PROFILBARU.COM

Potyczka pod Ciołkowem
	powstanie styczniowe
Czas	22 stycznia 1863
Miejsce	Ciółkowo
Terytorium	Królestwo Kongresowe
Wynik	zwycięstwo Polaków
Strony konfliktu
powstańcy styczniowi	Imperium Rosyjskie
Dowódcy
Aleksander Rogaliński	płk Kozlaninow †
Siły
około 100 powstańców	półkompania około 100 żołnierzy
Straty
3 rannych w tym dowódca	43 zabitych,; 17 rannych
	Położenie na mapie Guberni Królestwa Polskiego (1904) miejsce bitwy
	52°36′24″N 19°53′05″E/52,606667 19,884722

Potyczka pod Ciołkowem – bitwa stoczona 22 stycznia 1863 roku, pierwszego dnia powstania styczniowego, pierwsze opisane starcie tego powstania. Oddział powstańców pod dowództwem Aleksandra Rogalińskiego kierujący się z Warszawy w stronę Płocka starł się pod wsią Ciołkowo (obecnie Ciółkowo) z kompanią rosyjskiego pułku muromskiego, którą dowodził płk Kozlaninow. W ataku kosynierów zginęli rosyjscy piechurzy i sam Kozlaninow.

Tło bitwy

Kompania wojsk rosyjskich, dowodzona przez pułkownika Kozlaninowa podeszła pod zagrody wiejskie we wsi Ciołkowo, w której zgromadzili się powstańcy polscy. Rosjanie mieli rozkaz w miarę możliwości schwytać powstańców żywcem i mieli nienabite karabiny. Mimo wezwań do poddania się i złożenia broni, powstańcy otworzyli ogień i przeszli do ataku na żołnierzy carskich. Pomimo fatalnego wyposażenia oddziału polskiego (powstańcy posiadali jedynie 2 strzelby, 30 kos, a reszta kije, topory i siekiery) doszło do krótkiej walki wręcz, w której rosyjski dowódca został zabity ciosem siekierą w głowę, a jego oddział uciekł w popłochu.

Atak z zaskoczenia na niespodziewających się tego Rosjan doprowadził do rzezi. Zginęło 43 Rosjan a 17 było rannych. Po stronie polskiej było tylko 3 rannych, w tym dowódca Aleksander Rogaliński, który stracił oko i wycofał się z walki^[1].

W trakcie potyczki 18 Rosjan pod dowództwem Ponamarenko uciekło ku Bielskowi. Spotkali się tam z rosyjskim oddziałem kapitana Stefanowskiego, który przerażony katastrofą Ciołkowską nakazał nabić broń. W późniejszym czasie Polacy pozbawieni dowództwa zaczęli się błąkać i wpadli na rosyjską kolumnę pod dowództwem Stefanowskiego i zostali rozbici/rozproszeni^[1].