कर्नाटकचे उपमुख्यमंत्री हे कर्नाटक सरकारमधील मंत्रिमंडळाचे सदस्य आहेत. तांत्रिकदृष्ट्या हे एक संवैधानिक कार्यालय नाही, [१] व त्यात क्वचितच कोणतेही विशिष्ट अधिकार असतात. उपमुख्यमंत्र्यांकडे सामान्यत: गृहमंत्री किंवा अर्थमंत्री यासारखे महत्त्वाचे मंत्रालय असतात. संसदीय शासन प्रणालीमध्ये, भारतीय राज्यघटनेनुसार, राज्यपाल हे कर्नाटकचे न्यायमूर्ती आहेत, परंतु वास्तविक कार्यकारी अधिकार मुख्यमंत्र्यांकडे असतात.[२] उपमुख्यमंत्री पदाचा उपयोग युती सरकारमध्ये राजकीय स्थैर्य आणि ताकद आणण्यासाठी किंवा त्रिशंकू विधानसभेच्या काळात, जेव्हा योग्य आदेशाची साखळी आवश्यक असते तेव्हा केला जातो.[३]
१९९२ मध्ये एम. वीरप्पा मोईली यांच्या मंत्रिमंडळात कर्नाटकचे पहिले उपमुख्यमंत्री एस.एम. कृष्णा हे होते.[४] तेव्हापासून हे कार्यालय केवळ अधूनमधून व्यापलेले आहे. माजी मुख्यमंत्री सिद्धरामय्या हे कर्नाटकचे सर्वाधिक काळ काम करणारे उपमुख्यमंत्री आहेत, ज्यांनी दोन वेळा हे पद भूषवले आहे. बी.एस. येडियुरप्पा यांनी २०१९ मध्ये सरकार स्थापन केले तेव्हा तीन उपमुख्यमंत्र्यांनी शपथ घेतली, सी.एन. अश्वथ नारायण, गोविंद करजोळ आणि लक्ष्मण सावदी.व पहिल्यांदाच कर्नाटकात एकाच वेळी तीन उपमुख्यमंत्री पदावर होते.
यादी
क्र. |
चित्र |
नाव |
मतदारसंघ |
कार्यकाळ |
विधानसभा (निवडणूक) |
मुख्यमंत्री |
पक्ष
|
१
|
|
एस.एम. कृष्णा
|
मद्दुर
|
२१ जानेवारी १९९३
|
९ डिसेंबर १९९४
|
&0000000000000001.000000१ वर्ष, &0000000000000322.000000३२२ दिवस
|
९ वी (१९८९)
|
एम. वीरप्पा मोईली
|
भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस
|
|
२
|
|
जे.एच. पटेल
|
चन्नागिरी
|
११ डिसेंबर १९९४
|
३१ मे १९९६
|
&0000000000000001.000000१ वर्ष, &0000000000000172.000000१७२ दिवस
|
१० वी (१९९४)
|
एच.डी. देवे गौडा
|
जनता दल
|
|
३
|
|
सिद्धरामय्या
|
चामुंडेश्वरी
|
३१ मे १९९६
|
२२ जुलै १९९९[५]
|
&0000000000000003.000000३ वर्षे, &0000000000000052.000000५२ दिवस
|
जे.एच. पटेल
|
पद रिकामे (२२ जुलै १९९९ – २८ मे २००४)
|
(३)
|
|
सिद्धरामय्या
|
चामुंडेश्वरी
|
२८ मे २००४
|
५ ऑगस्ट २००५
|
&0000000000000001.000000१ वर्ष, &0000000000000069.000000६९ दिवस
|
१२ वी (२००४)
|
एन. धरम सिंह
|
जनता दल (धर्मनिरपेक्ष)
|
|
४
|
|
एम.पी. प्रकाश
|
हूविना हदगळ्ळी
|
८ ऑगस्ट २००५
|
२८ जानेवारी २००६
|
&-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.000000० वर्षे, &0000000000000173.000000१७३ दिवस
|
५
|
|
बी.एस. येडियुरप्पा
|
शिकारीपूर
|
३ फेब्रुवारी २००६
|
८ ऑक्टोबर २००७
|
&0000000000000001.000000१ वर्ष, &0000000000000253.000000२५३ दिवस
|
एच.डी. कुमारस्वामी
|
भारतीय जनता पक्ष
|
|
पद रिकामे (९ ऑक्टोबर २००७ – १२ जुलै २०१२)
|
६
|
|
आर. अशोक
|
पद्मनाभ नगर
|
१२ जुलै २०१२
|
१२ मे २०१३
|
&-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.000000० वर्षे, &0000000000000304.000000३०४ दिवस
|
१३ वी (२००८)
|
जगदीश शेट्टर
|
भारतीय जनता पक्ष
|
|
६
|
|
के.एस. ईश्वरप्पा
|
शिमोगा
|
पद रिकामे (१२ मे २०१३ – २३ मे २०१८)
|
७
|
|
जी. परमेश्वर
|
कोरटगेरे
|
२३ मे २०१८
|
२३ जुलै २०१९
|
&0000000000000001.000000१ वर्ष, &0000000000000061.000000६१ दिवस
|
१५ वी (२०१८)
|
एच.डी. कुमारस्वामी
|
भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस
|
|
८
|
|
सी.एन. अश्वथ नारायण
|
मल्लेश्वरम
|
२६ ऑगस्ट २०१९
|
२६ जुलै २०२१
|
&0000000000000001.000000१ वर्ष, &0000000000000340.000000३४० दिवस
|
बी.एस. येडियुरप्पा
|
भारतीय जनता पक्ष
|
|
८
|
|
गोविंद करजोळ
|
मुधोळ
|
८
|
|
लक्ष्मण सावदी
|
विधान परिषद सदस्य
|
पद रिकामे (२६ जुलै २०२१ – २० मे २०२३)
|
९
|
|
डी.के. शिवकुमार
|
कनकपुरा
|
२० मे २०२३
|
पदस्थ
|
&0000000000000001.000000१ वर्ष, &0000000000000234.000000२३४ दिवस
|
१६ वी (२०२३)
|
सिद्धरामय्या
|
भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस
|
|
संदर्भ