Wołżańska Flotylla Wojenna

Wołżańska Flotylla Wojenna

Волжская военная флотилия

Historia
Państwo	ZSRR
Sformowanie	27 października 1941
Rozformowanie	30 czerwca 1944
Dowódcy
Pierwszy	S. Sapożnikow
Ostatni	P. Smirnow
Działania zbrojne
front wschodni (II wojna światowa) bitwa stalingradzka
Organizacja
Dyslokacja	Uljanowsk
Formacja	Marynarka Wojenna ZSRR
Rodzaj wojsk	flotylla rzeczna

Wołżańska Flotylla Wojenna (ros. Волжская военная флотилия) – sformowana w czasie II wojny światowej (27 października 1941) ze statków oddziału szkolnego i statków mobilizowanych (główna baza Uljanowsk i baza Stalingrad).

Od 25 lipca 1942 do zadań statków Flotylli należało trałowanie min, zrzucanych przez lotnictwo przeciwnika na Wołdze od Saratowa po Astrachań, ochrona konwojów i barek z ładunkami. W okresie gdy trwała Bitwa stalingradzka Flotylla okazywała wojskom wsparcie ogniowe, wysadzała desanty, chroniła komunikacje, przewoziła zaopatrzenie i posiłki przez Wołgę. Flotylla zagrała ważną rolę w bitwie stalingradzkiej, a także w zabezpieczeniu strategicznych przewozów po Wołdze będącą główną arterią komunikacyjną, ropy naftowej i innych wojskowych i strategicznych ładunków.

Skład

• Kanonierka „Nikołaj Ostrowski”
• Okręt sztabowy „Żielieznodorożnik”
• Kanonierka „Czkałow”
• Okręt sztabowy „Tura”
• Kanonierka „Pamiat Kotowskogo”
• Okręt sztabowy „Marat”
• Kanonierka „Proizwodstwiennik”
• Okręt sztabowy – Wołga
• Kanonierka „Stalinskaja Konstitucija”
• Okręt sztabowy – Achtuba
• Kanonierka „Prawda”
• Okręt łącznościowy – „Isiet”
• Kanonierka „Krasnogwardiejec”
• Okręt ratowniczy – „Wrazowskij”
• Kanonierka „Krasnyj Dagestan”
• Kuter sztabowy typu BMK
• Kanonierka „Turchsjab”
• Kutry opancerzone typu 1124
• Kanonierka „10 let KIM”
• Kutry opancerzone typu 1125
• Kanonierka „Burnyj”
• Kutry opancerzone typu S-40
• Kanonierka „Irkuck”
• Kutry rakietowe typu Ja-5
• Kanonierka „Szczors”
• Kutry torpedowe typu G-5
• Kanonierka „Rudniew”
• Kutry dozorowe typu MO-1
• Kanonierka „Siergiej Kirow”
• Kutry dozorowe typu MO-2
• Kanonierka „Fiedosiejenko”
• Kutry dozorowe typu A
• Kanonierka „Gromow”
• Kutry trałowe typu K-15-M-17
• Kanonierka „Usyskin”
• Kutry trałowe typu MSW-38
• Kanonierka „Czapajew”

Sierpień 1942

• 1 brygada okrętów rzecznych
  • 1 dywizjon kanonierek rzecznych
    • kanonierki rzeczne – Gromow, Rudniew, Usyskin
    • kutry opancerzone – BKA-11, BKA-12, BKA-13, BKA-21, BKA-25, BKA-101
    • pływające baterie – Nr 97, Nr 98
• 2 brygada okrętów rzecznych
  • 2 dywizjon kanonierek rzecznych
    • kanonierki rzeczne – Kirow, Fiedosiejenko, Szczors, Czapajew
    • kutry opancerzone – BKA-53, BKA-61, BKA-62, BKA-63
    • 146 kompania piechoty morskiej
• Samodzielna brygada trałowa – pięć dywizjonów
  • kutry trałowe – Nr 311-325, Nr 331-334, Nr 351-352, Nr 361 (późn. dod. 6 jednostek)
  • Grupa okrętów rzeki Achtuba
    • kutry opancerzone – Nr 14, Nr 23, Nr 51, Nr 54 przydzielone z 1. i 2. brygady okrętów rzecznych
    • kanonierki rzeczne – Usyskin, Czapajew
    • Północny oddział kutrów opancerzonych i trałowych
    • 680 samodzielna bateria artylerii kolejowej
    • 141 kompania piechoty morskiej

