รัฐหลังสหภาพโซเวียต
รัฐที่ก่อตั้งหลังการล่มสลายของสหภาพโซเวียต
รัฐหลังสหภาพโซเวียตเรียงตามลำดับตัวอักษรไทย:
รัฐหลังสหภาพโซเวียต (อังกฤษ : post-Soviet states ) หรือที่รู้จักกันในชื่อ อดีตสหภาพโซเวียต (former Soviet Union, FSU ),[ 1] อดีตสาธารณรัฐโซเวียต (former Soviet Republics ) และในรัสเซีย ในชื่อ ต่างประเทศใกล้เคียง (รัสเซีย : бли́жнее зарубе́жье , อักษรโรมัน: blizhneye zarubezhye ) คือรัฐเอกราช 15 รัฐที่เคยเป็นสาธารณรัฐ องค์ประกอบของสหภาพโซเวียต โดยเกิดขึ้นและเกิดขึ้นอีกครั้งจากสหภาพโซเวียตหลังการล่มสลาย ของสหภาพใน ค.ศ. 1991
รัสเซียเป็นรัฐผู้สืบสิทธิ์ หลักของสหภาพโซเวียตที่ได้รับการยอมรับจากนานาชาติโดยพฤตินัยหลังสงครามเย็น ในขณะที่ยูเครน ประกาศตนเองตามกฎหมายว่าเป็นรัฐผู้สืบสิทธิ์ของทั้งสาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตยูเครน และสหภาพโซเวียต ซึ่งยังคงอยู่ภายใต้ข้อพิพาทเกี่ยวกับทรัพย์สินที่เคยเป็นของสหภาพโซเวียต[ 2] [ 3] [ 4]
รัฐบอลติก ทั้งสามเป็นสาธารณรัฐกลุ่มแรกที่ประกาศเอกราชในช่วงเดือนมีนาคมถึงเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 1990 โดยอ้างความต่อเนื่องจากรัฐเดิม ที่ดำรงอยู่ก่อนการผนวกของสหภาพโซเวียตใน ค.ศ. 1940 [ 5] [ 6] สาธารณรัฐที่เหลือ 12 แห่งทั้งหมดทยอยแยกตัวออกจากสหภาพโซเวียต[ 5] โดย 12 ใน 15 รัฐ (ไม่รวมรัฐบอลติก) ร่วมก่อตั้งเครือรัฐเอกราช (ซีไอเอส) และส่วนใหญ่เข้าร่วมองค์การสนธิสัญญาความมั่นคงร่วมกัน (ซีเอสทีโอ) ในขณะที่รัฐบอลติกเป็นสมาชิกของสหภาพยุโรป และเนโท [ 7] เจ้าหน้าที่สหภาพยุโรปได้เน้นย้ำถึงความสำคัญของข้อตกลงความร่วมมือระหว่างสหภาพยุโรปกับรัฐหลังสหภาพโซเวียต[ 8] [ 9]
นอกจากนี้ ยังมีดินแดนพิพาทที่ได้รับการรับรองในระดับแตกต่างกัน ที่ตั้งอยู่ในดินแดนอดีตสหภาพโซเวียต ได้แก่ ทรานส์นีสเตรีย ในภาคตะวันออกของมอลโดวา , อับคาเซีย และเซาท์ออสซีเชีย ในภาคเหนือของจอร์เจีย และสาธารณรัฐนากอร์โน-คาราบัค ในภาคตะวันตกเฉียงใต้ของอาเซอร์ไบจาน ตั้งแต่ ค.ศ. 2014 สาธารณรัฐประชาชนดอแนตสก์ และสาธารณรัฐประชาชนลูฮันสก์ ในภาคตะวันออกไกล ของยูเครนได้อ้างตนเองเป็นเอกราช ดินแดนที่ไม่ได้รับการรับรองจากนานาชาติส่วนใหญ่เหล่านี้ได้รับความช่วยเหลือทางทหารและการเงินจากรัสเซีย ยกเว้นสาธารณรัฐนากอร์โน-คาราบัคซึ่งรวมอยู่กับอาร์มีเนีย ในทางพฤตินัยแต่ยังคงความร่วมมืออย่างใกล้ชิด กับรัสเซีย ก่อนการผนวกไครเมีย เข้ากับรัสเซียในเดือนมีนาคม ค.ศ. 2014 ซึ่งประเทศส่วนใหญ่ไม่ให้การรับรองนั้น ไครเมีย เคยประกาศตนเองเป็นเอกราชเป็นระยะเวลาสั้น ๆ[ 10]
