สงครามกลางเมืองรัสเซีย
สงครามกลางเมืองรัสเซีย ส่วนหนึ่งของ การปฏิวัติรัสเซีย ตามเข็มนาฬิกาจากบน: ทหารแห่งกองทัพดอน; กองพันทหารราบรัสเซียขาวในเดือนมีนาคม ค.ศ. 1920; ทหารแห่งกองทัพทหารม้าที่ 1; เลออน ทรอตสกี ใน ค.ศ. 1918; การแขวนคอคนงานในเยคาเตรีโนสลัฟ โดยออสเตรีย คู่สงคราม
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ
วลาดีมีร์ เลนิน เลออน ทรอตสกี มีฮาอิล คาลีนิน มีคาอิล ตูคาเชฟสกี มีฮาอิล ฟรุนเซ คลีเมนต์ โวโรชีลอฟ เซมิออน บูดิออนนืย วาซีลี บลูย์เคียร์ โจเซฟ สตาลิน
วลาดีมีร์ วอลสกี มารียา สปีรีโดโนวา นือกือฟอร์ ฮรือฮอริว † แนสตอร์ มัคนอ สเตปัน เปตรีเชนโก …และคนอื่น ๆ
อะเลคซันดร์ เคเรนสกี อะเลคซันดร์ คอลชัค ลัฟร์ คอร์นีลอฟ † อันตอน เดนีกิน ปิออตร์ วรานเกล นีโคไล ยูเดนิช กริกอรี เซมิออนอฟ เยฟเกนี มิลเลียร์ ปิออตร์ ครัสนอฟ อาร์. วอน อุนเกรน
ยูแซฟ ปิวซุดสกี เค.จี.อี. มันเนอร์เฮม ซือมอน แปตลูรา …และคนอื่น ๆ กำลัง
กองทัพอเมริกาในไซบีเรีย : 7,950
กองทัพสหราชอาณาจักร : 57,636[ 6]
กองทัพโรมาเนีย : 50,000
กองทัพฝรั่งเศส : 15,600
กองทัพบกกรีซ : 23,000
กองทัพแคนาดาในไซบีเรีย : ~5,000
กองทัพอเมริกาในรัสเซียเหนือ : 5,000
เลจีโอเนเรเดนตา : 2,500
กองทัพเป่ย์หยาง : 2,300
กองทัพเซอร์เบีย : 2,000
กองทัพบริติชอินเดีย : 950
กองทัพออสเตรเลีย : 150
สงครามกลางเมืองรัสเซีย [ k] (7 พฤศจิกายน ค.ศ. 1917 — 16 มิถุนายน ค.ศ. 1923) เป็นความขัดแย้งทางการเมืองที่ต่อสู้กันหลายฝ่ายในพื้นที่จักรวรรดิรัสเซีย เดิม ซึ่งเหตุการณ์เริ่มต้นจากการล้มล้างอำนาจรัฐบาลชั่วคราวรัสเซีย ที่เป็นประชาธิปไตยสังคมนิยมในระหว่างการปฏิวัติเดือนตุลาคม โดยมีหลายฝ่ายที่ประสงค์จะแย่งชิงอำนาจเพื่อกำหนดอนาคตทางการเมืองของรัสเซีย ผลที่ตามมาจากความขัดแย้งนี้นำไปสู่การก่อตั้งสหพันธ์สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตรัสเซีย และสหภาพโซเวียต ในภายหลังในพื้นที่ส่วนใหญ่ของอดีตจักรวรรดิ สงครามกลางเมืองถือเป็นจุดสิ้นสุดของการปฏิวัติรัสเซีย และเป็นหนึ่งในเหตุการณ์สำคัญที่เกิดขึ้นในคริสต์ศวรรษที่ 20
ระบอบราชาธิปไตยรัสเซีย ยุติลงหลังการสละราชสมบัติของซาร์นีโคไลที่ 2 ในระหว่างการปฏิวัติเดือนกุมภาพันธ์ และประเทศเข้าสู่สถานะรัฐทวิอำนาจ ซึ่งความตึงเครียดของอำนาจควบคู่สิ้นสุดลงเมื่อเกิดการปฏิวัติเดือนตุลาคม ที่นำโดยบอลเชวิค โดยได้ล้มล้างอำนาจของรัฐบาลชั่วคราว ของสาธารณรัฐรัสเซีย ใหม่ บอลเชวิคเข้ายึดอำนาจโดยไม่ได้รับการรับรองในระดับสากลและสถานการณ์ภายในประเทศจุดประกายให้เกิดสงครามกลางเมือง ซึ่งสองกองกำลังที่ใหญ่ที่สุดประกอบด้วย กองทัพแดง