Urriaren 24
Urriaren 24 a gregoriotar egutegiaren urteko berrehun eta laurogeita hamazazpigarren eguna da, 298.a bisurteetan . 68 egun falta dira urtea amaitzeko.
Gertaerak
NBEren bandera
Egutegia
Aurreko eta hurrengo urteetan
Izendegia
Santutegia:
Daturik ez (gehitu )
Seaska egutegia:
Imanol, Manu eta Berat.
Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.
Gertaerak
Euskal Herria
Mundua
Arte eta kultura
Euskal Herria
Mundua
1961 – El Cid filma estreinatu zen, Anthony Mannek zuzendu, eta Charlton Heston eta Sofia Loren aktoreek antzeztu zutelarik.
1986 – When the Wind Blows ("Haizeak Jotzen Duenean") filma estreinatu zen, Jimmy Murakamik zuzendu eta John Mills eta Peggy Ashcroft aktoreek bikoiztu zutelarik.
2008 – Changeling ("Elkartrukea") filma estreinatu zen, Clint Eastwoodek zuzendu eta Angelina Jolie , John Malkovich , Amy Ryan , Geoff Pierson , Jeffrey Donovan , Jason Butler Harner , Colm Feore , Michael Kelly eta Gattlin Griffith aktoreek antzeztu zuten.
Zientzia eta teknologia
Euskal Herria
Mundua
Kirolak
Euskal Herria
1920 – Osasuna talde iruindarraren ustezko jaiotze data.
Mundua
Jaiotzak
Euskal Herria
1750 – Ignacio Maria Alaba , arabar militarra (h. 1817 ).
1767 – Jacques Laffitte , lapurtar bankaria eta politikaria (h. 1844 ).
1851 – Jean Irazabal , baxenafar militarra (h. 1929 ).
1858 – Luis Otxaran , bizkaitar argazkilari eta eleberrigilea (h. 1928 ).
1886 – Emma Chacón i Lausaca , kataluniar-bizkaitar piano-jotzailea eta musikagilea, Bartzelonan (h. 1972 ).
1888 – Gabino Lizartza , euskal palankari eta atleta (h. 1938 ).
1889 – Rafael Aizpun , nafar legelari eta politikaria (h. 1981 ).
1914 – Juan Antonio Frade , K-Toño , bizkaitar margolari, karikaturagile eta kazetaria (h. 1992 ).
1918 – Rafael Iriondo , Bilboko Athletic Klubeko eta Real Sociedadeko entrenatzaile eta jokalaria (h. 2016 ).
1921 – Anselmo Aranberri , gipuzkoar futbolaria (h. 2000 ).
1930 – Maria del Carmen Goñi , nafar aktore eta telebista aurkezlea.
1948 – Iñaki Egaña , bizkaitar musikaria.
1954 – Alan Roy King , euskal herrian bizi den britainiar itzultzailea, hizkuntzalaria, euskalaria eta euskaltzain urgazlea, Lancashiren (h. 2019 ).
1968 – Melquiades Verduras , bizkaitar arraunlari ohia.
1970 – Raúl Ojeda , arabar futbolari ohia.
1972 – Amaia Otamendi , UPNko nafar politikaria.
1973 – Petti , nafar abeslari eta musikaria.
1974 – Imanol Agirre , bizkaitar pilotari ohia.
1975 – Jorge Pérez Sáenz , bizkaitar futbolari ohia.
1975 – Izarra Urdalleta Iraola , gipuzkoar politikaria.
1978 –
1979 –
1982 – Mikel Unanue , gipuzkoar curling -jokalaria.
1988 – Mikel Arrizabalaga , gipuzkoar futbolaria.
1989 –
1991 – Alvaro Peña , bizkaitar futbolaria.
1995 – Xabier Tolosa , gipuzkoar pilotaria.
1998 – Yune Nogueiras , gipuzkoar aktorea.
2003 – Ane Mintegi , gipuzkoar tenis jokalaria.
Mundua
51 – Domiziano , erromatar enperadorea (h. 96 ).
1503 – Elisabet Portugalgoa , Germaniako Erromatar Inperio Santuko enperatriz ezkontidea eta Espainiako erregina ezkontidea (h. 1539 ).
1607 – Jan Lievens , barrokoko herbeherear margolaria (h. 1674 ).
1632 – Anton van Leeuwenhoek , herbeherear merkatari eta zientzialaria (h. 1723 ).
