ესტონეთის თავდაცვის ლიგა

ესტონეთის თავდაცვის ლიგა Eesti Kaitseliit
]
აქტიური	1918–1940 1991– დღემდე
ქვეყანა	ესტონეთი
ტიპი	არმია
რაოდენობა	წევრი: 15 500 მოხალისე: 24,500[1]
ბრძოლები	ესტონეთის განმათავისუფლებელი ომი
მეთაურები
Commander	ბრიგადის გენერალი მიილის კიილი

ესტონეთის თავდაცვის ლიგა – კაიცელიტი (ესტ. Eesti Kaitseliit) — ესტონური პარამილიტარისტული ორგანიზაციების გაერთიანება. თავდაცვის ლიგის მიზანია ქვეყნის დამოუკიდებლობის, ტერიტორიული მთლიანობისა და კონსტიტუციის  დაცვა.

თავდაცვის ლიგა ფლობს იარაღს და მონაწილეობს სამხედრო წვრთვნებში. ორგანიზაცია დაყოფილია 15 რეგიონულ რაზმად, რომელსაც მალევი (ესტ. Malev) ეწოდება. მალევი წარმოადგენს დანაყოფს, რომელიც ზომით დიდია ბატალიონზე, თუმცა პატარაა დივიზიაზე. მის შემადგენლობაში 2000-მდე სამხედროა. რაზმების ძირითადი ნაწილი გაშლილია ესტონეთის მაზრების (ესტ. maakond) ტერიტორიაზე.

მისია

გენერალი ერნსტ პოდერი – ესტონური თავდაცვის ლიგის პირველი მეთაური

თავდაცვის ლიგა წარმოადგენს ნებაყოფლობით სამხედრო თავდაცვით ორგანიზაციას, რომელიც ესტონეთის თავდაცვის სამინისტროს დაქვემდებარებაშია. ლიგა ფლობს შეიარაღებას და მონაწილეობს წვრთნებში.

თავდაცვის ლიგა თამაშობს უდიდს როლს სამოქალაქო ცხოვრებაში. მისი წევრები მონაწილეობენ ტყეში გაჩენილი უეცარი ხანძრების ჩაქრობაში, ნებაყოფლობით ხდებიან პოლიციელთა დამხმარეები, უზრუნველყოფენ სხვადასხვა ღონისძიების უსაფრთხოებას. ლიგის წევრები ასევე მონაწილეობენ საერთაშორისო მშვიდობის მისიებში. ლიგას კავშირები აქვს პარტნიორ ორგანიზაციებთან როგორც სკანდინავიურ ქვეყნებში, ისე ამერიკის შეერთებულ შტატებში და გაერთიანებულ სამეფოში.

ისტორია

^[2]

ესტონური თავდაცვის ლიგის დანაყოფები აღლუმზე

1918 წელი – ესტონური თავდაცვის ლიგის წინაპარი მოქალაქეთა თავდაცვის ორგანიზაცია (ომაკაიცე, ესტ. Omakaitse) იყო, რომელიც რუსული რევოლუციის შემდეგ შეიქმნა.

1918 წლის 11 ნოემბერი – მოქალაქეთა თავდაცვის ორგანიზაციას გადაერქვა სახელი და ესტონეთის თავდაცვის ლიგა ეწოდა, რომელიც ასრულებდა ეროვნული გვარდიის დავალებებს განმანთავისუფლებელ ომში.

1924 – წარუმატებელი კომუნისტური გადატრიალების შემდეგ ნათელი გახდა თავდაცვის ლიგის არსებობის საჭიროება. ეროვნული გვარდიის ამოცანების შესრულებისთვის თავდაცვის ლიგის განვითარება დაიწყო.

1925 – ოქტომბერში, თავდაცვის ლიგის გაზეთი "Kaitse Kodu!" (ქართ. დაიცავი შენი სამშბოლო) დაარსდა.

1926 – 19-20 ნოემბერს თავდაცვის ლიგის ორგანიზებით პირველი ფესტივალი გაიმართა ტალინში. 1940 წლამდე ასეთი 6 ჩატარდა.

1927 2 სექტემბერი – თავდაცვის ლიგის განვითარებისთვის და მისთვის ოჯახური ღირებულების გასაზრდელად დაარსდა ქალთა ორგანიზაცია (ესტ. Naiskodukaitse).