ที่ต่อสู้เพื่อการก่อตั้งรัฐสังคมนิยมซึ่งนำโดยบอลเชวิค ของวลาดีมีร์ เลนิน และกองกำลังพันธมิตรอย่างหลวม ๆ ที่เรียกขานกันว่ากองทัพขาว ซึ่งเป็นแนวหลักของฝ่ายการเมืองที่ต่อต้านบอลเชวิคทั้งฝ่ายขวา และฝ่ายซ้าย นอกจากนี้ยังมีกลุ่มสังคมนิยมที่ขัดแย้งกับบอลเชวิค โดยเฉพาะอย่างยิ่งกลุ่มอนาธิปไตยยูเครนมัคนอวช์ชีนา และพรรคสังคมนิยมปฏิวัติฝ่ายซ้าย เช่นเดียวกันกับกองทัพเขียว ซึ่งไม่ฝักใฝ่อุดมการณ์ใด ๆ ต่อต้านบอลเชวิค ขบวนการขาว และการแทรกแซงของต่างชาติ[ 7] มีทั้งหมดสิบสามชาติที่เข้าแทรกแซงประเทศเพื่อต่อต้านกองทัพแดง โดยที่โดดเด่นคือการแทรกแซงของฝ่ายสัมพันธมิตร ซึ่งมีเป้าประสงค์หลักคือการสร้างแนวรบด้านตะวันออก ของสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง อีกครั้ง สามชาติมหาอำนาจกลาง ได้เข้าแทรกแซงรัสเซียเช่นกัน เพื่อคานกับการแทรกแซงของฝ่ายสัมพันธมิตร โดยมีเป้าประสงค์หลักในการรักษาดินแดนที่พวกเขาได้รับในสนธิสัญญาเบรสท์-ลีตอฟสก์ ที่ลงนามกับรัสเซียโซเวียต
ในช่วงแรกของสงคราม บอลเชวิคสามารถรวมอำนาจควบคุมเหนือพื้นที่ส่วนใหญ่ของอดีตจักรวรรดิ การลงนามในสนธิสัญญาเบรสท์-ลีตอฟสก์ ซึ่งเป็นการสงบศึกอย่างเร่งด่วนกับจักรวรรดิเยอรมัน ส่งผลให้รัสเซียถูกยึดครองดินแดนอันกว้างใหญ่ในระหว่างความโกลาหลจากการปฏิวัติ ในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 1918 หน่วยทหารเชโกสโลวักในรัสเซียกระทำการกบฏ ในไซบีเรีย ซึ่งการตอบสนองต่อเหตุการณ์นี้ ฝ่ายสัมพันธมิตรเริ่มเข้าแทรกแซงรัสเซียเหนือ และไซบีเรีย และได้รวมกับกองกำลังอื่นในการจัดตั้งรัฐบาลชั่วคราวแห่งรัสเซียทั้งปวง ทำให้บอลเชวิคสูญเสียการควบคุมดินแดนเหลือเพียงพื้นที่ส่วนใหญ่ของรัสเซียยุโรป และบางส่วนของเอเชียกลาง ใน ค.ศ. 1919 กองทัพขาวดำเนินการรุกหลายแนวรบจากฝั่งตะวันออก ในเดือนมีนาคม จากฝั่งใต้ ในเดือนกรกฎาคม และฝั่งตะวันตก ในเดือนตุลาคม อย่างไรก็ตาม การรุกของกองทัพขาวถูกตอบโต้จากการรุกกลับแนวรบด้านตะวันออก การรุกกลับแนวรบด้านใต้ และความพ่ายแพ้ของกองทัพตะวันตกเฉียงเหนือ
ในระหว่าง ค.ศ. 1919 กองทัพขาวถอยทัพและในช่วงเริ่มต้น ค.ศ. 1920 ได้ปราชัยทั้งหมดสามแนวรบ แม้ว่าบอลเชวิคจะเป็นฝ่ายชนะ แต่ขอบเขตของรัฐรัสเซียนั้นลดลง อันเนื่องจากกลุ่มชาติพันธุ์ที่ไม่ใช่รัสเซียจำนวนมากถือโอกาสขณะประเทศระส่ำระสายผลักดันการประกาศเอกราชของชาติตนเอง ในเดือนมีนาคม ค.ศ. 1921 ระหว่างสงครามโปแลนด์–โซเวียต ได้มีการลงนามในสนธิสัญญาสันติภาพรีกา ซึ่งแบ่งแยกดินแดนพิพาทในเบลารุส และยูเครน ระหว่างสาธารณรัฐโปแลนด์ กับรัสเซียโซเวียต ทางการโซเวียตพยายามที่จะรวมประเทศเอกราชทั้งหมดที่แยกตัวออกจากอดีตจักรวรรดิอีกครั้ง แต่ก็ประสบผลสำเร็จเพียงบางส่วนเท่านั้น เอสโตเนีย ฟินแลนด์ ลัตเวีย และลิทัวเนีย สามารถขับไล่การบุกครองของโซเวียตได้สำเร็จ ในขณะที่ยูเครน เบลารุส (อันเป็นผลมาจากสงครามโปแลนด์–โซเวียต ) อาร์มีเนีย อาเซอร์ไบจาน และจอร์เจีย ถูกยึดครองโดยกองทัพแดง ในระหว่าง ค.