Żony władców Polski

Chronologiczna lista małżonek władców polskich (w latach 1569–1795 także litewskich). Zawiera nie tylko królowe.

Polska przedrozbiorowa

Dynastia Piastów

#	Imię		Urodzona	Zmarła	Czas rządów^*	Rodzice	Żona	Uwagi
1	nieznane z imienia pogańskie żony						Mieszka I
2	Dobrawa		ok. 930	977	965–977	Bolesław I Srogi	Mieszka I (pierwsza znana żona)
3	Oda Dytrykówna		ok. 955	1023	978/980–992	Dytryk von Haldensleben	Mieszka I (druga znana żona)
4	NN					Rygdag (margrabia Miśni)	Bolesława I Chrobrego (pierwsza żona)
5	NN (księżniczka węgierska)						Bolesława I Chrobrego (druga żona)
6	Emnilda słowiańska		między 970 a 975	1016 lub 1017	do 1016 lub 1017	Dobromir	Bolesława I Chrobrego (trzecia żona)
7	Oda Miśnieńska		996–1002	po 1018	1018–ok. 1025	Ekkehard I Swanhilda Thietmarówna	Bolesława I Chrobrego (czwarta żona)	według J. Długosza była pierwszą polską królową
8	Rycheza Lotaryńska		ok. 993	21 marca 1063	1025–1034	Ezzon Matylda Saksońska	Mieszka II	polska królowa
9	Dobroniega Maria		1010–1016	13 grudnia 1087	ok. 1041–1058	Włodzimierz I Wielki Anna Porfirogenetka lub NN	Kazimierza I Odnowiciela
10	Wyszesława Światosławówna				do 1079		Bolesława II Szczodrego
11	Przecława						Władysława Hermana (zdaniem części historyków pierwsza żona)	Polka
12	Judyta Przemyślidka		1056/1058	25 grudnia 1086	ok. 1080–1086	Wratysław II Adelajda Węgierska	Władysława Hermana (pierwsza lub druga żona)
13	Judyta Maria Szwabska		1047 lub 1054	14 marca po 1105	1087/1091–1102	Henryk III Salicki Agnieszka z Poitou	Władysława Hermana (druga lub trzecia żona)
14	Zbysława Kijowska		1085/1090	1114 (?)	1107–1114 (?)	Światopełk II Michał	Bolesława Krzywoustego (pierwsza żona)
15	Salomea z Bergu		1093/1101	27 lipca 1144 Łęczyca	1115–1138	Henryk, hrabia Bergu Adelajda z Mochental	Bolesława Krzywoustego (druga żona)
16	Agnieszka Babenberg		ok. 1110	24/25 stycznia 1163 Altenburg	1138–1146	Leopold III Święty Agnieszka von Waiblingen	Władysława II Wygnańca
17	Wierzchosława Nowogrodzka		ok. 1125	15 marca po 1160	1146-po 1160	Wsiewołod Mścisławowicz NN	Bolesława Kędzierzawego (pierwsza żona)
18	Maria		ok. 1140	po 1173	1160/1165–1173	Rościsław I Mścisłowicz (?)	Bolesława Kędzierzawego (druga żona)
19	Elżbieta Węgierska		ok. 1128	21 lipca 1150/1154		król Węgier	Mieszka III Starego (pierwsza żona)
20	Eudoksja		ok. 1140	po 1187	1173–1177		Mieszka III Starego (druga żona)
21	Helena Znojemska		lata 40. XII w.	2 kwietnia 1202/1206	ok. 1165–1194	Konrad II Znojemski Maria serbska	Kazimierza II Sprawiedliwego
22	Ludmiła			20 października po 1210	1210–1211		Mieszka I Plątonogiego
23	Łucja Rugijska			12 lutego między 1208 a 1231	1202–1206	Jaromar I Hildegarda	Władysława III Laskonogiego
24	Grzymisława		8 września 1189 (?)	8 listopada 1258 (?)	do 1227	Jarosław Włodzimierzowic (?)	Leszka Białego
25	Jadwiga Śląska		1178/1180	15 października 1243 Trzebnica	1231–1238	Bertold IV Agnieszka von Rochlitz	Henryka I Brodatego
26	Anna Przemyślidka		ok. 1201	23 czerwca 1265	1238–1241	Przemysł Ottokar I Konstancja Węgierska	Henryka II Pobożnego
27	Jadwiga Anhalcka			21 grudnia 1259		Henryk I, hrabia Anhalt Irmgarda	Bolesława II Rogatki (pierwsza żona)
28	Eufemia Samborówna		przed 1245	między 22 lutego 1296 a 5 lutego 1309		Sambor II Matylda Meklemburska	Bolesława II Rogatki (druga żona)
29	Agafia Światosławówna		między 1190 a 1195	po 31 sierpnia 1247	1241–1243	Światosław Andrzej Igoriewicz Jarosława Rurykówna	Konrada Mazowieckiego
30	Święta Kinga		5 marca 1234 Ostrzyhom	24 lipca 1292 Stary Sącz	do 1279	Bela IV Maria Laskarina	Bolesława Wstydliwego
31	Gryfina Halicka		ok. 1248	pomiędzy 1305 a 1309	1279–1288	Rościsław Michajłowicz Anna Arpadówna	Leszka Czarnego
32	Konstancja (?)					Władysław Opolski Eufemia Odonicówna	Henryka IV Prawego (pierwsza żona)
33	Matylda brandenburska		po 1270	między 23 czerwca 1290 a 1 kwietnia 1298	1288–1290	Otto V Długi Judyta (Jutta) z Hennebergu	Henryka IV Prawego (druga żona)
34	Ludgarda meklemburska		1260 lub 1261	między 11 a 13 grudnia 1283		Henryk I Pielgrzym Anastazja Barnimówna	Przemysła II (pierwsza żona)
35	Ryksa szwedzka		między 1265 a 1270	między 1289 a początkiem 1293		Waldemar Birgersson Zofia Duńska	Przemysła II (druga żona)
36	Małgorzata Brandenburska		1270	1315 Ratzeburg	1295–1296	Albrecht III Matylda Duńska	Przemysła II (trzecia żona)	polska królowa

