PROFILBARU.COM

Tadeusz Fiszbach
	; Tadeusz Fiszbach, 2015
Data i miejsce urodzenia	4 listopada 1935 ; Dobraczyn
	Wicemarszałek Sejmu kontraktowego
Okres	od 4 lipca 1989; do 25 listopada 1991
Przynależność polityczna	poseł niezrzeszony
	Ambasador RP na Łotwie
Okres	od 2001; do 2005
Poprzednik	Jarosław Bratkiewicz
Następca	Maciej Klimczak
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Tadeusz Rudolf Fiszbach (ur. 4 listopada 1935 w Dobraczynie) – polski polityk, dyplomata, nauczyciel akademicki. W latach 1975–1982 I sekretarz KW Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w Gdańsku, poseł na Sejm PRL VII, VIII i X kadencji, wicemarszałek Sejmu X kadencji.

Życiorys

Urodził się we wsi Dobraczyn w województwie lwowskim jako syn mechanika Rudolfa i nauczycielki Bronisławy z domu Banach^[1]^[2].

W 1945 rodzina przeprowadziła się do Kartuz, zamieszkując w wilii „Erem” należącej wcześniej do Aleksandra Majkowskiego. Tadeusz Fiszbach ukończył w tym mieście szkołę podstawową, a w 1952 I Liceum Ogólnokształcące im. Hieronima Derdowskiego^[2]. W 1957 został absolwentem Wyższej Szkoły Rolniczej w Olsztynie, a w 1971 Szkoły Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie. W 1977 uzyskał stopień naukowy doktora nauk technicznych. Po ukończeniu studiów pracował m.in. w zakładach mleczarskich w Elblągu, awansując od majstra do kierownika zakładu^[3]. W latach 1963–1967 studiował ekonomię w Wyższej Szkole Nauk Społecznych przy Komitecie Centralnym PZPR^[2].

Od 1959 należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Był sekretarzem komitetu powiatowego PZPR w Elblągu (1964–1968) i Tczewie (1968–1971). Od 1971 do 1975 zajmował stanowisko sekretarza komitetu wojewódzkiego PZPR w Gdańsku, do 1982 był I sekretarzem KW. W 1980 brał udział w negocjacjach i podpisaniu porozumień sierpniowych. Przewodniczył też Wojewódzkiej Radzie Narodowej w Gdańsku. W 1981 był członkiem powołanej przez Komitet Centralny PZPR komisji pod przewodnictwem Tadeusza Grabskiego, którą utworzono w celu ustalenia odpowiedzialności osobistej Edwarda Gierka^[4]. W tym samym roku wszedł w skład komisji KC PZPR powołanej dla wyjaśnienia przyczyn i przebiegu konfliktów społecznych w dziejach Polski Ludowej^[5]. Był przeciwnikiem wprowadzenia stanu wojennego, w związku z czym został w latach 80. odsunięty od stanowisk krajowych i wysłany na kilka lat do Helsinek jako radca ambasady^[6]^[3].

W latach 1976–1980 i 1980–1985 sprawował mandat posła na Sejm PRL VII, VIII kadencji z okręgu Gdańsk. Zasiadał w Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi, ponadto w trakcie VII kadencji brał udział w pracach Komisji Handlu Zagranicznego Po raz trzeci został posłem w wyniku wyborów czerwcowych w 1989. Mandat uzyskał z ramienia PZPR po powrocie z placówki w Helsinkach przy nieformalnym poparciu Komitetu Obywatelskiego, pokonując w II turze Jana Łabęckiego, byłego członka Biura Politycznego^[7]. W trakcie X kadencji Sejmu pracował w Komisji Konstytucyjnej. Objął stanowisko wicemarszałka Sejmu X kadencji. W lipcu 1989 lider „Solidarności”, Lech Wałęsa, proponował mu kandydowanie na stanowisko prezydenta przeciwko Wojciechowi Jaruzelskiemu, jednak Tadeusz Fiszbach tej propozycji nie przyjął^[6]. Wkrótce powołał Polską Unię Socjaldemokratyczną, która nie odniosła sukcesu. Na koniec kadencji pozostawał posłem niezrzeszonym. W wyborach w 1991 bez powodzenia ubiegał się o mandat posła na Sejm RP I kadencji w województwie gdańskim z ramienia niewielkiego ugrupowania pod nazwą „Nasza Polska – Lista Bezpartyjnych”^[8].

