. W kolejnych latach pojawiał się w rolach drugoplanowych w wielu brytyjskich serialach, w tym m.in.: The Bill, Degrees of Error, The Ruth Rendell Mysteries, The Governor, Family Affairs, Ultraviolet oraz Dangerfield[9].
Elba podjął decyzję o wyjeździe do Nowego Jorku, a do Anglii wracał tylko po to, aby brać udział w nagraniach, w tym np. serialu Sprawy inspektora Lynleya[3]. W 2001 wystąpił jako Achilles w sztuce Troilus and Cressida[3]. W tym samym roku zagrał w jednym z odcinków serialu Prawo i porządek, a rok później dostał angaż do Prawa ulicy, w którym występował przez dwa lata[9]. W 2005 roku wcielił się w postać kapitana Augustina Muganzy w filmie telewizyjnym Czasem w kwietniu, mówiącym o ludobójstwie w Rwandzie[9]. W 2007 roku Elba pojawił się w specjalnym programie Black Entertainment TelevisionBlack Men: The Truth[10].
W 2008 zagrał w serialu The No. 1 Ladies’ Detective Agency, filmowanym w Botswanie. Premierowy odcinek wyemitowany został 23 marca i osiągnął 6,3 miliona widzów i 27% udziału w rynku[11]. Rok później pojawił się w amerykańskim serialu Biuro[11]. W 2009 zaczął grać tytułową rolę w serialu BBC, Luther, za którą dostał Złoty Glob[12].
Kariera filmowa
W 2001 wystąpił w Buffalo Soldiers, jednak film został szybko wycofany z kin ze względu na polityczny oddźwięk. W 2005 zagrał w obrazie The Gospel, a w 2007 wystąpił z Hilary Swank w horrorze Plaga[9].
W 2007 zagrał główną rolę w dramacie Moje córki oraz jedną z drugoplanowych ról w filmie 28 tygodni później[9]. W tym samym roku wcielił się również w postać Tango w thrillerze Amerykański gangster oraz pojawił się w obrazie This Christmas[13].
Elba był w przeszłości żonaty; w wywiadzie przyznał, że jego była żona jest wspaniałą osobą, ale chcieli innych rzeczy w życiu, dlatego musieli się rozstać[22]. Z tego związku ma córkę, Isan, która urodziła się w 2002. Elba był wielokrotnie widywany z byłą żoną po rozwodzie, gdyż, jak powiedział, pozostają w przyjacielskich stosunkach[19]. Elba przyjaźni się z Seanem Combsem i Ludacrisem, a większość czasu spędza w Atlancie, gdzie mieszka jego córka. W kwietniu 2009 roku Elba został ambasadorem akcji przeciw przemocy[23]. Elba jest kibicem londyńskiej drużyny Arsenal FC, podczas gdy jego ojciec to fan Manchester United[24].
W październiku 2016 stoczył swoją pierwszą walkę w kickboxingu w pojedynku w London’s York Hall i wygrał ją. W filmie dokumentalnym na kanale Discovery ChannelIdris Elba: Fighter (2017), Elba podróżuje po całym świecie i doskonali swoje umiejętności w boksie tajskim i kickboxingu[25].
Image
W 2004 i 2005 Elba wybierany był jednym z najprzystojniejszych mężczyzn planety według magazynu „Essence”. Idris w 2007 roku umieszczony został również przez magazyn People na dorocznej liście 100 najpiękniejszych[26]. W sierpniu 2009 roku pojawił się na okładce Essence[21].