16 listopada 1942

• 1 brygada okrętów rzecznych
  • Okręty sztabu flotylli
    • okręt sztabowy – Żielieznodorożnik
    • okręt łącznościowy – Isiet
    • kuter – 1 jedn. (typu BMK)
• 3 samodzielny dywizjon kutrów
  • 1 oddział kutrów torpedowych – kutry torpedowe – Nr 1, Nr 2, Nr 3, Nr 4, Nr 5, Nr 6, Nr 7, Nr 8 (typu G-5)
  • 3 oddział kutrów dozorowych – kutry dozorowe – MO-1, MO-2, MO-3, MO-4 (typu MO-1); MO-5, MO-6 (typu MO-2)
  • 1 oddział kutrów uzbrojonych – kutry rakietowe – Ja-1, Ja-2, Ja-3, Ja-4, Ja-5 (typu Ja-5)
  • 2 oddział kutrów uzbrojonych – kutry rakietowe – Ja-6, Ja-7, Ja-8, Ja-9, Ja-10 (typu Ja-5)
  • 3 oddział półgliserów – półglisery – PG-1, PG-2, PG-3, PG-4, PG-5, PG-6, PG-7, PG-8 (typu NKL-27)
• 2 brygada okrętów rzecznych
  • 1 dywizjon kanonierek rzecznych
    • kanonierki rzeczne – Gromow, Usyskin, Czapajew
  • 2 dywizjon kanonierek rzecznych
    • kanonierki rzeczne – Szczors, Rudniew, Siergiej Kirow, Fiedosiejenko
  • Dywizjon niesamobieżnych baterii pływających
    • pływające baterie – Nr 97, Nr 98, Nr 99, Nr 100
  • 2 dywizjon kutrów opancerzonych
    • 1 oddział kutrów opancerzonych – kutry opancerzone – Nr 11, Nr 12, Nr 13, Nr 14 (typu 1125)
    • 2 oddział kutrów opancerzonych – kutry opancerzone – Nr 23, Nr 26 (typu S-40)
    • 3 oddział kutrów opancerzonych – kutry opancerzone – Nr 31, Nr 32, Nr 33 (typu 1124)
    • 4 oddział kutrów opancerzonych – kutry opancerzone – Nr 41, Nr 42, Nr 43 (typu 1125)
    • okręt sztabowy – Tura
    • 141 i 146 kompania piechoty morskiej
• 3 brygada okrętów rzecznych
  • 3 dywizjon kanonierek rzecznych – kanonierki rzeczne – 2 jedn.
  • 4 dywizjon kanonierek rzecznych – kanonierki rzeczne – 4 jedn.
  • 5 dywizjon kanonierek rzecznych – kanonierki rzeczne – 4 jedn.
  • Dywizjon niesamobieżnych przeciwlotniczych baterii pływających pływające baterie opl – Nr 614, Nr 615, Nr 616, Nr 617, Nr 618
  • 3 dywizjon kutrów opancerzonych
    • 1 oddział kutrów opancerzonych – kutry opancerzone – Nr 51, Nr 52, Nr 53, Nr 54 (typu 1125)
    • 2 oddział kutrów opancerzonych – kutry opancerzone – Nr 61, Nr 62, Nr 63 (typu 1125)
    • 3 oddział kutrów opancerzonych – kutry opancerzone – Nr 71, Nr 72, Nr 73, Nr 75 (typu 1124)
    • 4 oddział kutrów opancerzonych = kutry opancerzone – Nr 81, Nr 82, Nr 83 (typu S-40)
    • 5 oddział kutrów opancerzonych – kutry opancerzone – Nr 91, Nr 92, Nr 93 (typu 1125)
  • 1 dywizjon kutrów trałowych
    • Oddział kutrów trałowych – kutry trałowe – RTSzcz-139, RTSzcz-140, RTSzcz-141, RTSzcz-142, RTSzcz-143, RTSzcz-144 (typu K-15-M-17)
      • Sekcja kutrów dozorowych – kutry dozorowe – 4 jedn. (typu A)
    • Oddział półgliserów – półglisery – PG-9, PG-10, PG-11, PG-12 (typu NKL-27)
  • 2 dywizjon kutrów trałowych
    • Oddział kutrów trałowych – kutry trałowe – RTSzcz-145, RTSzcz-146, RTSzcz-147, RTSzcz-148, RTSzcz-112, RTSzcz-113 (typu K-15-M-17)
    • Sekcja kutrów dozorowych – kutry dozorowe – 4 jedn. (typu A)
  • Oddział półgliserów – półglisery – PG-13, PG-14, PG-15, PG-16 (typu NKL-27)
  • 3 dywizjon kutrów trałowych
    • Oddział kutrów trałowych – kutry trałowe – RTSzcz-149, RTSzcz-150, RTSzcz-151, RTSzcz-152, RTSzcz-153, RTSzcz-154 (typu K-15-M-17)
    • Sekcja kutrów dozorowych – kutry dozorowe – 4 jedn. (typu A)
    • Oddział półgliserów – półglisery – PG-17, PG-18, PG-19, PG-20 (typu NKL-27)
    • kuter sztabowy – 1 jedn. (typu BMK)
  • 1 oddział zadymiania i degazacji
    • trzy dywizjony zadymiania – kutry dozorowe – DZ-211, DZ-212, DZ-213, DZ-214, DZ-215, DZ-216, DZ-217, DZ-218, DZ-219, DZ-220, DZ-221, DZ-222
    • jeden dywizjon degazacji
    • 380 samodzielny batalion piechoty morskiej
• Samodzielna brygada trałowa
  • 1 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych – kutry trałowe – Nr 311, Nr 312, Nr 313, 4 jedn.
    • Grupa kutrów obrony przeciwlotniczej – kutry POW – 4 jedn.
    • Grupa półgliserów – półglisery – PG-21, PG-22, PG-23, PG-24 (typu NKL-27)
    • kuter – WR-9
  • 2 dywizjon kutrów trałowych
    • 2 oddział kutrów trałowych – kutry trałowe – Nr 321, Nr 325, 5 jedn.
    • Grupa kutrów dozorowych – kutry POW – 4 jedn.
    • Grupa półgliserów – półglisery – PG-25, PG-26, PG-27, PG-28 (typu NKL-27)
    • kuter – WR-10
  • 3 dywizjon kutrów trałowych
    • 3 oddział kutrów trałowych – kutry trałowe – Nr 312, Nr 322, Nr 324, Nr 341, Nr 351, 2 jedn.
    • Grupa kutrów dozorowych – kutry POW – 4 jedn.
    • Grupa półgliserów – półglisery – PG-29, PG-30, PG-31, PG-32 (typu NKL-27)
    • kuter – WR-11
  • 4 dywizjon kutrów trałowych
    • 4 oddział kutrów trałowych – kutry trałowe – Nr 332, Nr 333, Nr 334, Nr 335, Nr 345, Nr 347, Nr 348
    • Grupa kutrów dozorowych – kutry POW – 4 jedn.
    • Grupa półgliserów – półglisery – PG-33, PG-34, PG-35, PG-36 (typu NKL-27)
    • kuter – WR-12
  • 5 dywizjon kutrów trałowych
    • 5 oddział kutrów trałowych – kutry trałowe – RTSzcz-128, RTSzcz-129, RTSzcz-133, RTSzcz-134, RTSzcz-135, RTSzcz-236, RTSzcz-137, RTSzcz-138 (typu K-15-M-17)
    • Grupa kutrów dozorowych – kutry POW – 4 jedn.
    • Grupa półgliserów – półglisery – PG-37, PG-38, PG-39, PG-40 (typu NKL-27)
    • kuter – WR-13
  • 6 dywizjon kutrów trałowych
    • 6 oddział kutrów trałowych – kutry trałowe – RTSzcz-118, RTSzcz-119, RTSzcz-120, RTSzcz-122, RTSzcz-123, RTSzcz-125, RTSzcz-126, RTSzcz-127 (typu K-15-M-17)
    • Grupa kutrów dozorowych – kutry POW – 4 jedn.
    • Grupa półgliserów – półglisery – PG-41, PG-42, PG-43, PG-44 (typu NKL-27)
    • kuter – WR-14
    • okręt sztabowy – Marat

