Żywieckie Przedmieście

Żywieckie Przedmieście
Część Bielska-Białej
Ilustracja
Widok lotniczy na północną część dzielnicy
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miasto

Bielsko-Biała

Dzielnica

Bielsko Południe
Śródmieście Bielsko
Osiedle Słoneczne

Data założenia

XVIII wiek / 1824

Strefa numeracyjna

33

Kod pocztowy

43-300

Tablice rejestracyjne

SB

Położenie na mapie Bielska-Białej
Położenie na mapie
49°48′57″N 19°02′39″E/49,815833 19,044167

Żywieckie Przedmieście (niem. Saybuscher Vorstadt) – część śródmieścia Bielska-Białej położona na południe od Starego Miasta, historyczne przedmieście miasta Bielska. Zostało wydzielone z Górnego Przedmieścia w roku 1824. W XIX i XX wieku stanowiło w dużej mierze dzielnicę przemysłową. Administracyjnie wchodzi w skład osiedli (jednostek pomocniczych gminy) Śródmieście Bielsko, Osiedle Słoneczne oraz Bielsko Południe.

Położenie

Historyczne granice Żywieckiego Przedmieścia odzwierciedla kształt obrębu ewidencyjnego o tej nazwie (kod TERYT 246101_1.0006) niezmieniony od czasu wprowadzenia nowego podziału katastralnego miasta w 1824. Biegną one:

  • na północy: linią dawnych murów obronnych wzdłuż ulicy Zamkowej, przez ulicę Schodową i plac św. Mikołaja – granica ze Starym Miastem; w nieregularny sposób od 0 do 200 m na południe od ulicy Cieszyńskiej – granica z Górnym Przedmieściem; ulicą 1 Maja od początku do wysokości nr 20, następnie odbijając ku Białej – granica z Dolnym Przedmieściem
  • na wschodzie: rzeką Białą – granica z Lipnikiem (w rozumieniu obrębu ewidencyjnego, w praktyce chodzi o Osiedle Grunwaldzkie i Leszczyny)
  • na południu: potokiem Kamieniczanka
  • na zachodzie: ulicą Henryka Siemiradzkiego, Grażyny i końcowym odcinkiem Kamienickiej

W skład Żywieckiego Przedmieścia wchodzi również obszar pomiędzy rzeką Białą a ulicą Leszczyńską, na którym znajduje się kompleks przemysłowy dawnej Apeny, koszary 18 Batalionu Powietrznodesantowego i centrum handlowe Gemini Park. Stanowił on historycznie enklawę Bielska na prawym, „bialskim”, brzegu rzeki. Ze względu na swoje specyficzne położenie jest jednak w powszechnym obiegu określany jako przynależny do Leszczyn[1][2].

Zgodnie z uchwalonym w 2002 podziałem na osiedla (jednostki pomocnicze gminy) Żywieckie Przedmieście należy do osiedli:

  • Śródmieście Bielsko – część północno-wschodnia ograniczona ulicami Sikorskiego, Partyzantów i końcowym odcinkiem 1 Maja
  • Osiedle Słoneczne – część północno-zachodnia ograniczona ulica Sikorskiego, Partyzantów i Michałowicza
  • Bielsko Południe – na południe od ulicy Michałowicza i końcowego odcinka 1 Maja
  • Leszczyny – enklawa na prawym brzegu Białej

Żywieckie Przedmieście było w przeszłości określane również nazwą Blich (Bleiche). Dzisiejsza ulica Partyzantów, główna oś komunikacyjna dzielnicy, nosiła przed 1945 nazwy Bleichstraße, Blichowa, Auf der Bleiche, a obecny plac Adama Mickiewicza nazywano placem Blichowym / Bleichplatz[3][4].

Ukształtowały się także inne nazwy miejscowe na określenie poszczególnych fragmentów przedmieścia:

  • Pastornak – dzisiejsza ulica 1 Maja[5]
  • Kozielec / Purzelberg – rejon wokół dzisiejszej ulicy Józefa Lompy[6]
  • Sikornik / Maisengrund – część północno-zachodnia wokół płynącego doliną potoku[7]
  • Zennerberg – dzisiejsza ulica Władysława Sikorskiego[8][9]
  • Wzgórze Młyńskie / Mühlberg – wzgórze w rejonie dzisiejszej ulicy Widok[10][11]

Z nich tylko Sikornik funkcjonuje do dziś oficjalnie jako nazwa ulicy.

