w testamencie śląskiego wielmoży Jana Sybocica zawarte zostały najstarsze pisane informacje o stosunkach osadniczych w rejonie późniejszego Prudnika. Jan był właścicielem pobliskich wsi Jasiona, Skrzypiec, Krzyżkowice, Czyżowice i Lubrza[1].
jesienią podpisana została ugoda pomiędzy biskupem ołomunieckimBrunonem i księciem opolskim Władysławem II, która zakończyła kilkuletni konflikt na pograniczu czesko-opolskim ustaleniem granic. Czeski wielmoża Wok z Rożemberka otrzymał od króla Przemysła Ottokara II zadanie udzielenia pomocy osadnikom na prawie niemieckim na terenie objętym rokowaniami granicznymi i zadbanie o zasiedlenie pogranicznych obszarów[3].
pomiędzy 6 listopada a połową grudnia Wok z Rożemberka założył w zakolu rzeki Prudnikgotycki zamek Wogendrüssel, który kontrolował ruch na szlaku handlowym z Nysy do Opawy. Założenie zamku w tym miejscu jest równoznaczne z założeniem Prudnika jako miejscowości[3].
w styczniu Wok z Rożemberka opuścił okolice Prudnika[4].
1262
4 czerwca zmarł Wok z Rożemberka. Jego dobra wokół Prudnika przeszły na syna Henryka[2].
1279
zakończenie początkowego procesu rozwojowego, który ukształtował miasto. Powstało przedzamcze i kościół parafialny. Pierwszymi osadnikami w Prudniku byli Czesi. Henryk z Rożemberka uzyskał dla Prudnika lokację miasta na prawie magdeburskim[5].
XIV wiek
1302
w dokumencie wystawionym w Prudniku Henryk z Rożemberka poświadczył w mieście transakcję kupna-sprzedaży. Wskazuje to, że rycerz rezydował w tym czasie w zamku w Prudniku[4].
Herb szlachecki Lis, którym posługiwał się ród Schnellewalde
1310
4 czerwca zmarł Henryk z Rożemberka. Okręg prudnicki znalazł się w posiadaniu rycerskiego rodu Schnellewalde[6].
1321
wzmianka o pierwszym znanym proboszczu prudnickiej parafii o nazwisku Milota. Był on Słowianinem (Czechem lub Polakiem)[6].
22 czerwca jako „Pan Prudnika” wymieniony jest w dokumencie Jaksa z Szybowic[7].
21 lipca Jaksa z Szybowic potwierdził nadania dla miejscowego proboszcza[8]. Zakończył spory z duchownymi o parafię w Prudniku i potwierdził dobra jej przynależne[7].
1327
najstarsza informacja o drewniano-ziemnych fortyfikacjach w Prudniku[6].
książę Władysław Opolczyk przekazał miastu dochody z opłat sądowych, a także, celem zwiększenia obszaru i zaludnienia, podarował miastu wieś Stary Chocim[6].
1373
w mieście i okolicy rozpoczęła się epidemia dżumy, w wyniku której zmarli niemal wszyscy mieszkańcy Prudnika. Nieliczna grupa mieszkańców schroniła się w pobliskich górach. Po powrocie postanowili spalić zabudowania, a następnie rozpoczęli odbudowę miasto[11].
1388
miasto uzyskało zgodę na budowę młyna do mielenia kory dębowej. Stanął on nad Górną Młynówką, na północny zachód od zamku[12].
pieczęć dokumentu w formie muru i wież wskazuje na wzniesienie w mieście murowanych obwarowań[6]. Jest to także najstarsza znana forma herbu Prudnika[13].
informacje o drewnianym budynku szkoły parafialnej przy dzisiejszej ulicy Jagiellońskiej[6].
30 kwietnia miasto Prudnik wraz z zamkiem i okolicami znalazły się w rękach Piastów opolskich tytułem zastawu[17]. Warunkiem sprzedaży było poręczenie przez Prudnik długu biskupa Konrada IV wobec kolegiaty otmuchowskiej[18].
1425
6 maja w dokumencie książę Bolko V został wspomniany jako pan Prudnika. W Prudniku występował niedział rodzinny, przez który Bolko V potrzebował zgody stryja Bernarda na wydawanie niektórych aktów prawnych[19].
1427
Bolko V potwierdził wcześniejszy przywilej zezwalający na osiedlanie się Żydów w Prudniku, Białej, Głogówku i Strzeleczkach[20].
we wrześniu książę Bolko V przygotowywał obronę Prudnika przed husytami[21].
15 lub 16 marca husyci zdobyli i spalili Prudnik oraz okoliczne wsie. W lokalnej tradycji wschodnie przedmieście Prudnika, gdzie taboryci rozbili obóz, otrzymało nazwę Tabory. Mieszkańcy miasta zostali wzięci do niewoli[22].
1430
wiosną książę Bolko V, w obliczu planowanego najazdu na księstwo nyskie, obsadził Prudnik i miejscowy zamek swoją załogą, traktując miasto jako bazę operacyjną[17].
21 sierpnia książę Bolko V darował prudnickim mieszczanom opuszczoną wieś Nowy Chocim[23], aby ułatwić odbudowę miasta[24].
krótko po 21 sierpnia dobra prudnickie zajął książę Konrad IV Starszy[24].
w pierwszych dniach grudnia Prudnik został ponownie zajęty przez husytów, którzy przekazali władzę nad miastem sprzymierzonemu z nimi księciu Bolkowi V[25].
na początku maja Prudnik został oblężony przez husytów i Bolka V, którzy ponownie zdobyli miasto[26].
