Tajpej (chiń.台北 lub 臺北; pinyinTáiběi; pe̍h-ōe-jīTâi-pak) – stolica Republiki Chińskiej (Tajwanu)[1], położona w północnej części wyspy i tworząca razem z Nowym Tajpejaglomerację liczącą około 9 milionów mieszkańców[2]. Znajdujące się na północnym krańcu wyspy, Tajpej jest enklawą miasta Nowe Tajpej. Większość miasta znajduje się w kotlinie i jest ograniczona przez dwie stosunkowo wąskie doliny rzek Keelung i Xindian, które łączą się, tworząc rzekę Danshui (Tamsui) wzdłuż zachodniej granicy miasta. Za czasów dynastii Qing, miasto było stolicą prefektury i przez krótki czas prowincji Tajwan; pod rządami kolonialnymi Japonii nosiło nazwę Taihoku. Tajpej stało się stolicą prowincji Tajwan w ramach Republiki Chińskiej w 1945 roku i stało się jej stolicą w 1949 roku, kiedy nacjonalistyczny Kuomintang stracił kontynentalne Chiny na rzecz komunistów, na skutek chińskiej wojny domowej.
Klimat
Miasto leży w strefie klimatów zwrotnikowych, z odmianą wilgotną i silnie zaznaczoną cyrkulacją monsunową. Średnia roczna temperatura wynosi 23 °C. Suma rocznych opadów wynosi aż 2163 mm. Tajpej czasem nawiedzają silne tajfuny.
Historia
Miasto zostało założone w 1708 przez imigrantów z południowo-wschodnich prowincji chińskich. Rozwijało się powoli jako lokalny ośrodek handlowy z targiem oraz portem na rzece Danshui. Szybszy rozwój nastąpił w XIX w., kiedy w mieście pojawiły się brukowane ulice i mury obronne. W 1895 roku miasto, w wyniku I wojny chińsko-japońskiej, dostało się w ręce Japończyków. W trakcie japońskiej okupacji Tajpej (noszące wówczas japońską nazwę Taihoku) zostało rozbudowane i zmodernizowane. W 1932 roku liczyło już 600 tys. mieszkańców. W 1945 po drugiej wojnie światowej, po klęsce Japończyków, Tajpej powróciło pod rządy chińskie. Po przejęciu przez komunistów władzy w Chinach (1949) Tajpej stało się stolicą emigracyjnego rządu Czang Kaj-szeka. Z tego powodu przeżywało duży napływ imigrantów. W późniejszym okresie liczba mieszkańców zaczęła się stabilizować, a miasto dynamicznie rozwijać. W 1967 roku otrzymało status miasta wydzielonego[3].
Gospodarka
Tajpej razem z Nowym Tajpej jest największym ośrodkiem gospodarczym Tajwanu. Działa w nim wiele tysięcy przedsiębiorstw i zakładów przemysłowych. Miasto jest międzynarodowym ośrodkiem handlowym i miejscem organizacji światowych targów informatycznych. Co roku prezentuje się na nich najnowsze technologie gromadzenia i przetwarzania danych. W Tajpej dominuje przemysł elektroniczny. Inne gałęzie to: przemysł metalowy, maszynowy, samochodowy, rafineryjny, meblowy, odzieżowy i spożywczy. Około 80% ludności pracuje w usługach, reszta w przemyśle. Tajpej jest największym na wyspie ośrodkiem finansowym. W mieście działają giełda, banki, stacje telewizyjne i radiowe. Światowy producent nośników muzyki mechanicznej i filmów. Ponadto ośrodek kultury i szkolnictwa wyższego[4].
Komunikacja
Transport w mieście jest dobrze rozwinięty, chociaż centrum jest bardzo mocno zakorkowane. Bardzo dobrze rozwinięta jest sieć metra (6 linii, 131 stacji) obsługująca oprócz samego Tajpej także okoliczne miasta i miasteczka, wchodzące obecnie w skład miasta Nowe Tajpej (Xinbei). Jednak ze względu na górzyste ukształtowanie terenu, głównym ośrodkiem transportu miejskiego pozostają autobusy (istnieje około 250 linii autobusowych). Tajpej jest ważnym węzłem linii autobusowych obsługujących całą wyspę Tajwan. Tajpej jest także węzłem kolejowym, zarówno sieci kolei tradycyjnej, jak i niezależnej od niej sieci kolei ekspresowej. Dobrze rozwinięty jest transport lotniczy ze względu na pewne odizolowanie miasta od świata (położenie na górzystej wyspie, brak bezpośredniego dostępu do morza). Istnieje lotnisko Taoyuan (do 2006 roku im. Czang Kaj-szeka) obsługujące międzynarodowy ruch pasażerski oraz lotnisko Songshan obok centrum miasta, obsługujące loty krajowe.
.svg)
