Škoda 10T

Škoda 10T

Tramwaj Škoda 10T w Portland
Dane ogólne
Kraj produkcji	Czechy
Producent	Škoda Transportation Oregon Iron Works United Streetcar
Miejsce produkcji	Pilzno
Lata produkcji	2001–2009
Dane techniczne
Liczba członów	3
Długość	20 130 mm
Szerokość	2460 mm
Wysokość	3440 mm
Masa	28 800 kg
Rozstaw wózków	1435 mm
Układ osi	Bo’Bo’
Moc silników	4 × 90 kW
Napięcie zasilania	750 V
Prędkość maksymalna	70 km/h
Wnętrze
Liczba miejsc siedzących	30
Liczba miejsc ogółem	157
Niskopodłogowość	50%

Škoda 10T (nazwa handlowa Elektra) – typ trójczłonowego, częściowo niskopodłogowego tramwaju, wytwarzanego w latach 2001–2009 w zakładach Škoda Transportation. 10T stanowi rozwinięcie konstrukcyjne tramwaju typu 03T.

Konstrukcja

10T to dwukierunkowy, czteroosiowy, silnikowy, częściowo niskopodłogowy wagon tramwajowy. Składa się z trzech członów złączonych przegubami. Po obu stronach nadwozia umieszczono troje drzwi odskokowo-przesuwnych (dwoje dwuskrzydłowych, jedne jednoskrzydłowe).

Dwukierunkowy tramwaj 10T wywodzi się konstrukcyjnie od jednokierunkowego tramwaju 03T, eksploatowanego w kilku czeskich miastach. Człon środkowy jest niskopodłogowy (350 mm nad główką szyny) i zawieszony jest między skrajnymi członami. Te zamontowane są na dwuosiowych wózkach, dlatego też podłoga w nich znajduje się na wysokości 780 mm nad główką szyny. Środkowy człon niskopodłogowy stanowi 50% długości tramwaju. Kabiny motorniczego i przedział pasażerski wyposażono w klimatyzację. W tramwajach dla Portland zamontowano ponadto automaty biletowe. Wyposażenie elektryczne dostarczyła austriacka firma Elin.

Dostawy

Państwo	Miasto	Typ	Lata dostaw	Liczba	Numery taborowe	Uwagi
Stany Zjednoczone	Portland	10T0	2001	5	001–005		[1]
		10T2	2002	2	006, 007
		10T3	2009	1	015	wyprodukowany we współpracy z United Streetcar
	Tacoma	10T1	2002	3	1001–1003
Łączna liczba:				11

Eksploatacja

W latach 2001–2002 wyprodukowano 10 tramwajów. Wszystkie powstały w zakładach Škoda w Pilźnie i przetransportowane zostały drogą morską do Stanów Zjednoczonych. Jeden tramwaj testowano w marcu 2001 r. na pilźnieńskich torowiskach pod numerem 111^[2].

W 2006 r. licencję na produkcję tramwaju 10T uzyskało przedsiębiorstwo Oregon Iron Works (OIW) z przedmieść Portland. Dokumentację projektową przekazano za darmo pod warunkiem wykorzystania w licencyjnych tramwajach oryginalnego układu napędowego, wyposażenia elektrycznego i innych części. W porównaniu z wcześniejszymi tramwajami 10T zmodyfikowano wygląd ścian czołowych. Opracowany prototyp, oznaczony jako typ 10T3 i z nadanym numerem 015, przewieziono z OIW do Portland 1 lipca 2009 r. W połowie sierpnia 2009 tramwaj przechodził jazdy próbne bez pasażerów^[1]. Napęd Škoda zamontowany w prototypie nie sprawdził się i musiał zostać wymontowany^[3]. Dostawcą nowego napędu stały się zakłady Rockwell Automation, a testy miały rozpocząć się w lipcu 2011 r.^[4] Sam tramwaj wszedł do eksploatacji dopiero we wrześniu 2012 r.^[5] W planach było również wyprodukowanie serii 10T4, która miała być przeznaczona dla miast o gorącym klimacie. Takie tramwaje miały być wyposażone w mocniejszą klimatyzację, szyby z warstwą odblaskową czy grubszą warstwę izolacyjną^[1].

United Streetcar, spółka-córka OIW, produkowała na licencji Škody kolejne wagony. Te otrzymały już wyposażenie elektryczne Rockwell i zostały oznaczone jako typ USC 100^[6]. Do Portland dostarczono sześć tramwajów USC 100 (2013–2014)^[7], do Tucson osiem tramwajów USC 200 (różniących się przede wszystkim ulepszoną klimatyzacją; 2013–2014), a do Waszyngtonu trzy tramwaje USC 100 (2014).

Przypisy

1. Libor Hinčica. A well known European manufacturer of rail vehicles SKODA…. „Czechyslovenský dopravák”. 3, s. 4–6, 2009. 
2. Jan Šlehofer, Míra Klas: Tramvaj 10T0 pro Portland (USA) – „Portlandská Astra”. Plzensketramvaje.cz. [dostęp 2013-05-15].
3. Portland Streetcar Citizens Advisory Committee Meeting. Portlandstreetcar.org. [dostęp 2010-11-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-11-27)]. (ang.).
4. „Tramways & Urban Transit”, s. 313, 2010. 
5. Joseph Rose: Portland’s newest streetcar plagued by glitches during eastside loop’s opening week. Oregonlive.com, 2012-09-27. [dostęp 2016-04-23]. (ang.).
6. United Streetcar USC-100. Modernstreetcar.org. [dostęp 2016-04-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-19)]. (ang.).
7. Brad Schmidt: After repeated delays, Portland’s newest streetcar carries passengers: Portland City Hall Roundup. Oregonlive.com, 2013-06-11. [dostęp 2016-04-23]. (ang.).