1437
17 czerwca książę Bernard niemodliński odstąpił Bolkowi V połowę zamku i miasta: Głogówek i Prudnik wraz z przyległościami, dotychczas posiadanymi tytułem zastawu, a także zamek w Chrzelicach i miasto Krapkowice[23].
1447
9 sierpnia zmarł biskup Konrad IV. Rajcy miejscy Prudnika nie zgodzili się na spłatę jego długu wobec kolegiaty otmuchowskiej. Dowiedli, że nie zdążył pobrać pieniędzy przed śmiercią, więc kolegiata niesłusznie domagała się ich zwrotu[18].
1460
29 maja zmarł książę głogówecko-prudnicki Bolko V. Księstwo wraz z Prudnikiem przejął książę Mikołaj I opolski[27].
1461
15 lutego Dorota Snellwaldyne zbyła czynsze z dworu w Prudniku[28].
1464
23 marca Prudnik i okoliczne wsie, w ramach kary za odmówienie spłaty długu Konrada IV wobec kolegiaty otmuchowskiej, zostały obłożone ekskomuniką zatwierdzoną przez papieża Piusa II[18].
król Polski Zygmunt I Stary na Sejmie w Prudniku wymógł uchwałę zaciągnięcia 200 żołnierzy lekkiej jazdy[30], którzy byli odtąd odpowiedzialni za utrzymywanie porządku publicznego na Śląsku[31].
1525
24 maja Jirzik Wirbieński sprzedał prudnickie starostwo Mateuszowi Choruli[32].
miasto odsprzedało Żydom działkę, gdzie założono pierwszy cmentarz żydowski w Prudniku, który jednocześnie był pierwszym nowożytnym kirkutem na Śląsku[34].
1554
protestanci przejęli dotychczas katolicki kościół św. Michała Archanioła[33].
„w piątek po 15 niedzieli po święcie Trójcy Świętej” Ursula Hammel, uznana za winną morderstwa swojego dziecka, została przebita kołkiem i pogrzebana żywcem[42].
1583
przy kościele św. Michała Archanioła wzniesiony został nowy szpital miejski[35].
Rada Miejska w Prudniku postanowiła sprzedać wsie Mieszkowice, Rudziczka i Włókno, jednocześnie kupując wieś Skrzypiec[37].
XVII wiek
Kamień Graniczny Królewskiego Miasta Prudnik w Krzyżkowicach
1604
Rada Miejska w Prudniku zakupiła wieś Krzyżkowice[37].
Makieta Prudnika w 1626
1627
1 lipca podpalono budynki na przedmieściu. Pożar rozprzestrzenił się na znaczną część miasta. Zniszczony został m.in. ratusz[11], kościół, szpital, szkoła i plebania[36].
1629
12 lutego na mocy decyzji cesarza Ferdynanda II kapitan La Mordie przepędził z Prudnika duchownych protestanckich, a miejscowa ludność protestancka była siłą zmuszana do przejścia na katolicyzm[43].
1642
Prudnik został zdobyty przez wojska szwedzkie[36].
1654
11 lipca do Prudnika przybyli kapucyni, którzy założyli w mieście swój klasztor. Był to pierwszy kapucyński klasztor na terenie Śląska[44].
1683
21 sierpnia przez Prudnik w kierunku Moraw przeszło około 3000 wozów z amunicją i żywnością wraz z częścią armii króla Jana III Sobieskiego, który jechał z wojskiem na odsiecz wiedeńską[45].
31 maja w wyniku wyładowań atmosferycznych doszło do pożaru folwarku miejskiego na przedmieściu. Folwark spłonął w ciągu godziny[11].
1735
8 sierpnia rozpoczął się pożar w domu sukiennika Kotowskiego przy obecnej ul. Ratuszowej, który następnie się rozprzestrzenił i w ciągu czterech godzin strawił 74 budynki mieszkalne, 17 stodół, klasztor kapucynów i kościół parafialny[11].
28 stycznia, w okresie I wojny śląskiej, do Prudnika wkroczyło pruskie wojsko pod dowództwem marszałka Schwerina. W mieście rozlokowano 2000 żołnierzy[47].
30 marca klasztor kapucynów w Prudniku odwiedził Fryderyk II Wielki, chcąc zobaczyć Boży Grób i biczujących się zakonników. Następnie ruszył w stronę Nysy, lecz po opuszczeniu Prudnika został spostrzeżony przez austriacki patrol. Uratował go młynarz z pobliskiej Moszczanki, który ukrył go za wielkim kołem młyńskim[48].
w grudniu, w okresie III wojny śląskiej i wojny siedmioletniej, na Rynku w Prudniku powieszono za dezercję polskiego szlachcica Mateusza Kutkowskiego[47].
1760
25 marca austriacki generał von Laudon i francuski generał Jacquemin zaatakowali Prusaków opuszczających Prudnik (bitwa o Prudnik). Austriacka kawaleria sześć razy podchodziła pod mury miasta, a następnie się wycofała. Prusacy wycofali się z Prudnika do Ścinawy Nyskiej przez Niemysłowice, Rudziczkę i Piorunkowice. Po drodze odbyło się kilka mniejszych walk między nimi i Austriakami[52].
