Πάπας Ιννοκέντιος Η΄

Πάπας Ιννοκέντιος Η΄
Από	29 Αυγούστου 1484
Έως	25 Ιουλίου 1492
Προκάτοχος	Σίξτος Δ΄ ντελα Ρόβερε
Διάδοχος	Αλέξανδρος ΣΤ΄ Βοργίας
Προσωπικά στοιχεία
Θυρεός

Ο Πάπας Ιννοκέντιος Η΄ (κατά κόσμο Τζιοβάννι Μπατίστα Τσύμπο) (1432 - 25 Ιουλίου 1492) ήταν επικεφαλής στην Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και κυβερνήτης στα Παπικά Κράτη (29 Αυγούστου 1484 - 25 Ιουλίου 1492). Ο Τζιοβάννι ήταν γιος του αντιβασιλιά της Νάπολης και πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην αυλή της Νάπολης. Εισήλθε ως ιερέας στην συνοδεία του επισκόπου Χαλανδρίνι (ετεροθαλούς αδελφού του πάπα Νικολάου Ε΄), ο Πάπας Παύλος Β΄ τον διόρισε επίσκοπο της Σαβόνα, τον υποστήριξε και ο Καρδιλιάνος Τζουλιάννο ντε λα Ρόβερε (μετέπειτα Πάπας Ιούλιος Β΄). Μετά από μια μεγάλη πολιτική ένταση που ξέσπασε με την Οικογένεια ντελλα Ρόβερε ο Τζιοβάννι Μπατίστα εξελέγη νέος πάπας ως Ιννοκέντιος Η΄ (1484). Ο βασιλιάς Φερδινάνδος Α΄ της Νεαπόλεως υποστήριξε τον αντίπαλο του Ροντρίγκο Βοργία (μετέπειτα Πάπας Αλέξανδρος ΣΤ΄). Την επόμενη χρονιά ο Ιννοκέντιος Η΄ υποστήριξε τους βαρόνους στην αποτυχημένη τους εξέγερση. Ο Σουλτάνος της Οθωμανικής αυτοκρατορίας Βαγιαζήτ Β΄ του πρόσφερε κάποιο ποσό για να κρατήσει αιχμάλωτο στην αυλή του τον αδελφό του Τζεμ που θεωρούσε απειλή για τον θρόνο του. Το ποσό ανερχόταν σε 120.000 κορώνες, επιπρόσθετα μερικά ιερά λείψανα και έναν ετήσιο φόρο. Κάθε φορά που ο Σουλτάνος απειλούσε με πόλεμο στα Βαλκάνια ο Ιννοκέντιος Η΄ του απαντούσε ότι θα ελευθερώσει τον Τζεμ. Ο διάδοχος του Αλέξανδρος ΣΤ΄ ελευθέρωσε τον Τζεμ που μπήκε στην συνοδεία του βασιλιά Καρόλου.

Πρώτα χρόνια

Ο Τζιοβάννι Μπατίστα Κύβος γεννήθηκε στην Δημοκρατία της Γένοβας, ο πατέρας του που καταγόταν από την Οικογένεια Κύβο, Ελληνικής καταγωγής, διετέλεσε αντιβασιλιάς της Νάπολης και μέλος της Γερουσίας στην Ρώμη υπό τον πάπα Κάλλιστο Γ΄.^[1] Τα πρώτα χρόνια έζησε στην Νάπολη όπου διορίστηκε Κανόνας στον Καθεδρικό ναό της Κάπουα και του δόθηκε η μονή της Σάντα Μαρία ντ΄Άρμπα στην Γένοβα.^[2] Με τον θάνατο του βασιλέως Αλφόνσο (1458) οι ταραχές που ξέσπασαν ανάμεσα στον ίδιο και τον αρχιεπίσκοπο της Γένοβας τον ανάγκασε σε παραίτηση, πήγε στην Γένοβα και κατόπιν στην Πάντοβα να συνεχίσει τις σπουδές του. Ο Καρδινάλιος Χαλανδρίνι ετεροθαλής αδελφός του πάπα Νικολάου Ε΄ τον προσέλαβε την εποχή που βρισκόταν στην Ρώμη υπό την συνοδεία του. Ο πάπας Παύλος Β΄ τον διόρισε επίσκοπο της Σαβόνα (1467) αλλά αντάλλαξε την θέση αυτή με την αντίστοιχη της Μολφέττα στην νοτιοανατολική Ιταλία (1472). Με την υποστήριξη του μετέπειτα πάπα Ιουλίου Β΄ ο Πάπας Σίξτος Δ΄ τον διόρισε Καρδινάλιο, τον διαδέχθηκε ο ίδιος με τον θάνατο του (29 Αυγούστου 1484).^[3]