Historia

Żywieckie Przedmieście na mapie katastralnej z 1836 z ręcznie naniesionymi zmianami do około 1885 roku

Historyczna nazwa dzielnicy Blich pochodzi od „blichowania”, czyli bielenia płócien rozkładanych w tym celu na łąkach nad rzeką Białą[8]. Obszar ten zaliczano do Górnego Przedmieścia. W 1808 był jedynym fragmentem Bielska, którego nie uszkodził wielki pożar miasta[12]. Jego rozwój w okresie rewolucji przemysłowej wiązał się nie tylko z korzystnym położeniem nad rzeką, ale też z płynącymi równolegle do niej młynówkami. Jedna wypływała w okolicy obecnego mostu na ulicy Leszczyńskiej i dalej wzdłuż ulic Partyzantów i Batorego. Druga miała początek w Kamienicy i płynęła wzdłuż ulicy Młyńskiej. W rejonie dzisiejszego skrzyżowania ulicy Młyńskiej i Batorego obie łączyły się z potokiem płynącym pomiędzy wzgórzami Młyńskim i Kozielec, a następnie jako już jedna Młynówka (Mühlgraben) przecinały Żywieckie Przedmieście, by w końcu pod bielskim zamkiem połączyć się z potokiem Niper[6]. Do pierwszych zmechanizowanych zakładów, które z tego cieku korzystały, należała założona w 1822 farbiarnia Franza Mänhardta i fabryka obić zgrzebnych Karla Wolfa[13]. Pomiędzy 1881 a 1904 Młynówka została w kilku etapach skanalizowana i na zawsze zniknęła z krajobrazu Żywieckiego Przedmieścia[14].

Żywieckie Przedmieście jako osobna dzielnica katastralna zostało wydzielone w 1824. W 1851 liczyło sobie 1842 mieszkańców (25,2% wszystkich bielszczan) w 148 budynkach[15]. Do roku 1910 liczba mieszkańców wzrosła do 4924, z tego 88,0% niemiecko-, 11,2% polsko- i 0,7% czeskojęzycznych; 59,4% katolików, 29,3% protestantów i 10,9% żydów[16].

Widok na Żywieckie Przedmieście około 1915
Dawna fabryka maszyn Gustav Josephy’s Erben (w PRL Befama)

Dzielnica miała w dużej mierze przemysłowy charakter, do największych zakładów należała fabryka maszyn Gustav Josephy’s Erben założona w 1851 i zajmująca po rozbudowach cały kwartał w rejonie dzisiejszej ulicy Powstańców Śląskich oraz drugi w rejonie ulicy Sikornik (później znana jako Befama). Występowała tu jednak również zabudowa kamieniczna i willowa, najbardziej reprezentacyjny charakter miała ulica Pastornak (dziś 1 Maja), przy której wzniesiono m.in. gmach poczty (1898) i Banku Austro-Węgierskiego (1900)[17]. W latach 1892–1911 w rejonie dzisiejszych ulic Michałowicza, Robotniczej i Kamińskiego powstało jedyne w Bielsku typowe osiedle robotnicze z budynkami typu familok[18]. W sąsiedztwie miejskiej elektrowni uruchomionej w 1893 przy dzisiejszej ulicy Partyzantów powstała dwa lata później zajezdnia dla bielskiej sieci tramwajowej. W 1895 rozpoczęto też urządzanie Alei na Blichu – dzisiejszego Parku Włókniarzy[17]. Po wyburzeniu dotychczasowej zabudowy urządzono w latach 1896–1908 nowy miejski plac na Żywieckim Przedmieściu, nazwany na cześć Gustava Josephy’ego, a obecnie noszący nazwę Żwirki i Wigury[18]. W 1902 rozpoczęto budowę koszar kawalerii, które zajęły prawobrzeżną enklawę dzielnicy[19]. Na Żywieckim Przedmieściu ulokowany został Dom Robotniczy oraz Dom Polski skupiający organizacje społeczne mniejszości polskiej w Bielsku. W 1914 doszło w tym rejonie do zamieszek określanych jako bitwa nad Białą[20]. W 1928 na placu Blichowym (obecnie Mickiewicza) odsłonięto jedyny w międzywojennej Polsce pomnik Gabriela Narutowicza, który istniał do 1939, a w okresie powojennym stanął na jego cokole pomnik Adama Mickiewicza[21].

