Samolot – załogowy bądź bezzałogowy statek powietrzny cięższy od powietrza (aerodyna), utrzymujący się w powietrzu dzięki sile nośnej wytwarzanej za pomocą nieruchomych, w danych warunkach, względem statku skrzydeł. Ciąg potrzebny do utrzymania prędkości w locie poziomym wytwarzany jest przez jeden lub więcej silników.
Wyróżnia się dwa rodzaje napędów:
śmigłowy, w którym moment obrotowy silnika zamieniany jest na ciąg za pomocą śmigła; do takiego napędu stosuje się silniki tłokowe lub turbinowe,
odrzutowy, w którym ciąg wytwarzany jest bezpośrednio w silniku; zwykle stosuje się silniki turboodrzutowe, silniki rakietowe wykorzystywane są głównie w konstrukcjach eksperymentalnych lub jako napęd pomocniczy przy starcie.
Ludzie od niepamiętnych czasów marzyli o lataniu. Na podstawie obserwacji ptakówLeonardo da Vinci (1452–1519) zaprojektował pierwszą lotnię. Pionierzy latania, tacy jak Niemiec Otto Lilienthal (1848–1896), udowodnili, że szybowiec może wynieść człowieka w powietrze.
Pod koniec XIX w. wielu wynalazców próbowało skonstruować samolot, czyli szybowiec z napędem. Udało się to dwóm Amerykanom braciom Orville’owi (1871–1948) i Wilburowi (1867–1912) Wrightom, którzy zbudowali samolot poruszany silnikiem tłokowym i w 1903 roku dokonali pierwszego kontrolowanego przelotu[1]. Trwał on 12 sekund. Tego samego dnia bracia dokonali kolejnych trzech przelotów, w których samolot przeleciał 270 metrów, a najdłuższy lot trwał 59 sekund. Ten rok uznaje się za początek ery samolotów. Bracia Wright nie byli jednak pierwszymi, którzy zasłużyli się na polu budowy samolotów. Pierwszym człowiekiem, o którym można powiedzieć, że podróżował na pokładzie samolotu, był Clément Ader (1841–1925), który wzniósł się maszyną napędzaną silnikiem parowym.
Pierwsze prace nad silnikiem odrzutowym prowadzono w latach 30. XX wieku. Silniki tłokowe okazały się niezbyt przydatne przy dużych prędkościach oraz na znacznych wysokościach, gdzie powietrze jest rozrzedzone. Potrzebny był nowy typ silnika. Już w latach 30. XX w. brytyjski inżynier Frank Whittle (1907–1996) opatentował projekt silnika odrzutowego, ale pierwszym odrzutowcem był niemiecki Heinkel He 178, poddany próbom w 1939 roku. Brytyjskie i amerykańskie odrzutowce pojawiły się niedługo potem, w czasie drugiej wojny światowej. Dzisiejsze tego typu samoloty mogą pokonać barierę prędkości dźwięku[2].
Polską nazwę „samolot” wprowadził Władysław Umiński, używając jej po raz pierwszy w swojej powieści Samolotem naokoło świata z 1911[3].
Cechy konstrukcyjne samolotów
Elementy konstrukcji na przykładzie samolotu PZL-104 Wilga
Ogólne określenie charakterystycznych rozwiązań zastosowanych przy budowie określonego samolotu.
Mogą dotyczyć między innymi:
.jpg)
.JPG)