1646 – Fernando de Moncada , Nafarroako erregeordea (h. 1712 ).
1734 – Anna Göldin , sorginkeria egotzita Suitzan exekutatu zuten azken emakumea (h. 1782 ).
1739 – Ana Amalia Brunswick-Wolfenbüttelekoa , Saxonia-Weimar-Eisenachko dukesa ezkontidea, mezenas eta musikagile alemaniarra (h. 1807 ).
1796 – David Roberts , eskoziar margolaria (h. 1864 ).
1798 – Massimo d'Azeglio , italiar politikari, eleberrigile eta margolaria (h. 1866 ).
1804 – Wilhelm Eduard Weber , alemaniar fisikaria (h. 1891 ).
1814 – Rafael Carrera , Guatemalako lehen presidentea (h. 1865 ).
1820 – Eugène Fromentin , frantziar margolari eta idazlea (h. 1876 ).
1824 – Amanda M. Edmond , estatubatuar idazlea (h. 1862 ).
1830 – Marianne North , ingeles naturalista eta margolaria (h. 1890 ).
1836 – Ramalho Ortigão , portugaldar idazlea (h. 1915 ).
1843 – Henryk Siemiradzki , poloniar margolaria (h. 1902 ).
1855 – James S. Sherman , Ameriketako Estatu Batuetako 27. presidenteordea (h. 1912 ).
1861 – Aleksei Kaledin , errusiar militarra, Don ibaiaren arroko eskualdeko kosakoa (h. 1918 ).
1868 – Alexandra David-Néel , frantziar-belgikar orientalista, opera abeslaria, kazetaria, esploratzailea, anarkista, espiritualista, budista eta idazlea (h. 1969 ).
1874 – Josep Irla , Kataluniako Generalitateko 124. presidentea (h. 1958 ).
1882 – Emmerich Kálmán , hungariar opereta musikagilea (h. 1953 ).
1885 – Rachel Katznelson , Errusian jaiotako israeldar emakume idazlea, hezitzailea eta ekintzailea (h. 1975 ).
1886 –
1887 –
1891 – Rafael Leónidas Trujillo , Dominikar Errepublikako dikatadorea (h. 1960 ).
1893 – Merian C. Cooper , estatubatuar hegazkinlari, zinema zuzendari, gidoilari eta ekoizlea (h. 1973 ).
1898 –
1903 – Charlotte Perriand , frantziar arkitekto eta diseinatzailea (h. 1999 ).
1907 – Bruno Munari , italiar diseinatzailea eta artista (h. 1998 ).
1908 – John Tuzo Wilson , kanadar geologo eta geofisikaria (h. 1993 ).
1910 – Paul Gouyon , frantziar kardinala, Baionako apezpikua izandakoa (h. 2000 ).
1913 – Tito Gobbi , italiar baritonoa (h. 1984 ).
1915 – Bob Kane , estatubatuar komikigile eta margolaria (h. 1998 ).
1921 – Georgina Wilczekekoa , Liechtensteingo printzesa ezkontidea (h. 1989 ).
1922 –
1923 – Denise Levertov , estatubatuar olerkari eta idazlea (h. 1997 ).
1925 –
1926 – Rafael Azcona , espainiar idazle eta gidoigilea (h. 2008 ).
1927 – Gilbert Bécaud , frantziar abeslari, musikagile, piano-jotzaile eta aktorea (h. 2021 ).
1928 –
1929 – George Crumb , estatubatuar musika klasiko moderno eta abangoardiako musikagilea (h. 2022 ).
1930 –
1931 – Sofia Gubaidulina , tartaro jatorriko errusiar musikagilea.
1932 –
1936 – Bill Wyman , ingeles baxujolea, The Rolling Stones taldeko kidea.
1939 – F. Murray Abraham , estatubatuar aktorea.
1941 – Sebastiano Vassalli , italiar idazlea (h. 2015 ).
1942 – Xosé Henrique Rodríguez Peña , galiziar politikari eta arkitektoa (h. 2006 ).
1946 – Jerry Edmonton , estatubatuar bateria jotzailea, Steppenwolf taldeko kidea (h. 1993 ).
1947 –
1948 –
1949 – Myrna Mack , guatemalar antropologoa (h. 1990 ).
1950 – Kozo Arai , japoniar futbolari ohia.
1954 – Malcolm Turnbull , Australiako 29. lehen ministroa.
1961 – Lita Cabellut , espainiar artista.
1963 – Rosana , espainiar kantautorea.
