XF10F Jaguar
|
Dane podstawowe
|
Państwo
|
Stany Zjednoczone
|
Producent
|
Grumman
|
Typ
|
myśliwiec pokładowy
|
Konstrukcja
|
górnopłat o konstrukcji metalowej
|
Załoga
|
1 pilot
|
Historia
|
Data oblotu
|
19 maja 1952
|
Lata produkcji
|
nie wszedł do produkcji seryjnej
|
Wycofanie ze służby
|
1953
|
Liczba egz.
|
1 (prototyp)
|
Dane techniczne
|
Napęd
|
1 × Westinghouse J40
|
Ciąg
|
30,2 kN
|
Wymiary
|
Rozpiętość
|
15,42 m (skrzydła rozłożone) 11,17 m (skrzydła złożone)
|
Długość
|
17,01 m
|
Wysokość
|
4,95 m
|
Powierzchnia nośna
|
43,38 m² (skrzydła rozłożone) 41,8 m² (skrzydła złożone)
|
Masa
|
Własna
|
9265 kg
|
Startowa
|
16 080 kg
|
Osiągi
|
Prędkość maks.
|
1136 km/h
|
Zasięg
|
2672 km
|
Dane operacyjne
|
Uzbrojenie
|
planowane – 4 działka 20 mm
|
|
Grumman XF10F Jaguar – prototypowy myśliwiec pokładowy o zmiennej geometrii skrzydeł zaprojektowany w zakładach Grummana w latach 50. na zamówienie Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych. Samolot nie wszedł do produkcji seryjnej, ale zastosowane w nim rozwiązania wykorzystano w późniejszych i bardziej udanych samolotach ze zmienną geometrią skrzydeł, takich jak General Dynamics F-111 czy Grumman F-14 Tomcat.
Historia
Wprowadzenie na uzbrojenie Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych samolotów odrzutowych pociągnęło za sobą różnorakie problemy. Z jednej strony wzrosła masa własna maszyn, co spowodowało wydłużenie drogi startu i lądowania. Z drugiej, dla poprawy osiągów należało budować samoloty o skośnych skrzydłach, co oznaczało zwiększenie prędkości minimalnej i dalsze zwiększenie drogi startu. Już na początku lat 50. wiele samolotów z trudem radziło sobie w roli samolotów pokładowych na lotniskowcach. Jednym z narzucających się rozwiązań było wykorzystanie zmiennej geometrii skrzydeł, co zapewniało zarówno dobre osiągi maksymalne (przy złożonych skrzydłach), jak i poprawę charakterystyki samolotu podczas startu i lądowania.
Zaprojektowany w zakładach Grummana Jaguar był pierwszym samolotem o zmiennej geometrii skrzydeł zbudowanym dla Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych. Był to stosunkowo niewielki samolot, o krótkim, „grubym” kadłubie, podobnym nieco do wcześniejszej konstrukcji Grummana F9F Panther. Pojedynczy silnik turboodrzutowy miał dwa wloty powietrza zamontowane symetrycznie po obu stronach kadłuba. Skrzydło w układzie górnopłatu mogło przyjąć jedną z dwóch pozycji – skos 13,5° do startu i lądowania oraz 42,5°. Usterzenie tylne miało kształt litery „T”, taka konfiguracja samolotu powodowała, że sprawiał on podobne problemy w pilotażu co wcześniejszy Bell X-5 i bardzo łatwo wpadał w niekontrolowany korkociąg. Innym źródłem problemów był silnik Westinghouse J40, cieszący się złą sławą. Projektując Jaguara zakładano, że silnik będzie osiągał moc 49 kN, w rzeczywistości było to jedynie 30,2 kN.
XF10F-1 nie był uzbrojony, ale planowano, że wersje produkcyjne zostaną uzbrojone w cztery działka 20 mm.
Jedynym pilotem, który latał na Jaguarze był oblatywacz Corwin „Corky” Meyer. Swoje doświadczenie określił jako interesujące, ponieważ była w nim (w samolocie) cała masa problemów. Według Meyera jedyną rzeczą, która działała bezbłędnie, był nowatorski wówczas mechanizm zmiany geometrii skrzydeł. Był on dużo bardziej skomplikowany niż mechanizm użyty w późniejszy czasie w samolotach General Dynamics F-111, F-14 i Panavia Tornado.
Pierwszy lot jedynego prototypu XF-10F odbył się 19 maja 1952. Samolot wykonał łącznie 32 loty, ale na początku 1953 roku Marynarka Wojenna Stanów Zjednoczonych zakończyła program XF-10F z powodu braku oczekiwanych rezultatów. Zdecydowano, że lepszym rozwiązaniem będzie budowa większych lotniskowców z dłuższymi pasami startowymi, wyposażonych w parowe katapulty startowe.