30 czerwca do Prudnika przybył król Fryderyk II, by udzielić wsparcia generałowi Knoblochowi. Tuż po opuszczeniu miasta przez króla, zostało ono zaatakowane przez Austriaków. Generał Bethlen i jego wojsko zostali wyparci z miasta przez wojsko Fryderyka II[47].
15 lutego podpisano pokój w Hubertusburgu, kończący III wojnę śląską. Prudnik pozostał w granicach Królestwa Prus[47].
Miedzioryt z 1780 przedstawiający pożar miasta
1779
28 lutego w trakcie wojny o sukcesję bawarską Austriacy przeprowadzili atak artyleryjski na Prudnik, przez co spaliło się prawie całe miasto[48]. W odwecie Prusacy zniszczyli Karniów[55].
w sierpniu w Prudniku przebywał cesarz Józef II[56].
20 sierpnia przez Prudnik przejeżdżał król pruski Fryderyk Wilhelm II z orszakiem. Król został zakwaterowany w ratuszu, a jego syn Fryderyk Wilhelm III i hrabia Brühl gościli w domu Antoniego Königera przy Rynku. Odbył się bal z udziałem króla. Król opuścił Prudnik następnego dnia[59].
XIX wiek
1806
27 sierpnia wybuchł pożar w domu tkacza Schuberta. Pożar przeniósł się na Górne Przedmieście i strawił 45 domów oraz prudnicki zamek[11].
3 września w wyniku „nieostrożności jednej z mieszkanek miasta” spłonęły 4 budynki przy obecnej ul. Królowej Jadwigi[11].
1807
na początku roku, podczas wojen napoleońskich, Prudnik został zajęty przez armię francuską[60].
od 11 marca, dzięki edyktowi emancypacyjnemu wydanemu przez króla Fryderyka Wilhelma III, Żydzi mogli ponowie osiedlać się w Prudniku[64].
w posiadanie dóbr w sąsiedztwie Prudnika – wsi Trzebina, Miłowice, Wierzbiec i Włóczno – wszedł feldmarszałek Gebhard Leberecht von Blücher[65]. Blücher finansował rodziny poległych żołnierzy, przekazywał codziennie miejscowemu proboszczowi po kilka litrów piwa i płacił lekarzowi z Prudnika za leczenie ubogich chorych[66].
22 września przez Prudnik przejeżdżał król Fryderyk Wilhelm III, zmierzając na kongres pokojowy do Wiednia. Uznał on Prudnik za miasto „brudne i mało patriotyczne”, ponieważ zbyt mało mieszczan ustroiło się w pruskie kokardy narodowe[48].
1816
1 stycznia pełniącym obowiązki burmistrza został Karl Diebiutsch[62].
27 maja burmistrzem miasta został Gottfried Schultze[62].
1817
10 maja dokonano reformy administracyjnej. Siedzibę starosty powiatu prudnickiego przeniesiono z Głogówka do Prudnika[67].
1 września w wyniku pożaru spłonęły 4 domu i 11 stodół na Dolnym Przedmieściu[11].
24 lutego w wyniku podpalenia spłonął dom tkacza Augusta Pietscha oraz trzy sąsiednie budynki[69].
Joseph Bösel założył drugi w mieście zmechanizowany zakład produkujący obuwie[72].
1863
22 stycznia w kongresowym Królestwie Polskim wybuchło powstanie styczniowe przeciwko Imperium Rosyjskiemu. Komitet Centralny Narodowy w przygotowaniach do powstania wyznaczył Prudnik jako punkt kontaktowy i placówka gromadząca broń. Polacy prowadzili działalność konspiracyjną w okolicy miasta. Po wybuchu powstania zaostrzono kontrole na granicy prusko-austriackiej, każda osoba przybyła do Prudnika musiała zameldować się na policji, a miejscowy garnizon został postawiony w stan gotowości i przejął obowiązki jednostek wojskowych z pobliskich miast, które zostały wysłane na granicę prusko-rosyjską. W powstaniu styczniowym brali udział pochodzący z Prudnika Hieronim Olszewski, Piotr Linowski i Antoni Strogiński[74].
1 marca pełniącym obowiązki burmistrza Eduard Diebitsch[62].
29 lipca do opuszczonego klasztoru alkantarzystów przybyli franciszkanie z Góry Świętej Anny[70].
13 grudnia burmistrzem miasta został Josef Kammler[62].
20 września w Prudniku powstało Towarzystwo Upiększania Miasta (niem.Verschönerungsverein). Jego przewodniczącym został architekt ogrodowy Albrecht. Statutowym celem Towarzystwa było „upiększenie publicznych promenad i placów miasta Prudnik, jak i dbałość o piękno tak w mieście, jak i poza nim”[76].
5 lipca w Prudniku odbył się zjazd Związku Straży Pożarnych Opolskiego Okręgu Rządowego. W ramach zjazdu odbyły się pokazy pracy strażaków, parada dookoła rynku, koncerty oraz inne imprezy towarzyszące[79].
