Las fòrmas ancianas son Capseubs, en occitan, en 1255, Capseus (par. Sancti Martini de ~), en occitan peu nom, shens data, Capseus (de ~), en occitan, shens data, Capseus (parrochia de ~), en occitan peu nom, en 1273, Capseus (de ~), en occitan, en 1279, Capsius, en occitan, en 1307-1317, Capseus (capellanus de ~), en occitan peu nom, en 1369-1370, Capsius (datum apud ~), en occitan peu nom, en 1227 (citat per Pèir de Marca), Cappitissilvarum (rector de ~), en latin, en 1533-1537. Meilèu que de caput silvarum, Capsiuts ven probablament de *caput silvosu(m), dab lo medish sens de « cap de bòsc, limit de l'abosquiment ». L'evolucion seré *caput silvosu > *cabo sílb(o)so (reculament de l'accent que causa la sincòpa de la segonda sillaba de sílb(o)so, plaçada donc après l'accent) > *cabsilbs > *cabseubs > [kap'siwts] (assordiment deu prumèir b, dissimilacion deu segond que se muda en -t- e barradura en -i- de -e-). La prononciacion actuala es [kap'siw(t)s] (-t- fragile) [2].
Istòria
Originas e Atge Mièi
L'origina deu borg remonta au mens a l'epòca gallò-romana. Disen d'alhons qu'estèt devastat per Crassus, lòctenent de Cesar. A l'Atge Mièi, la parròpia de Capsiuts es una possession deus vicomtes de Biarn. Lo castèth es confiscat preu rèi d'Anglatèrra quòra Gaston VII refusa de li rénder aumatge, entre 1274 e 1277. Capsiuts es lavetz una vila barralhada, dont los vestigis de las murralhas son encara visibles au XIX° siègle. En 1273, Pèir de Cabanas e Guilhèm de Lugaròssa, de Capsiuts, son tenguts au dever d'estatge decap a son senhor, probable Gaston de Biarn, qu'a d'aquera epòca avè drets senhoriaus en aqueste lòc. En 1299, Guichard de Marciac, comandant l'armada de Guiana per Philippe le Bel, empara lo castèth de Capsiuts contra los Anglés. En 1425, Isabèu, comtessa de Foish, conclutz una trèva dab Jean de Radcliff, senescau de Guiana, en vertut de la quala los Anglés poiràn anar e vir dens sa tèrra de Capsiuts, shens que los abitants n'augin nada crenta.
En 1621, pendent la guèrra contra los protestants, acossan los rebèles que corren capvath las Lanas, entre auts aqueths de la garnison de Capsiuts.
Epòca modèrna e Revolucion
En 1660, Loís XIV èra en vesita a Capsius quan la tèrra se botè a tremolar. Una segonda personalitat reiala ho recebuda per la parròpia : la Daufina de França, en 1745.
Edat Contemporanèa
En 1817, Capsiuts fusionè dab Escaudas, qui tornè vir comuna en 1836 [3]. Mentretant, la comuna s'aperava Captieux-et-Escaudes, donc en occitan Capsiuts e Escaudas [4].
Capsiuts a, una certana pausa, coneishut una aviada importanta graça a l'expleitacion de la gema e, mèi recentament, per l'implantacion deu camp militar deu Potèu.
Adara, ne damòra pas mèi de tralhas deu castèth ni deus ancians remparts, ni mèi deu convent de cordelèirs dab ospici e capèra, e tanben son anciana glèisa. Anèit, lo vilatge de Capsiuts es una halta importanta suu pelerinatge de Sent-Jacme.
president deu conselh departementau de Gironda (2015-), conselhèir generau deu canton de Capsiuts (2004-2015), conselhèir departementau deu canton de Sud Gironda (2015-)
La glèisa de Sent Martin, neogotica, data de 1869 ; remplaça la glèisa primitiva en partida fortificada. Entre 1989 e 1994, Pierre Rivet fabriquè ua remercabla maqueta en aluquets de la glèisa.
L'ostau de vila, datent de 1870, es d'estile neoclassic.
A l'emplaçament deu castèth de Capsiuts, destruisut au XVII° siègle, estut bastida ua teulèira, adara desafectada. Los horns son bastits en aliòs.
L'anciana usina a gema damorè en activitat de 1928 a 1968.
Comunas deGirondaen Gasconha lingüistica (comunas actualas, comunas que contenen comunas delegadas, ancianas comunas, ancianas comunas vengudas comunas delegadas)