Via Regia i Via Imperii Via Regia – w sensie ogólnym, droga królewska podlegająca bezpośrednio królowi, na której obowiązywały specjalne prawa.
Jako Via Regia lub „Droga Wysoka” oznacza się również historyczny szlak handlowy prowadzący od Hiszpanii aż po Rosję .
Historia
Fragment historycznej Via Regia między Fuldą i Neuhofem Pierwsze wzmianki o Via Regia pochodzą z 1252, kiedy pojawia się pod nazwą „Strata Regia” (Droga Królewska) w dokumentach[potrzebny przypis ] margrabiego Marchii Miśnieńskiej Henryka III .
Początkami drogi były budowane przez wojska rzymskie trakty pomiędzy hiszpańską Galicją a Paryżem . Z czasem legiony wyruszyły na wschód w stronę Łaby . Z Moguncji wyruszyli przez Frankfurt , Fuldę , Eisenach , Erfurt , Lipsk by na Łabie ustanowić wschodnią granicę cesarstwa. W Świętym Cesarstwie Rzymskim drogę rozbudowano dalej przez Zgorzelec do Wrocławia nazywając ją „Droga Wysoka” (niem. Hohe Straße )[potrzebny przypis ] .
Via Regia była drogą ponadregionalną sprzyjającą rozwojowi stosunków i kontaktów państw europejskich. Droga służąca początkowo jako trakt wojskowy, stawała się z czasem coraz ważniejszym traktem handlowym, co przyspieszało rozwój miast leżących na jej trasie. Na znaczeniu straciła dopiero w XIX wieku kiedy dynamicznie zaczęła rozwijać się kolej .
Na Dolnym Śląsku w Brzezinie zachował się oryginalny pomnik związany z modernizacją (brukowaniem) odcinka Via Regia między Brzegiem a Oławą w 1584.
Innym szlakiem, noszącym nazwę Via Regia , był szlak z Gdańska przez Tczew , Gniew , Świecie do Krakowa i dalej na Węgry [1]
Via Regia, to także jedna z głównych nitek szlaku pielgrzymkowego św. Jakuba, inaczej Droga św. Jakuba , która prowadzi do Santiago de Compostela w Hiszpanii . W Polsce oznakowany obecnie (2014) na odcinku od granicy ukraińsko-polskiej przez Rzeszów, Kraków, Piekary Śląskie, Opole , Wrocław , Legnicę [2] Lubań do Zgorzelca .
W 2002 z inicjatywy władz Saksonii powołano do życia inicjatywę „VIA REGIA – Europejska Droga Kultury”. Do inicjatywy dołączyły regiony leżące na szlaku historycznym Via Regia. Głównym celem tej międzynarodowej inicjatywy jest podniesienie Via Regia do rangi symbolu jedności europejskiej na poziomie kulturowym , turystycznym i gospodarczym . Przebiegając m.in. równolegle do polskiej , niemieckiej i francuskiej autostrady A4, symbolicznie łączy ze sobą wiele krajów Unii Europejskiej i służy wymianie handlowej .
Camino de Santiago
Latem 2006 przygotowany został przez Fundację Wioski Franciszkańskiej pierwszy odcinek szlaku wzdłuż dawnej Via Regia[potrzebny przypis ] . Prowadzi on z Brzegu przez Oławę , Siechnice , Wrocław , Środę Śląską , Legnicę , Legnickie Pole , Złotoryję , Lwówek Śląski i Lubań do Zgorzelca . Jego kontynuacją w Niemczech jest Ekumeniczna Droga Pątnicza przez Saksonię i Turyngię . W roku 2008 szlak przedłużono o odcinek na terenie województwa opolskiego (Góra Świętej Anny – Opole – Brzeg ). Obecnie trwają prace przygotowawcze w województwie śląskim, małopolskim i w podkarpackim (Jarosław – Rzeszów – Ropczyce – Tarnów – Tuchów – Lipnica – Brzesko – Kraków – Olkusz – Sławków – Będzin – Piekary Śląskie – Toszek – Góra Świętej Anny ).
Hiszpania
Santiago de Compostela , Oviedo , Santander , Leon , Burgos , Logroño , Pampeluna , Roncesvalles .
Francja
Bordeaux , Poitiers , Tours , Orlean , Paryż , Reims , Metz .
Belgia
Brugia , Antwerpia , Gandawa , Bruksela , Liège .
Niemcy
Akwizgran , Kolonia , Moguncja , Frankfurt nad Menem , Erfurt , Lipsk , Drezno , Görlitz .
Polska
Zgorzelec , Lubań , Lwówek Śląski , Złotoryja , Legnica , Środa Śląska , Wrocław , Oława , Brzeg , Opole , Toszek , Tarnowskie Góry , Bytom , Piekary Śląskie [3] Czeladź [3] Będzin [3] Dąbrowa Górnicza [3] Sosnowiec [4] [5] Sławków [3] Olkusz [3] Ojców [3] Kraków [3] Tarnów , Dębica , Rzeszów , Przeworsk , Jarosław , Przemyśl , Sandomierz , Lublin .
Ukraina
Lwów , Włodzimierz , Łuck , Równe , Żytomierz , Radomyśl [6] Kijów .
Przypisy
↑ Teresa Grzybkowska: Gdańsk . Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2000, s. 6, seria: A to Polska właśnie. ISBN 83-7023-770-3 . ↑ Legnica na szlaku Św.Jakuba, za portalem Lca.pl 18 XII 2009 .↑ a b c d e f g h Szlak VIA REGIA – Droga św. Jakuba – WikiZagłębie [dostęp 2022-06-01] .↑ Via Regia w Sosnowcu – część 1 [dostęp 2024-03-11] (pol. ) .↑ Via Regia w Sosnowcu – część 2 [dostęp 2024-03-11] (pol. ) .↑ Bogomolets O. Radomysl Castle-Museum on the Royal Road Via Regia”. – Kyiv, 2013 ISBN 978-617-7031-15-3 .