10 lipca, w wyniku wielodniowych intensywnych opadów deszczu, rozpoczęła się największa powódź jaka nawiedziła Prudnik, okrzyknięta „powodzią stulecia”. Zniszczeniu uległa znaczna część zabudowań w miejscowościach usytuowanych wzdłuż Złotego Potoku: w Jarnołtówku, Pokrzywnej, Moszczance, Łące Prudnickiej, a także w Prudniku[57]. Woda zawaliła domy na Taborach, a także zalała zakłady włókiennicze Fränkla. Zginęła jedna osoba[85]. W opisie powodzi stwierdzono, że „miasto wyglądało jak jezioro”. Straty w samym mieście oszacowano na 82,000 marek (w całym powiecie na 142,683)[57].
10 sierpnia cesarzowa Augusta Wiktoria w celu dokonania wizji lokalnej terenów objętych powodzią przybyła do Głuchołaz, następnie udała się do Jarnołtówka i do Prudnika. Jej wizyta zaowocowała decyzją o budowie zapory wodnej w Jarnołtówku, mającej zabezpieczyć Prudnik i okoliczne miejscowości przed powodziami[57].
1904
1 kwietnia burmistrzem miasta został Heinrich Metzner[62].
według spisu ludności z 1 grudnia, na 18864 mieszkańców Prudnika 18072 posługiwało się językiem niemieckim, 565 językiem polskim, 3 innym językiem, a 224 było dwujęzycznych[90].
Przyjazd pociągu z emigrantami górnośląskimi do Prudnika
1921
20 marca przeprowadzono plebiscyt na Górnym Śląsku. W jego zasięgu znalazła się tylko część powiatu prudnickiego. Prudnik był poza terenem plebiscytowym, choć istniały tu polskie organizacje, w tym Polska Organizacja Wojskowa Górnego Śląska, Związek Polaków w Niemczech i Polsko-Katolickie Towarzystwo Szkolne[94]. W Prudniku utworzono Polski Komitet Plebiscytowy na powiat prudnicki, jednak z czasem został przeniesiony z Prudnika do Głogówka, a następnie do Strzeleczek, ponieważ jego lokal w Prudniku został zdemolowany[95].
11 maja do Prudnika przybyli z Bawarii pierwsi ochotnicy niemieckiej formacji paramilitarnej Freikorps „Oberland”[97]. Nocowali w miejscowych barakach, po czym rozlokowano ich w okolicznych miejscowościach[98].
1922
wiosną założono klub piłkarski SV Guts Muths Neustadt[99].
18 września na zjeździe w Prudniku liderzy Katholische Volkspartei pod przewodnictwem Carla Ulitzki, opowiadający się dotychczas za przekształceniem prowincji Górny Śląsk w autonomiczne państwo związkowe Rzeszy Niemieckiej, stwierdzili iż wskutek podziału terytorium plebiscytowego oraz ugody z władzami Prus, okrojona „Prowincja Górnośląska powinna pozostać w pruskim związku państwowym”.
1934
burmistrzem miasta został Felix Scholz (NSDAP)[62].
w tajnym raporcie Sicherheitsdienst Prudnik został uznany za jeden z głównych ośrodków ruchu polskiego na Górnym Śląsku[100].
podczas nocy kryształowej z 9 na 10 listopada 1938 bojówki hitlerowskie spaliły prudnicką synagogę[102]. W mieście aresztowano wszystkich żydowskich mężczyzn w wieku od 20 do 60 lat[103].
1939
w sierpniu i we wrześniu prudnickie Gestapo na czele z Maxem Krausem przystąpiło do aresztowania polskich powstańców i działaczy Związku Polaków w Niemczech. Osoby te zostały następnie skierowane do obozu koncentracyjnego w Buchenwaldzie[104].
w Prudniku funkcjonowało komando pracy E 706 obozu Lamsdorf dla jeńców brytyjskich[109].
1944
26 września w zakładach włókienniczych w Prudniku założono podobóz niemieckiego obozu koncentracyjnego w Auschwitz, do którego skierowano około 400 kobiet; głównie Żydówki z Węgier, a także Niemki, Polki i Ukrainki[110].
w styczniu władze III Rzeszy ewakuowały do Prudnika urząd pocztowy w Gogolinie[111].
w styczniu z obozu pracy w Prudniku ewakuowano więźniarki pieszo do obozu Groß-Rosen. W tymże miesiącu przez Prudnik przeszły także kolumny więźniów z innych obozów. W toku tzw. marszu śmierci wiele osób zmarło lub zostało zamordowanych przez Niemców[112].
17 marca z Prudnika uciekli przedstawiciele władzy, działacze NSDAP z burmistrzem Scholtzem i Kreisleiterem Schrammem. Mieszkańcy miasta nie zostali poinformowani o tym, że zbliżają się Rosjanie. W ostatnich godzinach przed przybyciem Armii Czerwonej mieszkańcy zaczęli się chaotycznie mobilizować i łączyć w formacje Volkssturmu. Rozpoczęła się bitwa o Prudnik[115].
18 marca Armia Czerwona ostatecznie opanowała miasto. Prudnik miastem frontowym był aż do maja 1945 w związku z tym, że w niewielkiej odległości od miasta broniły się oddziały niemieckie, które skapitulowały dopiero w maju 1945[116].
23 kwietnia prudnicki Rynek, Plac Farny i Plac Zamkowy zostały zbombardowane przez lotnictwo radzieckie. Według proboszcza Franza Pietscha bombardowanie było spowodowane wystrzeleniem błędnych znaków świetlnych przez pijanych Rosjan[117].