ในภาษาทางการเมืองของรัสเซียและรัฐหลังสหภาพโซเวียตบางรัฐ ศัพท์ ต่างประเทศใกล้เคียง สื่อถึงสาธารณรัฐเอกราช (นอกเหนือจากรัสเซีย) ที่กำเนิดขึ้นหลังการล่มสลายของสหภาพโซเวียต การใช้ศัพท์ดังกล่าวที่เพิ่มขึ้นในภาษาอังกฤษ ถูกนำไปเชื่อมโยงกับการยืนยันจากต่างชาติ (โลกที่พูดภาษาอังกฤษ ) ถึงสิทธิ์ของรัสเซียที่จะรักษาอิทธิพลอย่างมีนัยสำคัญในภูมิภาคนี้[ 11] [ 12] [ 13] วลาดีมีร์ ปูติน ประธานาธิบดีรัสเซีย ประกาศให้ภูมิภาคนี้เป็นส่วนประกอบหนึ่งของ "เขตอิทธิพล " ของรัสเซีย และมีความสำคัญทางยุทธศาสตร์ต่อผลประโยชน์ของรัสเซีย[ 13] มีผู้เปรียบเทียบแนวคิดนี้กับลัทธิมอนโร [ 11]
การเปรียบเทียบประเทศ
ภูมิภาค
ชื่อประเทศ
ตราแผ่นดิน
ธง
เมืองหลวง
เป็นเอกราช
พื้นที่[ 14]
ประชากร
ความหนาแน่น
หมายเหตุ
ตารางกิโลเมตร
ตารางไมล์
คน/ตารางกิโลเมตร
คน/ตารางไมล์
ยุโรปตะวันออก
รัสเซีย (สหพันธรัฐรัสเซีย)
มอสโก
12 ธันวาคม ค.ศ. 1991
17,098,242
6,601,668
146,171,015
9
23
[ 15] [ 16] [ 17] [ 18]
ยูเครน
เคียฟ
24 สิงหาคม ค.ศ. 1991
577,528
222,985
41,383,182
72
186
[ 19] [ 20]
เบลารุส (สาธารณรัฐเบลารุส)
มินสค์
10 ธันวาคม ค.ศ. 1991
207,600
80,155
9,349,645
46
119
[ 21] [ 22]
มอลโดวา (สาธารณรัฐมอลโดวา)
คีชีเนา
27 สิงหาคม ค.ศ. 1991
33,843
13,067
2,597,100
79
205
[ 23] [ 24]
เอเชียกลาง
อุซเบกิสถาน (สาธารณรัฐอุซเบกิสถาน)
ทาชเคนต์
31 สิงหาคม ค.ศ. 1991
444,103
171,469
35,064,893
76
197
[ 25] [ 26]
คาซัคสถาน (สาธารณรัฐคาซัคสถาน)
อัสตานา
16 ธันวาคม ค.ศ. 1991
2,724,900
1,052,090
19,000,336
7
18
[ 27] [ 28]
คีร์กีซสถาน (สาธารณรัฐคีร์กีซ)
บิชเคก
31 สิงหาคม ค.ศ. 1991
199,945
77,199
6,663,000
33
85
[ 29] [ 30]
ทาจิกิสถาน (สาธารณรัฐทาจิกิสถาน)
ดูชานเบ
9 กันยายน ค.ศ. 1991
143,100
55,251
9,504,000
64
166
[ 25] [ 31]
เติร์กเมนิสถาน (อดีตคือ สาธารณรัฐเติร์กเมนิสถาน)
อาชกาบัต
27 ตุลาคม ค.ศ. 1991
491,210
189,657
6,118,000
11
28
[ 32] [ 33]
ทรานส์คอเคเซีย
จอร์เจีย (อดีตคือ สาธารณรัฐจอร์เจีย)
ทบิลีซี
9 เมษายน ค.ศ. 1991
69,700
26,911
3,728,573
53
137
[ 25] [ 34]
อาเซอร์ไบจาน (สาธารณรัฐอาเซอร์ไบจาน)
บากู
30 สิงหาคม ค.ศ. 1991
86,600
33,436
10,139,196
115
298
[ 35] [ 36]
อาร์มีเนีย (สาธารณรัฐอาร์มีเนีย)
เยเรวาน
21 กันยายน ค.ศ. 1991
29,743
11,484
2,963,300
100
259
[ 37] [ 38]
รัฐบอลติก
ลิทัวเนีย (สาธารณรัฐลิทัวเนีย)
วิลนีอัส
11 มีนาคม ค.ศ. 1990
65,300
25,212
2,786,006
43
111
[ 25] [ 39]
ลัตเวีย (สาธารณรัฐลัตเวีย)
รีกา
4 พฤษภาคม ค.ศ. 1990
64,562
24,928
1,882,200