Ulica Zamkowa przed poszerzeniem (początek lat 70. XX wieku)

Do poważnych przekształceń urbanistycznych Żywieckiego Przedmieścia doszło w latach 1972–1974 w związku z przebudową układu komunikacyjnego. Ulica Partyzantów została przekształcona w dwupasmową przelotową drogę, co pociągnęło za sobą wyburzenie wielu obiektów po całej jej długości, włącznie z Domem Polskim i Bazarami Zamkowymi. Zmieniła się też struktura placu Żwirki i Wigury, a w sąsiedztwie placu Mickiewicza powstało ruchliwe skrzyżowanie[22]. W północno-zachodniej części dzielnicy wybudowano wielkopłytowe osiedle mieszkaniowe nazywane od pobliskiej ulicy osiedlem Michałowicza. Epoka po 1989 wiąże się przede wszystkim z likwidacją zakładów przemysłowych na Żywieckim Przedmieściu, których obiekty zostały zaadaptowane na cele handlowo-usługowe, rzadziej mieszkalne czy kulturalne, a w niektórych przypadkach (jak kompleks ZPW Merilana przy ulicy Młyńskiej) wyburzone[23].

Zabytki i atrakcje turystyczne

  • Stara Fabryka (dawniej Muzeum Techniki i Włókiennictwa)
  • Dom Kultury Włókniarzy w dawnym dworku Franza Mänhardta (1822)
  • Regionalny Ośrodek Kultury
  • gmach Poczty Polskiej przy ulicy 1 Maja 1 (1898)
  • kamienica Karla Mikscha (Allegri) przy ulicy Zamkowej 8 (1897)
  • willa Karla Wolfa przy ulicy Lompy 13 (1920)
  • Grępielnia – kompleks fabryczno-willowy przy ulicy Partyzantów 20–24 (1870)
  • Park Włókniarzy
  • osiedle robotnicze przy ulicy Michałowicza, Robotniczej i Kamińskiego (1892–1911)

Przypisy

  1. Most do koszar na Leszczynach. historia.beskidia.pl, 2009-03-18. [dostęp 2022-02-15].
  2. Marcin Płużek: Bielsko ułanami stało. Kronika Beskidzka, 2021-02-28. [dostęp 2022-02-15]. Cytat: (...) powrócili do Bielska. Stacjonowali (...) w koszarach na Leszczynach.
  3. Bielsko-Biała... w czasach II Rzeczypospolitej ↓, s. 221, 223.
  4. Bielsko-Biała... w czasach II wojny światowej ↓, s. 305, 306.
  5. Bielsko-Biała... w czasach monarchii austro-węgierskiej ↓, s. 110.
  6. a b Monografia, tom III ↓, s. 77.
  7. Bielsko-Biała: Gospodarstwo z XIX stulecia. historia.beskidia.pl. [dostęp 2022-02-15].
  8. a b Bielsko-Biała... w czasach monarchii austro-węgierskiej ↓, s. 107.
  9. Piotr Kenig. Rodzina Halentów. „Relacje Interpretacje”. 31 (3), s. 27, październik 2013. [dostęp 2022-02-15]. 
  10. Od szlaków handlowych... ↓, s. 42.
  11. Młyńskie Wzgórze – Mühlberg: las w zasięgu ręki (...). Budżet obywatelski Bielska-Białej 2022. [dostęp 2022-02-15].
  12. Monografia, tom III ↓, s. 83.
  13. Monografia, tom III ↓, s. 85.
  14. Monografia, tom III ↓, s. 231.
  15. Monografia, tom III ↓, s. 137.
  16. Monografia, tom III ↓, s. 138, 140, 259.
  17. a b Marcin Żerański: Bielsko-Biała: szczypta Śląski i odrobina Małopolski. Przewodnik turystyczny. Cieszyn: Pracownia na Pastwiskach, 2015, s. 49–51. ISBN 978-83-939300-9-8.
  18. a b Monografia, tom III ↓, s. 256.
  19. Bielsko-Biała... w czasach monarchii austro-węgierskiej ↓, s. 119.
  20. Bitwa nad Białką. W: Grzegorz Wnętrzak: Stosunki polityczne i narodowościowe na pograniczu Śląska Cieszyńskiego i Galicji Zachodniej w latach 1897–1920. Toruń: adam marszałek, 2014, s. 241–255, 397–401. ISBN 978-83-7780-882-5.
  21. Monografia, tom IV ↓, s. 116.
  22. Od szlaków handlowych... ↓, s. 145–151.
  23. Joanna Wieczorek: Rozpoczęło się wyburzanie. To kawał historii przemysłu włókienniczego. Radio Bielsko, 2021-05-10.