Dynastia Przemyślidów

#	Imię		Urodzona	Zmarła	Czas rządów^*	Rodzice	Żona	Uwagi
37	Guta von Habsburg		13 marca 1271 Rheinfelden	18 czerwca 1297 Praga	1291–1297	Rudolf I Habsburg Gertruda von Hohenberg	Wacława II Czeskiego, jako księcia krakowskiego (pierwsza żona)
38	Ryksa Elżbieta		1 września 1288 Poznań	19 października 1335 Brno	1303–1305	Przemysł II Ryksa Szwedzka	Wacława II Czeskiego (druga żona)	polska królowa
39	Wiola Elżbieta Cieszyńska		ok. 1291	21 września 1317	1305–1306	Mieszko Cieszyński	Wacława III Czeskiego (trzecia żona)	niekoronowana królowa Polski

Małżonki tytularnych władców Polski (królowe czeskie)

#	Imię		Urodzona	Zmarła	Czas rządów^*	Rodzice	Żona	Uwagi
–	Anna Przemyślidka		15 października 1290 ?	3 września 1313 ?	1306 i 1307–1310	Wacław II Guta von Habsburg	tytularnego króla Polski Henryka Karyncki,	niekoronowana królowa Polski
–	Ryksa Elżbieta		1 września 1288 Poznań	19 października 1335 Brno	1306–1307	Przemysł II Ryksa	tytularnego króla Polski Rudolfa Habsburga
–	Elżbieta Przemyślidka		20 stycznia 1292 Praga	28 września 1330 Wyszhrad	1310–1330	Wacław II Guta von Habsburg	tytularnego króla Polski Jana Luksemburskiego	niekoronowana królowa Polski
–	Beatrice de Bourbon		ok. 1318	23 grudnia 1383	1334–1335	Ludwik Burbon Maria d’Avesnes	tytularnego króla Polski Jana Luksemburskiego	niekoronowana królowa Polski

Dynastia piastowska

#	Imię		Urodzona	Zmarła	Czas rządów^*	Rodzice	Żona	Uwagi
40	Jadwiga Kaliska		ok. 1266 Kalisz	10 grudnia 1339 Stary Sącz	1320–1333	Bolesław Pobożny Jolenta Helena	Władysława I Łokietka	polska królowa
41	Aldona Anna Giedyminówna		ok. 1311–1313	25 maja 1339 Kraków	1333–1339	Giedymin Jewna	Kazimierza III Wielkiego (pierwsza żona)	polska królowa
42	Adelajda Heska		1324	1371	1341–1368	Henryk II Żelazny Elżbieta Turyńska	Kazimierza III Wielkiego (druga żona)	polska królowa
43	Krystyna Rokiczana		przed 1330 Praga	po 1365	1356- po 1365		Kazimierza III Wielkiego (trzecia, morganatyczna żona)
44	Jadwiga Żagańska		pomiędzy 1340 a 1350	27 marca 1390 Legnica	1365–1370	Henryk V Żelazny Anna Płocka	Kazimierza III Wielkiego (czwarta żona)	polska królowa