30
78
[ 25] [ 40]
เอสโตเนีย (สาธารณรัฐเอสโตเนีย)
ทาลลินน์
8 พฤษภาคม ค.ศ. 1990
45,339
17,505
1,330,068
29
75
[ 41] [ 42]
รวมอดีตสหภาพโซเวียต
22,307,815
8,613,096
296,582,638
9
23
[ 43]
ผู้นำคนปัจจุบัน
ประมุขแห่งรัฐ
หัวหน้ารัฐบาล
ระดับการพัฒนา
รัฐหลังสหภาพโซเวียตเรียงตามคะแนนดัชนีการพัฒนามนุษย์ ใน ค.ศ. 2020[ 45]
การพัฒนามนุษย์ระดับสูงมาก:
การพัฒนามนุษย์ระดับสูง:
การพัฒนามนุษย์ระดับปานกลาง:
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
↑ "Managing Conflict in the Former Soviet Union: Russian and American Perspectives" . harvard.edu . 30 October 1997. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม เมื่อ 2016-03-03. สืบค้นเมื่อ 2 December 2015 .
↑ On Legal Succession of Ukraine , Articles 7 and 8.
↑ ЗАКОН УКРАЇНИ Про правонаступництво України
↑ "Раздел СССР. РФ обсудит нулевой вариант долгов СССР, если Украина компенсирует $20 млрд долга" . korrespondent.net .
↑ 5.0 5.1 Van Elsuwege, Peter (2008). From Soviet Republics to Eu Member States: A Legal and Political Assessment of the Baltic States' Accession to the EU . Studies in EU External Relations. Vol. 1. BRILL. p. xxii. ISBN 9789004169456 .
↑ Smith, David James (2001). Estonia . Routledge. p. 20. ISBN 978-0-415-26728-1 .
↑ Lane, David (December 2007). "Post-Communist States and the European Union" . Journal of Communist Studies and Transition Politics (ภาษาอังกฤษ). 23 (4): 461–477. doi :10.1080/13523270701674558 . ISSN 1352-3279 .
↑ Moga, Teodor Lucian; Alexeev, Denis (2013). "Post-Soviet States Between Russia and the EU: Reviving Geopolitical Competition? A Dual Perspective" (PDF) . Connections . 13 (1): 41–52 – โดยทาง JSTOR.
↑ Jozwiak, Rikard (2019-04-05). "EU, Ex-Soviet Republics To Extend Partnership Beyond 2020" (ภาษาอังกฤษ). Radio Free Europe/Radio Liberty . สืบค้นเมื่อ 2021-08-10 .
↑ Danilova, Maria; Dahlburg, John-Thor (2014-03-17). "Crimea declares independence" . The Boston Globe (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). Associated Press . สืบค้นเมื่อ 2021-08-10 .
↑ 11.0 11.1 William Safire (1994-05-22). "ON LANGUAGE; The Near Abroad" . The New York Times . สืบค้นเมื่อ 2008-04-18 .
↑ Robert Kagan (2008-02-06). "New Europe, Old Russia" . The Washington Post . สืบค้นเมื่อ 2008-04-18 .