ศ. 1921 รัสเซียโซเวียตสามารถพิชิตขบวนการชาตินิยมยูเครนและยึดครองคอเคซัส แม้ว่ายังมีการก่อการกำเริบต่อต้านบอลเชวิค ในเอเชียกลาง ที่ดำเนินไปจนกระทั่งปลายทศวรรษ 1920
กองทัพภายใต้การบัญชาการของอะเลคซันดร์ คอลชัค ถูกบีบบังคับให้ล่าถอยกำลังไปทางตะวันออก กองทัพแดงรุกหน้าต่อไปทางตะวันออก แม้จะพบการต้อต้านในชีตา ยาคุต และมองโกเลีย ในแนวรบทางใต้ กองทัพแดงสามารถแยกกองทัพดอนกับกองทัพอาสาสมัครและบีบบังคับให้อพยพไปยังโนโวรอสซีสค์ ในเดือนมีนาคม และไปยังไครเมีย ในเดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 1920 หลังจากนั้นมีการต่อต้านบอลเชวิคเป็นระยะ ๆ เป็นเวลาหลายปีกระทั่งการล่มสลายของกองทัพขาวในยาคูเตีย ในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 1923 แต่ขบวนการบาสมาชิ ในเอเชียกลางและดินแดนฮาบารอฟสค์ ยังคงดำเนินต่อกระทั่ง ค.ศ. 1934 สงครามกลางเมืองรัสเซียสร้างความเสียหายต่อมนุษยชาติเป็นอย่างมาก โดยมีผู้เสียชีวิตจากสงครามประมาณ 7 ถึง 12 ล้านคน ซึ่งส่วนใหญ่ล้วนเป็นพลเมืองทั้งสิ้น
เชิงอรรถ
อ้างอิง
↑ Mawdsley, Evan (2007). The Russian Civil War . New York: Pegasus Books. ISBN 9781681770093 .
↑ Последние бои на Дальнем Востоке. М., Центрполиграф, 2005.
↑ Bullock, David (2008). The Russian Civil War 1918–22 . Oxford: Osprey Publishing . ISBN 978-1-84603-271-4 . เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 28 July 2020. สืบค้นเมื่อ 26 December 2017 .
↑ Belash, Victor & Belash, Aleksandr, Dorogi Nestora Makhno , p. 340
↑ Damien Wright, Churchill's Secret War with Lenin: British and Commonwealth Military Intervention in the Russian Civil War, 1918–20 , Solihull, UK, 2017, pp. 394, 526–528, 530–535; Clifford Kinvig, Churchill's Crusade: The British Invasion of Russia 1918–1920 , London 2006, ISBN 1-85285-477-4 , p. 297; Timothy Winegard, The First World Oil War , University of Toronto Press (2016), p. 229
↑ Russian Civil War เก็บถาวร 26 สิงหาคม 2009 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Encyclopædia Britannica Online 2012
บรรณานุกรม
Allworth, Edward (1967). Central Asia: A Century of Russian Rule . New York: Columbia University Press. OCLC 396652 .