11 maja polska administracja przejęła władzę cywilną w powiecie prudnickim[118].
3 czerwca grupa czeskich żandarmów i ochotników ze Zlatých Hor przybyła do Prudnika, obsadziła tutejszy ratusz i wywiesiła na nim czechosłowacką flagę. Ogłosiła przyłączenie Prudnika do Czechosłowacji. Wieczorem przybyli uzbrojeni polscy żołnierze. Zażądali od Czechów opuszczenia Prudnika i oddania broni[120].
4 czerwca Czesi wycofali się z Prudnika. Ostatecznie zrezygnowano z rozbrojenia żandarmów[121].
10 czerwca utworzono zalążki Miejskiej Zawodowej Straży Pożarnej w Prudniku. Jej pierwszym komendantem został Beniamin Szwankie[122].
na początku lipca niemieccy mieszkańcy Koźla zostali pieszo poprowadzeni do Prudnika, skąd w wagonach towarowych zostali przewiezieni do Zgorzelca[123].
16 lipca założono Powiatową Komendy Straży Pożarnej w Prudniku, której pierwszym komendantem był Leon Kwaśnikiewicz. Siedzibą Powiatowej Komendy Straży Pożarnej oraz Miejskiej Zawodowej Straży Pożarnej był budynek przy ul. Piastowskiej 20-22[122].
siedziba Sądu Okręgowego w Nysie została przeniesiona do Prudnika. Obszar jurysdykcyjny prudnickiego Sądu Okręgowego obejmował sądy grodzkie w: Korfantowie, Głogówku, Głuchołazach, Grodkowie, Niemodlinie, Nysie, Otmuchowie, Paczkowie i Prudniku[126].
25 grudnia miało miejsce pierwsze wydanie gazety „Głos Prądnika” (od 1946 pod nazwą „Nasz Głos”). Było to pierwsze pismo regionalne po wojnie na Ziemiach Odzyskanych pisane w języku polskim[127].
2 lipca na mocy ustawy o zmianie prawa o ustroju sądów powszechnych zlikwidowano Sąd Okręgowy w Nysie z siedzibą w Prudniku. Jego zadania przejął Sąd Powiatowy w Nysie[126].
1951
w Prudniku utworzono siedzibę Rejonu Eksploatacji Dróg Publicznych, obejmującego powiaty prudnicki i głubczycki[133].
30 września zgodnie z zarządzeniem Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu klasztor franciszkanów w Prudniku-Lesie przeszedł pod zarząd wojska[136].
1 października funkcjonariusze Urzędu Bezpieczeństwa nakazali franciszkanom opuszczenie Prudnika. Udali się oni do klasztoru w Borkach Wielkich. W klasztorze w Prudniku rozpoczęto prace adaptacyjne w związku z planowanym internowaniem w tym miejscu prymasa Stefana Wyszyńskiego[136].
6 października do przejętego przez wojsko klasztoru w Prudniku-Lesie przewieziono prymasa Stefana Wyszyńskiego[136]. Podczas pobytu w Prudniku Wyszyński ukończył szereg opracowań religijnych, takich jak „Szkice na Rok Liturgiczny” oraz część „Listu do neoprezbiterów”, a także zaczął opracowywać Jasnogórskie Śluby Narodu Polskiego[137].
12 października na terenie koszar w wyniku zaprószenia ognia przez żołnierzy wybuchł pożar na poddaszu bloku wojskowego, gdzie składowano broń i amunicję ćwiczebną. W gaszeniu pożaru brała udział straż z Prudnika i innych miejscowości województwa opolskiego, a także z czeskich Zlatých Hor[139].
„Podział administracyjny województwa opolskiego według stanu na dzień 31 sierpnia 1964 r.” wymienia integralne części miasta: Chocim, Górka, Lipy, Młyn Czyżyka[145].
na południu miasta rozpoczęto budowę osiedla spółdzielczego Marcelego Nowotki (od 1990 osiedle Wyszyńskiego) na ponad 600 mieszkań[146].
Widok na Rynek w Prudniku (1965)
1966
1 lipca reaktywowano Miejską Zawodową Straż Pożarną[139].
21 sierpnia w wyniku obfitych opadów deszczu Prudnik, Szybowice, Niemysłowice i Czyżowice nawiedziła powódź. Woda wystąpiła z koryta rzeki przy ul. Chrobrego i popłynęła ulicami Kolejową, Wiejską, Morcinka i Konopnickiej, wracając w koryto rzeki około pół kilometra dalej[152]. Fala wezbraniowa uszkodziła wiadukt kolejowy przy ul. Słowiczej[153]. Woda zalała tkalnię, farbiarnię i magazyny ZPB „Frotex”[152].
1978
w Prudniku rozpoczęła działalność firma Diversa, zajmująca się produkcją akwariów[154].
Strajk we „Frotexie”
1980
10 stycznia naczelnikiem miasta i gminy został Tadeusz Balcerkowski[155].
w Prudniku założony został zespół heavymetalowy Apex[156].
od 2 do 3 września miała miejsce akcja strajkowa w spółdzielni kółek rolniczych w Prudniku[158].
