Pierwsza wojna światowa pokazała trudności przewodnictwa Świętego Miasta jako mediatora prowadzącego do zakończenia wojny, w której katolickieBelgia i Francja były atakowane przez protestanckieNiemcy, te zaś były wspierane przez katolicką Austrię, podczas gdy protestancka Wielka Brytania (wykluczając katolicką Irlandię) i prawosławnaRosja stały po stronie Francji. Zastanawiano się, czy Watykan powinien pozostawać neutralny, czy też powinien objąć moralne przewodnictwo, rzucając publiczne sądy krytykujące zachowania stron konfliktu.
Po pogrzebie papieża Piusa X, kardynałowie zdecydowali zgromadzić się na konklawe pod koniec sierpnia 1914 roku. Najważniejszą różnicą w porównaniu do wcześniejszych konklawe było odebranie prawa weta świeckim monarchom wobec decyzji wyboru papieża dokonanej przez kardynałów. Po raz pierwszy w historii, kardynałowie mogli dokonać wyboru papieża samodzielnie.
Papabile
Główna linia podziału w Kolegium Kardynalskim przebiegała według stosunku do konserwatywnego i radykalnie antymodernistycznego pontyfikatu Piusa X. Ci, którzy pragnęli kontynuacji linii Piusa X, grupowali się wokół sekretarza stanu Merry del Val i popierali kandydaturę Serafiniego. Faworytem frakcji bardziej umiarkowanej był arcybiskup Bolonii Giacomo Della Chiesa, pewne szanse dawano też kardynałowi Maffi.
Codziennie, począwszy od 1 września, odbywały się cztery głosowania, dwa rano i dwa po południu. Wyniki poszczególnych głosowań są znane dzięki zapiskom kardynała Piffla, arcybiskupa Wiednia, które zostały opublikowane po jego śmierci. Przedstawiały się one następująco:
1) rano 1 września:
Maffi i Della Chiesa – po 12
Pompilj – 9
Merry del Val – 7
Serafini – 4
Lualdi – 3
Ferrata i Bacilieri – po 2
Gasparri, Falconio, Agliardi, Ferrari, Gotti i de Lai – po 1
2) rano 1 września:
Maffi i Della Chiesa – po 16
Pompilj – 10
Merry del Val – 7
Serafini, Lualdi i Ferrata – po 2
Bacilieri i Richelmy – po 1
3) po południu 1 września:
Della Chiesa – 18
Maffi – 16
Pompilj – 9
Merry del Val – 7
Serafini, Lualdi i Richelmy – po 2
Ferrata – 1
4) po południu 1 września:
Della Chiesa – 21
Maffi – 15
Pompilj – 9
Merry del Val – 6
Serafini, Lualdi – po 2
Ferrata i Richelmy – po 1
5) rano 2 września:
Della Chiesa – 20
Maffi – 13
Serafini – 10
Pompilj – 6
Merry del Val i Lualdi – po 2
Bacilieri, Richelmy, Francica-Nava i van Rossum – po 1
6) rano 2 września:
Della Chiesa – 27
Serafini – 17
Maffi – 7
Pompilj i Lualdi – po 2
Richelmy i Francica-Nava – po 1
7) po południu 2 września:
Della Chiesa – 31
Serafini – 21
Maffi – 2
Pompilj, Richelmy i Francica-Nava – po 1
8) po południu 2 września:
Della Chiesa – 32
Serafini – 24
Richelmy – 1
9) rano 3 września:
Della Chiesa – 34
Serafini – 22
Richelmy – 1
10) rano 3 września:
Della Chiesa – 38
Serafini – 18
Richelmy – 1
3 września 1914, po dziesiątym głosowaniu, Giacomo Kardynał della Chiesa, arcybiskup Bolonii we Włoszech został wybrany na papieża, otrzymawszy 38 głosów elektorskich, czyli dokładnie tyle ile wynosiła wymagana większość 2/3 głosów. Elekt przybrał imię Benedykta XV. Trzy dni później został koronowany w kaplicy Sykstyńskiej przez protodiakona Francesca Salesia della Volpe.
