Polonia w Irlandii

Sklep polski w Dublinie

Polonia irlandzka – ludność Irlandii pochodzenia polskiego. Według ostatniego irlandzkiego spisu powszechnego z 2022 roku, w Republice Irlandii mieszkało 93 680 osób z wyłącznie polskim obywatelstwem i 17 152 osoby z podwójnym obywatelstwem - polskim i irlandzkim (połowę z tej grupy stanowiły dzieci do lat 14, zwykle urodzone w Irlandii)^[1]

Historia Polonii

Liczba Polaków ubiegających się o numer PPS w latach 2001–2010

XX wiek

Irlandia w XX wieku była krajem, w którym liczba emigrujących osób polskiego pochodzenia systematycznie rosła i główny napływ polskich obywateli ukształtował się dopiero w 2004 po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Jednak stosunki irlandzko-polskie można było zauważyć już wcześniej. W związku z pielgrzymką Jana Pawła II w 1979 powstało Towarzystwo Irlandzko-Polskie, promujące współpracę kulturalną oraz pogłębiające kontakt pomiędzy oboma krajami. Szacowana liczba Polaków żyjących w Irlandii w tym okresie wynosiła 100–300 osób^[2][3].

W 1996 według raportu Głównego Urzędu Statystycznego (Central Statistics Office Ireland) Polacy byli zakwalifikowani do grupy Other European Countries, której całkowita liczba wynosiła 1069, więc liczbę obywateli polskiego pochodzenia, pod koniec XX wieku, można szacować w wielkościach kilkuset osób^[4].

XXI wiek

Od roku 2004 Polacy byli najliczniejszą grupą migracyjną Irlandii^[5], jednakże w większości była to migracja zarobkowa. Z badań przeprowadzonych w 2009 roku wynikało, że 66 tys. Polaków w skali roku miało zamiar opuścić Irlandię^[6].

W roku 2007 ówczesny minister do spraw integracji Conor Lenihan powiedział w wywiadzie, że faktyczna liczba Polaków w Irlandii może sięgać 200 000 osób^[7]. W związku z kryzysem finansowym od roku 2007 liczba Polaków zamieszkujących wyspę zaczęła się zmniejszać. W maju 2011 roku, w raporcie opublikowanym przez Centralny Urząd Statystyczny Irlandii, dotyczącym liczby wydawanych numerów PPS(inne języki) dla obcokrajowców, polscy imigranci, pierwszy raz od 2004 roku, znaleźli się na drugiej pozycji pod względem liczby wydanych numerów w skali roku. Ogółem w okresie od 2003 do 2010 roku wydano Polakom ponad 325 tys. numerów PPS^[5]. Ambasada Polski w Irlandii szacowała, że w tym okresie z całkowitej liczby Polaków zamieszkujących Irlandię (ok. 100 tys.) w przybliżeniu połowa z nich mieszkała w Dublinie^[8].

Według spisu ludności w 2011 zadeklarowana liczba Polaków przebywających na wyspie wynosiła 122 585 (wzrost o 93,7% w stosunku do roku 2006)^[9], a w 2016 roku została na tym samym poziomie i wynosiła 122 515 (spadek o 0.1% w stosunku do 2011)^[10]. W ciągu pięciu lat liczba Polaków w Irlandii spadła o 28 835 (spadek o 24% w stosunku do 2016) i w 2022 roku wyniosła 93 681^[11]. Część z tych osób zdecydowała się na podwójne obywatelstwo. Według Eurostatu w latach 2005–2020 w Irlandii naturalizowało się 8938 obywateli Polski^[12].

Polonia w Irlandii

W 2011 roku w Irlandii istniało 5 bezpłatnych ośrodków szkolnictwa polonijnego (sobotnio-niedzielnych szkół polskich): w Dublinie, Cavan, Cork, Limerick oraz Waterford, do których uczęszczało około 3000 polskich dzieci^[13]. W 2019 na terenie Irlandii działa ponad 46 szkół polonijnych prywatnych bądź prowadzonych przez stowarzyszenia. Do największych należą: Szkoła SEN w Dublinie na wschodzie i na zachodzie Akademia Razem z Cork z kilkom oddziałami.

W Irlandii działa od 2011 roku Związek Harcerstwa Polskiego działający poza granicami Kraju^[14] z ośrodkami w Cork, Dublin, Waterford, Wexford, Shannon (miasto), Limerick, Balbriggan oraz Maynooth.

Główne skupiska Polaków w Irlandii to Dublin, Cork, Limerick i Galway.

