Salvador García-Bodaño

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Salvador García-Bodaño (homónimos).

Salvador García-Bodaño

Biografía
Nacemento	17 de xullo de 1935 Teis, España
Morte	7 de marzo de 2023 (87 anos) Veitureira, España
Educación	Universidade de Santiago de Compostela Universidade de Oviedo
Actividade
Ocupación	poeta
Membro de	Real Academia Galega (académico de número) (1992–2023)
Xénero artístico	Poesía, narrativa e ensaio
Obra
Obras destacables (1978) Tempo de Compostela
Familia
Cónxuxe	Xulia Rodríguez Blanco
Pai	Salvador García-Bodaño Fernández
Premios
(2004)  O/A escritor/a na súa terra (1992)  Premio da Crítica de narrativa galega (1978)  Premio da Crítica de poesía galega, premiado polo traballo Tempo de Compostela
Sinatura
Descrito pola fonte	Gran Enciclopedia Galega Silverio Cañada Dicionario biográfico de Galicia Diccionario enciclopédico galego universal

Salvador García-Bodaño Zunzunegui, nado en Teis (Vigo) o 17 de xullo de 1935 e finado en Veitureira^[1] (Lampai, Teo) o 7 de marzo de 2023,^[2] foi un escritor galego, membro do plenario da Real Academia Galega dende 1992 e vicesecretario desa institución no período 2001-2009. Cultivou exclusivamente a poesía en lingua galega e está considerado como membro da Xeración das Festas Minervais. Foi procurador dos tribunais e dedicouse a diversas actividades mercantís.

Traxectoria

Fillo de Salvador García-Bodaño Fernández, cando nin contaba un mes de idade os seus pais trasladáronse para Santiago de Compostela, cidade na que se formou intelectualmente, coa influencia de Carlos Maside e Ramón Piñeiro. Colaborou con La Noche e pertenceu ao Partido Socialista Galego do que foi Secretario de Información e Propaganda.^[3]

Estudou Dereito nas Universidades de Santiago e Oviedo.^[4] Formou parte de numerosas empresas culturais: foi fundador en 1961 da Agrupación Cultural O Galo; formou parte do Consello da Mocedade. Participou nos Xogos Florais da Coruña de 1962, na celebración do primeiro Día das Letras Galegas (1963) e na homenaxe a Antonio Machado de 1964. En 1974 foi sancionado polo Tribunal de Orde Pública por un recital no Círculo Recreativo e Cultural de Perlío, Fene, no que se incluían uns poemas á Revolución dos Caraveis e a Pablo Neruda.^[5] Colaborou na realización do proxecto da revista Teima (1976); na editorial Escola Aberta; no Museo do Pobo Galego (1976), sección etnográfica de oficios e da arte popular; na directiva da primeira Asociación de Escritores en Lingua Galega (1980); no Ateneo de Santiago de Compostela xa desaparecido e do que foi presidente; na Fundación Padroado do Pedrón de Ouro; no Museo Galego de Arte Contemporánea Carlos Maside, no novo Seminario de Estudos Galegos (1983); fundador da actual Asociación de Escritores en Lingua Galega (AELG); do Instituto Galego da Información (IGI); da Asociación de Tradutores en Lingua Galega (ATLG); da Fundación Castelao; do PEN Clube de Galicia e da Asociación Galega do Libro Infantil e Xuvenil. A proposta de Antón Fraguas, Constantino García e Andrés Torres Queiruga, ingresou como membro numerario na Real Academia Galega o 25 de novembro de 1992, pronunciando o discurso Compostela e as nosas letras ata o Manifesto Máis Alá,^[6] respondido por Carlos Casares. Foi vicesecretario desa institución durante dous períodos consecutivos, de 2001 a 2009.^[5]

Mantivo unha columna dominical en El Correo Gallego, titulada “No pasar dos días”.^[7]

Foi presidente do Ateneo de Santiago entre 2008 e 2021 cando pasou a ser presidente de honra.^[8]

Vida persoal

Casou con Aurichu Pereira, con quen tivo catro fillos, e de quen se separou en 1979.^[9]

En 1982 casou con Xulia Rodríguez Blanco, que sería a musa dos seus célebres Poemas de amor a Xulia e con que celebrou en 2022 os 40 anos de casados.

Obra

Poesía

Ao pé de cada hora, 2ª ed, 1980.