5 września w Zakładach Przemysłu Bawełnianego „Frotex” rozpoczęła się największa akcja protestacyjna w województwie opolskim. Strajkowało około 1500 osób. Przewodniczącym komitetu strajkowego został Włodzimierz Pucek[159].
6 września około 200 pracowników rozpoczęło strajk w Zakładzie Obuwia w Prudniku. Tego samego dnia przerwały też pracę dwa zakłady blacharskie i zakład rymarsko-tapicerski w prudnickiej Spółdzielni Pracy Różnej Wytwórczości „Ogniwo”[160].
8 września strajkowała załoga Spółdzielni Transportu Wiejskiego w Prudniku, a także Zakład Usług Telewizyjnych[160]. Do strajku we „Frotexie” dołączyła zawodowa Zakładowa Straż Pożarna[159].
9 września doszło do strajków w Spółdzielni Kółek Rolniczych, Państwowym Ośrodku Maszynowym oraz Oddziale WSS „Społem” w Prudniku[160].
10 września zawarto porozumienie pomiędzy zakładowym komitetem strajkowym a komisją złożoną z przedstawicieli Ministerstwa Przemysłu Lekkiego, Zjednoczenia Przemysłu Bawełnianego, Komitetu Miasta i Gminy PZPR oraz kierownictwa „Frotexu”, które zakończyło strajk w zakładzie[161]. Tego samego dnia rozpoczął się strajk w zakładzie nr 4 Opolskich Fabryk Mebli w Prudniku** 9 września doszło do strajków w Spółdzielni Kółek Rolniczych, Państwowym Ośrodku Maszynowym oraz Oddziale WSS „Społem” w Prudniku[160].
16 września akcję strajkową podjęło 320 pracowników Spółdzielni „Pionier”[162].
19 września zakończono akcję protestacyjną w Spółdzielni „Pionier”[162].
8 listopada przedstawiciele zakładowych organizacji związkowych z Prudnika i okolicznych gmin powołali Międzyzakładowy Komitet Założycielski NSZZ „Solidarność” Ziemi Prudnickiej[163][161].
Antykomunistyczna demonstracja przed kościołem św. Michała Archanioła
1981
31 marca do Prudnika przeniesiono z Opola Międzyzakładowy Komitet Strajkowy oraz zespół redakcyjny opolskiej prasy solidarnościowej, czyniąc z Prudnika związkową stolicą województwa[164].
3 maja w Parku Miejskim zorganizowano uroczystą mszę polową z okazji rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja[165].
8 sierpnia 1200 pracowników „Frotexu” w czynie społecznym wyprodukowało białe ręczniki frotowe z logo „Solidarności”. Ręczniki te zostały rozprowadzone wśród uczestników I Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ „Solidarność” w Gdańsku[167].
6 września w Prudniku odbył się festyn dla upamiętnienia pierwszej rocznicy strajku we „Frotexie”. Wzięło w nim udział około ośmiu tysięcy osób[167].
13 grudnia wprowadzono w Polsce stan wojenny. Wśród osób internowanych znaleźli się mieszkańcy Prudnika: Józef Boski, Henryk Nowaczek, Włodzimierz Pucek, Jakub Forystek[168]. Pomimo zaistniałej sytuacji, w kościele św. Michała Archanioła w Prudniku odbyła się uroczystość poświęcenia przez biskupa Wacława Wyciska sztandaru dla zakładowej organizacji NSZZ „Solidarność” przy ZPB „Frotex” oraz tablicy upamiętniającej stoczniowców poległych w grudniu 1970. Po nabożeństwie uformował się pochód. Tłum odprowadził sztandar pod bramę ZPB „Frotex”, gdzie odśpiewano „Mazurek Dąbrowskiego”[169].
w maju zapadła decyzja o internowaniu osób z rejonu Prudnika, gdzie obserwowano „szczególnie wiele przejawów konspiracyjnej działalności związkowo-opozycyjnej”. Internowano dwóch pracowników „Frotexu”: Władysławę Ginter i Andrzeja Oko[170].
30 sierpnia internowano Leopolda Okońskiego i (ponownie) Włodzimierza Pucka z Prudnika[171].
3 lutego pomiędzy Dytmarowem i Prudnikiem doszło do zderzenia pociągu z ciągnikiem Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej. 2 osoby zginęły na miejscu, a 1 osoba została ciężko ranna (mężczyzna trafił w śpiączkę, zmarł kilka lat później)[175].
w nocy z 12 na 13 marca Jarosław Kuś i Maciej Niemas, uczniowie Zasadniczej Szkoły Zawodowej nr 1 w Prudniku, wybili szybę w siedzibie Komitetu Miejskiego PZPR, protestując w ten sposób przeciwko usuwaniu krzyży ze szkół i dezinformacji wokół śmierci Jerzego Popiełuszki[176].
8 lutego powołano Międzyzakładowy Komitet Organizacyjny NSZZ „Solidarność” dla miasta i gminy Prudnik[178]. Przewodniczącym organizacji został Czesław Dumkiewicz[179].