1928 – ორგანიზაციის უხუცესებმა გადაწყვიტეს, რომ ვაჟთა ახალგაზრდული ორგანიზაცია "ახალგაზრდა არწივები" (ესტ. Noored Kotkad) მოეწვიათ და გააერთიანებინათ ლიგაში

1931 – მთავრობამ დაამტკიცა თავდაცვის ლიგის სტატუტები (კანონები), რომლებიც დღემდე ძალაშია

1932 – თავდაცვის ლიგის ქალთა კორპუსში ჩამოყალიბდა გოგონათა ახალგაზრდული ორგანიზაცია – სამშობლოს ქალიშვილები (ესტ. Kodutütred).

1934 – ორგანიზაციის მუშაობის დასარეგულირებლად დამტკიცდა თავდაცვის ლიგის შიდა განაწესი.

1990 17 თებერვალი – იარვარკანდში, ესტონეთის სახელმწიფოებრივობის დასაცავად ლიგა ხელახლა დაარსდა.

1991 4 სექტემბერი – ესტონეთის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმმა ლიგას უფლებამოსილება აღუდგინა.

1992 28 აპრილი – თავდაცვის ლიგა შეიარაღებული ძალების დაქვემდებარებაში გადავიდა, როგორც ეროვნული თავდაცვის ორგანიზაცია.

1999 წელს ესტონეთის პარლამენტმა მიიღო კანონი, რომელმაც განსაზღვრა კაიცელიტის პოზიცია ეროვნული თავდაცვის სფეროში, ასევე ძირითადი მიზნები, სტრუქტურა და ოპერაციებში მონაწილეობის კონტროლის მექანიზმები.

სტრუქტურა

ზოგადი ინფორმაცია

თავდაცვის ლიგა 15 რეგიონალურ რაზმად, მალევად (ესტ. Malev), ხოლო ისინი მალევკონდებად იყოფა (ესტ. Malevkond) . მათ სამოქმედო არეალს ძირითადად ესტონეთის მაზრების (ესტ. maakond) საზღვრები წარმოადგენს. კაიცელიტი რეგულარულად იღებს მონაწილეობს საერთო სამხედრო და საერთაშორისო სწავლებებში, ატარებს საკუთარ სწავლებებს და თითქმის ყველა სამხედრო მიმართულებით ამზადებს პროფესიონალ კადრებს . ორგანიზაციის წევრობა გარდა ესტონეთის მოქალაქეებისა, შეუძლიათ სხვა ქვეყნის მოქალაქეებსაც. წევრები იყოფიან სამ ჯგუფად: მოქმედი წევრები, დამხმარეები და ვეტერანები.

ტალინის რაზმი

ტალინის რაზმის შტაბი მდებარეობს კადრიორგში. რაზმის განკარგულებაშია ორი ტირი, ასევე სასწავლო კომპლექსი ნიმეში, რომელიც ადრე სახანძრო–სამხედრო ნაწილს წარმოადგენდა. რაზმი მოქმედებს დედაქალაქის ტერიტორიაზე. 1939 ბოლოს, რაზმში 8000-ხე მეტი, ხოლო დღევანდელი მონაცემებით 2000 ადამიანია. ტალინის რაზმში 11 ქვედანაყოფია:

• დასავლეთის მალევკონდი (ესტ. Lääne malevkond) – ტერიტორიული ქვედანაყოფი. მოქმედებს მუსტამაიაეს და ჰააბერსტის რაიონებში.
• ნიმეს მალევკონდი (ესტ. Nõmme malevkond) – ტერიტორიული ქვედანაყოფი.მოქმედებს ნიმეში, ითვლება ტალინის ერთ–ერთ საუკეთესო ქვედანაყოფად. მალევკონდის შემადგენლობაში შედიან ანტი-სატანკო, სადაზვერვო, შინაგანი თავდაცვისა და ლოჯისტიკის ჯგუფები.
• აღმოსავლეთის ასეული (ესტ. Ida kompanii) – ტერიტორიული ქვედანაყოფი. მოქმედებს ლაცნამიაეს და პირიტას ტერიტორიაზე
• სამხრეთის ასეული (ესტ. Lõuna kompanii) – ცალკეული ტერიტორიული ქვედანაყოფი.მოქმედებს კესკლინესა და კრისტიინეს ტერიტორიაზე
• ჩრდილოეთის ასეული (ესტ. Põhja kompanii) – ტერიტორიული ქვედანაყოფი. მოქმედებს პიჰია–ტალინის რაიონში.
• ტოომპეას მალევკონდი (ესტ. Toompea malevkond) – ექსტერიტორიული ქვედანაყოფი. მოქმედებს ტოომპეაში, სადაც მდებარეობს ესტონეთის პარლამენტი და იქვე მდებარე რაიონებში.
• კალევის მალევკონდი (ესტ.Kalevi malevkond) – ექსტერიტორიული ქვედანაყოფი
• აკადემიური მალევკონდი (ესტ. Akadeemiline malevkond) – ექსტერიტორიული ქვედანაყოფი. შედგება სტუდენტებისგან, ახალი უმაღლეს დამთავრებული მოქალაქეებისგან და სტუდენტური კორპორაციების წევრებისგან.
• სადარაჯო ასეული (ესტ. Valvekompanii) – ექსტერიტორიული ქვედანაყოფი. იცავს სამხედრო ნაწილებსა და სამხედრო ობიექტებს.
• რაზმის ორკესტრი (ესტ. Maleva orkester) – ექსტერიტორიული ქვედანაყოფი.
• საზღვაო დივიზიონი (ესტ. Meredivisjon) – ექსტერიტორიული ქვედანაყოფი. განთავსებულია პორტში.

ჰარიუმაასს რაზმი

მოქმედებს ჰარიუმაას მაზრაში. შედგება 6 ქვედანაყოფისგან.

• რიავალას მალევკონდი (ესტ. Rävala malevkond) – ტერიტორიული ქვედანაყოფი. მოქმედებს ჰარიუმაას აღმოსავლეთ ნაწილში. მალევკონდის შემადგენლობაშია სამი ასეული: რიავალა, კუუსაალუ, ჰარიუ–იაანი.
• კეილას მალევკონდი (ესტ. Keila malevkond) – ტერიტორიული ქვედანაყოფი. მოქმედებს კეილას მუნიციპალიტეტში.
• კოზეს მალევკონდი (ესტ. Kose malevkond) – ტერიტორიული ქვედანაყოფი. მოქმედებს კოზეს მუნიციპალიტეტში.
• მიანიკუ მალევკონდი (ესტ. Männiku malevkond) – ექსტერიტორიული ქვედანაყოფი. შედგება საბრძოლო და სადაზრვერვო ჯგუფებისაგან, ასევე ნაღმმტყორცნელთა დანაყოფისგან.
• სადარაჯო ასეული (ესტ. Valvekompanii) – ექსტერიტორიული ქვედანაყოფი. იცავს სამხედრო ნაწილებსა და სამხედრო ობიექტებს

რაპლას რაზმი

რაპლას რაზმი მოქმედებს რაპლამაას ტერიტორიაზე.

ალუტაგუზეს რაზმი

მოქმედებს იდა-ვირუმაას ტერიტორიაზე. იყოფა 4 ქვედანაყოფად:

• ლიუგანუსეს მალევკონდი (ესტ. Lüganuse malevkond)
• ავინურმეს მალევკონდი (ესტ. Avinurme malevkond)
• ნარვას მალევკონდი (ესტ. Narva malevkond)
• იიჰვის მალევკონდი (ესტ. Jõhvi malevkond)

ვირუს რაზმი

მოქმედებს ლიაენე-ვირუმაას ტერიტორიაზე. იყოფა სამ ცაკლეულ ასეულად:

• რაკვერეს ცალკეული ასეული  (ესტ. Rakvere üksikkkompanii)
• კადრინის ცალკეული ასეული (ესტ. Kadrina üksikkompanii)
• ტაპის ცალკეული ასეული (ესტ. Tapa üksikkompanii)

იიგევას რაზმი

მოქმედებს იიგევამაას ტერიტორიაზე.

იარვას რაზმი

მოქმდებს იარვამაას ტერიტორიაზე

პიარნუმაას რაზმი

მოქმედებს პიარნუმაას ტერიტორიაზე. შედგება სამი მალევკონდისაგან:

• სოონტაგანა
• კიკეპერა
• კორბე

ლიაანეს რაზმი

მოქმედებს ლიაენემაას და კუნძულ ჰიიუმაას ტერიტორიაზე. ჰიიუმაზე განთავსებულია ჰიიუმაას მალევკონდი, ხოლო ლიაენემაას მაზრაში მოქმედებს რისტისა და რიდალას მალევკონდები.

