Konklawe 27–29 października 1591 – konklawe, które wybrało Innocentego IX na następcę Grzegorza XIV.
Śmierć Grzegorza XIV
Papież Grzegorz XIV zmarł 16 października 1591 w wieku 56 lat po niespełna rocznym pontyfikacie. Oznaczało to trzeci w ciągu zaledwie 14 miesięcy wakat na Stolicy Apostolskiej.
Lista uczestników
W konklawe wzięło udział 56 z 65 żyjących kardynałów[1]:
Wśród elektorów było po dwóch Francuzów, Hiszpanów i Niemców, po jednym Angliku (Allen) i Litwinie (Radziwiłł) oraz czterdziestu ośmiu Włochów. Pięciu mianował Grzegorz XIV, dwudziestu czterech Sykstus V, piętnastu Grzegorz XIII, czterech Pius V, siedmiu Pius IV, a jednego Juliusz III.
Nieobecni
Dziewięciu kardynałów (pięciu Francuzów, dwóch Hiszpanów, Węgier i Niemiec):
Pięciu mianował Grzegorz XIII, a czterech Sykstus V.
Kandydaci
Wyróżniano następujące frakcje w Świętym Kolegium[2]:
- Frakcja hiszpańska – czyli polityczni stronnicy Hiszpanii: Mendoza, Madruzzo, Deza, Tagliavia d’Aragona, Spinola, Marcantonio Colonna, Ascanio Colonna, Gallio, Pelleve, Santori, Rusticucci, Sfondrati, Paleotti, Simoncelli, Facchinetti, Allen, Cusani, Giovanni Vincenzo Gonzaga, Scipione Gonzaga, Andreas von Österreich i Caetani. Odmiennie niż na poprzednich konklawe, tym razem liderem tej partii został kardynał Mendoza, a nie Madruzzo;
- Sykstyńczycy – czyli nominaci Sykstusa V, którym przewodził jego prasiostrzeniec Alessandro Peretti de Montalto. Należeli do tej frakcji kardynałowie Castrucci, Pinelli, Aldobrandini, della Rovere, Bernerio, Galli, Sarnano, Sauli, Pallotta, Morosini, Pierbenedetti, Petrocchini, Matei, Giustiniani, Borromeo, del Monte, Pepoli
- Gregorianie – nominaci Grzegorza XIII, którym przewodził kardynał Sforza. Należeli do tej frakcji Medici, Canani, Salviati, Valeri, Lauro, Lancelotti;
- Sfondratyści – czyli nominaci Grzegorza XIV pod przewodnictwem jego bratanka Paolo Sfondrati: Paravicini, Acquaviva, Farnese, Piatti;
- nominaci Piusa IV – Sitticus von Hohenems (siostrzeniec Piusa IV), Gesualdo i Avalos d’Aragona
Niezrzeszeni pozostawali kardynałowie Bonelli (prasiostrzeniec Piusa V), Joyeuse (protektor Francji) i Radziwiłł (przedstawiciel króla polskiego).
Frakcje te na konklawe zgrupowały się w dwa bloki: prohiszpański, z kardynałem Mendozą na czele, oraz antyhiszpański, z kardynałem Montalto na czele. Jednakże poprzednie konklawe wykazało, że bez poparcia króla Hiszpanii i jego stronników wybór papieża jest niemożliwy. Pomimo że tym razem Filip II Habsburg powstrzymał się od jawnej ingerencji w przebieg obrad, nie było tajemnicą, których kandydatów jest skłonny zaakceptować. Było ich tylko siedmiu: Madruzzo, Santori, Paleotti, Facchinetti, Aldobrandini, Gallio i Colonna. Uważano, że zdecydowanie największe szanse z nich wszystkich ma 72-letni Facchinetti i powszechnie spodziewano się właśnie jego zwycięstwa. W przeciwieństwie do poprzedniego konklawe, tym razem większość kardynałów pogodziła się z koniecznością dostosowania się do życzeń Madrytu[3].
Przebieg konklawe
Konklawe rozpoczęło się 27 października. W pierwszym głosowaniu wyniki były następujące[4]:
- Facchinetti – 23 głosy
- Santori – 14
- Paleotti i Salviati – po 12
- Gallio – 10
- Aldobrandini i Madruzzo – po 8
Kandydaci spoza listy Filipa II nie uzyskali zatem większego poparcia. W drugim głosowaniu poparcie dla Facchinettiego wzrosło już do 28 głosów. Obiekcje wobec Facchinettiego zgłaszał sprzyjający Santoriemu kardynał Montalto wraz ze swymi stronnikami, ostatecznie jednak Madruzzo przekonał go do zmiany zdania. Madruzzo wyjaśnił wicekanclerzowi, że Facchinetti i tak ma poparcie wszystkich pozostałych fakcji, więc jeśli nie zgodzi się go poprzeć, zostanie on wybrany bez jego udziału[5].
Wybór Innocentego IX
29 października, trzeciego dnia konklawe, jednogłośnie wybrano Giovanni Antonio Facchinettiego na nowego papieża[6]. Elekt przyjął imię Innocenty IX i został koronowany 3 listopada 1591[7]. Było to jedno z niewielu konklawe, w którym zwyciężył kandydat powszechnie uważany za głównego faworyta[8].
Przypisy
Bibliografia
- Ludwig von Pastor: History of the Popes. T. 22. Londyn: 1932. (ang.). Brak numerów stron w książce
- Konrad Eubel: Hierarchia Catholica. T. III. Padwa: 1922. (łac.). Brak numerów stron w książce
Uzupełniające źródła internetowe
XI wiek |
|
---|
XII wiek |
|
---|
XIII wiek |
|
---|
XIV wiek |
|
---|
XV wiek |
|
---|
XVI wiek |
|
---|
XVII wiek |
|
---|
XVIII wiek |
|
---|
XIX wiek |
|
---|
XX wiek |
|
---|
XXI wiek |
|
---|