Museo Arqueolóxico Nacional de España

Museo Arqueológico Nacional
Fachada da Rúa Serrano
Coordenadas	40°25′25″N 3°41′22″O
País	España
Cidade	Madrid
Director	Andrés Carretero Pérez
Inauguración	20 de marzo de 1867 e 1867
Na rede
http://man.mcu.es/, http://www.man.es/, http://www.man.es/man/en/home.html, http://www.man.es/man/ca/home.html, http://www.man.es/man/gl/home.html, http://www.man.es/man/eu/home.html e http://www.man.es/man/eu/home.html
[ editar datos en Wikidata ]
v c e

O Museo Arqueológico Nacional (nome oficial) está situado na rúa Serrano, no chamado Palacio de Bibliotecas e Museos, que comparte coa Biblioteca Nacional, e á beira da Praza de Colón en Madrid (España).

Entre outras federacións e entidades, o museoforma parte da Federación Internacional da Medalla de Arte (FIDEM).^[1]

Dama de Elx.

Historia

Fundouse en 1867 por Real Decreto de Isabel II. A súa creación estivo motivada pola necesidade de dispor dun museo onde, do mesmo xeito que nos restantes países europeos, puidesen conservarse, clasificar e expor os materiais arqueolóxicos, etnográficos, de artes decorativas e numismáticas que reuniran os monarcas españois na Real Biblioteca, no Real Gabinete de Historia Natural e noutras institucións.

Directores

Desde 1999 o director é designado polo ministerio a cargo de asuntos culturais (no 2007, é o Ministerio de Cultura), a proposta do Director Xeral de Belas Artes e Bens Culturais.

Directores

Nome	Período	Imaxe
Pedro Felipe Monlau	1867-1868
José Amador de los Ríos y Serrano	1868
Ventura Ruiz Aguilera	1868-1872
Antonio García Gutiérrez	1872-1884
Francisco Bermúdez de Sotomayor	1884-1886
Basilio Sebastián Castellanos de Losada	1886-1891
Juan de Dios de la Rada y Delgado	1891-1900
Juan Catalina García López	1900-1911
Rodrigo Amador de los Ríos y Villalta	1911-1916
José Ramón Mélida Alinari	1916-1930
Francisco de Paula Álvarez-Ossorio y Farfán de los Godos	1930-1939
Casto María del Rivero	1937
Cayetano de Mergelina	1937-1939
Blas Taracena Aguirre	1939-1951
Joaquín María de Navascués y de Juan	1952-1966
Augusto Fernández de Avilés y Álvarez-Ossorio	1967-1968
Martín Almagro Basch	1968-1981
Eduardo Ripoll Perelló	1981-1986
José Alfonso Moure Romanillo	1987-1988
José María Luzón Nogué	1988-1991
María del Carmen Pérez Díe	1991-1997
Martín Almagro Gorbea	1998-1999
Marina Chinchilla Gómez	1999-2000
Miguel Ángel Elvira Barba	2000-2004
Rubí Sanz Gamo	2004-2010
Andrés Carretero Pérez	2010-2022
Isabel Izquierdo Peraile	Desde 2022

O edificio

Praza de Colón.

A primeira sede foi provisoria: un antigo palacete da rúa de Embaixadores chamado o Casino da Raíña, que pertencera a Isabel de Bragança, esposa de Fernando VII.

En 1895, os seus fondos foron trasladados definitivamente ao Palacio de Biblioteca e Museos.

O edificio ocupaba os terreos dunha antiga leira coñecida como a horta de San Filipe Neri. Empezouse a construír en 1866 sobre os planos de Francisco Jareño e Alarcón, pero as obras non concluíron ata 1892, baixo a dirección de Antonio Ruiz de Salces. O edificio, de estilo neoclásico, é de planta rectangular, con catro grandes patios interiores. A fachada que dá á rúa de Serrano presenta unha portada con columnas dóricas na entrada e unha columnata xónica da balconada no piso superior. No xardín de acceso atópase a reprodución da cova de Altamira.

Fondos

Dama de Baza.

Contaba no ano 2003 con 34 salas que abarcaban 22 períodos da cultura e historia de España. Nel pódense atopar obras tan importantes como:

• A Dama de Elx
• A Dama de Baza
• A Dama de Galera
• A Dama de Ibiza
• O Sacerdote de Cádiz
• O Tesouro de Guarrazar
• O ábaco neperiano
• Monumento funerario de Pozo Moro
• Mosaicos romanos
• Sepulcro de Constanza de Castela.

Ademais, conta cunha reprodución do teito dos polícromos da cova de Altamira no xardín exterior, cuxo orixinal atópase en Santillana del Mar (Cantabria).

Pezas galegas no museo

Galicia ten unha presenza significativa no patrimonio que se conserva no museo.^[2]

• Dúas das catro columnas do altar maior de San Paio de Antealtares, s. XII.^[3]
• Bartolomeu e Santiago o Menor do Coro do mestre Mateu, s. XII.^[4]
• Escultura masculina togada, s. I a.C., A Ponte Puñide, Gonzar, O Pino.^[5][6]
• Varios torques e aros.^[7]
• Diadema de Moñes. Un fragmento; hai outro no Instituto de Valencia de Don Juan de Madrid e outro no museo de Saint-Germain-en–Laye de París.
• Lápida xudía da tumba de Seti, s. X-XI. A Coruña.
• Parteluz do Cristo Salvador de Santiago de Vigo, s. XII.^[8]
• Placas de arqueta en porta de sagrario, s. VIII, Convento de Santa Clara, Santiago de Compostela.^[9]
• Modio da Ponte Puñide, s. III-IV.^[5]
• Moedas da caetra, 27 a.C., Lugo.^[10]
• Relevo Bautismo de Cristo por San Xoán Bautista, s. XII, Montefaro, Ares.^[11]
• Espada da Idade de Bronce, s. III e I a.C., Nogueira de Ramuín.
• Puñal, s. VI-II a.C., Mondoñedo.^[7]

Imaxes dalgunhas das pezas galegas no Museo Arqueolóxico Nacional

• 
  Escultura masculina togada.
• 
  Parteluz do Cristo Salvador.
• 
  Modio da Ponte Puñide.

Notas

O contido deste artigo incorpora material dunha entrada da Enciclopedia Libre Universal, publicada en castelán baixo a licenza GFDL.

1. "Museum members". International Art Medal Federation
2. Rodríguez, Salvador. "Galicia en el Museo Arqueológico Nacional" en Estela, Revista dominical de Faro de Vigo, 20/4/2014.
3. San Paio de Antealtares na páxina do MAN.
4. Catedral de Santiago de Compostela na páxina do MAN.
5. "Puente Punide" [sic] na páxina do MAN.
6. Togate figure no Google Art Project.
7. Cultura castrexa na páxina do MAN.
8. Vigo na páxina do MAN.
9. Santiago de Compostela na páxina do MAN.
10. Bronces coa caetra na páxina do MAN.
11. Montefaro na páxina do MAN.

Véxase tamén

Commons ten máis contidos multimedia sobre:  Museo Arqueolóxico Nacional de España

Outros artigos

• Lista de museos numismáticos

Ligazóns externas

• Páxina web do Museo Arqueolóxico Nacional
• As xoias galegas do Museo Arqueolóxico Nacional Consello da Cultura Galega.