საარემაას რაზმი

მოქმედებს კუნძულ საარემაას ტერიტორიაზე

ტარტუს რაზმი

მოქმედებს ქალაქ ტარტუს და ტარტუმაას მაზრის ტერიტორიაზე. იყოფა 4 ქვედანაყოფად:

• ტარტუს მალევკონდი (ესტ. Tartu I malevkond)
• აკადემიური მალევკონდი (ესტ. Akadeemiline malevkond) – შედგება ტალინის აკადემიური მალევკონდის მსგავსად.
• ტამეს მალევკონდი (ესტ. Tamme malevkond) - იყოფა 5 განყოფილებად: ტამეს ასეული, ვეერიკუს ასეული, კირვეკიულას ცალკეული ქვედანაყოფი, ვინუსა და პუჰიის ცალკეული ჯგუფები.
• ელვას ცაკლეული ასეული (ესტ.Elva üksikkompani)

საკალას რაზმი

მოქმედებს ვილიანდიმაას ტერიტორიაზე

ვალგამაას რაზმი

მოქმედებს ვალგამაას ტერიტორიაზე.

ვირუმაას რაზმი

მოქმედებს ვირუმაას ტერიტორიაზე.

პილვას რაზმი

მოქმედებს პილვამაას ტერიტორიაზე.

კაიცელიტის დაქვემდებარებაში მყოფი ორგანიზაციები

თავდაცვის ლიგის ქალთა კორპუსი

ქალთა საშინაო თავდაცვა,ნაისკოდუკაიცე (ესტ. Naiskodukaitse) – კაიცელიტის დამხმარე ორგანიზაცია. ჩამოყალიბდა 1927 წლის რ სექტემბერს. აღადგინეს 1991 წლის 20 სექტემბერს.შედგება დაახლოებით 1700 მოხალისე ქალისგან. ორგანიზაციის ძირითად მოვალეობებში შედის კაიცელიტის ზუგში მოქმედება და მხარდაჭერა ესტონეთის დამოუკიდებლობის დაცვაში, სამედიცინო დახმარების უზრუნველყოფა, თავდაცვის ლიგის სამოქალაქო აქტივობებეის ორგანიზება.

თავდაცვის ლიგის გოგონათა კორპუსი – "სამშობლოს ქალიშვილები"

თავდაცვის ლიგის გოგონათა კორპუსი – კოდუტიუტრედი (ესტ.Kodutütred) შეიქმნა, რათა გაეზარდათ პატრიოტული განწყობა და თავდაცვისათვის მზაობა ესტონელ გოგონებში.

თავდაცვის ლიგის ვაჟთა კორპუსი – "ახალგაზრდა არწივები"

თავდაცვის ლიგის ვაჟთა კორპუსი – ნოორედ კოტკადის (ესტ. Noored kotkad) მთავარ ამოცანას წარმოადგენს ვაჟების აღზრდა კარგ მოქალაქეებად ჯანსაღი სხეულითა და აზროვნებით. ორგანიზაციის წევრები ვარჯიშობენ სროლაში, ბუნებაში ორიენტაციაში, ასევე პარაშუტით ხტომაში, პარაპლანით ფრენაში და ა.შ. ვაჟთა კორპუსი ასევე მონაწილეობს სხვადასხვა საინტერესო ღონისძიებებში, რომელთაგან ეყველაზე პოპულარული და ასევე რთული, "მინი–ერნაა", რომელიც 35 კმ სიგრძის სადაზვერვო შეჯიბრს წარმოადგენს.

პერსონალი

მმართველობა

კაიცელიტის მეთაური წარმოადგენს უმაღლეს წოდებას თავდაცვით ლიგაში,თუმცა ადამიანი რომელიც ამ წოდებას ატარებს შესაძლოა სულაც არ იყოს უფროსი რანგის ოფიცერი. მეთაური პასუხისმგებელია მის ხალხზე, მათ მომზადებაზე, შეიარაღებასა და ორგანიზაციის განვითარებაზე. მეთაურს ესტონეთის შეიარაღებული ძალების მეთაური ნიშნავს^[3] . ორგანიზაციის ამჟამინდელი მეთაურია ბრიგადის გენერალი მიილის კიილი, რომელიც 2012 წელს დაინიშნა.