↑ 13.0 13.1 Steven Erlanger (2001-02-25). "The World; Learning to Fear Putin's Gaze" . The New York Times . สืบค้นเมื่อ 2008-04-18 .
↑ รวมพื้นที่ผืนดินและน้ำ
↑ The Russian Federation technically achieved de facto independence from the Soviet Union after ratifying the Belavezha Accords . After the Almaty Protocol , the RF took over the Soviet Union’s UN membership.
↑ Population data as of January 1, 2018.
↑ "Official estimate" . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม เมื่อ 2018-03-17. สืบค้นเมื่อ 2022-01-15 .
↑ Includes the Republic of Crimea and Sevastopol , claimed by Ukraine.
↑ ข้อมูลประชากรในวันที่ 1 เมษายน ค.ศ. 2014
↑ "Population as of April 1, 2014. Average annual populations January-March 2014" . www.ukrstat.gov.ua .
↑ ข้อมูลประชากรในวันที่ 1 เมษายน ค.ศ. 2014
↑ "Demographic situation in Half-Year 2014" . July 29, 2014. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม เมื่อ 2014-07-29.
↑ ข้อมูลประชากรในวันที่ 1 มกราคม ค.ศ. 2017
↑ Statistică, Biroul Naţional de. "// Populaţia și procesele demografice" . statistica.gov.md .
↑ 25.0 25.1 25.2 25.3 25.4 ข้อมูลประชากรในวันที่ 1 มกราคม ค.ศ. 2014
↑ "Государственный комитет Республики Узбекистан по статистике - Демографические данные" . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม เมื่อ 23 July 2014.
↑ ข้อมูลประชากรในวันที่ 1 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2014
↑ Monthly official estimate
↑ ข้อมูลประชากรใน ค.ศ. 2015
↑ "Official estimate" .
↑ "Statistical Agency under President of the Republic of Tajikistan" . March 6, 2012. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม เมื่อ 2012-03-06.
↑ ข้อมูลประชากรในวันที่ 1 กรกฎาคม ค.ศ. 2013
↑ ประมาณการของสหประชาชาติ
↑ "საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური" . www.geostat.ge .
↑ ข้อมูลประชากรในวันที่ 31 ธันวาคม ค.ศ. 2013
↑ Official estimate
↑ ข้อมูลประชากรใน ค.ศ. 2012
↑ Official estimate
↑ "Number of persons by month - Database of Indicators - data and statistics" . August 19, 2010. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม เมื่อ 2010-08-19.
↑ "Population - Key Indicators | Latvijas statistika" . June 28, 2013. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม เมื่อ 2013-06-28.
↑ ข้อมูลประชากรในวันที่ 1 มกราคม ค.ศ. 2015
↑ "Official estimate" . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม เมื่อ 2012-11-23. สืบค้นเมื่อ 2022-01-15 .
↑ https://www.marxists.org/history/ussr/government/1946/population.pdf
↑ 44.0 44.1 ดำรงตำแหน่งทั้งประธานาธิบดีและฝ่ายบริหารเพราะตำแหน่งนายกรัฐมนตรีเติร์กเมนิสถาน ถูกยุบ
↑ "Human Development Report 2019 – Technical notes" (PDF) . Hdr.undp.org . United Nations Development Programme . สืบค้นเมื่อ 10 August 2020 .
อ่านเพิ่ม
แหล่งข้อมูลอื่น
Candid photos of the Eastern Bloc September–December 1991, in the last months of the USSR
New Directions Post-Independence from the Dean Peter Krogh Foreign Affairs Digital Archives
Post-Soviet Russia and its Neighbor States from the Dean Peter Krogh Foreign Affairs Digital Archives
Discovering The Centuries-Old State Tradition , professor Pål Kolstø, University of Oslo
Former Soviet war zones |The hazards of a long, hard freeze , The Economist , 19 August 2004
4 enclaves' post-Soviet fate in limbo , The Seattle Times , 20 August 2006
Are Independence Referendums First Step Toward Kremlin's 'Historical Revanchism'? , Radio Free Europe , 15 September 2006
รัฐเอกราช
เดนมาร์ก นอร์เวย์ ฟินแลนด์ สหราชอาณาจักร