Ο Φαβιανός (Fabianus, 200 - 20 Ιανουαρίου250) ήταν Πάπας από τις 10 Ιανουαρίου του 236 έως το θάνατό του το 250, διαδεχόμενος τον Πάπα Ανθηρό. Η περίοδος της παρουσίας του στον παπικό θρόνο θεωρείται ειρηνική[2], αν και το τέλος του φέρεται μαρτυρικό, επί αυτοκράτορος Τραϊανού Δεκίου.
Διαχείριση της Εκκλησίας
Θεωρείται ικανός διαχειριστής των εκκλησιαστικών πραγμάτων, καθώς αναδιοργάνωσε τον τοπικό κλήρο και διαίρεσε την πόλη σε επτά εκκλησιαστικές περιοχές σύμφωνα με το Liber Pontificalis[3]. Επικεφαλής αυτών των περιφερειών τοποθέτησε έναν διάκονο, έναν υποδιάκονο και έξι βοηθούς. Με αυτόν τον τρόπο έδωσε στη ρωμαϊκή εκκλησία μια ανοικτή δομή που εξυπηρετούσε περισσότερο τις αυξητικές της τάσεις[4]. Επίσης, φέρεται ότι μερίμνησε για την επιστροφή των λειψάνων του Ποντιανού και του Ιππολύτου από τη Σαρδηνία, για ταφή στο κοιμητήριο του Κάλλιστου Α΄. Η συγκεκριμένη πράξη υποδεικνύει πιθανώς ότι είχε επιρροή στην αυλή, γιατί τα σώματα εκτοπισθέντων δεν επέστρεφαν, παρά μόνον με την έγκριση του αυτοκράτορα.
Εκκλησιαστική Ιστορία
Ο Ευσέβιος Καισαρείας εξιστορεί ότι ενώ οι χριστιανοί είχαν συγκεντρωθεί στη Ρώμη για να εκλέξουν νέο επίσκοπο, είδαν ένα περιστέρι κατεβαίνει πάνω από την κεφαλή του Φαβιανού, ξένου στην πόλη, που μαρτυρούσε τη θεϊκή αποδοχή του αξιώματός του. Έτσι προκηρύχθηκε επίσκοπος, αν και υπήρχαν αρκετοί διάσημοι υποψήφιοι για την άδεια θέση[5]. Ο Ευσέβιος επίσης αναφέρει ότι ο Ωριγένης υπερασπίστηκε ενώπιον του Φαβιανού -στην πραγματικότητα του έγραψε, όπως και σε άλλους επισκόπους- την ορθοδοξία της διδασκαλίας του πιθανώς ενάντια στις επικρίσεις του Δημήτριου Αλεξανδρείας, τις οποίες ο Ποντιανός είχε αποδεχθεί[6]
Το τέλος
Με το ξέσπασμα του διωγμού που εξαπέλυσε ο αυτοκράτορας Δέκιος στις αρχές του 250 συνελήφθη και ήταν από τους πρώτους που πέθαναν, πιθανώς στη φυλακή στις 20 Ιανουαρίου του ίδιου έτους. Τάφηκε κατ' έθιμο στην παπική κρύπτη του κοιμητηρίου του Καλλίστου όπως και οι προκάτοχοί του. Το 1854 ανακαλύφθηκε επιτύμβια πλάκα που έφερε το όνομα, τον τίτλο και την ένδειξη μάρτυρας με ελληνικό αλφάβητο. Τα λείψανά του μετακινήθηκαν αργότερα στο Σ. Σεμπαστιάνο, όπου βρέθηκε το 1915 σαρκοφάγος με χαραγμένο το όνομά του[7].
↑Τόσο ο αυτοκράτωρ Γορδιανός Γ', που σταμάτησε τους διωγμούς του Μαξιμίνου, όσο και ο Φίλιππος ο Άραβας υπήρξαν συμπαθούντες προς τον χριστιανισμό.
↑[...] Hic regiones dividit diaconibus et fecit vii subdiacones, qui vii notariis imminerent, Ut gestas martyrum integro fideliter colligerent, et multas fabricas per cymiteria fieri praecepit [...]. Βλ. περαιτέρω [Meier, G. (1909). Pope St. Fabian. In The Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. Retrieved November 1, 2008 from New Advent: http://www.newadvent.org/cathen/05742d.htm .
↑"Fabian, St" The Oxford Dictionary of Popes. J. N. D. Kelly. with new material by Michael Walsh. Oxford University Press, 2006. Oxford Reference Online. Oxford University Press.
↑Styger P. 1915, «Scavi a San Sebastiano», RQ 29, 100–5. Αναφορά στο "Fabian, St" The Oxford Dictionary of Popes. J. N. D. Kelly. with new material by Michael Walsh. Oxford University Press, 2006. Oxford Reference Online. Oxford University Press. 1 November 2008