|
Cecylia Renata Habsburżanka
Cecylia Renata Habsburżanka (ur. 16 lipca 1611 w Grazu, zm. 24 marca 1644 w Wilnie) – królowa Polski, córka cesarza Ferdynanda II i Marii Anny Wittelsbach, żona króla polskiego Władysława IV, starosta golubski w latach 1638–1644[1].
Życiorys
Młodość
Dzieciństwo spędziła w Grazu, Wiedniu i Pradze[2]. Odebrała staranne wykształcenie. Oprócz języka niemieckiego znała również łacinę i włoski. Była osobą niezwykle pobożną i kulturalną, czym zyskiwała sobie sympatię innych ludzi. Uwielbiała muzykę i często występowała w przedstawieniach teatralnych[3].
Ślub i koronacja
Gdy trzydziestosiedmioletni Władysław zasiadł na tronie polskim, szlachta rozważała kwestię jego małżeństwa. Początkowo kandydatką na żonę była księżniczka francuska Ludwika Maria Gonzaga[4], jednakże panowie polscy zwrócili uwagę na Cecylię Renatę i po długich ustaleniach 9 sierpnia 1637 w kościele Świętego Augustyna w Wiedniu odbył się ślub per procura. Króla Władysława zastępował jego brat Jan Kazimierz. Właściwe zaślubiny odbyły się kościele Świętego Jana w Warszawie 12 września 1637[5]. Następnego dnia w tym samym kościele odbyła się koronacja. Była to pierwsza – od czasów panowania Władysława Łokietka – koronacja poza Krakowem, co wywołało oburzenie szlachty, która doprowadziła w 1638 do powstania uchwały zakazującej koronacji królewskich poza Krakowem[2].
Relacje z dworem
Małżeństwo z Władysławem nie należało do udanych. Mimo ślubu z Cecylią, król nie usunął z dworu swej faworyty Jadwigi Łuszkowskiej. Ostatecznie Cecylia wymusiła na mężu pozbycie się Łuszkowskiej poprzez wydanie jej za mąż za starostę mereckiego Jana Wypyskiego[3]. W 1638 królowa wraz z mężem przebywała w Baden koło Wiednia, gdzie utrzymywała kontakty z rodziną w Austrii. Utrzymywała również dobre stosunki z braćmi Władysława, Janem Kazimierzem i Karolem Ferdynandem. Pozostawała również w głębokiej przyjaźni z siostrą króla, Anną Katarzyną Konstancją[6].
Potomstwo i śmierć
Podczas trwającego siedem lat małżeństwa Cecylia Renata była w ciąży trzy razy. 1 kwietnia 1640 urodziła Zygmunta Kazimierza, który zmarł w wieku siedmiu lat. 8 stycznia 1642 przyszła na świat córka Maria Anna Izabela, żyjąca zaledwie miesiąc. 23 marca 1644 Cecylia Renata wydała na świat martwą córkę[7], zaś następnego dnia zmarła wskutek zakażenia organizmu. Została pochowana w katedrze na Wawelu w Krakowie. Bez serca, które spoczęło w kościele w Warszawie[8]. Król boleśnie przeżył śmierć małżonki i nie krył żalu po jej odejściu. Cecylia pozostawiła po sobie dobrą pamięć wśród poddanych, którzy zapamiętali ją głównie z powodu jej świątobliwości[7].
Zobacz też
Galeria
Genealogia
- córka Anny Habsburg, córki Ferdynanda I Habsburga i Anny Jagiellonki
- syn Anny Habsburg, córki Ferdynanda I Habsburga i Anny Jagiellonki
- córka Krystyny Oldenburg, córki Chrystiana II Oldenburga i Izabeli Habsburg, córki Filipa I Pięknego i Joanny Szalonej
Przypisy
- ↑ Senatorowie świeccy, podskarbiowie i starostowie Prus Królewskich : 1454-1772. Toruń 1921, s. 87.
- ↑ a b M. Spórna, P. Wierzbicki, Słownik władców Polski i pretendentów do tronu polskiego, Kraków 2003, s. 106.
- ↑ a b S. Ochmann-Staniszewska, Dynastia Wazów w Polsce, Warszawa 2006, s. 138.
- ↑ S. Ochmann-Staniszewska, Dynastia Wazów w Polsce, Warszawa 2006, s. 184.
- ↑ S. Ochmann-Staniszewska, Dynastia Wazów w Polsce, Warszawa 2006, s. 188.
- ↑ S. Ochmann-Staniszewska, Dynastia Wazów w Polsce, Warszawa 2006, s. 140.
- ↑ a b S. Ochmann-Staniszewska, Dynastia Wazów w Polsce, Warszawa 2006, s. 141.
- ↑ Bujak 1988 ↓, s. 17.
Bibliografia
- Adam Bujak: Nekropolie królów i książąt polskich. Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka, 1988. ISBN 83-217-2720-4.
- StefaniaS. Ochmann-Staniszewska StefaniaS., Dynastia Wazów w Polsce, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 138–142, 184–191, ISBN 83-01-14584-6, ISBN 978-83-01-14584-2, OCLC 830817534 .
- Spórna M., Wierzbicki P., Słownik władców Polski i pretendentów do tronu polskiego, Zielona Sowa, Kraków 2003, ISBN 83-7389-189-7, s. 106–107.
- Wdowiszewski Z., Genealogia Jagiellonów i Domu Wazów w Polsce, Wydawnictwo Avalon, Kraków 2005, ISBN 83-918497-2-4, s. 229–230.
Literatura dodatkowa
|
|