Παπική εκλογή

Μετάλλιο του Ιννοκέντιου Η΄

Το παπικό Κονκλάβιο από το Κολλέγιο των Καρδιναλίων (1484) ήταν γεμάτο ταραχές, με στόχο να αποτραπεί η εκλογή ως πάπα του Βενετού Μάρκο Μπάρμπο οι Καρδινάλιοι αποσύρθηκαν την νύχτα της παραμονής των εκλογών. Ο ανεψιός του τελευταίου πάπα Τζουλιάνο ντελλα Ρόβερε και ο Καρδινάλιος Βοργίας επισκέφτηκαν τους υπόλοιπους Καρδιναλίους με στόχο να τους δωροδοκήσουν για την ψήφο τους.^[4] Σύμφωνα με πολλές φήμες ο Καρδινάλιος ντελλα Ρόβερε συναντήθηκε μυστικά με τον Μάρκο Μπάρμπο, του υποσχέθηκε να τον ψηφίσει με αντάλλαγμα να του δωρίσει μια κατοικία αλλά εκείνος το αρνήθηκε. Ο Τζουλιάνο ντελλα Ρόβερε εξοργισμένος συναντήθηκε με τον Βοργία και αποφάσισαν να υποστηρίξουν με κάθε μέσο τον Καρδινάλιο Κύβο ο οποίος υποσχέθηκε μετά ότι θα το κάνει.^[4] Αμέσως μετά την στέψη του ο Ιννοκέντιος Η΄ αποφάσισε να αυξήσει την δημοτικότητα του με την ανακήρυξη Σταυροφορίας εναντίον των Τούρκων. Το σημαντικότερο εμπόδιο του σε αυτό ήταν ο Φερδινάνδος Α΄ της Νεαπόλεως, η αυταρχικότητα του προκάλεσε αντιδράσεις που οδήγησε στην "εξέγερση των βαρόνων", συμμετείχαν σε αυτήν ο Φραντσέσκο Κόπολα και ο Αντονέλο Σανσεβερίνο οπαδός του πάπα. Ο Ιννοκέντιος Η΄ αφόρισε τον Φερδινάνδο (1489) και κάλεσε τον Κάρολο Η΄ της Γαλλίας να καταλάβει με στρατό το Βασίλειο της Νεαπόλεως. Ο πόλεμος ήταν καταστροφικός για ολόκληρη την Ιταλική χερσόνησο, θα λήξει τελικά μόνο με τον θάνατο του Ιννοκέντιου Η΄. Η αρχιερατεία του κράτησε 7 έτη, 10 μήνες και 26 ημέρες.

Σχέσεις με την Οθωμανική αυτοκρατορία

Μνημείο του Ιννοκέντιου Η΄ στην Βασιλική του Αγίου Πέτρου.