8 marca biskup Alfons Nossol podniósł kościół św. Józefa w Prudniku do rangi sanktuarium[70].
w Prudniku uruchomiono zakład Artech Polska, będący częścią francuskiej grupy Armor i zajmujący się on produkcją kaset do drukarek[186].
w sierpniu jeden z mieszkańców osiedla Zacisze wpuścił do gazociągu powietrze, chcąc przy pomocy sprężarki cofnąć licznik gazu. W ten sposób spowodował sytuację zagrażającą życiu kilkuset mieszkańców osiedla, gdyż przy zapowietrzeniu sieci próba zapalenia piecyka mogła wciągnąć ogień do sieci i spowodować wewnątrz wybuch. Stacja redukcyjna osiedla została wyłączona, a sieć odpowietrzona[187].
1997
27 czerwca oddano do użytku miejską oczyszczalnię ścieków przy ul. Poniatowskiego[188].
6 lipca rozpoczęła się powódź tysiąclecia. Prudnik był wówczas pierwszym polskim miastem, które zostało zalane. Woda zniosła kładkę dla pieszych na remontowanym moście na ul. Kościuszki. Zalane zostały ulice Kochanowskiego, Morcinka, Batorego, Powstańców Śląskich, Kolejowa i inne, a także liczne zakłady przemysłowe w mieście[189].
7 lipca ewakuowano łącznie 192 osoby z zalanych budynków w Prudniku, Łące Prudnickiej i Moszczance[189].
12 lipca rozpoczął pracę zespół prowadzący inwentaryzację szkód powodziowych działający przy Urzędzie Miasta i Gminy w Prudniku[189]. Straty w gminie Prudnik oszacowano na 8,6 miliona złotych (86 miliardów „starych” złotych)[190]. Zalane zostały 102 budynki, 836 ha gruntów rolnych, 119 domów jednorodzinnych, 3 obiekty sportowe, 3 przedszkola, 4 budynki szkolne, 17 budynków produkcyjnych, a liczbę poszkodowanych wyznaczono na 2425 osób[191].
20 lipca Prudnik otrzymał dla rodzin poszkodowanych w powodzi 5 ton darów z Jasła, w tym artykuły spożywcze i środki czystości. Władze Jasła zorganizowały na własny koszt kolonie dla stu dzieci z Prudnika i okolic[189].
w przeprowadzonych 19 czerwca wyborach samorządowych do Rady Miejskiej w Prudniku zwyciężyła Unia Wolności. Na urząd burmistrza wybrany został Jan Roszkowski[195].
1998
Spółdzielnia Pracy Różnej Wytwórczości i Usług „Ogniwo” w Prudniku została postawiona w stan likwidacji[196].
swój zakład w Prudniku otworzyła niemiecka firma Bardusch, zajmująca się serwisowaniem i wynajmowaniem odzieży roboczej dla firm przemysłu spożywczego, ciężkiego, elektronicznego, chemicznego oraz koncernów motoryzacyjnych[197].
w Prudniku powstał Prudnicki Związek Przyjaciół „Rejsu” (PZPR) prowadzony przez licealistów, do którego dołączyło ok. 250 osób[203].
w przeprowadzonych 27 października wyborach samorządowych do Rady Miejskiej w Prudniku zwyciężył Sojusz Lewicy Demokratycznej. Na urząd burmistrza wybrany został Zenon Kowalczyk (Sojusz Lewicy Demokratycznej)[204].
2003
27 kwietnia Ośrodek Badań Wyborczych zorganizował w Prudniku prareferendum w sprawie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, traktowane jako „próba generalna” przed prawdziwym referendum w czerwcu[205]. 81% głosujących mieszkańców opowiedziało się za wejściem do Unii. Wyniki prareferendum w Prudniku analizowały ogólnopolskie media[206].
2004
w marcu Prudnickie Zakłady Obuwia „Primus“ zostały postawione w stan upadłości likwidacyjnej[207].
w Prudniku założono zespół rockowy i metalowy Amaryllis[208].
13 października Prudnik wizytował ambasador Stanów Zjednoczonych w Polsce Victor Ashe[211].
2009
15 maja oddano do użytku nowy budynek Komendy Powiatowej Policji na Jasionowym Wzgórzu[212].
2010
31 marca Zakłady Przemysłu Bawełnianego „Frotex” zostały postawione w stan upadłości likwidacyjnej, a syndyk rozpoczął wyprzedaż majątku firmy[213].
2 czerwca woda zalała wsie w okolicy Prudnika. Na terenie miasta poziom rzeki Prudnik podniósł się do 3 metrów, jednak woda nie wylała się poza koryto[214].
w przeprowadzonych 21 listopada wyborach samorządowych do Rady Miejskiej w Prudniku zwyciężyła Platforma Obywatelska. Na urząd burmistrza wybrany został Franciszek Fejdych (Platforma Obywatelska)[215].
w przeprowadzonych 16 listopada wyborach samorządowych do Rady Miejskiej w Prudniku zwyciężyła Platforma Obywatelska. Na urząd burmistrza wybrany został Franciszek Fejdych (Platforma Obywatelska)[225].
we wrześniu w zachodnich halach po ZPB „Frotex” rozpoczął działalność amerykański koncern Henniges Automotive (dostawca uszczelek i komponentów amortyzujących drgania)[230].
25 września w Prudniku odbyła się 3. edycja wyścigu kolarskiego Memoriał Stanisława Szozdy[231].
2017
10 września w Prudniku odbyła się 4. edycja wyścigu kolarskiego Memoriał Stanisława Szozdy[232].
10 grudnia na pograniczu polsko-czeskim odnotowano naturalne trzęsienie ziemi. Odczuli je mieszkańcy Prudnika[233].