რანგები და განმასხვავებელი ნიშნები

თავდაცვის ლიგის რანგობრივი სტრუქტურა ესტონეთის შეიარაღებული ძალების მსგავსია, თუმცა შტაბის წევრები ზოგჯერ განსხვავებულ განმასხავევებელი ნიშნებს იყენებენ..

	შტაბი			უფროსი				უმცროსი
ესტ. Ametikohad	Kaitseliidu ülem	Kaitseliidu Peastaabi ülem	Kaitseliidu maleva pealik	Maleva vaneminstruktor	Malevkonna pealik	Kompanii pealik	Rühma pealik	Rühmapealik eriüksustes	Rühmapealiku abi	Jaopealik	Jaopealiku abi
ქართ. წოდება	კაიცელიტის მეთაური	შტაბის მეთაური	მალევის მეთაური	უფროსი ინსტრუქტორი	მალევკონდის მეთაური	ასეულის მეთაური	ოცეულის მეთაური	ოცეულის მეთაური სპეცდანიშნულების ქვედანაყოფში	ოცეულის მეთაურის თანაშემწე	სექციის მეთაური	სექციის მეთაურის თანაშემწე

უნიფორმა

ესტონეთის შეიარაღებული ძალების სტანდარტულ ფორმას ESTDCU (ციფრული კამუფლიაჟის ესტონური ვერსია) წარმოადგენს. სადღესასწაულო შემთხვევში (მაგალითად აღლუმზე) თეთრ ხელსახვევებს ატარებენ, რომლებზეც იმ მაზრის გერბია გამოსახული, რომლის ტერიტორიულ ქვედანაყოფშიც ირიცხებიან. სხვადასხვა ცერემონიებზე და აღლუმებზე ქალები სამოქლაქო უნიფორმას ატარებენ.

ესტონური კამუფლიაჟი

პირველი მსოფლიო ომის დროს და 1990-იან წლებში თავდაცვის ლიგის წევრები სამოქალაქო ტანსაცმელზეც იკეთებდნენ ხელსახვევებს, რადგან ორგანიზაციას ყველა წევრის სამხედრო ფორმით უზრუნველყოფა სახსრების უქონლობის გამო არ შეეძლო.

აღჭურვილობა

კაიცელიტის ძირითად საბრძოლო იარაღს ებრაული Galil-ი და გერმანული H&K G3-ი წარმოადგენს. ესტონელი ჩუბინები მოდერნიზებულ M14 ტიპის შაშხანებს იყენებენ.

სექციის და ასეულის დონეზე მხარდამჭერ ცეცხლს უზრუნვეყლოფს გერმანული ხელის ტყვიამფრქვევი MG3. ბატალიონების დონეზე გამოიყენება 40 მმ-იანი ტანსკსაწინააღმდგო ყუმბარმტყორცნი M-69, 82 მმ-იანი ყუმბარმტყორცნი B-300 და 81 მმ-იანი ნაღმმტყორცნი B455.

კაიცელიტის შეიარაღებაშია ასევე 84 მმ-იანი უუკუცემო ქვემეხი Carl Gustav-ი და 90 მმ-იანი უუკუცემო ქვემეხი Pvpj 1110^[4]. თავდაცვის ლიგის შემადგელობაშია მცირე რაოდენობით ჯავშანტრანსპორტიორები, მაგალითად BTR-80, ასევე მცირე რაოდენობით შვედური ჯავშანმანქანები^[5] .

შეიარაღება

Model	Image	Origin	Type	Caliber	Notes
H&K G3		შვედეთი  ნორვეგია  გერმანია	ძირითადი საბრძოლო შაშხანა	7.62×51 მმ ნატო	Ak 4, AG-3F2, G3A3ZF and G3A4 ვარიანტები..[6][7][8][9]
MG3		გერმანია	ხელის ტყვიამფრქვევი	7.62×51 მმ ნატო	[6][7]
m/45 B		შვედეთი	პისტოლეტი-ტყვიამფრქვევი	9×19 მმ	[10]
B-300		ისრაელი	ხელის ტანკსაწინააღმდეგო ყუმბარმტყორცნი	82 მმ	იყიდეს ისრაელისგან 1993 . იყნებს პიარნუმაას რაზმი .[7]
Carl Gustav		შვედეთი	უუკუცემო ქვემეხი	84 მმ	M2 და M3 ვარიანტები.[6][7][11]
FGM-148 Javelin		აშშ	გაისროლე დაივიწყე ტიპის ტანკსაწინააღმდეგო რაკეტა	127 მმ	რაოდენობა უცნობია[12]
Pvpj 1110		შვედეთი	უუკუცემო ქვემეხი	90 მმ	130 ერთეული.[6][7][11]
M40A1		აშშ	უუკუცემო ქვემეხი	105 მმ	30 ერთეული.[11]
B-455		ისრაელი	ნაღმმტყორცნი	81 მმ	ნაწილობრივ ჩაანაცვლა M252.[13]
M252		აშშ	ნაღმმტყორცნი	81 მმ	[13]