Avrich, Paul (1970). Kronstadt, 1921 (ภาษาอังกฤษ). Princeton, N.J.: Princeton University Press. ISBN 0-691-08721-0 . OCLC 67322 .
Avrich, Paul (2004). Kronstadt, 1921 (ภาษาสเปน). Buenos Aires: Libros de Anarres. ISBN 9872087539 .
Andrew, Christopher; Mitrokhin, Vasili (1999). The Sword and the Shield: The Mitrokhin Archive and the Secret History of the KGB . New York: Basic Books . p. 28 . ISBN 978-0465003129 . kgb cheka executions probably numbered as many as 250,000.
Bullock, David (2008). The Russian Civil War 1918–22 . Oxford: Osprey Publishing . ISBN 978-1-84603-271-4 . เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 28 July 2020. สืบค้นเมื่อ 26 December 2017 .
Calder, Kenneth J. (1976). Britain and the Origins of the New Europe 1914–1918 . International Studies. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0521208970 . สืบค้นเมื่อ 2017-10-06 .
Carr, E. H. (1985). The Bolshevik Revolution 1917–1923 . W. W. Norton & Company. ISBN 9780393301953 .
Chamberlin, William (1935). The Russian Revolution, 1917–1921, Volume Two . New York: The Macmillan Company.
Chamberlin, William Henry (1987). The Russian Revolution, Volume II: 1918–1921: From the Civil War to the Consolidation of Power . Princeton, NJ: Princeton University Press. ISBN 978-1400858705 . เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 27 December 2017. สืบค้นเมื่อ 27 December 2017 – โดยทาง Project MUSE.
Coates, W. P. ; Coates, Zelda K. (1951). Soviets in Central Asia . New York: Philosophical Library. OCLC 1533874 .
Daniels, Robert V. (1993). A Documentary History of Communism in Russia: From Lenin to Gorbachev . Hanover, NH: University Press of New England. ISBN 978-0-87451-616-6 .
Daniels, Robert V. (December 1951). "The Kronstadt Revolt of 1921: A Study in the Dynamics of Revolution". American Slavic and East European Review . 10 (4): 241–254. doi :10.2307/2492031 . ISSN 1049-7544 . JSTOR 2492031 .
Eidintas, Alfonsas; Žalys, Vytautas; Senn, Alfred Erich (1999), Lithuania in European Politics: The Years of the First Republic, 1918–1940 (Paperback ed.), New York: St. Martin's Press, ISBN 0-312-22458-3
Erickson, John. (1984). The Soviet High Command: A Military-Political History, 1918–1941: A Military Political History, 1918–1941 . Westview Press, Inc. ISBN 978-0-367-29600-1 .
Figes, Orlando (1997). A People's Tragedy: A History of the Russian Revolution . New York: Viking. ISBN 978-0670859160 .
Gellately, Robert (2007). Lenin, Stalin, and Hitler: The Age of Social Catastrophe . New York: Knopf. ISBN 978-1-4000-4005-6 .
Goldstein, Erik (2013). The First World War Peace Settlements, 1919–1925 . London: Routledge. ISBN 978-1-31-7883-678 .
Graziosi, Andrea (2007). L'URSS di Lenin e Stalin. Storia dell'Unione Sovietica 1914–1945 (ภาษาอิตาลี). Bologna: il Mulino. ISBN 978-88-15-13786-9 .
Grebenkin, I.N. (2017). "The Disintegration of the Russian Army in 1917: Factors and Actors in the Process". Russian Studies in History . 56 (3): 172–187. doi :10.1080/10611983.2017.1392213 . S2CID 158643095 .
Hall, Richard C. (2015). Consumed by War: European Conflict in the 20th Century . Lexington: University Press of Kentucky. ISBN 978-0-81-3159-959 .
Haupt, Georges & Marie, Jean-Jacques (1974). Makers of the Russian revolution . London: George Allen & Unwin. ISBN 978-0801408090 .