22 kwietnia 1943

• 1 brygada okrętów rzecznych
  • 1 gwardyjski dywizjon kutrów opancerzonych
    • 1 oddział kutrów opancerzonych kutry opancerzone – Nr 71, Nr 72, Nr 73, Nr 75 (typu 1124)
    • 2 oddział kutrów opancerzonych kutry opancerzone – Nr 23, Nr 26, Nr 81, Nr 82 (typu S-40)
    • 3 oddział kutrów opancerzonych kutry opancerzone – Nr 31, Nr 32, Nr 33 (typu 1124)
  • 1 dywizjon kutrów dozorowych
    • 1 oddział kutrów rakietowych kutry rakietowe – Ja-1, Ja-2, Ja-3, Ja-4, Ja-5 (typu Ja-5)
    • 1 oddział kutrów dozorowych kutry dozorowe – Nr 11, Nr 12, Nr 13, Nr 14, Nr 15, Nr 16, Nr 17 (typu A)
    • 1 oddział półgliserów półglisery – PG-7, PG-8, PG-9, PG-10 (typu NKL-27)
• 2 brygada okrętów rzecznych
  • 2 gwardyjski dywizjon kutrów opancerzonych
    • 1 oddział kutrów opancerzonych kutry opancerzone – Nr 11, Nr 12, Nr 42, Nr 43 (typu 1125)
    • 2 oddział kutrów opancerzonych kutry opancerzone – Nr 41, Nr 92, Nr 93 (typu 1125)
    • 3 oddział kutrów opancerzonych kutry opancerzone – Nr 13, Nr 14, Nr 44 (typu 1125)
  • 2 dywizjon kutrów dozorowych
    • 1 oddział kutrów rakietowych kutry rakietowe – Ja-6, Ja-7, Ja-8, Ja-9, Ja-10 (typu Ja-5)
    • 1 oddział kutrów dozorowych kutry dozorowe – Nr 21, Nr 22, Nr 23, Nr 24, Nr 25, Nr 26 (typu A)
    • 1 oddział półgliserów półglisery – PG-11, PG-12, PG-13, PG-14 (typu NKL-27)
  • 1 dywizjon kutrów trałowych
    • Oddział kutrów trałowych kutry trałowe – RTSzcz-139, RTSzcz-140, RTSzcz-141, RTSzcz-142, RTSzcz-143, RTSzcz-144 (typu K-15-M-17)
    • Oddział półgliserów półglisery – PG-15, PG-16, PG-17, PG-18 (typu NKL-27)
• 3 brygada okrętów rzecznych
  • 1 dywizjon kanonierek rzecznych kanonierki rzeczne – Gromow, Usyskin, Czapajew
  • 2 dywizjon kanonierek rzecznych kanonierki rzeczne – Szczors, Rudniew, Siergiej Kirow, Fiedosiejenko
  • 4 dywizjon kanonierek rzecznych kanonierki rzeczne – Krasnyj Dagiestan, Turchsjab, 10 liet KIM, Burnyj, Irkutsk
  • 5 dywizjon kanonierek rzecznych kanonierki rzeczne – Nikołaj Ostrowski, Czkałow, Pamiat Kotowskogo, Proizwodstwiennik, Stalinskaja Konstitucija, Prawda, Krasnogwardiejec
    • okręt sztabowy – Tura
  • kuter sztabowy – 1 jedn. (typu BMK)
• Samodzielna brygada trałowa
  • 1 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 311, Nr 313, Nr 314
  • 2 dywizjon kutrów trałowych
    • 2 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 321, Nr 325
    • Grupa półgliserów półglisery – PG-19, PG-20 (typu NKL-27)
  • 3 dywizjon kutrów trałowych
    • 3 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 312, Nr 324, Nr 341, Nr 351
    • Grupa półgliserów półglisery – PG-21, PG-22, PG-23 (typu NKL-27)
  • 4 dywizjon kutrów trałowych
    • 4 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 332, Nr 333, Nr 334, Nr 335, Nr 345, Nr 347, Nr 348
    • Grupa półgliserów półglisery – PG-24, PG-25, PG-26 (typu NKL-27)
  • 5 dywizjon kutrów trałowych
    • 5 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 128, Nr 129, Nr 133, Nr 134, Nr 135, Nr 136, Nr 137, Nr 138 (typu K-15-M-17)
    • Grupa półgliserów półglisery – PG-27, PG-28 (typu NKL-27)
  • 6 dywizjon kutrów trałowych
    • 6 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 118, Nr 119, Nr 120, Nr 122, Nr 123, Nr 125, Nr 126, Nr 127 (typu K-15-M-17)
  • 7 dywizjon kutrów trałowych
    • 7 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 145, Nr 146, Nr 147, Nr 148, Nr 112, Nr 113 (typu K-15-M-17)
  • 8 dywizjon kutrów trałowych
    • 8 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 149, Nr 150, Nr 151, Nr 152, Nr 153, Nr 154 (typu K-15-M-17)
    • okręt sztabowy – Marat

Okręty sztabu flotylli

• okręt sztabowy – Żielieznodorożnik
• okręt łącznościowy – Isiet
• kuter – 1 jedn. (typu BMK)
  • Oddział półgliserów półglisery – PG-1, PG-2, PG-3, PG-4, PG-5, PG-6 (typu NKL-27)
  • Oddział awaryjno-ratowniczy
    • kutry – WR-9, WR-10, WR-11, WR-12, WR-13, WR-14
    • okręt ratowniczy – Wrazowskij
    • holowniki – Nr 312, Nr 313