Bibliografia

  • Bielsko-Biała. Monografia miasta. Idzi Panic (red.). Bielsko-Biała: Wydział Kultury i Sztuki Urzędu Miejskiego w Bielsku-Białej, 2010. ISBN 978-83-60136-26-3.
  • Piotr Kenig, Wojciech Kominiak: Bielsko-Biała i okolice na dawnej pocztówce w czasach monarchii austro-węgierskiej. Wyd. II. Bielsko-Biała: WMW, 2008. ISBN 978-83-915603-0-3.
  • Ewa Janoszek, Wojciech Kominiak: Bielsko-Biała i okolice na dawnej pocztówce w czasach II Rzeczypospolitej. Bielsko-Biała: WMW, 2008. ISBN 978-83-915603-1-0.
  • Wojciech Dziubek, Wojciech Kominiak: Bielsko-Biała i okolice na dawnej pocztówce i fotografii w czasach II wojny światowej. Bielsko-Biała: beskidia.pl, 2021. ISBN 978-83-953489-1-4.
  • Jacek Kachel: Od szlaków handlowych po autostrady. Zarys dziejów drogownictwa w Bielsku-Białej. Bielsko-Biała: Miejski Zarząd Dróg w Bielsku-Białej, 2020. ISBN 978-83-956843-0-2.
  • Portal mapowy Urzędu Miejskiego w Bielsku-Białej z warstwą obrębów ewidencyjnych i jednostek pomocniczych gminy

Read other articles:

Shaanxi Y-9 (Tiongkok: 运-9; pinyin: Yun-9) adalah pesawat ukuran menengah, jarak pesawat angkut menengah yang diproduksi oleh Shaanxi Aircraft Company di Cina. Pesawat ini dikembangkan sebagai versi membentang dari Shaanxi Y-8F dengan muatan yang lebih besar dan jangkauan. Y-9 dianggap upaya Cina untuk membangun sebuah pesawat angkut kelas C-130J. Referensi Pranala luar Artikel ini memuat Teks Tionghoa. Tanpa bantuan render yang baik, anda mungkin akan melihat tanda tanya, kotak-kotak, atau...

 

Cypriot footballer Antonis Georgallides Personal informationFull name Antonis GeorgallidesDate of birth (1982-01-30) January 30, 1982 (age 41)Place of birth Larnaca, CyprusHeight 1.92 m (6 ft 4 in)Position(s) GoalkeeperTeam informationCurrent team Anorthosis Famagusta (Goalkeeper Coach)Youth career Anorthosis FamagustaSenior career*Years Team Apps (Gls)2000–2006 Anorthosis Famagusta 62 (0)2006–2012 Omonia 128 (0)2012–2013 Alki Larnaca 20 (0)2013–2014 Platanias 32 (...

 

Cet article est une ébauche concernant un physicien. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Richard GarwinBiographieNaissance 19 avril 1928 (95 ans)ClevelandNationalité américaineFormation Université de Chicago (doctorat)Université Case Western Reserve (baccalauréat universitaire ès sciences)Université de ChicagoActivités Physicien, physicien nucléaireAutres informationsA travaillé pour U...

Dale Frail Información personalNombre completo Dale Andrew FrailNacimiento 1961 (60 años)CanadáNacionalidad CanadienseEducaciónEducado en Universidad de TorontoUniversidad de Acadia Información profesionalOcupación AstrónomoÁrea Astronomía, AstrofísicaMiembro de Unión Astronómica Internacional Sitio web www.aoc.nrao.edu/~dfrailDistinciones Beca Guggenheim[editar datos en Wikidata] Dale A. Frail es un destacado astrónomo que trabaja en el Observatorio de Radioastronomía...