Dynastia andegaweńska

#	Imię		Urodzona	Zmarła	Czas rządów^*	Rodzice	Żona	Uwagi
45	Elżbieta Bośniaczka		ok. 1340	styczeń 1387 Nowy Gród	1370–1384	Stefan II Kotromanić Elżbieta Kujawska	Ludwika Węgierskiego	niekoronowana królowa Polski,

Dynastia Jagiellonów

#	Imię		Urodzona	Zmarła	Czas rządów^*	Rodzice	Żona	Uwagi
46	Jadwiga Andegaweńska		3 października 1373 Buda	17 lipca 1399 Kraków	1384–1399	Ludwik Węgierski Elżbieta Bośniaczka	Władysława II Jagiełły (od 1386, pierwsza żona)	Król Polski (monarchini panująca)
47	Anna Cylejska		1380/1381	20/21 marca 1416 Kraków	1402–1416	Wilhelm Cylejski Anna Kazimierzówna	Władysława II Jagiełły (druga żona)	polska królowa
48	Elżbieta Granowska		ok. 1372	12 maja 1420 Kraków	1417–1420	Otton Pilecki Jadwiga Melsztyńska	Władysława II Jagiełły (trzecia żona)	polska królowa
49	Zofia Holszańska		ok. 1405	21 września 1461 Kraków	1424–1434	Andrzej Holszański Aleksandra Drucka	Władysława II Jagiełły (czwarta żona)	polska królowa
50	Elżbieta Rakuszanka		1436/1437	30 sierpnia 1505 Kraków	1454–1492	Albrecht II Habsburg Elżbieta Luksemburska	Kazimierza Jagiellończyka	polska królowa
51	Helena Rurykowiczówna		19 maja 1476 Moskwa	20 stycznia 1513 Wilno	1501–1506	Iwan III Srogi Zofia Paleolog	Aleksandra Jagiellończyka	niekoronowana królowa Polski, nie była koronowana ze względu na swoje wyznanie – prawosławie
52	Barbara Zápolya		między 1490 a 1496	2 października 1515 Kraków	1512–1515	Stefan Zápolya Jadwiga Cieszyńska	Zygmunta I Starego (pierwsza żona)	polska królowa
53	Bona Sforza		2 lutego 1494 Vigevano	19 listopada 1557 Bari	1518–1557	Gian Galeazzo Sforza Izabela Aragońska	Zygmunta I Starego (druga żona)	polska królowa
54	Elżbieta Habsburżanka		9 lipca 1526 Linz	15 czerwca 1545 Wilno	1543–1545	Ferdynand I Habsburg Anna Jagiellonka	Zygmunta II Augusta (pierwsza żona)	polska królowa
55	Barbara Radziwiłłówna		6 grudnia 1520 Wilno	8 maja 1551 Kraków	1550–1551	Jerzy Radziwiłł Barbara Kolanka	Zygmunta II Augusta (druga żona)	polska królowa
56	Katarzyna Habsburżanka		15 września 1533 Wiedeń	28 lutego 1572 Linz	1553–1572	Ferdynand I Habsburg Anna Jagiellonka	Zygmunta II Augusta (trzecia żona)	polska królowa