17 maja 1943

Okręty sztabu flotylli

• okręt sztabowy – Żielieznodorożnik
• okręt łącznościowy – Isiet
• kuter – 1 jedn. (typu BMK)
  • Oddział półgliserów półglisery – PG-1, PG-2, PG-3, PG-4, PG-5, PG-6 (typu NKL-27)

• 1 brygada trałowa
  • 1 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 141, Nr 142, Nr 143, Nr 144, Nr 149, Nr 150, Nr 151, Nr 152, Nr 153, Nr 154 (typu K-15-M-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – 10 jedn. (zmobilizowanych)
    • 3 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – 10 jedn. (zmobilizowanych)
    • 4 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – 12 jedn. (zmobilizowanych)
    • Grupa półgliserów półglisery – PG-24, PG-25, PG-26 (typu NKL-27)
  • 2 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 118, Nr 119, Nr 120, Nr 122, Nr 123, Nr 125, Nr 126, Nr 127, Nr 139, Nr 140 (typu K-15-M-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – 12 jedn. (zmobilizowanych)
    • 3 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – 12 jedn. (zmobilizowanych)
    • 4 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – 12 jedn. (zmobilizowanych)
    • Grupa półgliserów półglisery – PG-27, PG-28, PG-41 (typu NKL-27)
  • 3 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 332, Nr 333, Nr 334, Nr 335, Nr 345, Nr 347, Nr 348
    • 2 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – 10 jedn. (zmobilizowanych)
    • 3 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – 10 jedn. (zmobilizowanych)
    • 4 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – 12 jedn. (zmobilizowanych)
    • Grupa półgliserów półglisery – PG-13, PG-16, PG-42 (typu NKL-27)
  • 4 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 128, Nr 129, Nr 133, Nr 134, Nr 135, Nr 136, Nr 137, Nr 138 (typu K-15-M-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – 10 jedn. (zmobilizowanych)
    • 3 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – 10 jedn. (zmobilizowanych)
    • 4 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – 12 jedn. (zmobilizowanych)
    • Grupa półgliserów półglisery – PG-13, PG-14, PG-18 (typu NKL-27)
    • okręt sztabowy – Marat

• 2 brygada trałowa
  • 5 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 312, Nr 324, Nr 344, Nr 351, 6 jedn. (zmobilizowanych)
    • 2 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – 10 jedn. (zmobilizowanych)
    • 3 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – 10 jedn. (zmobilizowanych)
    • 4 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – 12 jedn. (zmobilizowanych)
    • Grupa półgliserów półglisery – PG-19, PG-20, PG-32 (typu NKL-27)
  • 6 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 321, Nr 325, 8 jedn. (zmobilizowanych)
    • 2 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – 10 jedn. (zmobilizowanych)
    • 3 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – 10 jedn. (zmobilizowanych)
    • 4 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – 12 jedn. (zmobilizowanych)
    • Grupa półgliserów półglisery – PG-21, PG-22, PG-44 (typu NKL-27)
  • 7 dywizjon kutrów trałowych
    • 7 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 145, Nr 146, Nr 147, Nr 148, Nr 112, Nr 113 (typu K-15-M-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – 10 jedn. (zmobilizowanych)
    • 3 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – 10 jedn. (zmobilizowanych)
    • 4 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – 12 jedn. (zmobilizowanych)
    • Grupa półgliserów półglisery – PG-7, PG-23, PG-29 (typu NKL-27)
  • 8 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 311, Nr 313, Nr 314, 7 jedn. (zmobilizowanych)
    • 2 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – 10 jedn. (zmobilizowanych)
    • 3 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – 10 jedn. (zmobilizowanych)
    • 4 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – 12 jedn. (zmobilizowanych)
    • Grupa półgliserów półglisery – PG-8, PG-9, PG-10 (typu NKL-27)
    • kuter sztabowy – 1 jedn. (typu BMK)

• 3 brygada okrętów rzecznych
  • 1 dywizjon kanonierek rzecznych kanonierki rzeczne – Gromow, Usyskin, Czapajew
  • 2 dywizjon kanonierek rzecznych kanonierki rzeczne – Szczors, Rudniew, Siergiej Kirow, Fiedosiejenko
  • 4 dywizjon kanonierek rzecznych kanonierki rzeczne – Krasnyj Dagiestan, Turchsjab, 10 liet KIM, Burnyj, Irkutsk
  • 5 dywizjon kanonierek rzecznych kanonierki rzeczne – Nikołaj Ostrowski, Walerij Czkałow, Pamiat Kotowskogo, Proizwodstwiennik, Stalinskaja Konstitucija, Prawda, Krasnogwardiejec
  • kuter sztabowy – 1 jedn. (typu Ja-5)

• 4 brygada okrętów rzecznych
  • 1 gwardyjski dywizjon kutrów opancerzonych
    • 1 oddział kutrów opancerzonych kutry opancerzone – Nr 71, Nr 72, Nr 73, Nr 75 (typu 1124)
    • 2 oddział kutrów opancerzonych kutry opancerzone – Nr 31, Nr 32, Nr 33 (typu 1124)
  • 2 gwardyjski dywizjon kutrów opancerzonych
    • 3 oddział kutrów opancerzonych kutry opancerzone – Nr 11, Nr 12, Nr 42, Nr 43 (typu 1125)
    • 4 oddział kutrów opancerzonych kutry opancerzone – Nr 41, Nr 92, Nr 93 (typu 1125)
    • 5 oddział kutrów opancerzonych kutry opancerzone – Nr 13, Nr 14, Nr 44 (typu 1125)
  • 1 dywizjon kutrów dozorowych
    • 1 oddział kutrów rakietowych kutry rakietowe – Ja-1, Ja-2, Ja-3, Ja-4, Ja-5 (typu Ja-5)
    • 2 oddział kutrów rakietowych kutry rakietowe – Ja-6, Ja-7, Ja-8, Ja-9 (typu Ja-5)
    • 1 oddział kutrów dozorowych kutry dozorowe – Nr 11, Nr 12, Nr 13, Nr 14, Nr 15, Nr 16, Nr 17 (typu A)
    • 2 oddział kutrów dozorowych kutry dozorowe – Nr 21, Nr 22, Nr 23, Nr 24, Nr 25, Nr 26 (typu A)
    • 1 oddział półgliserów półglisery – PG-11, PG-12, PG-15, PG-17 (typu NKL-27)
    • okręt sztabowy – Tura
    • Rezerwowy oddział półgliserów półglisery – PG-30, PG-31, PG-33, PG-34, PG-35, PG-36, PG-37, PG-38, PG-39, PG-40 (typu NKL-27)
    • Oddział awaryjno-ratowniczy
      • kutry – WR-9, WR-10, WR-11, WR-12, WR-13, WR-14
      • okręt ratowniczy – Wrazowskij
      • holowniki – Nr 312, Nr 313
• 661 samodzielna kompania piechoty morskiej