• Ao pé de cada hora (1967). Vigo: Galaxia.^[10] 2ª edición na Colección Dombate en 1980. 64 páxs. ISBN 978-84-7154-083-6.
• Tempo de Compostela (1978). Edición numerada gran formato; con gravados de Alfonso Costa. Barcelona: Editorial Gráficas Femando.
  • Tempo de Compostela (1979). Santiago: Edicións do Cerne.^[11] ISBN 84-85650-00-X.
  • Tempo de Compostela (1989). Edición en lingua italiana e galega, ó coidado do profesor Giuseppe Tavani. Con "Tempo di Compostela", a Editorial Japadre, iniciou a colección "Poeti e Prosatori Galeghi". Roma: Editorial Japadre.^[12]
• 37 debuxos para un país (1985). Sada: Ediciós do Castro.^[13] Textos para un álbum de debuxos de Felipe Criado. 168 páxs. ISBN 978-84-7492-246-2.
• Compostela (1989). Barcelona: Talleres Gráficos Iberia.^[14] Con gravados de Alfonso Costa.
  • Compostela (1991). Santiago: Ed. Compostela. Edición popular "Biblioteca 114", Nº 18.
• Obra poética (1993). Culleredo: Espiral Maior.^[15] Compilación da súa obra publicada, que inclúe dous inéditos: Poemas de amor a Xulia e As palabras e os días. 224 páxs. ISBN 9788488137166.

• Pegadas no alcatrán (1994). Barcelona: Café Central.
• Ao pé de cada hora / Tempo de Compostela (2022). Vigo: Xerais.
• Cidade virtual (2003). Betanzos: Biblos Clube de Lectores.
• Cantos de ausencia. (Elexías 1959-2002) (2004). Vigo: A Nosa Terra.

Narrativa

García-Bodaño en 2007.

• O caleidoscopio (1992). Contos do Castromil, Vigo: Ir Indo. Despois titulado O Mosteiro.
• Os misterios de Monsieur D'Allier (1992). Vigo: Galaxia. 128 páxs. ISBN 978-84-7154-832-0. Relatos.
• O Sinatra (2007). Asociación de Funcionarios para a Normalización Lingüística.^[16]

Ademais os relatos curtos A Pedra (1991), Conto de Reis (1991) e Ruth (1993).

Ensaio

• De onte a hoxe. Ensaios xornalísticos dende Compostela (1993). Santiago: Editorial Compostela. 143 páxs. ISBN 84-8064-034-0.
• Rafael Dieste: vida e obra en lingua galega (1995). A Coruña: Real Academia Galega). 164 páxs. ISBN 84-87987-09-5.

Tradución

• Eu son unha árbore, de J. L. García Sánchez e M. A. Pacheco (1979). Madrid: Altea. ISBN 978-84-372-1368-2.
• Eu son unha fera, de J. L. García Sánchez e M. A. Pacheco (1979). Madrid: Altea. ISBN 978-84-372-1367-5.
• Eu son unha rocha, de J. L. García Sánchez e M. A. Pacheco (1979). Madrid: Altea. ISBN 9788437213668.
• Eu son o aire, de J. L. García Sánchez e M. A. Pacheco (1979). Madrid: Altea. ISBN 84-372-1369-X.
• Eu son o sol, de J. L. García Sánchez e M. A. Pacheco (1979). Madrid: Altea. ISBN 84-372-1371-1

• Eu son unha pinga, de J. L. García Sánchez e M. A. Pacheco (1979). Madrid: Altea. ISBN 84-372-1370-3.
• Eu son o lume, de J. L. García Sánchez e M. A. Pacheco (1979). Madrid: Altea. ISBN 84-372-1375-4.
• Haruchan, de Anna Gasol e M. Gasol (1988). Barcelona: Onda. ISBN 84-7552-179-7.
• Qomolangma: asalto al Everest, de Antoni Ricart de Mesones (1988). Barcelona: Onda. ISBN 84-7552-180-0.

• Viaxe por Galicia 1837, de George Borrow (1993). Vigo: Edicións Xerais de Galicia). ISBN 84-7507-694-7.