 

Knightia Classificação científica Reino: Plantae Divisão: Magnoliophyta Classe: Magnoliopsida Ordem: Proteales Família: Proteaceae Género: Knightia Espécies Ver texto. Outros projetos Wikimedia também contêm material sobre este tema: Imagens e media no Commons Diretório no Wikispecies Commons Wikispecies Knightia é um género botânico pertencente à família Proteaceae.[1][2] Referências ↑ Smith, Val, 1934- (2015). Common ground : who's who in New Zealand botanical names. ...

 

Breakfast cereal made by Post Uncle SamProduct typeBreakfast cerealOwnerPost Consumer BrandsProduced byThree Sisters Cereal [1]CountryItalyIntroduced1908; 115 years ago (1908)Previous ownersU.S. MillsWebsitethreesisters.com/unclesam Uncle Sam is an American brand of ready-to eat breakfast cereal that was first introduced in 1908 by U.S. Mills of Omaha, Nebraska. The company relocated to Needham, Massachusetts sometime after the 1970s. Attune Foods of San Francis...

Kép Air BasePart of Vietnam People's Air ForceA USAF RF-101C overflies Kep in 1966Coordinates21°23′23″N 106°15′09″E / 21.38972°N 106.25250°E / 21.38972; 106.25250TypeAir Force BaseSite informationControlled by Vietnam People's Air ForceSite historyBuilt1965In use1965-PresentBattles/warsVietnam War AirportAirfield informationIATA: noneICAO: VVKPSummaryRunways Direction Length Surface ft m 07L/25R 6,000 1,829 Concrete 07R/25L 6,000 1,829 Concr...

 

Australian tennis venue Kooyong StadiumCentre Court in January 2014Location489 Glenferrie RoadKooyong, VictoriaCoordinates37°50′18″S 145°01′55″E / 37.83833°S 145.03194°E / -37.83833; 145.03194OwnerKooyong Lawn Tennis ClubCapacity5,000SurfacePlexicushionConstructionOpened1927Renovated1934[1]TenantsKooyong ClassicAustralian Open (1972–1987)Websitewww.kooyong.com.au Exterior grandstand showing iconic lettering and broadcast boxes Kooyong Stadium, at ...

 

Peta pembagian administratif tingkat pertama Bulgaria Pembagian administratif Bulgaria terdiri atas 28 provinsi (област, oblast) pada tingkat pertama dan 265 munisipalitas (община, obshtina) pada tingkat kedua. lbsPembagian administratif EropaNegaraberdaulat Albania Andorra Armenia1 Austria Azerbaijan1 Belanda Belarus Belgia Bosnia dan Herzegovina Britania Raya Inggris Irlandia Utara Skotlandia Wales Bulgaria Ceko Denmark Estonia Finlandia Georgia1 Hungaria Republik Irlandia Islan...

南スーダン共和国大統領 President ofthe Republic of South Sudan大統領章大統領旗現職者サルバ・キール・マヤルディ(初代)Salva Kiir Mayardit就任日 2011年7月9日種類元首政府の長呼称閣下所属機関内閣担当機関大統領府庁舎大統領官邸所在地ジュバ任命直接選挙任期4年(再選可能)[1]根拠法令南スーダン共和国憲法前身南スーダン自治政府大統領創設2011年7月9日初代サル...

 

Halaman ini berisi artikel tentang Desa Bersejarah Takule (Mapane). Untuk Kelurahan Mapane, Poso Pesisir, lihat Mapane, Poso Pesisir, Poso. TakuleDesaSebuah foto di mapane setelah mengusir takule, para kai dan pue suku bare'e dari kerajaan tojo berfoto memakai baju adat piyama dan sarungJulukan: Kerajaan Tojo wilayah To LageNegara IndonesiaProvinsiSulawesi TengahKabupatenKabupaten PosoKecamatan1Kelurahan3Dihuni oleh Suku Bugis Bone300 MasehiDihuni oleh Suku Bare'e dan wilayah sekita...

 

United States historic placeLower Toklat River Ranger Cabin No. 18U.S. National Register of Historic Places Lower Toklat Ranger CabinLocation30 miles (48 km) north on Toklat River from Park Road, Denali National Park and Preserve, Alaska, USACoordinates63°47′46″N 150°15′10″W / 63.79611°N 150.25278°W / 63.79611; -150.25278Arealess than one acreBuilt1931Built byNational Park ServiceMPSPatrol Cabins, Mount McKinley National Park TRNRHP reference ...