16 sierpnia 1943

• Okręty sztabu flotylli
  • okręt sztabowy – Wołga
  • kuter – 1 jedn. (typu BMK)

• 1 brygada trałowa
  • 1 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – RTSzcz-141, RTSzcz-142, RTSzcz-144, RTSzcz-149, RTSzcz-150, RTSzcz-151, RTSzcz-152, RTSzcz-153 (typu K-15-M-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – T-121, T-122, T-123, T-124, T-125, T-126
    • 3 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – T-131, T-132, T-133, T-134, T-135
    • 4 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – T-141, T-142, T-143, T-144, T-145, 4 jedn. (zmobilizowanych)
    • Grupa półgliserów półglisery – T-11, T-12, T-13 (typu NKL-27)
  • 2 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – RTSzcz-118, RTSzcz-122, RTSzcz-123, RTSzcz-125, RTSzcz-126, RTSzcz-127, RTSzcz-139 (typu K-15-M-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – T-221, T-222, T-223, T-224, 5 jedn. (zmobilizowanych)
    • 3 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – EMTSzcz-05, EMTSzcz-06, EMTSzcz-12, EMTSzcz-15, EMTSzcz-17, EMTSzcz-29, MTSzcz-44
    • 4 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 170, Nr 171, Nr 172, Nr 173, Nr 174 (typu MSW-38); T-241
    • Grupa półgliserów półglisery – T-21, T-22, T-23 (typu NKL-27)
  • 3 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 332, Nr 333, Nr 334, Nr 335, Nr 345, Nr 347, Nr 348
    • 2 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – T-321, T-322, T-323, T-324, T-325, T-326
    • 3 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – T-331, T-332, T-333, T-334, T-335, T-336, T-337, 2 jedn. (zmobilizowanych)
    • 4 oddział kutrów trałowych kutry PWO – Nr 10, Nr 11, Nr 12, Nr 13, Nr 14, Nr 15, Nr 16, Nr 17, Nr 18, Nr 19
    • Grupa półgliserów półglisery – T-31, T-32, T-33 (typu NKL-27)
  • 4 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – RTSzcz-128, RTSzcz-129, RTSzcz-133, RTSzcz-134, RTSzcz-135, RTSzcz-136, RTSzcz-137, RTSzcz-138 (typu K-15-M-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – T-421, T-423, T-424, T-425, T-426
    • 3 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – T-139, T-431, T-432, T-433, T-434, T-435, T-436, T-437, T-438
    • 4 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – T-441, T-442, T-443, T-444, T-445, 4 jedn. (zmobilizowanych)
    • Grupa półgliserów półglisery – 3 jedn. (typu NKL-27)
  • 5 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 312, Nr 324, Nr 341, Nr 351, T-511, T-512, 2 jedn. (zmobilizowanych)
    • 2 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – T-521, T-522, T-523, T-524, T-525, 1 jedn. (zmobilizowanych)
    • 3 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – T-531, T-532, T-533, T-534, T-535, T-536, 3 jedn. (zmobilizowanych)
    • 4 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – T-541, T-542, T-543, T-544, T-545, 4 jedn. (zmobilizowanych)
    • Grupa półgliserów półglisery – T-52, T-53, T-54 (typu NKL-27)
    • okręt sztabowy – Achtuba
    • 293 samodzielny dywizjon artylerii przeciwlotniczej 1071, 1072, 1073, 1074 baterie artylerii przeciwlotniczej (4x45), pływająca bateria opl – Nr 1224

• 2 brygada trałowa
  • 6 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 321, Nr 325, T-611, T-612, T-613, T-614, T-615
    • 2 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – T-621, T-622, T-623, T-624, T-625, T-626
    • 3 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – T-631, T-632, T-633, T-634, T-635, T-636, T-637, 2 jedn. (zmobilizowanych)
    • 4 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – T-641, T-642, T-643, T-644, 5 jedn. (zmobilizowanych)
    • Grupa półgliserów półglisery – 3 jedn. (typu NKL-27)
  • 7 dywizjon kutrów trałowych
    • 7 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – RTSzcz-145, RTSzcz-146, RTSzcz-147, RTSzcz-148, RTSzcz-112, RTSzcz-113 (typu K-15-M-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – T-721, T-722, T-723, T-724, T-725, T-726, T-727, T-728, T-729
    • 3 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – RTSzcz-155, RTSzcz-156, RTSzcz-157, RTSzcz-158, RTSzcz-159, RTSzcz-160, RTSzcz-161 (typu K-15-M-17)
    • 4 oddział kutrów trałowych kutry PWO – Nr 20, Nr 21, Nr 22, Nr 23, Nr 24, Nr 25, Nr 26, Nr 27, Nr 28, Nr 29
    • Grupa półgliserów półglisery – T-71, T-72, T-73 (typu NKL-27)
  • 8 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – Nr 311, Nr 313, Nr 314, 4 jedn. (zmobilizowanych)
    • 2 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – RTSzcz-164, RTSzcz-165, RTSzcz-166, RTSzcz-167, RTSzcz-168, RTSzcz-169 (typu Ja-5)
    • 3 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – T-831, T-832, T-833, T-834, T-835, T-836, T-837
    • 4 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – T-841, T-842, T-843, T-844, T-845, T-846, T-847
    • Grupa półgliserów półglisery – T-83, T-84, T-85 (typu NKL-27)
  • 9 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – RTSzcz-120, RTSzcz-140, RTSzcz-143, RTSzcz-154, RTSzcz-162, RTSzcz-163 (typu K-15-M-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – T-921, T-922, T-923, T-924, T-925, T-926
  • 291 samodzielny dywizjon artylerii przeciwlotniczej
    • 1079 bateria artylerii przeciwlotniczej (85 mm) 1081, 1083, 1085 baterie artylerii przeciwlotniczej (45 mm) pływająca bateria opl – Nr 1223
  • 292 samodzielny dywizjon artylerii przeciwlotniczej
    • 1076, 1077, 1078 baterie artylerii przeciwlotniczej (85 mm) 1082, 1084 baterie artylerii przeciwlotniczej (45 mm)
    • kuter sztabowy – 1 jedn. (typu BMK)