Obras colectivas

• Homenaxe a Fermín Penzol (1972, Galaxia).
• Homenaxe a Francisco Fernández del Riego (1972, Galaxia).
• Ocho siglos de poesía gallega (1972, Alianza).
• Chile en el corazón. Homenaxe a Pablo Neruda (1975, Península).
• Homenaxe a Otero Pedrayo (1976, Galaxia).
• Poesía gallega de postguerra (1976, Ediciós do Castro).
• Homenaxe a Luís Seoane (1977, Cuco-Rei).
• Galicia: realidade económica e conflicto social (1979, Banco del Noroeste).
• Maside, un pintor para unha terra (1979, COAG Santiago).
• Antoloxía de poesía galega. Dos posmodernistas aos novos (1980, Galaxia).
• Coroa poética para Rosalía de Castro (1985, Xerais).
• Homenaxe a Laxeiro de escritores e artistas de Galicia (1991).
• Homenaxe a Ramón Piñeiro (1991, Caixa Galicia).
• Os contos da campaña (1992, Xunta de Galicia).
• Rolda de amigos derredor de Francisco Fernández del Riego (1993).
• Ultreia. Poetas e pintores galegos fronte á droga (1993).
• 50 anos de poesía galega (1994, Penta).
• Desde mil novecentos trinta e seis: homenaxe da poesía e da plástica galega aos que loitaron pola liberdade (1995, Ediciós do Castro).
• Coroa poética para un mártir (1996, Xerais).
• O entrelazo das palabras (1999).
• Río de son e vento, de César Morán (1999, Xerais).
• Manuel Luís Acuña (2000, Xerais).
• Homenaxe a Xavier Pousa (2001, Fundación Xoán Piñeiro).
• A poesía é o gran milagre do mundo, 2001, PEN Clube de Galicia.
• Poetas e narradores nas súas voces. I, 2001, Consello da Cultura Galega.
• Un futuro para a lingua (2002, Xunta de Galicia).
• Homenaxe a Francisco Fernández del Riego (2002, Fundación Premios da Crítica-Galicia).
• O libro dos abanos (2002, Follas Novas).
• Antoloxía consultada da poesía galega 1976-2000 (2003, Tris Tram). Por Arturo Casas.
• Antón Avilés de Taramancos: 1935-1992, unha fotobiografía (2003, Xerais).
• Carlos Casares. A semente aquecida da palabra (2003, CCG).
• Intifada. Ofrenda dos poetas galegos a Palestina (2003, Fundación Araguaney).
• Narradio. 56 historias no ar (2003, Edicións Xerais de Galicia).
• Negra sombra. Intervención poética contra a marea negra (2003, Espiral Maior).
• 23 poetas galegos cantan a don Antonio Machado (2004, Hipocampo).
• Son de poesia (2005, Edições Fluviais, Lisboa).
• Cartafol poético para Alexandre Bóveda (2006, Espiral Maior).
• Poemas pola memoria (1936-2006) (2006, Xunta de Galicia).
• Poetas con Rosalía (2006, Fundación Rosalía de Castro).
• Poetízate. Antoloxía da poesía galega (2006, Xerais).
• Volverlles a palabra. Homenaxe aos represaliados do franquismo (2006, Difusora).
• A Coruña á luz das letras (2008, Trifolium).
• Marcos Valcárcel. O valor da xenerosidade (2009, Difusora).
• Lois Pereiro en 17 voces (2011, La Voz de Galicia).
• Tamén navegar (2011, Editorial Toxosoutos).
• Vivir un soño repetido. Homenaxe a Lois Pereiro (2011, AELG), libro electrónico.
• 150 Cantares para Rosalía de Castro (2015).^[17]

No Teatro Principal de Pontevedra o Día das Letras de 2018.

Premios

• Gañador do Premio de Poesía Galega e Poesía Castelá nas Festas Minervais en 1959.
• Premio da Crítica de poesía galega no 1978, por Tempo de Compostela.
• Premio da Xunta de Galicia á Creación Cultural en 1988.
• Premio da Crítica de narrativa galega no 1992, por Os misterios de Monsieur D´Aillier.
• Premio O Escritor na súa Terra da AELG no 2004.
• Premio Cultura Galega das Letras no 2012^[18]
• Insignia de Ouro da Universidade de Santiago de Compostela no 2012.
• Premio Voz da Liberdade do PEN Clube de Galicia no 2013.
• Medalla de ouro e título de Fillo adoptivo de Santiago de Compostela en 2014.^[19] Ademais, o concello de Santiago dedicoulle unha praza no barrio de San Lázaro.