Maine RoadThe Wembley of the North[1]Maine Road pada tanggal 11 May 2003,Pertandingan TerakhirInformasi stadionPemilikManchester City F.C.LokasiLokasiMoss Side, ManchesterKoordinat53°27′4″N 2°14′7″W / 53.45111°N 2.23528°W / 53.45111; -2.23528Koordinat: 53°27′4″N 2°14′7″W / 53.45111°N 2.23528°W / 53.45111; -2.23528KonstruksiDibuat1923Dibuka1923Diperbesar1935Direnovasi1931,[2] 1957, 1970, 1994Ditutup2003Diha...

 

Este artigo não cita fontes confiáveis. Ajude a inserir referências. Conteúdo não verificável pode ser removido.—Encontre fontes: ABW  • CAPES  • Google (N • L • A) (Julho de 2020) de Loys, provavelmente antes de 1917 François de Loys (1892 — 1935) foi um geologista suíço nascido em Lausanne que realizava expedições em busca de petróleo na Europa, América e África. Ficou conhecido pela descoberta do macaco-de-loy,...

 

Permanent Secretary of the Scottish Government John-Paul MarksOfficial portrait, 2022Permanent Secretary to the Scottish GovernmentIncumbentAssumed office 1 January 2022First MinisterNicola SturgeonHumza YousafPreceded byLeslie Evans Personal detailsBorn1979 or 1980 (age 43–44)[1]JerseyAlma materUniversity of Cambridge Boston University John-Paul ('JP') Marks is a senior civil servant who has served as the Permanent Secretary to the Scottish Government since 202...

American patriot This article may require cleanup to meet Wikipedia's quality standards. The specific problem is: The article needs a good copy-edit. Please help improve this article if you can. (December 2012) (Learn how and when to remove this template message) Henry K. van Rensselaer, his given name Hendrick Kiliaen (July 25, 1744 – September 9, 1816)[1] was a Colonel during the American Revolutionary War when he played a pivotal role in the Battle of Fort Anne. Early life Henry ...

 

Bridge in Thailand Rama IV Bridgeสะพานพระราม ๔Coordinates13°54′57″N 100°29′38″E / 13.915802°N 100.493875°E / 13.915802; 100.493875CarriesChaeng Wattana and Chaiyaphruek Roads (6 traffic lanes), pedestriansCrossesChao Phraya RiverLocalePak Kret and Bang Tanai, Pak Kret, Nonthaburi, ThailandPreceded byNonthaburi BridgeFollowed byPhra Nangklao Parallel BridgeCharacteristicsDesignPrestressed concrete box-girder bridgeTotal length278.00 m...

 

For the music streaming service also by Microsoft, see Groove Music. Microsoft SharePoint WorkspaceThe Workspaces view of SharePoint Workspace 2010Developer(s)MicrosoftInitial releaseJune 15, 2010; 13 years ago (2010-06-15)[1]Stable release14.0.7265.5000 / February 9, 2021; 2 years ago (2021-02-09)[2] Operating systemWindows XP SP3 and laterWindows Server 2003 SP2 and later[3][4]PlatformIA-32 and x64SuccessorMicrosoft OneDriv...

Greek politician This biography of a living person needs additional citations for verification. Please help by adding reliable sources. Contentious material about living persons that is unsourced or poorly sourced must be removed immediately from the article and its talk page, especially if potentially libelous.Find sources: Vasilis Leventis – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (September 2017) (Learn how and when to remove this template messa...

 

Interpretasi standar tes Turing: pemain C, sang interogator, ditugasi menentukan pemain mana - A atau B - yang merupakan komputer dan manusia. Interogator harus membuat pertanyaan yang akan dijawab oleh mereka untuk menentukan hal tersebut. Uji Turing adalah ujian yang menentukan apakah suatu mesin mampu menunjukkan perilaku cerdas yang mirip dengan atau tak dapat dibedakan dari manusia. Dalam ujian ini, seorang penentu melakukan perbincangan dengan manusia dan mesin yang tak dapat dibedakan ...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!