• 3 brygada okrętów rzecznych
  • 1 dywizjon kanonierek rzecznych kanonierki rzeczne – Szczors, Turksib, Kapitan 2 ranga Gadżijew, Burnyj
  • 2 dywizjon kanonierek rzecznych kanonierki rzeczne – Rudniew, Siergiej Kirow, Fiedosiejenko, Usyskin, Irkutsk
  • 5 dywizjon kanonierek rzecznych kanonierki rzeczne – Nikołaj Ostrowski, Walerij Czkałow, Pamiat Kotowskogo, Proizwodstwiennik, Stalinskaja Konstitucija, Prawda

• 4 brygada okrętów rzecznych
  • 1 gwardyjski dywizjon kutrów opancerzonych
    • 1 oddział kutrów opancerzonych kutry opancerzone – Nr 71, Nr 72, Nr 73, Nr 75 (typu 1124)
    • 2 oddział kutrów opancerzonych kutry opancerzone – Nr 31, Nr 32, Nr 33 (typu 1124)
  • 2 gwardyjski dywizjon kutrów opancerzonych
    • 3 oddział kutrów opancerzonych kutry opancerzone – Nr 11, Nr 12, Nr 42, Nr 43 (typu 1125)
    • 4 oddział kutrów opancerzonych kutry opancerzone – Nr 41, Nr 92, Nr 93 (typu 1125)
    • 5 oddział kutrów opancerzonych kutry opancerzone – Nr 13, Nr 14, Nr 44 (typu 1125)
  • 1 dywizjon kutrów dozorowych
    • 1 oddział kutrów rakietowych kutry rakietowe – Ja-1, Ja-2, Ja-3, Ja-4 (typu Ja-5) kutry dozorowe – Nr 11, Nr 12, Nr 13, Nr 14, Nr 15, Nr 16, Nr 17 (typu A)
    • 2 oddział kutrów rakietowych kutry dozorowe – Nr 21, Nr 22, Nr 23, Nr 24, Nr 25, Nr 26 (typu A) kutry dozorowe – MO-01, MO-02, MO-03, MO-04, MO-5, MO-06 (typu MO)
    • 1 oddział półgliserów półglisery – PG-11, PG-12, PG-15, PG-17 (typu NKL-27)
    • okręt sztabowy – Tura
    • okręt łącznościowy – Isiet
    • pływająca bateria – Nr 1220

12 listopada 1943

• 1 brygada trałowa
  • 1 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – RTSzcz-141, RTSzcz-142, RTSzcz-149, RTSzcz-150, RTSzcz-153 (typu K-15-M-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych barki trałowe – B-10, B-11, B-13, B-14, B-15 półgliser – PG-9 (typu NKL-27)
  • 2 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – RTSzcz-122, RTSzcz-123, RTSzcz-126, RTSzcz-127, RTSzcz-139 (typu K-15-M-17)
    • 3 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – EMTSzcz-05, EMTSzcz-06, EMTSzcz-12, EMTSzcz-17, EMTSzcz-44
    • 4 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – RTSzcz-170, RTSzcz-171, RTSzcz-172, RTSzcz-173, RTSzcz-174 (typu MSW-38) półgliser – PG-10 (typu NKL-27)
  • 3 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów dozorowych kutry dozorowe – Nr 11, Nr 12, Nr 13, Nr 14, Nr 15, Nr 16, Nr 17 (typu A)
    • 2 oddział kutrów trałowych barki trałowe – B-17, B-18, B-19, B-23
    • 3 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – KTSzcz-332, T-KTSzcz-334, KTSzcz-347, KTSzcz-379, KTSzcz-382 półgliser – PG-11 (typu NKL-27)
  • 4 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – RTSzcz-128, RTSzcz-134, RTSzcz-135, RTSzcz-137, RTSzcz-138 (typu K-15-M-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych
      • barki trałowe – B-26, B-27, B-29, B-48
      • półgliser – PG-12 (typu NKL-27)
      • okręt sztabowy – Tura
      • półgliser – PG-8 (typu NKL-27)
  • 293 samodzielny dywizjon artylerii przeciwlotniczej
    • 1071, 1072, 1073, 1074 baterie artylerii przeciwlotniczej (3x45) pływająca bateria opl – Nr 1224 (2x85)