Holquist, Peter (2002). Making War, Forging Revolution: Russia's Continuum of Crisis, 1914–1921 . Cambridge: Harvard University Press. ISBN 0-674-00907-X .
Kenez, Peter (1977). Civil War in South Russia, 1919–1920: The Defeat of the Whites . Berkeley: University of California Press. ISBN 978-0520033467 .
Kenez, Peter (2004a). Red Attack, White Resistance; Civil War in South Russia 1918 . Washington, DC: New Academia Publishing. ISBN 9780974493442 .
Kenez, Peter (2004b). Red Advance, White Defeat: Civil War in South Russia 1919–1920 . Washington, DC: New Academia Publishing. ISBN 9780974493459 .
Kinvig, Clifford (2006). Churchill's Crusade: The British Invasion of Russia, 1918–1920 . London: Hambledon Continuum. ISBN 978-1847250216 .
Krivosheev, G. F. (1997). Soviet Casualties and Combat Losses in the Twentieth Century . London: Greenhill Books. ISBN 978-1-85367-280-4 .
Lee, Stephen J. (2003). Lenin and Revolutionary Russia . London: Routledge. ISBN 978-0-415-28718-0 .
Leggett, George (1981). The Cheka: Lenin's Political Police . Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-822552-2 .
Lowe, Norman (2002). Mastering Twentieth Century Russian History . Palgrave. ISBN 9780333963074 .
Mawdsley, Evan (2007). The Russian Civil War . New York: Pegasus Books. ISBN 978-1681770093 .
Overy, Richard (2004). The Dictators: Hitler's Germany and Stalin's Russia . New York: W.W. Norton & Company. ISBN 978-0-393-02030-4 .
Rakowska-Harmstone, Teresa (1970). Russia and Nationalism in Central Asia: The Case of Tadzhikistan . Baltimore: Johns Hopkins Press. ISBN 978-0801810213 .
Read, Christopher (1996). From Tsar to Soviets . Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0195212419 .
Read, Christopher (2005). Lenin: A Revolutionary Life . Routledge Historical Biographies. London: Routledge. ISBN 978-0-415-20649-5 .
Rosenthal, Reigo (2006). Loodearmee [Northwestern Army ] (ภาษาเอสโตเนีย). Tallinn: Argo. ISBN 9949-415-45-4 .
Ryan, James (2012). Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence . London: Routledge . ISBN 978-1-138-81568-1 . เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 11 November 2020. สืบค้นเมื่อ 15 May 2017 .
Service, Robert (2000). Lenin: A Biography . London: Macmillan. ISBN 978-0-333-72625-9 .
Smele, Jonathan D. (2016) [2015]. The 'Russian' Civil Wars, 1916–1926: Ten Years That Shook the World . Oxford University Press. ISBN 9780190613211 .
Smele, Jonathan D. (2015). Historical Dictionary of the Russian Civil Wars, 1916–1926 (2 Vol.) . Rowman & Littlefield. ISBN 9781442252813 .
Stewart, George (2009). The White Armies of Russia A Chronicle of Counter-Revolution and Allied Intervention . Naval & Military Press. ISBN 978-1847349767 .
Smith, David A.; Tucker, Spencer C. (2014). "Faustschlag, Operation" . World War I: The Definitive Encyclopedia and Document Collection . Santa Barbara, CA: ABC-CLIO. pp. 554–555. ISBN 978-1851099658 . เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 15 February 2017. สืบค้นเมื่อ 27 December 2017 .
Thompson, John M. (1996). A Vision Unfulfilled. Russia and the Soviet Union in the Twentieth Century . Lexington, MA. ISBN 978-0669282917 .
Volkogonov, Dmitri (1996). Trotsky: The Eternal Revolutionary . Translated and edited by Harold Shukman. London: HarperCollins Publishers. ISBN 978-0002552721 .
Werth, Nicolas; Bartosek, Karel; Panne, Jean-Louis; Margolin, Jean-Louis; Paczkowski, Andrzej; Courtois, Stephane (1999). Black Book of Communism: Crimes, Terror, Repression . Harvard University Press. ISBN 0-674-07608-7 .
Wheeler, Geoffrey (1964). The Modern History of Soviet Central Asia . New York: Frederick A. Praeger. OCLC 865924756 .
