Ministerstwo Spraw Zagranicznych zostało utworzone 26 października 1918 przez Radę Regencyjną Królestwa Polskiego jako Ministerstwo Spraw Zewnętrznych[8]. Po I wojnie światowej resort nosił nazwę Ministerstwa Spraw Zewnętrznych, od lutego 1919 Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Podobnie było po II wojnie światowej, kiedy przez krótki okres (1944–1945) funkcjonował jako Resort Spraw Zagranicznych. Od 1945 siedzibą ministerstwa jest dawny gmach Najwyższej Izby Kontroli.
Struktura organizacyjna
Do 5 marca 2020 ministerstwo obsługiwało również ministra właściwego dla działu administracji rządowej członkostwo Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej (od 5 marca 2020 ministra kierującego tym działem obsługuje Kancelaria Prezesa Rady Ministrów).
W skład ministerstwa wchodzi Gabinet Polityczny Ministra oraz następujące jednostki organizacyjne[9]:
Departament Afryki i Bliskiego Wschodu
Departament Ameryki
Departament Azji i Pacyfiku
Departament Dyplomacji Kulturalnej i Promocji Polski
Departament Informacji
Departament Komunikacji Strategicznej i Przeciwdziałania Dezinformacji Międzynarodowej
Departament Konsularny
Departament Polityki Bezpieczeństwa
Departament Polityki Europejskiej
Departament Polityki Zewnętrznej Unii Europejskiej
Departament Prawno-Traktatowy
Departament Spraw Globalnych
Departament Strategii
Departament Wschodni
Departament Współpracy Ekonomicznej
Departament Współpracy Rozwojowej
Departament Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą
Akademia Dyplomatyczna
Biuro Administracji
Biuro Bezpieczeństwa Dyplomatycznego
Biuro do spraw Przewodnictwa Polski w Radzie Unii Europejskiej
Ponieważ pałac Brühla został w 1944 wysadzony w powietrze przez Niemców, w 1945 siedzibę ministerstwa ulokowano w al. J. Ch. Szucha 23. W okresie międzywojennym w tym gmachu mieściła się Najwyższa Izby Kontroli, a w okresie II wojny światowej – warszawska siedziba niemieckiej Policji Porządkowej (Ordnungspolizei – Orpo)[13]. Około 1950 do gmachu dobudowano od strony Litewskiej skrzydło boczne (ul. Litewska 2/4)[14].
Od 2005 do Ministerstwa należy także położony obok siedziby głównej biurowiec Articom Center (al. J.Ch. Szucha 21). Od 1953 MSZ wykorzystuje do celów reprezentacyjnych pałac Przezdzieckich przy ul. Foksal 6, a od 2015 wynajmuje powierzchnię biurową w biurowcu Foksal City przy ul. Krywulta 2[15].
Ministerstwo planuje wyburzenie (otrzymanego drogą wymiany z Uniwersytetem Warszawskim za nieruchomość przy ul. Tynieckiej) budynku dawnego kina Klub, znajdującego się na tyłach kompleksu MSZ, i wzniesienie w jego miejscu nowego biurowca. Nowy budynek ma być gotowy do końca 2021[15].
Magazyny centralne MSZ znajdują się przy ul. Tanecznej 73 na Ursynowie.