ესტონეთის განმათავისუფლებელი ომი

ესტონეთის განმათავისუფლებელი ომი
რუსეთის სამოქალაქო ომის ნაწილი
თარიღი	29 ნოემბერი, 1918 - 2 თებერვალი, 1920
მდებარეობა	ესტონეთი, ლატვია, რუსეთი
შედეგი	ტარტუს ხელშეკრულება ესტონეთსა და რუსეთს შორის
მხარეები
ესტონეთი;  ლატვია;  დიდი ბრიტანეთი; თეთრები; , , მოხალისეები. საბჭოთა რუსეთი პრიბალტიკის ლანდესვერი
მეთაურები
იოჰან ლაიდონერი ნიკოლოზ იუდენიჩი უოლტერ კოვანი მარტინ ექსტრემი ჰანს კალმი. დიმიტრი ნიკოლაევიჩი. რუდიგერ ფონ დერ გოლცი.
ძალები
7 იანვარი, 1919: 4,450[1] მათ შორის 2,000 ფინელი მოხალისეები + ფინელი ოფიცრები,[2] ბალტიელი გერმანელები ბიბიკოვის დივიზიონი, 128 ტყვიამფრქვევი, 4 შეჯავშნული მატარებელი. მე-6 ჯავშნოსანი კრეოსერების დივიზაი, სამეფო ფლოტი[1] May 1919: 86,000 მათ შორის ჩრდილოეთის ძალები (2,750) ჩრდილოეთ ლატვიის ბრიგადა (1,500) ბალტიის ბატალიონი ინგერმანლანდიური ბატალიონი შვედი და დანიელი მოხალისეები[3] I მსუბუქი ჯავშნოშანი კრეისერების დივიზია. 7 იანვარი, 1919: 5,750–7,250[1] მათ შორის 141 რტვიამფრქვევი, 1 შეჯავშნული მატარებელი, 3 შეჯავშნული ავტომობილი[1] მაისი, 1919: 80,000[3] ივნისი 1919: 20,000[3]
დანაკარგები
5,000 დაღუპული 15,000 დაჭრილი[3] უცნობია 10,000 ტყვე 400 მოკლული 1,500 დაჭრილი[4]
ესტონეთის განმათავისუფლებელი ომი ვიკისაწყობში

ესტონეთის განმათავისუფლებელი ომი (ესტ. Eesti Vabadussõda) — ესტონეთის შეიარაღებული ძალებისა და საბჭოთა რუსეთის ომი ესტონეთის დამოუკიდებლობისათვის. მიმდინარეობდა 1918 წლის 29 ნოემბრიდან 1920 წლის 2 თებერვლამდე. ბრძოლა მიმდინარეობდა ასევე ჩრდილოეთ ლატვიის ტერიტორიაზე, სადაც ლატვიელების მიერ ჩამოყალიბებული ჩრდილოლატვიური ბრიგადა დაუპირისპირდა ბალტიისპირეთის ლანდესვერის ჯარებს. საბჭოთა ისტორიოგრაფია ამ ფაქტს განიხილავდა, როგორც რუსეთის სამოქალაქო ომის ნაწილს.

ომი დასრულდა ტარტუს ხელშეკრულებით, რომელიც დაიდო 1920 წლის 2 თებერვალს ესტონეთსა და საბჭოთა რუსეთს შორის. ხელშეკრულების თანახმად ორივე ქვეყანამ ერთმანეთი სცნო, ესტონეთის შემადგენლობაში შევიოდა პეჩორის მაზრა, რომელიც 1944 წელს გადაეცა რსფსრ-ს, ჩუდის ტბის სამხრეთ-დასავლეთი სანაპირო და მდინარე ნარვის აღმოსავლეთით მდებარე მიწები.

ესტონეთის ოფიციალური პოზიციის თანახმად, ტარტუს ხელშეკრულებას 1940 წელს არ დაუკარგავს იურიდიული ძალა, რამდენადაც ესტონეთის სსრკ-ში შესვლის ფაქტს თანამედროვე ესტონეთი, აშშ, ევროპის კავშირი და სხვა ქვეყნები განიხილავენ როგორც ქვეყნის ოკუპაციას.

რესურსები ინტერნეტში

• Estonian War of Independence დაარქივებული 2017-05-12 საიტზე Wayback Machine.
• The Baltic States from 1914 to 1923: The First World War and the Wars of Independence დაარქივებული 2019-08-08 საიტზე Wayback Machine.

სქოლიო

1. ↑ ჯან მაიდე (1933). „IV“, Ülevaade Eesti Vabadussõjast (1918–1920). Tartu: Kaitseliidu kirjastus. 
2. ჯან მაიდე (1933). „II“, Ülevaade Eesti Vabadussõjast (1918–1920). Tartu: Kaitseliidu kirjastus. 
3. ↑ (2002) „Iseseisvuse aeg 1918–40“, Eesti. Üld.. Eesti entsüklopeedia, გვ. 296–311. 
4. Kaevats, Ülo: Eesti Entsüklopeedia 5, page 396. Valgus, 1990, ISBN 5-89900-009-0