• 2 brygada trałowa
  • 5 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowychkutry trałowe – KTSzcz-324, KTSzcz-341, KTSzcz-393, KTSzcz-429, KTSzcz-477
    • 2 oddział kutrów trałowych barki trałowe – B-30, B-32, B-33, B-51, B-52 półgliser – PG-13 (typu NKL-27)
  • 6 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – RTSzcz-187, RTSzcz-188, RTSzcz-189, RTSzcz-190, RTSzcz-191 (typu K-15-M-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych barki trałowe – B-36, B-37, B-38, B-39, B-40, B-41
    • 4 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – KTSzcz-379, KTSzcz-380, KTSzcz-430, KTSzcz-444, KTSzcz-445, KTSzcz-465, KTSzcz-476 półgliser – PG-15 (typu NKL-27)
  • 7 dywizjon kutrów trałowych
    • 2 oddział kutrów dozorowych kutry dozorowe – Nr 21, Nr 22, Nr 23, Nr 24, Nr 25, Nr 26 (typu A)
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – RTSzcz-143, RTSzcz-146, RTSzcz-147, RTSzcz-148, RTSzcz-112 (typu K-15-M-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – KTSzcz-452, KTSzcz-453, KTSzcz-456, KTSzcz-457, KTSzcz-458, KTSzcz-459
    • 3 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – RTSzcz-155, RTSzcz-156, RTSzcz-158, RTSzcz-160, RTSzcz-113 (typu K-15-M-17) półgliser – PG-16 (typu NKL-27)
  • 8 dywizjon kutrów trałowych
    • 3 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – KTSzcz-172, KTSzcz-457, KTSzcz-464, KTSzcz-466, KTSzcz-468, KTSzcz-469
    • 4 oddział kutrów trałowych
      • barki trałowe – B-44, B-45, B-46, B-47, B-48, B-49
      • półgliser – PG-17 (typu NKL-27)
      • kuter sztabowy – 1 jedn. (typu BMK)
      • półgliser – PG-14 (typu NKL-27)
  • 291 samodzielny dywizjon artylerii przeciwlotniczej
    • 1079 bateria artylerii przeciwlotniczej (2x85 mm) 1081, 1083, 1085 baterie artylerii przeciwlotniczej (3x45 mm) pływająca bateria opl – Nr 1223 (2x85)
  • 292 samodzielny dywizjon artylerii przeciwlotniczej
    • 1076, 1077, 1078 baterie artylerii przeciwlotniczej (2x85 mm)
    • 1082, 1084 baterie artylerii przeciwlotniczej (3x45 mm)

Zima 1943/44 r.

• 1 brygada trałowa
  • 1 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – RTSzcz-141, RTSzcz-142, RTSzcz-149, RTSzcz-150, RTSzcz-153 (typu K-15-M-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych barki trałowe – B-10, B-11, B-13, B-14, B-15 półgliser – PG-9 (typu NKL-27)
  • 2 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – RTSzcz-122, RTSzcz-123, RTSzcz-126, RTSzcz-127, RTSzcz-139 (typu K-15-M-17)
    • 3 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – EMTSzcz-05, EMTSzcz-06, EMTSzcz-12, EMTSzcz-17, EMTSzcz-44 półgliser – PG-10 (typu NKL-27)
  • 3 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów dozorowych kutry dozorowe – Nr 11, Nr 12, Nr 13, Nr 14, Nr 15, Nr 16, Nr 17 (typu A)
    • 2 oddział kutrów trałowych barki trałowe – B-17, B-18, B-19, B-23
    • 3 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – KTSzcz-332, T-KTSzcz-334, KTSzcz-347, KTSzcz-379, KTSzcz-382 półgliser – PG-11 (typu NKL-27)
  • 4 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – RTSzcz-128, RTSzcz-134, RTSzcz-135, RTSzcz-137, RTSzcz-138 (typu K-15-M-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych
      • barki trałowe – B-26, B-27, B-28, B-29
      • półgliser – PG-12 (typu NKL-27)
      • okręt sztabowy – Tura
      • półgliser – PG-8 (typu NKL-27)
  • 293 samodzielny dywizjon artylerii przeciwlotniczej
    • 1071, 1072, 1073, 1074 baterie artylerii przeciwlotniczej (3x45)
    • pływająca bateria opl – Nr 1224 (2x85)

• 2 brygada trałowa
  • 5 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – KTSzcz-324, KTSzcz-341, KTSzcz-393, KTSzcz-429, KTSzcz-477
    • 2 oddział kutrów trałowych barki trałowe – B-30, B-32, B-33, B-51, B-52 półgliser – PG-13 (typu NKL-27)
  • 6 dywizjon kutrów trałowych
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – RTSzcz-187, RTSzcz-188, RTSzcz-189, RTSzcz-190, RTSzcz-191 (typu K-15-M-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych barki trałowe – B-36, B-37, B-38, B-39, B-40, B-41
    • 4 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – KTSzcz-379, KTSzcz-380, KTSzcz-430, KTSzcz-444, KTSzcz-445, KTSzcz-455, KTSzcz-475 półgliser – PG-15 (typu NKL-27)
  • 7 dywizjon kutrów trałowych
    • 2 oddział kutrów dozorowych kutry dozorowe – Nr 21, Nr 22, Nr 23, Nr 24, Nr 25, Nr 26 (typu A)
    • 1 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – RTSzcz-143, RTSzcz-146, RTSzcz-147, RTSzcz-148, RTSzcz-112 (typu K-15-M-17)
    • 2 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – KTSzcz-452, KTSzcz-453, KTSzcz-456, KTSzcz-457, KTSzcz-458, KTSzcz-459
    • 3 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – RTSzcz-155, RTSzcz-156, RTSzcz-158, RTSzcz-160, RTSzcz-113 (typu K-15-M-17) półgliser – PG-16 (typu NKL-27)
  • 8 dywizjon kutrów trałowych
    • 3 oddział kutrów trałowych kutry trałowe – KTSzcz-460, KTSzcz-464, KTSzcz-465, KTSzcz-467, KTSzcz-468, KTSzcz-472
    • 4 oddział kutrów trałowych barki trałowe – B-44, B-45, B-46, B-47, B-48, B-49
      • półgliser – PG-17 (typu NKL-27)
      • kuter sztabowy – 1 jedn. (typu BMK)
      • półgliser – PG-14 (typu NKL-27)
      • pływająca bateria opl – Nr 1224 (2x85)

Okręty podporządkowane 5 dywizjonowi kutrów trałowych przygotowane do przekazania Flotylli Dnieprzańskiej; przejęte: z 1 brygady trałowej:

• kutry trałowe – RTSzcz-118, RTSzcz-125, RTSzcz-129, RTSzcz-133, RTSzcz-136, RTSzcz-144, RTSzcz-151, RTSzcz-152, RTSzcz-170, RTSzcz-171, RTSzcz-172, RTSzcz-173, RTSzcz-174

z 2 brygady trałowej:

• kutry trałowe – RTSzcz-115, RTSzcz-159, RTSzcz-161

od przemysłu

• kutry trałowe – 7 jedn.
• kutry opancerzone – 2 jedn.
• kutry rakietowe – 5 jedn.