W latach 90. pracował w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, m.in. na stanowisku radcy handlowego ambasady RP w Oslo^[9]. W latach 2001–2005 sprawował funkcję ambasadora RP na Łotwie^[10]. Zajął się prowadzeniem wykładów w Wyższej Szkole Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych i Politycznych w Gdyni. W wyborach prezydenckich w 2010 udzielił poparcia Jarosławowi Kaczyńskiemu^[11], a przed wyborami w 2025 poparł kandydaturę Karola Nawrockiego^[12].

W filmie Andrzeja Wajdy Wałęsa. Człowiek z nadziei postać Tadeusza Fiszbacha zagrał Adam Woronowicz.

Życie prywatne

Od 1960 żonaty z Hanną z domu Kapela^[2]^[13], z którą ma syna i córkę.

Odznaczenia i wyróżnienia

Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2014)^[14]^[15]
Order Sztandaru Pracy II klasy (1979)^[2]
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1972)^[2]
Order Infanta Henryka II klasy (1976, Portugalia)^[16]
Order Trzech Gwiazd III klasy (2005, Łotwa)^[17]
Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju”^[2]
Krzyż „Za Zasługi dla ZHP”^[2]
Odznaczenie im. Janka Krasickiego^[2]
Medal Księcia Mściwoja II (2008)^[18]
Medal „Zasłużonemu Akademii Medycznej w Gdańsku” (1975)^[2]
Odznaka honorowa Związku Łotewskich Stowarzyszeń Narodowo-Kulturalnych im. Ity Kozakiewicz (2007)^[19]

Przypisy

↑ Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2024-10-04].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Fiszbach Tadeusz. gedanopedia.pl. [dostęp 2024-10-04].
↑ ^a ^b Na plenum Komitetu Centralnego opowiedziałem się za dialogiem. Wytupali mnie. tvn24.pl, 31 sierpnia 2020. [dostęp 2020-09-01].
↑ „Dziennik Łódzki”. 86 (9837), s. 2, 1–3 maja 1981.
↑ „Trybuna Robotnicza”. 177 (11 529), s. 2, 4–6 września 1981.
↑ ^a ^b Agnieszka Rybak: Biografia niewykorzystana. rp.pl, 30 sierpnia 2008. [dostęp 2010-09-05].
↑ Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 20 czerwca 1989 r. o wynikach ponownego głosowania i wynikach wyborów do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej przeprowadzonych dnia 18 czerwca 1989 r. (M.P. z 1989 r. nr 21, poz. 151).
↑ Wyniki wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 27 października 1991 roku. Cz. 1. Wyniki głosowania w okręgach wyborczych. Warszawa: Państwowa Komisja Wyborcza, 1991, s. 228.
↑ From Communist Leader to Opponent of Moscow. axisglobe.com, 8 sierpnia 2005. [dostęp 2010-09-05]. (ang.).
↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 26 czerwca 2001 r. nr Z. 110-43-2001 w sprawie mianowania Ambasadora Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. z 2001 r. nr 22, poz. 367).
↑ Na którego kandydata na prezydenta RP głosowali wrzeszczanie?. wrzeszcz.info.pl, 21 czerwca 2010. [dostęp 2012-09-11].
↑ Dorota Karaś: Dlaczego były sekretarz PZPR poparł Karola Nawrockiego? „Jest bliski mojemu sercu”. wyborcza.pl, 28 listopada 2024. [dostęp 2024-12-03].
↑ Orędownik porozumienia. Z Tadeuszem Fiszbachem rozmawiał red. Edmund Szczeciak. „Pomerania”. 7–8 (433), s. 11–14, lipiec-sierpień 2010.
↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 maja 2014 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2014 r. poz. 923).
↑ 59 odznaczonych za zasługi dla wolności. prezydent.pl, 5 czerwca 2014. [dostęp 2014-06-05].
↑ Cidadãos Estrangeiros Agraciados com Ordens Portuguesas. presidencia.pt. [dostęp 2011-07-21]. (port.).
↑ Ar Triju Zvaigžņu ordeni apbalvoto reģistrs. president.lv. [dostęp 2010-09-05]. (łot.).
↑ Laureaci medalu księcia Mściwoja II. bip.gdansk.pl. [dostęp 2024-10-04].
↑ LNKBA Goda zīme. lnkba.wordpress.com. [dostęp 2010-09-05]. (łot.).