1967 – Mouna Hachim , marokoar historialari, idazle eta kazetaria.
1968 – Osmar Donizete Cândido , brasildar futbolari ohia.
1969 – Sally Dominguez , australiar diseinatzailea.
1971 – Anohni , britainiar abeslari, musikagile eta piano-jotzailea.
1973 –
Levi Leipheimer , estatubatuar txirrindulari ohia.
Jeff Wilson , zeelandaberritar errugbi eta kriket jokalari ohia, bi kiroletan internazionala.
1974 – Anna Pérez Pagès , kataluniar kazetaria (h. 2024 ).
1980 –
1981 – Tila Tequila , estatubatuar abeslari, aktore eta modeloa.
1983 –
1985 – Wayne Rooney , ingeles futbolaria.
1986 – Drake , kanadar rap abeslari, kantu-idazle, disko ekoizle, aktore eta ekintzailea.
1989 – PewDiePie , suediar youtuberra, komiko, vlog sortzaile eta memeen kritikoa.
1991 – Iván Cruz-Uceda , espainiar saskibaloi jokalaria.
1994 –
2000 –
2005 – IShowSpeed , estatubatuar rap abeslari komiko bat da, vlog sortzaile eta memeen kritikoa.
Heriotzak
Euskal Herria
1882 – Juana Manuela Irusta , gipuzkoar bertsolaria (j. 1844 ).
1891 – Vicente Manterola , euskal herritar apaiza, politikaria eta idazlea, Alba de Tormesen (j. 1833 ).
1914 – Jules Labat , lapurtar politikaria (j. 1819 ).
1927 – Joxe Jabier Uresberueta , Donostiako traineru patroia (j. 1850 ).
1962 – Antonio Pérez Goiena , nafar elizgizona eta idazlea (j. 1863 ).
1973 – Jesus Monzón , nafar buruzagi komunista (j. 1910 ).
1987 – Antonio Añoveros , euskal apezpikua, Bilboko apezpikua izandakoa (j. 1909 ).
1991 – Jose Maria Askuntze , nafar margolari eta irakaslea (j. 1923 ).
1998 – Juan Mari Larrañaga, Txiki , Orioko traineruaren zarauztar patroia (j. 1968 ).
2000 – Rudy Hirigoien , Lapurdin jaiotako abeslari lirikoa, Lyonen (j. 1919 ).
2002 – Jose Sebastian Laboa , donostiar apaiza eta nuntzio apostolikoa (j. 1923 ).
2004 – Jokin Ormaetxea , gipuzkoar txirrindularia, auto istripuan (j. 1980 ).
2007 – Jesus Atxa , Bizkaiko eta Nafarroako ikastolen sortzailea (j. 1920 ).
2009 – Eladia Altuna, Irura , gipuzkoar erraketista (j. 1918 ).
2012 – Txomin Ziluaga , HASI alderdiko idazkari nagusia, Herri Batasunako sortzaileetako bat eta politika-zientziako irakaslea (j. 1939 ).
2017 – Koro Arizmendi , Mexikon erbesteratuko euskal odontologoa, beste herrialdetako erbesteratuei laguntzeagatik eta zapatistekin kolaboratzeagatik ezaguna (j. 1929 ).
2020 –
Mundua
996 – Hugo Kapetarra , kapetar leinuko lehenengo Frantziako erregea (j. c. 940 ).
1375 – Valdemar IV.a Danimarkakoa , Danimarkako erregea (j. c. 1320 )
1535 – Francesco II.a Sforza , italiar aristokrata (j. 1495 ).
1537 – Joana Seymour , Ingalaterrako erregina ezkontidea (j. c. 1508 ).
1579 – Alberto V.a Bavariakoa , Bavariako dukea (j. 1528 ).
1601 – Tycho Brahe , daniar astronomo eta alkimista (j. 1546 ).
1633 – Jehan Titelouze , frantziar organista eta musikagilea.
1655 – Pierre Gassendi , frantziar filosofo, apaiz, zientzialari, astronomo eta matematikaria (j. 1592 ).
1793 – Teresa Margarida da Silva e Orta , portugesez eleberriak idatzi zituen lehen emakumetzat joa (j. 1711 ).
1799 – Karl Ditters von Dittersdorf , austriar biolinista eta musikagilea (j. 1739 ).
1842 – Bernardo O'Higgins , Txileko militar eta politikaria, Txileren burujabetasunaren aldeko borrokalaria (j. 1776 ).
