System prawny Polski – w Polsce obowiązuje system prawny typu kontynentalnego[1]. Duży wpływ na jego kształt miały prawo niemieckie i francuskie.
Źródła polskiego prawa
Zgodnie z artykułem 87 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są:
Ponadto do źródeł prawa powszechnie obowiązującego zalicza się ustawy o zmianie Konstytucji, rozporządzenia z mocą ustawy wydane na podstawie art. 234 Konstytucji i inne nieuchylone akty prawne o mocy ustawy. Dotyczy to obowiązujących rozporządzeń Prezydenta RP z mocą ustawy wydanych w okresie II Rzeczypospolitej i dekretów wydanych w okresie tzw. Polski Ludowej.
Obok źródeł prawa powszechnie obowiązującego, wyróżnia się także źródła prawa wewnętrznie obowiązującego (akty kierownictwa wewnętrznego). Są nimi przede wszystkim uchwały i zarządzenia.
Publikacja polskich aktów prawnych
Urzędowym źródłem poznania prawa Rzeczypospolitej Polskiej są, na podstawie ustawy z dnia 20 lipca 2000 o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1461), dzienniki urzędowe. Najważniejszymi takimi dziennikami są w Polsce Dziennik Ustaw i Monitor Polski.
Istnieje jednak wiele instytucji zajmujących się publikowaniem aktów ogłoszonych w Dzienniku Ustaw i Monitorze Polskim, między innymi:
System sądowy
Podział podmiotowy
Zgodnie z art. 175 Konstytucji RP, wymiar sprawiedliwości w RP sprawują:
Podział przedmiotowy
Sądy powszechne w Polsce dzielą się na wydziały, którym zawsze przypisana jest pewna kategoria spraw. Nieraz, gdy jest duży wpływ spraw danego rodzaju, tworzy się kilka wydziałów dla tej kategorii spraw – przykładowo dwa albo trzy wydziały karne. Może też tak się zdarzyć, że w sądach wyższego rzędu jest przykładowo jeden wydział cywilny I instancji i drugi wydział cywilny, ale odwoławczy.
Następujące wydziały tworzy się w sądach:
| W sądach apelacyjnych
|
|
| W sądach okręgowych
|
|
| W sądach rejonowych
|
- wydział cywilny (sąd cywilny I instancji)
- wydział karny (sąd karny I instancji)
- wydział rodzinny i nieletnich (sąd rodzinny, opiekuńczy, dla nieletnich I instancji)
- wydział pracy (sąd pracy I instancji) albo wydział pracy i ubezpieczeń społecznych (sąd pracy i ubezpieczeń społecznych I instancji)
- wydział ksiąg wieczystych (sąd wieczystoksięgowy)
- wydział gospodarczy (w mieście, w którym ma siedzibę sąd okręgowy, albo w mieście na prawach powiatu; sąd gospodarczy I instancji)
- wydział gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego (sąd rejestrowy – w miastach wojewódzkich oraz niektórych innych większych miastach)
|
Podział instancyjny
Sądownictwo powszechne:
Sądownictwo wojskowe:
Sądownictwo administracyjne:
Przypisy
Linki zewnętrzne