Notas

1. González Martínez, Xosé (2023-03-07). "A manda testamentaria de García-Bodaño". La Voz de Galicia. Consultado o 2023-03-07. 
2. "A RAG expresa o seu fondo pensar polo pasamento do académico Salvador García-Bodaño". Real Academia Galega. 7 de marzo de 2023. 
3. Méndez Ferrín 1984.
4. "tradutor/a A Editorial Xerais". www.xerais.gal. Consultado o 2023-03-07. 
5. "Salvador García-Bodaño Zunzunegui". Real Academia Galega. 
6. García-Bodaño, S. (2005). Compostela e as nosas letras ata o Manifesto Máis Alá. Real Academia Galega. 
7. "No pasar dos días, de Salvador García-Bodaño". El Correo Gallego. Arquivado dende o orixinal o 26/02/2022. Consultado o 26/2/2022. 
8. "Homenaje del Ateneo de Santiago a Salvador García-Bodaño". La Voz de Galicia (en castelán). 21/12/2021. 
9. "Muere Aurichu Pereira, referente de la pintura gallega que inició sus pasos bajo el pincel de Carlos Maside". La Vanguardia (en castelán). 2 de novembro de 2023. Arquivado dende o orixinal o 24 de novembro de 2023. Consultado o 24 de novembro de 2023. 
10. Vista previa da 2ª ed (1980) en Google Books.
11. Vilavedra, Dolores, ed. (2000). Diccionario da Literatura Galega. Obras III. Vigo: Editorial Galaxia. ISBN 84-8288-365-8. 
12. "Tempo di Compostela". bibliotraducion.uvigo.es. Arquivado dende o orixinal o 04 de xuño de 2020. Consultado o 2019-11-04. 
13. Con debuxos de Felipe Criado.
14. 2ª edición en Biblioteca 114, 1991, El Correo Gallego.
15. Compilación da súa obra publicada, que inclúe dous poemarios inéditos (Poemas de amor a Xulia e As palabras e os días).
16. "O Sinatra" (PDF). galeguizargalicia.gal. 
17. 150 Cantares para Rosalía de Castro
18. "Salvador García-Bodaño, Premio Cultura Galega das Letras 2012" 19/11/2012, RAG.
19. "A Corporación outorga a medalla de Ouro e o título de Fillo Adoptivo a…". El Correo Gallego. 26/12/2014. Arquivado dende o orixinal o 26/12/2014. Consultado o 26/12/2014. 

Véxase tamén

Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  Salvador García-Bodaño

Bibliografía

• "García-Bodaño Zunzunegui, Salvador". Diccionario enciclopédico galego universal 30. La Voz de Galicia. 2003-2004. p. 60. ISBN 84-7680-429-6. 
• "García-Bodaño Zunzunegui, Salvador". Dicionario biográfico de Galicia 2. Ir Indo Edicións. 2010-2011. p. 151. 
• "García-Bodaño Zunzunegui, Salvador". Diciopedia do século 21 2. Do Cumio, Galaxia e do Castro. 2006. p. 976. ISBN 978-84-8288-942-9. 
• "García-Bodaño Zunzunegui, Salvador". Enciclopedia Galega Universal. Ir Indo. 1999-2002. ISBN 84-7680-288-9. 
• "García-Bodaño Zunzunegui, Salvador". Gran Enciclopedia Galega (DVD). El Progreso. 2005. ISBN 84-87804-88-8. 
• Barrera, F., ed. (2002). Gallegos. Quién es quien en la Galicia del siglo XXI (en castelán). El Correo Gallego. p. 250. ISBN 84-8064-113-4. 
• Fernández del Riego, F. (1992) [1990]. Diccionario de escritores en lingua galega (2ª ed.). Do Castro. p. 167. ISBN 84-7492-465-0. 
• Méndez Ferrín, Xosé Luis (1984). De Pondal a Novoneyra. Edicións Xerais de Galicia. pp. 297–299. ISBN 84-7507-139-2. 
• Vilavedra, Dolores, ed. (1995). Diccionario da literatura galega. Autores I. Vigo: Editorial Galaxia. p. 257-258. ISBN 84-8288-019-5. 

Ligazóns externas

• Salvador García-Bodaño: Páxina web oficial
• Salvador García-Bodaño na Biblioteca Virtual Galega.
• Entrevista de Literatura Galega do S.XX do alumnado do IES Manuel García Barros

Predecesor: Luz Pozo Garza

Vicesecretario da Real Academia Galega    2001-2009

Sucesor: Francisco Fernández Rei