Małżonki królów elekcyjnych

#	Imię		Urodzona	Zmarła	Czas rządów^*	Rodzice	Żona	Uwagi
57	Anna Jagiellonka		18 października 1523 Kraków	9 września 1596 Warszawa	1575–1586/1596	Zygmunt I Stary Bona Sforza	Stefana Batorego	król Polski (monarchini panująca)
58	Anna Habsburżanka		16 sierpnia 1573 Graz	10 lutego 1598 Warszawa	1592–1598	Karol Styryjski Maria Anna Bawarska	Zygmunta III Wazy (pierwsza żona)	polska królowa
59	Konstancja Habsburżanka		24 grudnia 1588 Graz	10 lipca 1631 Warszawa	1605–1631	Karol Styryjski Maria Anna Bawarska	Zygmunta III Wazy (druga żona)	polska królowa
60	Cecylia Renata Habsburżanka		16 lipca 1611 Graz	24 marca 1644 Wilno	1637–1644	Ferdynand II Habsburg Maria Anna Wittelsbach	Władysława IV Wazy (pierwsza żona)	polska królowa
61	Ludwika Maria Gonzaga		18 sierpnia 1611 Nevers	10 maja 1667 Warszawa	1646–1648 i 1649–1667	Karol I Gonzaga Katarzyna de Guise	1. Władysława IV Wazy (druga żona); 2. Jana II Kazimierza Wazy	polska królowa
62	Eleonora Habsburżanka		31 maja 1653 Wiedeń	17 grudnia 1697 Innsbruck	1670–1673	Ferdynand III Habsburg Eleonora Gonzaga	Michała Korybuta Wiśniowieckiego	polska królowa
63	Maria Kazimiera d’Arquien		28 czerwca 1641 Nevers	30 stycznia 1716 Blois	1676–1696	Henryk Albert de la Grange d’Arquien Franciszka de la Châtre	Jana III Sobieskiego	polska królowa
64	Krystyna Eberhardyna Hohenzollern		29 grudnia 1671 Bayreuth	5 września 1727 Pretzsch	1697–1727	Krystian Ernest Zofia Luiza Wirtemberska	Augusta II Mocnego	niekoronowana królowa Polski
65	Katarzyna Opalińska		13 października 1680 Poznań	19 marca 1747 Lunéville	1705–1708	Jan Karol Opaliński Zofia Anna Czarnkowska	Stanisława Leszczyńskiego	polska królowa
66	Maria Józefa Habsburżanka		8 grudnia 1699 Wiedeń	17 listopada 1757 Drezno	1734–1757	Józef I Habsburg Wilhelmina Amalia Brunszwicka	Augusta III Sasa	ostatnia królowa w pełni suwerennej Polski
67	Elżbieta Grabowska	-	1748	28 maja 1810 Warszawa	-	Teodor Kajetan Szydłowski	Stanisława Augusta Poniatowskiiego	domniemana morgantyczna żona

Księstwo Warszawskie

Wettynowie

#	Imię		Urodzona	Zmarła	Czas rządów^*	Rodzice	Żona	Uwagi
1	Amalia Wittelsbach		10 maja 1752 Mannheim	15 listopada 1828 Drezno	1807–1815	Fryderyk Michał Wittelsbach Maria Franciszka Wittelsbach	żona Fryderyka Augusta

Królestwo Polskie (kongresowe)

Dynastia Romanowów

#	Imię		Urodzona	Zmarła	Czas rządów^*	Rodzice	Żona	Uwagi
1	Elżbieta Aleksiejewna		24 stycznia 1779 Karlsruhe	16 maja 1826 Bielow	1815–1825	Karol Ludwik Badeński Amalia Fryderyka Hessen-Darmstadt	żona Aleksandra I
2	Aleksandra Fiodorowna		13 lipca 1798 pałac Charlottenburg	1 listopada 1860 Carskie Sioło	1825–1831/1855	Fryderyk Wilhelm III Luiza Pruska	żona Mikołaja I	mimo detronizacji męża używała tytułu do 1855 r.
3	Maria Aleksandrowna		8 sierpnia 1824 Darmstadt	3 czerwca 1880 Petersburg	1841–1880	Ludwik II Heski Wilhelmina Badeńska	żona Aleksandra II	Królowa Polski w latach 1855–1880
4	Maria Fiodorowna		26 listopada 1847 Kopenhaga	13 października 1928 Klampenborg	1866–1928	Chrystian IX Duński Luiza Hessen-Kassel	żona Aleksandra III	Królowa Polski w latach 1881–1894
5	Aleksandra Fiodorowna		6 czerwca 1872 Darmstadt	17 lipca 1918 Jekaterynburg	1894–1917	Ludwik IV Heski Alicja Koburg	żona Mikołaja II	Królowa Polski w latach 1894–1917

Uwagi

Bezprym, Zbigniew, Władysław III Warneńczyk, Jan I Olbracht byli kawalerami.

Pierwszą żoną Ludwika Węgierskiego, nim objął tron polski, była Małgorzata.

Żoną Henryka III Walezego była po opuszczeniu przez niego Polski Ludwika Lotaryńska (od 1576).

Zobacz też

• władcy Polski
• królowie Polski
• polskie królowe
• pierwsze damy Polski