Dane dotyczące konklawe 1914
Data: Konklawe 31 sierpnia – 3 września, 1914
Miejsce: Kaplica Sykstyńska w Watykanie
Obecni – 57 z 65 kardynałów, w tym 31 z Włoch, 6 z Francji, 5 z Hiszpanii, 4 z Austro-Węgier, 3 z Wielkiej Brytanii (w tym jeden Irlandczyk), po 2 z Niemiec i z Portugalii oraz po 1 z Belgii, Brazylii, Holandii i Stanów Zjednoczonych :
Vincenzo Vannutelli (Włochy; 30 grudnia 1889) – kardynał biskup Palestriny; komendatariusz kościoła prezbiterialnego S. Silvestro in Capite; archiprezbiter bazyliki liberiańskiej; prefekt Najwyższego Trybunału Sygnatury Apostolskiej
Francesco di Paola Cassetta (Włochy; 19 czerwca 1899) – kardynał biskup Frascati; komendatariusz diakonii Ss. Vito e Modesto e Crescenzia; prefekt Świętej Kongregacji Soboru Trydenckiego, bibliotekarz Świętego Kościoła Rzymskiego
Gaetano de Lai (Włochy; 16 grudnia 1907) – kardynał biskup Sabiny; sekretarz Świętej Kongregacji Konsystorialnej
Diomede Falconio OFM (Włochy; 27 listopada 1911) – kardynał biskup Velletri
Giulio Boschi (Włochy; 15 kwietnia 1901) – kardynał prezbiter S. Lorenzo in Panisperna; arcybiskup Ferrary; biskup Comacchio
Bartolomeo Bacilieri (Włochy; 15 kwietnia 1901) – kardynał prezbiter S. Bartolomeo all’Isola; biskup Werony
Rafael Merry del Val y Zulueta (Hiszpania; 9 listopada 1903) – kardynał prezbiter S. Prassede; sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej; archiprezbiter bazyliki watykańskiej; prefekt Fabryki Świętego Piotra; prefekt Pałacu Apostolskiego; prefekt Świętej Kongregacji ds. Sanktuarium Loreto; przewodniczący Rady ds. Patrymonium Stolicy Apostolskiej
Basilio Pompilj (Włochy; 27 listopada 1911) – kardynał prezbiter S. Maria in Aracoeli; wikariusz generalny diecezji rzymskiej; tytularny arcybiskup Filippi
Károly Hornig (Austro-Węgry; 2 grudnia 1912) – kardynał prezbiter S. Agnese fuori le mura; biskup Veszprém
Francesco Salesio della Volpe (Włochy; 19 czerwca 1899) – kardynał diakon S. Maria in Aquiro; protodiakon Świętego Kolegium Kardynałów; kamerling Świętego Kościoła Rzymskiego; prefekt Świętej Kongregacji Indeksu
Ottavio Cagiano de Azevedo (Włochy; 11 grudnia 1905) – kardynał diakon Ss. Cosma e Damiano; prefekt Świętej Kongregacji ds. Zakonów
Gaetano Bisleti (Włochy; 27 listopada 1911) – kardynał diakon S. Agata in Suburra; wielki przeor zakonu joannitów
Louis Billot SJ (Francja; 27 listopada 1911) – kardynał diakon S. Maria in Via Lata
Willem Marinus van Rossum CSsR (Holandia; 27 listopada 1911) – kardynał diakon S. Cesareo in Palatio; przewodniczący Papieskiej Komisji Biblijnej
Scipione Tecchi (Włochy; 25 maja 1914) – kardynał diakon S. Maria in Domnica
Filippo Giustini (Włochy; 25 maja 1914) – kardynał diakon S. Angelo in Pescheria
Michele Lega (Włochy; 25 maja 1914) – kardynał diakon S. Eustachio
Francis Aidan Gasquet OSB (Francja; 25 maja 1914) – kardynał diakon S. Giorgio in Velabro