20 września w Prudniku odbyła się 7. edycja wyścigu kolarskiego Memoriał Stanisława Szozdy[240].
13 października na wodowskazie w Prudniku został przekroczony stan alarmowy. Wojewoda opolski ogłosił alarm przeciwpowodziowy na terenie powiatu prudnickiego. Rzeka wylała w rejonie Skrzypca i Dytmarowa[241].
23 marca w Dzielnicy Przemysłowej rozpoczęto budowę zakładu spółki Wood of Fire, produkującej drewno opalane techniką wierzchniego zwęglania[258].
23 marca w Kompleksie Sportowym „Sójka” w Prudniku odbyły się Mistrzostwa Opolszczyzny w Boksie Olimpijskim oraz Międzynarodowy Mecz Boksu Polska–Czechy[259].
6 kwietnia w Prudniku odbyły się 6. Międzynarodowe Mistrzostwa Polski w Półmaratonie Górskim Nordic Walking[260].
w przeprowadzonych 7 kwietnia wyborach samorządowych do Rady Miejskiej w Prudniku zwyciężył KWW Platforma PL2050LudowcyLewica Powiatu Prudnickiego. Na urząd burmistrza wybrany został Grzegorz Zawiślak (Porozumienie Samorządowe)[261].
13 września w wyniku obfitych opadów deszczu gwałtownie podniósł się poziom wody w rzekach Prudnik i Złoty Potok[263]. Wśród mieszkańców miasta i gminy rozpoczęto rozprowadzanie worków z piaskiem na cele przeciwpowodziowe[264]. Wieczorem poziom rzeki Prudnik przekroczył stan alarmowy[265].
w nocy z 13 na 14 września zalane zostały wsie w okolicy Prudnika: Czyżowice, Wierzbiec, Rudziczka[266], a podtopienia i zalania domów odnotowano we wszystkich miejscowościach gminy[267]. Burmistrz Grzegorz Zawiślak ogłosił w mieście stan powodziowy, a starosta Radosław Roszkowski – alarm przeciwpowodziowy na terenie całego powiatu prudnickiego[266].
15 września woda z rzeki Prudnik zalała centrum miasta[268]. Ze względu na zalewanie transformatorów wyłączono prąd w części Prudnika[269]. Do miasta skierowano żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej[270]. Woda zniszczyła trzy mosty dla pieszych: kładkę w kompleksie ogródków działkowych nad Złotym Potokiem oraz kładki pod Czyżykową Górą i pod Piaskówką nad rzeką Prudnik[271]. Samorząd gminy Prudnik wycenił straty wyrządzone przez powódź na kwotę ponad 100 milionów zł[272]
↑FranciszekF.DendewiczFranciszekF., Maćko z Prudnika [online], miejsca-tajemne.pl, 11 maja 2009 [dostęp 2024-08-27] [zarchiwizowane z adresu 2019-01-26].
↑AndrzejA.DereńAndrzejA., Żydzi na ziemi prudnickiej, „Tygodnik Prudnicki”, 41 (724), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 13 października 2004, s. 7, ISSN1231-904X.
↑MarcinM.DominoMarcinM., Góra, co ją Kapliczną zwano, „Gazeta Prudnik24”, 57, Prudnik: Usługi Marketingowe i Finansowe Jarosław Wojdyło, 26 maja 2015, s. 8, ISSN2300-7958.
↑MarcinM.HusakMarcinM., Słów kilka o Königerach (cz.2), „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 44 (1192), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 30 października 2013, s. 13, ISSN1231-904X.
↑HenrykaH.MłynarskaHenrykaH., Gdy Francuzi okupowali Śląsk, „Tygodnik Prudnicki”, 32 (1746), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 7 sierpnia 2024, s. 20, ISSN1231-904X.
↑FranciszekF.DendewiczFranciszekF., Prudniczanie w powstaniu styczniowym, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 5 (635), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 29 stycznia 2003, s. 18, ISSN1231-904X.
↑SebastianS.RosenbaumSebastianS., MirosławM.WęckiMirosławM., Nadzorować, interweniować, karać. Nazistowski obóz władzy wobec Kościoła katolickiego (1934–1944). Wybór dokumentów, Katowice: Instytut Pamięci Narodowej, 2010, s. 60.
↑Oczyszczalnia ze wstążką, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 22 (341), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 1 czerwca 1997, s. 1, ISSN1231-904X.
↑ abcdeRyszardR.NowakRyszardR., Dwa i pół tysiąca poszkodowanych, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 27 (861), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 4 lipca 2007, s. 12, ISSN1231-904X.
Tomasz Kruszewski: Rycerscy spadkobiercy księcia Świętopełka „nakielskiego” z rodów Lisów i Wierzbnów. Studium historycznoprawne. Wrocław: Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, 2018. DOI: 10.34616/23.19.031. ISBN 978-83-66066-29-8.
Ryszard Kasza: Ulicami Prudnika z historią i fotografią w tle. Przemysław Birna, Franciszek Dendewicz, Piotr Kulczyk. Prudnik: Powiat Prudnicki, 2020. ISBN 978-83-954314-5-6.
_anno_1626.jpg)
.jpg)
.jpg)
_Schlesien_p038_-_Neustadt_in_Ober-Schlesien.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.svg){kind=small}
