Sopot Festival (obecna nazwa oficjalna: Top of the Top Sopot Festival) – polskifestiwal muzyczny, odbywający się w sierpniu w Operze Leśnej w Sopocie. Jego tradycją jest międzynarodowy konkurs, w którym nagradzana jest jedna z wykonanych piosenek. Od 1984 główną nagrodą jest Bursztynowy Słowik.
Festiwal, początkowo organizowany i emitowany przez TVP, powstał w 1961 jako Międzynarodowy Festiwal Piosenki Sopot. Przez trzy pierwsze lata odbywał się w hali Stoczni Gdańskiej, następnie przeniósł się do Opery Leśnej. W latach 1977–1980 został przekształcony w Międzynarodowy Festiwal Interwizji. W 1984 został wznowiony pod dawną nazwą, pod którą funkcjonował do 2004, kiedy to po raz ostatni emitowała go TVP. W latach 2005–2009 był organizowany jako Sopot Festival i transmitowany przez TVN. Od 2012 (z przerwami na 2014 i 2015) funkcjonuje pod aktualną nazwą, Top of the Top Sopot Festival. W latach 2012–2014 był emitowany przez Polsat, zaś w 2017 powrócił do TVN.
Największy rozkwit festiwal przeżywał w latach 1977–1980, kiedy Telewizja Polska postanowiła uczynić z niego konkurencję dla Konkursu Eurowizji, organizując Festiwal Interwizji. Zamysł zrealizowano z rozmachem, na jaki mogła już sobie pozwolić znakomicie doinwestowana przez Macieja Szczepańskiego TVP. Począwszy od charakterystycznej dla propagandy sukcesu telewizyjnej czołówki, przez imponującą scenografię, aż po dobór gwiazd (zobacz: Lista gwiazd zagranicznych Sopot Festival) i nagród (jacht pełnomorski jako Nagroda Publiczności) – festiwal próbował realizować polskie marzenie o wielkiej imprezie na światowym poziomie.
Na Festiwalu Interwizji organizowano 3 konkursy międzynarodowe:
Konkurs o Grand Prix z udziałem przedstawicieli stacji telewizyjnych, w którym oceniano piosenki (kompozycje)
Konkurs wytwórni fonograficznych o Grand Prix du Disque, w którym oceniano interpretację piosenek (czyli wykonawców)
Konkurs Piosenki Polskiej – zgodnie z festiwalową tradycją zagraniczni uczestnicy obu konkursów przedstawiali swoje interpretacje polskich przebojów. Celem było propagowanie polskiej twórczości na szerszą skalę. Nagrodą w tym konkursie był Bursztynowy Słowik. Na zakończenie każdego z 4 festiwalowych wieczorów występowała jedna gwiazda – 3 razy zagraniczna i raz (w dniu konkursu polskiego) polska.
Najwięcej emocji wzbudził festiwal 1979, gdy na scenie wystąpiła ówczesna gwiazda pierwszej wielkości, zespół Boney M., z zakazaną w Polsce piosenką Rasputin[1] (telewizja nadała ten występ z jednodniowym poślizgiem, wycinając kontrowersyjną – godzącą w sojusz z ZSRR – piosenkę).
W latach 1981–1983 festiwal nie odbywał się ze względu na sytuację w kraju. W wielu artykułach prasowych w tym okresie pojawiły się artykuły podsumowujące całą historię festiwalu, panowało przekonanie, że impreza ta zniknęła na zawsze z kalendarza imprez. Wznowienie festiwalu w 1984 roku, ponownie pod nazwą „Międzynarodowy Festiwal Piosenki” było prawdziwym wydarzeniem, oznaczającym tzw. postępującą normalizację sytuacji w kraju. Największym wydarzeniem tego festiwalu był występ, już pierwszego dnia, Charles’a Aznavoura.
Po festiwalu 1988 (za którego organizację odpowiadał Teatr Muzyczny w Gdyni) na posiedzeniu Komitetu Organizacyjnego w Urzędzie Wojewódzkim ogłoszono, że nie ma środków do sfinansowania następnego. Na kolejne posiedzenie Jerzy Gruza zaprosił Wojciecha Korzeniewskiego z Biura Usług Promocyjnych UP w Sopocie, który zaproponował przejęcie festiwalu w prywatne ręce bez potrzeby dofinansowania ze strony budżetu. Wzbudziło to konsternację, ale po kilku następnych spotkaniach definitywnie wyrażono zgodę. Była to pierwsza z powodzeniem, bez potrzeby jakiejkolwiek dotacji, tej rangi sprywatyzowana impreza w tamtych czasach w Europie Wschodniej. Korzeniewski został prezydentem festiwalu i przy współpracy zaprzyjaźnionych firm oraz sponsorów organizował festiwale do 1993 roku. Wśród partnerów byli między innymi znani brytyjscy producenci telewizyjni: Gavin Taylor i Ben Challis, którym udało się wyemitować fragmenty festiwalu w kilkunastu stacjach telewizyjnych na świecie, dzięki udziałowi czołowych gwiazd MTV: Johnny Hates Jazz, Dannii Minogue, Hue & Cry, Technotronic, Erasure, Deacon Blue, Alison Moyet, Aztec Camera, OMD, Bros, Jimmy Somerville, Paul King (prowadzący). Były to festiwale najbardziej rozbudowane do tej pory o imprezy towarzyszące, które ogarnęły całe miasto takie jak: targi muzyczne (hala SKT), festiwale na molo, Sopot Classic (w kościołach), wielka gonitwa festiwalowa (hipodrom), festiwale w kinach, restauracjach, teatrze oraz na ul. Bohaterów Monte Cassino.
Najważniejszymi partnerami Wojciecha Korzeniewskiego w budowaniu strategii marketingowej festiwali miały: brytyjskie Saatchi & Saatchi, MTV, Fuji TV, ULA ltd oraz Kąpielisko Morskie w Sopocie.
Organizatorem festiwalu od 1994 roku do 2004 roku była TVP. Prawo do organizacji straciła w 2004.
Organizatorem Sopot Festival od 2005 roku była telewizja TVN. W 2006 roku organizator postanowił powrócić do międzynarodowego charakteru konkursu. W latach 2005–2009 prowadzenie gali festiwalu należało do Magdy Mołek. Po upływie umowy w 2009 roku TVN zrezygnowało z organizacji tej imprezy – w 2010 i 2011 roku festiwal nie odbył się z powodu remontu Opery Leśnej.
Od 2012 roku festiwal organizowała telewizja Polsat. W tym czasie, w latach 2012–2013 festiwal nosił nazwę Top of the Top Sopot Festival z konkursem o Bursztynowego Słowika oraz koncertami towarzyszącymi. W 2014 festiwal odbył się pod nazwą Polsat Sopot Festival.
W 2015 roku telewizja Polsat zrezygnowała z organizowania festiwalu[2]. Władze miasta postanowiły jednak zorganizować tego roku w Sopocie jednodniowy festiwal, jednakże bez transmisji telewizyjnej.
W 2016 roku koncert nie odbył się z uwagi na brak partnera telewizyjnego, którym wstępnie miała być TVP[3].
Po roku przerwy podjęto decyzję o przywróceniu festiwalu. Od 2017 roku organizuje go TVN. W 2018 roku organizator ponownie podjął decyzję o powrocie do międzynarodowej formuły konkursu[4].