Ο Βαγιαζήτ Β΄ κυβέρνησε την Οθωμανική αυτοκρατορία ως Σουλτάνος την περίοδο 1481-1512, τον αμφισβήτησε ο αδελφός του Τζεμ με την στήριξη των Μαμελούκων της Αιγύπτου. Ο Τζεμ ηττήθηκε και ζήτησε βοήθεια από τους Ιωαννίτες Ιππότες της Ρόδου, υποσχέθηκε ειρήνη ανάμεσα στον χριστιανισμό και τους Οθωμανούς. Ο Σουλτάνος πλήρωσε ένα μεγάλο ποσό στους Ιππότες για να τον κρατήσουν αιχμάλωτο, τον έστειλαν στο κάστρο του Πιερ ντ’ Ομπισόν στην Γαλλία. Ο Σουλτάνος Βαγιαζήτ έστειλε απεσταλμένο στην Γαλλία και ζήτησε να κρατήσουν μόνιμα αιχμάλωτο τον Τζεμ, θα τους έδινε ως αντάλλαγμα ένα ετήσιο ποσό σε χρυσό. Τον Μάρτιο του 1489 ο Τζεμ μεταφέρθηκε από τον Γαλλία στον πάπα Ιννοκέντιο Η΄ στην Ρώμη. Ο πάπας βρήκε την ευκαιρία να απειλήσει τον Σουλτάνο ότι θα τον απελευθερώσει αν επιχειρήσει επίθεση στα Βαλκάνια. Ο Βαγιαζήτ Β΄ πρότεινε στον Ιννοκέντιο Η΄ να τον κρατήσει αιχμάλωτο με αντάλλαγμα 120.000 κορώνες, ένα άγιο λείψανο και έναν ετήσιο φόρο 45.000 Δουκάτων.^[5] Ο Τσέμ πέθανε στην Κάπουα (25 Φεβρουαρίου 1495) σε μιά στρατιωτική εκστρατεία του βασιλιά Καρόλου Η΄ με στόχο να κατακτήσει την Νάπολη.

Σχέσεις με μαγεία

Με την αίτηση του Γερμανού ιεροεξεταστή Χάινριχ Κράμερ ο Ιννοκέντιος Η΄ εξέδωσε μια Παπική βούλα στην οποία καταδικάζει τους μάγους και τις μάγισσες :

«Πρόσφατα ήρθαν χωρίς μεγάλο κόπο πληροφορίες στα αυτιά μου ότι σε ορισμένες πόλεις της Γερμανίας όπως Μάιντς, Κολωνία, Τριρ, Σάλτσμπουργκ και Βρέμη πολλά άτομα και από τα δύο φύλλα έχουν εγκαταλείψει την Καθολική τους πίστη. Τα άτομα αυτά αδιαφορούν για την σωτηρία της ψυχής του και επιδίδονται σε γοητείες, διαβόλους, ξόρκια, παραπλανήσεις και πολλά άλλα αποτρόπαια εγκλήματα, αδικήματα, παραπτώματα και δεισιδαιμονίες. Οι πράξεις αυτές αφανίζουν τους απογόνους των γυναικών, τα ζώα, καταστρέφουν την γη και τα φυτά, τα σταφύλια, τους βοσκότοπους, τις σοδειές, τα σιτηρά και τα υπόλοιπα φρούτα της γης».^[6]

Η Παπική Βούλα γράφτηκε ύστερα από απαίτηση του αρχηγού του Τάγματος των Δομινικανών Χάινριχ Κράμερ, ζήτησε την επέμβαση του πάπα επειδή οι τοπικές εκκλησιαστικές αρχές τον αγνόησαν και αμφισβήτησαν την εξουσία του.^[7] Άλλοι μελετητές βλέπουν την Παπική Βούλα με σαφώς πολιτικά κριτήρια, υποκινήθηκε από διαμάχες μεταξύ τοπικών Γερμανών επισκόπων που κατέφυγαν τελικά στην διαιτησία του πάπα.^[8] Η Παπική Βούλα δεν εφαρμόστηκε ωστόσο και ο Κράμερ έγραψε απογοητευμένος για την αποτυχία των προσπαθειών όλες τις απόψεις του για την μαγεία, στο βιβλίο κατέγραψε και την ίδια την Παπική Βούλα (1487). Ο Ιννοκέντιος Η΄ δεν είχε στόχο με την έκδοση της συγκεκριμένης βούλας την τιμωρία αλλά να πείσει τους ιεροεξεταστές να ερευνήσουν βαθύτερα το φαινόμενο ώστε να μην υπάρχει στο μέλλον, την ίδια τακτική είχαν ακολουθήσει και προηγούμενοι πάπες.^[9]