• • • 1 samodzielny oddział półgliserów półglisery – PG-50, PG-51, PG-52, PG-53, PG-54, PG-55, PG-56, PG-57, PG-58, PG-59, PG-60,

PG-66, PG-62, PG-62, PG-63, PG-65, PG-66, PG-67 (typu NKL-27)

Okręty sztabu Flotylli

• kuter sztabowy – 1 jedn. (typu BMK)
• 1 samodzielny oddział półgliserów półglisery – PG-1, PG-2, PG-3, PG-4, PG-5, PG-6, PG-7

Okręty tyłów Flotylli

• okręt łącznościowy – Isiet
• jednostki pomocnicze – SBR-7, SBR-20, SBR-22, SBR-24

Po bitwie stalingradzkiej statki Flotylli, oprócz dwóch brygad holowniczych, były przekazano Flotylli Azowskiej i Flotylli Dnieprzańskiej, barki zwrócono żegludze nadwołżańskiej.

W latach 1943–1944 Flotylla trałowała z min szlaki żeglowne i ochroniła żeglugę.

Rozformowanie

30 czerwca 1944 Flotylla została rozwiązana.

Dowódcy

• S.G. Sapożnikow (październik – listopad 1941)
• S.M. Worobjow (listopad 1941 – luty 1942)
• D.D. Rogaczow (luty 1942 – maj 1943)
• Ju.A. Pantielejew (maj–grudzień 1943)
• P.A. Smirnow (grudzień 1943 – czerwiec 1944)^[1]

Przypisy

1. Волжская военная флотилия, mil.ru.

Literatura i źródła

• История Советского флота http://www.rusnavy.ru/ussr.hmt
• Mała encyklopedia wojskowa, t. I, Warszawa 1967
• Волжская военная флотилия
• Meister, J. (1977). Soviet Warships of the Second World War. MacDonald and Jane’s, London.
• Flotylle https://web.archive.org/web/20100808194841/http://www.rzeczna2004.republika.pl/
• Бубеннов М., Валеев А. „Освобождение Казани от белоинтервентов в 1918 г.” Казань, Татгосиздат, 1939
• Варгин Н.Ф. „Комиссар Волжской флотилии (герой гражданской войны Н.Г. Маркин)., М., Госполитиздат, 1961
• Васильев В. „Вспоминая героическое прошлое”. -- „Волжская вахта”, 1958, 24 июня
• Вишневский В. „БОевая правда о действиях Волжской флотилии на реке Волге, Каме и Белой”. -- „Морской сборник”, 1924, № 8,9
• „Военные моряки на фронтах гражданской войны”. Военмориздат, 1939
• „Вспоминая былые походы. Сборник воспоминаний ветеранов Волжской военной флотилии” (1918-1920), Волго-Вятское книжное издательство, 1968 г.
• Давыдов О. „В боях за Волгу”. -- „Волжская вахта”. 1958, 25 марта.
• Жадаев Ф. „Десант в Кара-Кумах.” -- „Горьковский рабочий”, 1958, 2 ноября
• Исаев Алексей «Сталинград. За Волгой для нас земли нет.» «Яуза. ЭКСМО.» ISBN 978-5-699-26236-6.
• Колбин И.Н. „Борьба за Волгу и Каму в 1918 г.” Огиз, „Молодая гвардия”, 1931 г.
• Колбин И.Н. „Поход Волжской флотилии”, -- „Правда”, 1935, 3 января.
• Корягин Г. „Боевой путь”, -- „Горьковская правда”, 1918, 11 июня
• Леонтьев А. „Волжская военная флотилия в борьбе с контрреволюцией”. -- В кн.: „Очерки по истории Октябрьской революции в Нижегородской губернии”. Н. Новгород, Истпартотдел губкома ВКП(б), 1928, стр. 88-168
• Лобызов А., Белов Е. „К 45-летию Волжской военной флотилии”. -- „Горьковский рабочий”, 1963, 26 июня.
• Мордвинов Р.Н. „Волжская военная флотилия в гражданской войне (1918-1920 гг.), Москва, Военмориздат, 1952
• Мордвинов Р.Н. „Курсом „Авроры”. Формирование советского Военно-Морского Флота. Начало его боевой деятельности (ноябрь 1917 – март 1919)”. М., Воениздат 1962 г. (О Волжской военной флотилии – гл. 3 и 4)
• Назаров А. Ф. „Николай Маркин”, М., Воениздат, 1964
• Новожилов А. „Там, где вооружалась флотилия”. -- „Горьковский рабочий”, 1958, 20 июня.
• „От Нижнего до Персии”. -- „Горьковский рабочий”, 1959, 14 марта, 16 апреля, 18 июня, 19 июня. (Воспоминания бойцов и командиров Волжской военной флотилии, живущих в настоящее время в г. Горьком).
• Раскольников Ф,Ф, „На боевых постах”, М., Воениздат, 1964
• Рейснер Л. М. „Избранные произведения”, М. 1958
• Савин М. „Комиссар флотилии”. Пенза, 1957
• Сутырин С. „Балтийцы на Волге”. (Воспоминания). -- „Горьковская правда”, 1957, 26 октября.
• Фролов Ф. „Комсомольцы-кожановцы”. -- „Горьковская правда”, 1958, 21 февраля.
• „Этих дней не смолкнет слава”. М. „Речной транспорт”, 1958