Pałac w Krzyżanowicach

Pałac w Krzyżanowicach

nr rej. - A/656/2020 z 1.06.2020 (woj. śląskie)[1] - A/1043/65 z 2.06.1969 (woj. katowickie)[2]
Pałac w Krzyżanowicach
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miejscowość	Krzyżanowice
Adres	ul. Kolejowa 4
Typ budynku	pałac
Styl architektoniczny	neogotycki
Ukończenie budowy	1700
Ważniejsze przebudowy	1856
Pierwszy właściciel	Jan Bernard Praschma
Kolejni właściciele	Karol Gabriel von Wengerski, Lichnowscy, Franciszkanki
Położenie na mapie Polski Pałac w Krzyżanowicach
Położenie na mapie województwa śląskiego Pałac w Krzyżanowicach
Położenie na mapie powiatu raciborskiego Pałac w Krzyżanowicach
Położenie na mapie gminy Krzyżanowice Pałac w Krzyżanowicach
49°58′59,34″N 18°16′15,03″E

Pałac w Krzyżanowicach – zabytkowy^[3] pałac w Krzyżanowicach, w powiecie raciborskim, w województwie śląskim.

Historia

Neogotycki pałac zbudowany w 1700 na rzucie prostokąta przez hrabiego Jana Bernarda Praschma, a po jego śmierci w 1708 przeszedł na własność barona Karola Gabriela von Wengerskiego. Od 22 listopada 1775 gospodarzem pałacu została rodzina Lichnowskich, posiadająca liczne majątki w okolicy Raciborza, Karniowa i na ziemi opawskiej. Dzięki nowym właścicielom, którzy utrzymywali kontakty z największymi kompozytorami, w pałacu gościli wybitni goście, m.in. w latach 1794-1796 przebywał tu Ludwig van Beethoven, a w latach 1843-1848 Ferenc Liszt.

W 1856, za sprawą księcia Karola von Lichnowskiego, pałac został przebudowany w stylu neogotyckim, wzniesiono także murowaną bramę wjazdową. Herb Karola znajduje się w lewym łuku potrójnego portalu do sali rycerskiej, natomiast w prawym łuku jest herb von Werdenberg. W 1860 podczas przebudowy pałacu w jego południowo-wschodnim narożu wzniesiono okrągłą wieżę i salę rycerską, która obecnie pełni rolę kaplicy. W trzech pozostałych narożach ulokowano ośmioboczne baszty. Autorem projektu przebudowy był niemiecki architekt Carl Lüdecke. Budynek wzbogacono wówczas także o ryzality, neogotyckie schodkowe szczyty, ostre łuki, załamujące się nadokienniki oraz charakterystyczne dla angielskiego cottage style kominy^[4].

W 1930 książę Wilhelm von Lichnowski sprzedał posiadłość siostrom ze Zgromadzenia [[Franciszkanki}Franciszkanek]], które założyły w nim klasztor i dom opieki. Franciszkanki do dziś sprawują pieczę nad pałacem.

Pałac wpisano jest do rejestru zabytków w 1965, a park wokół pałacu – w 2022^[5].

Galeria

• 
  Herb Karola von Lichnowskiego
• 
  Herb Werdenberg
• 
  Herb Lichnowskiego
• 
  Widok północnego-zachodu
• 
  Od południowego-zachodu
• 
  Sala rycerska, obecnie kaplica
• 
  Neogotycka klatka schodowa
• 
  Stróżówka nad bramą

Przypisy

1. SPIS OBIEKTÓW NIERUCHOMYCH WPISANYCH DO REJESTRU ZABYTKÓW Z TERENU WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2020-06-02]
2. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 .
3. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 .
4. Grzegorz Wawoczny: Zabytki powiatu raciborskiego. Racibórz: Wydawnictwo i Agencja Informacyjna WAW, 2007, s. 9. ISBN 978-8389802-36-1.
5. Michał Bulsa, Decyzje dotyczące wpisów i skreśleń w rejestrze zabytków nieruchomych województwa śląskiego w 2022 roku, „Wiadomości Konserwatorskie Województwa Śląskiego” 2023, t. 15, s. 383.

Bibliografia

• Dziennik Zachodni, wkładka "Poznaj swój region", 18 lipca 2006
• Grody, zamki i pałace Euroregionu Silesia, Racibórz 2003

Linki zewnętrzne

• Historia pałacu na stronie gminy Krzyżanowice