1860 – Élie Decazes , Frantziako lehen ministroa (j. 1780 ).
1870 – Charles Joseph Minard , frantziar injinari zibila (j. 1781 ).
1898 – Pierre Puvis de Chavannes , frantziar margolaria (j. 1824 ).
1900 – Clemente Aguirre , mexikar konpositore eta musika irakaslea (j. 1828 ).
1901 – James McDougal Hart , Eskozian jaiotako estatubatuar margolaria, Hudson Ibaiaren Eskolako kidea (j. 1828 ).
1912 – Maria Gabriela Bavarian , Dukesa Bavarian (j. 1878 ).
1918 – César Ritz , suitzar ostalaria (j. 1850 ).
1935 – Henri Pirenne , belgikar historialaria, Erdi Aroan aditua (j. 1862 ).
1938 – Ernst Barlach , alemaniar eskultorea, margolaria eta idazlea (j. 1870 ).
1940 – Pierre Weiss , frantziar fisikaria (j. 1865 ).
1944 – Louis Renault , frantziar automobilgintza enpresaburua eta Renault etxearen sortzailea (j. 1877 ).
1945 – Vidkun Quisling , norvegiar politikari ultraeskuindarra (j. 1887 ).
1948 – Franz Lehár , hungariar-austriar musikagilea (j. 1870 ).
1955 – Alfred Reginald Radcliffe-Brown , britainiar antropologoa (j. 1881 ).
1957 – Christian Dior , frantziar moda disenatzailea, Dior moda enpresaren sortzailea (j. 1905 ).
1963 – Karl Bühler , alemaniar psikologo eta filosofoa (j. 1879 ).
1972 – Jackie Robinson , Beisbol Liga Handian sartu zen lehen beisbol jokalari beltza (j. 1919 ).
1974 – David Oistrakh , ukrainar biolin-jotzailea (j. 1908 ).
1981 – Edith Head , estatubatuar jantzi-diseinugilea (j. 1897 ).
1985 – László Bíró , hungariar-argentinar kazetari eta asmatzailea, bolalumaren asmatzailea (j. 1899 ).
1989 – Jerzy Kukuczka , poloniar alpinista, 14 zortzimilakoak igotzen munduko bigarren mendizalea (j. 1948 ).
1991 – Gene Roddenberry , estatubatuar zinema zuzendaria, ekoizlea eta gidoigilea, Star Trek telesailaren sortzailea (j. 1921 ).
1992 – Luis Rosales , espainiar olerkaria (j. 1910 ).
1994 – Raúl Juliá , puertorricar zinema, telebista eta antzerkiko aktorea (j. 1940 ).
1995 – Horacio Aguirre Legarreta , argentinar politikari eta medikua (j. 1914 ).
1996 – Gladwyn Jebb , Nazio Batuen Erakundeko idazkari nagusi bitartekaria (j. 1900 ).
1998 –
2001 – Eugenio Fernández Granell , galiziar pintore, idazle eta poeta surrealista (j. 1912 ).
2002 – Hernán Gaviria , kolonbiar futbolaria (j. 1969 ).
2005 – Rosa Parks , afro-amerikar jostuna, Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimenduko aktibista garrantzitsua (j. 1913 ).
2010 – Georges Haldas , suitzar idazlea (j. 1917 ).
2011 – John McCarthy , estatubatuar informatikaria, adimen artifiziala kontzeptuaren hedatzailea (j. 1927 ).
2012 – Olivier Lefèvre d'Ormesson , frantziar politikaria (j. 1918 ).
2013 – Manolo Escobar , espainiar abeslaria eta aktorea (j. 1931 ).
2015 – Maureen O'Hara , irlandar aktorea eta abeslaria (j. 1920 ).
2016 – Jorge Batlle Ibáñez , Uruguaiko presidentea (j. 1927 ).
2017 – Fats Domino , estatubatuar abeslari, pianojotzaile eta konposatzailea (j. 1928 ).
2018 –
2020 – Abdul Azim , bruneitar printze eta zinema ekoizlea (j. 1982 ).
2021 – James Michael Tyler , estatubatuar aktorea (j. 1962 ).
2022 – Laila Shawa , palestinar artista bisuala (j. 1940 ).
2023 – Lily Afshar , irandar-estatubatuar gitarra-jotzaile eta musika-irakaslea (j. 1960 ).
Jaiak eta urteurrenak
Kanpo estekak
Urriaren 23 | Urteko egutegi | Urriaren 25