Bystra (gmina w województwie stalinogrodzkim)

Bystra

gmina wiejska
1945–1954[1]
Państwo	Polska
Województwo	1945–50: śląskie 1950–53: katowickie 1953–54: stalinogrodzkie
Powiat	bielski
Data powstania	1 grudnia 1945
Data likwidacji	29 września 1954
Siedziba	Bystra
Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad 0
brak współrzędnych

Bystra – dawna zbiorowa gmina wiejska istniejąca w latach 1945–1954^[2] w województwie śląskim (śląsko-dąbrowskim), katowickim i stalinogrodzkim. Siedzibą władz gminy była Bystra (Śląska) (obecnie część sołectwa Bystra).

Gmina jednostkowa

Jako gmina jednostkowa, Bystra (Ślaska) od 28 lipca 1920 przynależała do woj. śląskiego (powiat bielski)^[3].

Podczas wojny wcielona do III Rzeszy (Powiat Bielitz). 30 listopada 1940 gmina jednostkowa Bystra została zniesiona przez połączenie z obszarem zniesionej zbiorowej gminy Bystra-Wilkowice (przed wojną w powiecie bialskim w woj. krakowskim), tworząc nową zbiorową gminę Bystra (Bistrai-Nord) w Landkreis Bielitz w rejencji katowickiej (Regierungsbezirk Kattowitz) w prowincji Śląsk (Provinz Schlesien), a od 18 stycznia 1941 w wyodrębnionej z niej prowincji Górny Śląsk (Provinz Oberschlesien)^[4]. 29 lipca 1941 gminę Bystra (Bistrai-Nord) zniesiono 29 lipca 1941, przekształcając ją w zbiorową gminę Szczyrk (niem. Amtsbezirk Schirk) z siedzibą władz w Szczyrku^[5].

Gmina zbiorowa

Po wojnie powrócono na krótko do stanu sprzed wojny, rekatywując tym samym gminę jednostkową Bystra (Ślaska) w jej oryginalnych granicach granic; gmina powróciła do powiatu bielskiego w województwie śląskim^[6]. Jednak już 1 grudnia 1945 roku została przekształcona – według założeń reformy gminnej na Śląsku – w gminę zbiorową Bystra, aczkolwiek o tych samych granicach, w tymże powiecie i województwie^[7][8]. Według stanu z 1 lipca 1952 roku składała się z samej siedziby, przez co nie była podzielona na gromady^[9]. 6 lipca 1950 zmieniono nazwę woj. śląskiego na katowickie^[10], a 9 marca 1953 kolejno na woj. stalinogrodzkie^[11].

Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą znoszącą gminy^[12] – jej teren został włączony do gromady Bystra (obejmującej oprócz Bystej Śląskiej także Bystrą Krakowską i Meszną).

Od 1 stycznia 1973 roku^[13] Bystra Śląska należy do gminy Wilkowice.

Uwaga: Nie mylić z dawną sąsiednią gmina Bystra-Wilkowice (z Bystrą Krakowską), ani z gminą Bystra w powiecie myślenickim (obecnie część gminy Bystra-Sidzina w powiecie suskim).

Zobacz też

• Gmina Bystra
• Gmina Szczyrk

Przypisy

1. Jako gmina zbiorowa
2. Od 1 grudnia 1945 do 28 września 1954 roku.
3. Dz. U. z 1920 r. Nr 73, poz. 497
4. Landkreis Bielitz
5. Amtsbezirk Schirk
6. Dz.U. z 1944 r. nr 2, poz. 8
7. Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki, 1945.
8. Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (według stanu z dnia 1 stycznia 1946). Katowice, Wrocław: Instytut Śląski, 1947. Brak numerów stron w książce
9. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa.
10. Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255
11. Dz.U. z 1953 r. nr 13, poz. 51
12. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
13. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312