სატრანსპორტო საშუალებები

Model	Image	Origin	Type	Number	Notes
BTR-80		სსრკ	ჯავშანტრანსპორტიორი	5	BTR-80UNSh ვერსია. მიიღეს ესტონეთის შეიარაღებული ძალებისგან.[14]
Mercedes-Benz Unimog		გერმანია	ც	97+	Unimog 416-ების დიდი ნაწილი დანიისგან უსასყიდლოდ მიიღეს. შეიარაღებია ასევე Unimog 435/1300L სერიის მოდელები .[15]
Mercedes-Benz 1017A		გერმანია	battle rifle	95	იყიდეს გერმანიისგან.[16]
Volvo Tgb		შვედეთი			ზოგიერთზე დაყნებულია 90 მმ უუკუცემო ქვემეხი.[17]
Mercedes-Benz G-Class		გერმანია	მსუბუქი ავტომობილი		უცნობი რაოდენობით იყიდეს ნიდერლანდებისგან.[18][19]

სქოლიო

1. Estonian Defence League English. Estonian Defence League. ციტირების თარიღი: 4 December 2015.
2. History of the Defence League დაარქივებული 2011-07-22 საიტზე Wayback Machine. at www.mil.ee
3. Estonian Defence league: The leadership დაარქივებული 2011-07-20 საიტზე Wayback Machine.
4. Estonian Defence League: Equipment დაარქივებული 2011-07-20 საიტზე Wayback Machine.
5. Defence League's Harju malev: Equipment of the Rävala malevkond. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2009-03-31. ციტირების თარიღი: 2018-01-04.
6. ↑ TULD KÕIGIST TORUDEST: vaata Tartu kaitseliitlaste lahinglaskmisi!. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2017-12-30. ციტირების თარიღი: 2018-01-04.
7. ↑ Kaitseliit. „Kaitseliit marsib suurimal kaitseväe paraadil“. ციტირების თარიღი: 2017-11-14.
8. „Norrast saadud relvad jõuavad nii ajateenijateni kui kaitseliitlasteni“. Postimees (ესტონური). ციტირების თარიღი: 2017-11-14.
9. Automaat HK G3A3ZF/G3A4 Estonian. Estonian Defence Forces. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-05-02. ციტირების თარიღი: 2018-01-04.
10. Käsitulirelvad Estonian. Estonian Defence Forces. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2019-11-03. ციტირების თარიღი: 2018-01-04.
11. ↑ IISS. The Military Balance 2016, page 91
12. GALERII ǀ Kaitseliitlased said Javeliniga käe valgeks. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2017-11-14. ციტირების თარიღი: 2018-01-04.
13. ↑ Kaitseliit. „Kaitseliit viib Sirgalas läbi viimased lahinglaskmised enne NATO kollektiivkaitseõppust“. ციტირების თარიღი: 2017-11-13.
14. „Kaitse Kodu! nr 8 2013. a“. issuu (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 2017-11-14.
15. „Taanlased kingivad Kaitseliidule 97 veokit“. Postimees (ესტონური). ციტირების თარიღი: 2017-11-14.
16. Kaitseliit. „Kaitseliidu malevad saavad kätte uued veoautod“. ციტირების თარიღი: 2017-11-14.
17. Kaitseliit. „Võidupüha näitus Pärnus“. ციტირების თარიღი: 2017-11-14.
18. Kaitseliit. „Kaitseliidu autopark sai täiendust“. ციტირების თარიღი: 2017-11-14.
19. Kaitseliit. „Kaitseliit sai kätte medsõidukid“. ციტირების თარიღი: 2017-11-14.