หนังสืออ่านเพิ่ม
Acton, Edward, V. et al. eds. Critical companion to the Russian Revolution, 1914–1921 (Indiana UP, 1997).
Brovkin, Vladimir N. (1994). Behind the Front Lines of the Civil War: Political Parties and Social Movements in Russia, 1918–1922 . Princeton UP. excerpt เก็บถาวร 28 กรกฎาคม 2020 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
Dupuy, T. N. The Encyclopedia of Military History (many editions) Harper & Row Publishers.
Ford, Chris. "Reconsidering the Ukrainian Revolution 1917–1921: The Dialectics of National Liberation and Social Emancipation." Debatte 15.3 (2007): 279–306.
Peter Kenez . Civil War in South Russia, 1918: The First Year of the Volunteer Army (U of California Press, 1971).
Lincoln, W. Bruce. Red victory: A history of the Russian Civil War (1989).
Luckett, Richard. The White Generals: An Account of the White Movement and the Russian Civil War (Routledge, 2017).
Marples, David R. Lenin's Revolution: Russia, 1917–1921 (Routledge, 2014).
Moffat, Ian, ed. The Allied Intervention in Russia, 1918–1920: The Diplomacy of Chaos (2015)
Polyakov, Yuri. The Civil War in Russia: Its Causes and Significance (Novosti, 1981).
Serge, Victor. Year One of the Russian Revolution (Haymarket, 2015).
Smele, Jonathan D. "Still Searching for the 'Third Way': Geoffrey Swain's Interventions in the Russian Civil Wars". Europe-Asia Studies 68.10 (2016): 1793–1812. doi :10.1080/09668136.2016.1257094 .
Smele, Jonathan D. "'If Grandma had Whiskers...': Could the Anti-Bolsheviks have won the Russian Revolutions and Civil Wars? Or, the Constraints and Conceits of Counterfactual History." Revolutionary Russia (2020): 1–32. doi :10.1080/09546545.2019.1675961 .
Stewart, George. The White Armies of Russia: A Chronicle of Counter-Revolution and Allied Intervention (2008) excerpt เก็บถาวร 27 มิถุนายน 2015 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
Stone, David R. "The Russian Civil War, 1917–1921," in The Military History of the Soviet Union .
Swain, Geoffrey (2015). The Origins of the Russian Civil War excerpt เก็บถาวร 28 กรกฎาคม 2020 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
แหล่งข้อมูลปฐมภูมิ
Butt, V. P., et al., eds. The Russian Civil War: Documents from the Soviet Archives (Springer, 2016).
McCauley, Martin, ed. The Russian Revolution and the Soviet State 1917–1921: Documents (Springer, 1980).
Murphy, A. Brian, ed. The Russian Civil War: Primary Sources (Springer, 2000) online review เก็บถาวร 27 มิถุนายน 2020 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
แหล่งข้อมูลอื่น
Newsreels about Russian Civil War // Net-Film Newsreels and Documentary Films Archive
Sumpf, Alexandre: Russian Civil War , in: 1914–1918 online. International Encyclopedia of the First World War .
Mawdsley, Evan: International Responses to the Russian Civil War (Russian Empire) , in: 1914–1918 online. International Encyclopedia of the First World War .
Read, Christopher: Revolutions (Russian Empire) , in: 1914–1918 online. International Encyclopedia of the First World War .
Peeling, Siobhan: War Communism , in: 1914–1918 online. International Encyclopedia of the First World War .
Beyrau, Dietrich: Post-war Societies (Russian Empire) , in: 1914–1918 online. International Encyclopedia of the First World War .
Brudek, Pawe³: Revolutions (East Central Europe) , in: 1914–1918 online. International Encyclopedia of the First World War .
Melancon, Michael S.: Social Conflict and Control, Protest and Repression (Russian Empire) , in: 1914–1918 online. International Encyclopedia of the First World War .
Russian Revolution and Civil War archive at libcom.org/library เก็บถาวร 7 กันยายน 2014 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
"BBC History of the Russian Revolution" (3 February 2007)
"Russian Civil War" (Spartacus History, downloaded 3 January 2006)
"Russian Civil War 1918–1920" (On War website, downloaded 4 January 2006)
"Civil War of 1917–1922 at Encyclopedia of Russian History (3 February 2007)