Τελευταία χρόνια και θάνατος

Η στάση των παπών της Ρώμης την εποχή της Αναγέννησης απέναντι στην δουλεία ήταν περίπου κοινή, την επέτρεπαν υπό την προϋπόθεση ότι θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις να ασπαστούν οι σκλάβοι τον χριστιανισμό.^[10] Ο Ιννοκέντιος Η΄ επέτρεψε το δουλεμπόριο ακόμα και σε εμπόρους από την Μπαρμπαριά, θα παρείχε ο ίδιος τρόφιμα στους δούλους υπό την προϋπόθεση να γίνουν χριστιανοί.^[10] Ο Φερδινάνδος της Αραγωνίας παρείχε στον πάπα 100 Μαυριτανούς σκλάβους, τους μοίρασε με τους υπόλοιπους πιστούς σε αυτόν Καρδινάλιους.^[11] Ο Ιννοκέντιος Η΄ όρισε 8 νέους Καρδινάλιους (9 Μαρτίου 1489), ένας από αυτούς ήταν ο μετέπειτα Πάπας Λέων Ι΄, τα ονόματα των δύο δημοσιοποιήθηκαν μετά τον θάνατο του ώστε να επιτραπεί η συμμετοχή τους στο Κονκλάβιο του 1492. Ο Ιννοκέντιος Η΄ καθιέρωσε επιπλέον δύο νέους Αγίους : την Αικατερίνη την Σουηδή (1484) και τον Λεοπόλδο Γ΄ Μπάμπενμπεργκ (1485). Τον Ιούλιο 1492 ο Ιννοκέντιος Η΄ είχε γίνει υπερβολικά αδύνατος από την ασθένεια του, δεν μπορούσε να φάει τίποτε άλλο παρά μόνο γάλα από τα στήθη νεαρής γυναίκας.^[12][13] Η κατάσταση του επιδεινώθηκε μέχρι που αρρώστησε από πυρετό και πέθανε.

Παραπομπές

1. Bizzocchi 1995, σ. 76
2. Francesco Serdonati (1829). Vita e fatti d'Innocenzo VIII., papa CCXVI. Milan: Tip. di V. Ferrario. σ. 10
3. Weber, Nicholas (1910). "Pope Innocent VIII" . In Herbermann, Charles (ed.). Catholic Encyclopedia. Τομ. 8. New York: Robert Appleton Company
4. https://www.csun.edu/~hcfll004/SV1484.html
5. Duffy, Eamon (2006). Saints & Sinners – A History of the Popes. Yale University Press, σ. 196
6. https://en.wikisource.org/wiki/Summis_desiderantes
7. Kors, Alan Charles; Peters, Edward (2000). Witchcraft in Europe, 400–1700: A Documentary History. Philadelphia: University of Pennsylvania Press, σ. 177
8. Darst, David H. (15 October 1979). "Witchcraft in Spain: The Testimony of Martín de Castañega's Treatise on Superstition and Witchcraft (1529)". Proceedings of the American Philosophical Society 123 (5): σ. 298
9. cf., Joyy et al., Witchcraft and Magic In Europe, p. 239 (2002)
10. Minnich, σ. 281
11. Rodney Stark, σ. 330, Princeton University Press, 2003
12. https://www.csun.edu/~hcfll004/SV1492.html
13. The Triple Crown, Spring 1935, σ. 29

Πηγές

• Black Africans in Renaissance Europe, N. H. Minnich, Thomas Foster Earle, K. J. P. Lowe, Cambridge University Press, 2005.
• For the glory of God: how monotheism led to reformations, science, witch-hunts, and the end of slavery, Rodney Stark, p. 330, Princeton University Press, 2003.
• The problem of slavery in Western culture, David Brion Davis, Oxford University Press US, 1988.
• Bizzocchi, Roberto (1995). Genealogie incredibili scritti di storia nell'Europa moderna (in Italian). Società editrice il Mulino.76
• "The Problem of Slavery in Western Culture – Paperback – David Brion Davis – Oxford University Press". Oup.com. 20 October 1988.
• Doubts over the finding of the Santa Maria of Colombo, Nicolò Carnimeo, IlFattoQuotidiano.it, 2014

Πάπας Ιννοκέντιος Η΄ Οικογένεια Κύβο Γέννηση: 1432 Θάνατος: 25 Ιουλίου 1492
Προκάτοχος Σίξτος Δ΄	Πάπας 29 Αυγούστου 1484 - 25 Ιουλίου 1492	Διάδοχος Αλέξανδρος ΣΤ΄