Polonia we Włoszech – ogół Polaków i ludzi polskiego pochodzenia zamieszkujących Włochy.
Według różnych danych Włochy zamieszkiwała Polonia w liczbie ok. 100 000 osób (105 608 w 2009 roku według Istituto Nazionale di Statistica[2]; 112 000 w 2012 według Caritas[3]; 97 986 w 2015 roku według serwisu comuni-italiani.it[4] lub 84 619 w 2011 roku według Spisu Powszechnego[5]).
Według raportu „Polacy we Włoszech” przygotowanego przez Ambasadę RP we Włoszech oraz Centrum Studiów i Badań IDOS z 2017 roku, aż 70%[6] polskich obywateli we Włoszech ma trudności z językiem włoskim.
Historia
Początek polsko-włoskich stosunków datuje się na XII w., kiedy to pierwsi Polacy rozpoczęli studia na włoskich uniwersytetach (Bolonia, Padwa, Rzym)[7]. Polacy niejednokrotnie zostawali także rektorami włoskich uniwersytetów, np. Mikołaj z Polski (rektor uniwersytetu w Padwie), Jan Polak (rektor uniwersytetu w Bolonii)[7]. Na włoskich uniwersytetach studiowało także wielu późniejszych dostojników i uczonych, m.in. Mikołaj Kopernik czy Jan Zamoyski, a także wielu poetów i artystów, m.in. Jan Andrzej Morsztyn czy Jan Kochanowski[7].
W 1578 roku powstał w Rzymie pierwszy polski kościół – Kościół św. Stanisława[8]. Inicjatorem i fundatorem kościoła był kardynał Stanisław Hozjusz[8], a samo miejsce zostało podarowane kardynałowi przez papieża Grzegorza XIII[8]. Ofiarodawcami na rzecz kościoła byli m.in. królowa Anna Jagiellonka i Stefan Batory[8]. Powstał on ponieważ polscy pielgrzymi przybywający do Rzymu byli jedną z niewielu nacji, która nie posiadała własnego duchowieństwa oraz miejsca do zatrzymania się[8]. W latach 1948–2003 przy kościele istniał Centralny Ośrodek Duszpasterstwa Emigracyjnego i Polonijnego[8].
W okresie międzywojennym wł. Polonia liczyła ok. 1 tys. osób[7].
II wojna światowa
W trakcie II wojny światowej, Polacy wsławili się zdobywając w 1944 kluczową pozycję niemieckiego systemu umocnień (linia Gustawa) – Monte Cassino[15]. II Korpus, któremu dowodził Władysław Anders, zdobył m.in. wzgórze z opactwem[15], w walce poległo ponad 900 polskich żołnierzy, a ok. 3 tysięcy zostało rannych[15]. Na stokach wzgórza utworzono polski cmentarz[15].
Okres powojenny
Po wojnie we Włoszech pozostało kilka tys. Polaków, osiedlili się głównie nad Morzem Adriatyckim, w regionie Marche[7].
We Włoszech działają m.in.: Polski Instytut Historyczny, Fundacja im. Margrabiny Umiastowskiej, Dom Polski Jana Pawła II dla Polonii Świata, Duszpasterski Ośrodek „Corda Cordi” oraz Centralny Ośrodek Duszpasterstwa Emigracji[7].
Początek polskiego życia kulturalnego w Rzymie możemy datować na przełom XV i XVI wieku. Wtedy też powstał Kościół św. Stanisława, pierwsze polskie duszpasterstwo we Włoszech. W 1582 roku powstało także, krótko istniejące, polskie seminarium duchowne. W okresie kontrreformacji w Rzymie przebywali m.in. Piotr Skarga i Jakub Wujek[16].
↑A.A.NowakA.A. (red.), Kronika Polski, Kraków: Wydawnictwo Kluszczyński, 2005, s. 399, ISBN 83-7447-019-4.
↑WitoldW.BiegańskiWitoldW., PiotrP.StaweckiPiotrP., JanuszJ.WojtasikJanuszJ., Sztuka wojenna Legionów Polskich, „Historia wojskowości polskiej. Wybrane zagadnienia”, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1972. Brak numerów stron w czasopiśmie
↑ElżbietaE.MaruszakElżbietaE., Książka na przestrzeni dziejów, Warszawa: Wyd. Centrum Edukacji Bibliotekarskiej, Informacyjnej i Dokumentacyjnej, 2005, ISBN 83-88581-21-X, OCLC64671066 [dostęp 2020-05-01]. Brak numerów stron w książce