Gazety polonijne w Irlandii stan na rok 2020:

• MIR – miesięcznik z Cork
• „Nasz Głos” – darmowy tygodnik (nakład 10 000 egzemplarzy)^[15]
• "Po Polsku" – kwartalnik z Cork wydawany przez Centrum Together-Razem

oraz gazety już niewydawane:

• „Polonia Extra” – darmowy miesięcznik (nakład 12 000 egzemplarzy)^[16]
• „Gazeta Polska” – tygodnik (nakład 10 000 egzemplarzy)^[17]
• „Życie w Irlandii” – dwutygodnik (nakład 10 000 egzemplarzy, w latach 2006–2008)^[18]
• „Magazyn Polski Express” – dwutygodnik (nakład 10 000 egzemplarzy, ukazujący się w latach 2006–2009)^[19]
• „Wyspa” – miesięcznik (nakład 8000 egzemplarzy, wrzesień 2006–marzec 2008)^[20]

Oprócz tego istnieje kilka portali tematycznych przeznaczonych dla Polaków w Irlandii:

• Polskie Radio Irlandia – Polish Radio Ireland - Pierwsze Polskie cyfrowe radio. www.polskieradioirlandia.ie www.polishradio.ie - radio oraz portal internetowy. Rozp. nadawania 1.12.2019 r.
• IrladniaNews.pl – portal internetowy z wiadomościami
• wIrlandii.pl – nowoczesny portal informacyjny
• Irlandia.ie – portal dla Polaków w Irlandii^[21]
• Gazeta.ie – portal i forum dla Polaków w Irlandii^[22]
• kierunekirlandia.eu – portal informacyjny
• Emigranci.ie – Portal informacyjny dla Polaków w Irlandii^[23]
• NI-news.uk – portal internetowy z informacjami i poradami dla polskiej społeczności

Dla Polonii, wiernych kościoła rzymskokatolickiego odbywają się w kościołach kilku miast msze w języku polskim^[24]. Odbywają się również spotkania religijne innych wyznań (m.in. Świadków Jehowy – w 13 miastach^[25]).

Integracja w społeczeństwie

W 2008 zostały w Irlandii przeprowadzone badania^[26] dotyczące emigrantów, w których brały udział jedynie osoby irlandzkiej narodowości. Według spostrzeżeń publikacji, Polacy w Irlandii byli odbierani w pozytywnym świetle, zarówno w środkach masowego przekazu jak i w dyskursie publicznym. Było to spowodowane głównie etyką pracy polskiego pracownika oraz znaczenia dla irlandzkiej gospodarki.

Na pytanie dotyczące kraju z jakiego są emigranci, 97% Irlandczyków wskazywało na Polskę. Według tych badań stwierdzono również, że 67% z tej liczby Polaków dobrze się integruje ze społeczeństwem irlandzkim, na co zwraca również uwagę Główny Urząd Statystyczny^[9] oraz fakt rosnącej liczby dzieci polskich lub polsko-irlandzkich rodziców, co ma bezpośredni wpływ na integrację^[27][28].

Za przyczynę sukcesu Polaków jako jeden z czynników integracyjnych respondenci podawali na pierwszym miejscu chęć „ciężkiej pracy”, co stanowiło najczęstszą odpowiedź (29% pytanych osób). Z drugiej strony pytano respondentów o negatywne aspekty Polonii. Tutaj głównym przykładem było niebezpieczne i lekkomyślne poruszanie się polskimi samochodami (z kierownicą po lewej stronie) po drogach, przeznaczonych dla ruchu samochodów z kierownicą po prawej stronie, co miało swoje odzwierciedlenie również w mediach^[29].

Na terenie Irlandii działają polonijne organizacje. Przez wiele lat utrzymały się tylko największe i najsilniejsze. Najstarsze organizacje to Towarzystwo-Irlandzko Polskie oraz POSK działające w Dublinie i ulokowane w Domu Polskim. Do najbardziej aktywnych należy Centrum Together-Razem, które działa w Cork od roku 2006 i posiada szeroką ofertę edukacyjną, pomocową i integracyjną. Aktywne jest również stowarzyszenie Gorey.pl. W Cork działa również z sukcesami największa polska biblioteka w Irlandii – ABC EduLibrary^[30]. Polska biblioteka Biblary działa w Dublinie.

Polonijny biznes w Irlandii

Polonia w Irlandii charakteryzuje się wysokim współczynnikiem przedsiębiorczości^[31]. Organizowane są cykliczne konferencje i seminaria biznesowe, promujące powstawanie nowych firm w Irlandii^[32].

Zobacz też

• stosunki polsko-irlandzkie

Przypisy

1. Polacy w Irlandii. Transnarodowe społeczności w dobie migracji poakcesyjnych (EBOOK) [online], WUW [dostęp 2024-02-20]  (pol.).
2. Irish Polish Society – O nas. [dostęp 2012-03-09].
3. Przemysław Kolasiński: Jaka była dawna polska emigracja w Irlandii?. irlandia.ie, 2 listopada 2011. [dostęp 2012-03-09].
4. Population aged one year and over usually resident in the State, whose usual residence one year previously was outside the State, classified by former country of usual residence and distinguishing those born in Ireland (Republic) or elsewhere, 1996. cso.ie, 1996. [dostęp 2012-05-09]. (ang.).
5. Foreign Nationals: PPSN Allocations, Employment and Social Welfare Activity, 2009. cso.ie, 2011-05-27. [dostęp 2011-07-15]. (ang.).
6. Finfacts Team: Up to 1,300 Polish people leaving Ireland every week. 2009-04-24. (ang.).
7. Hustling to Find Classrooms For All in a Diverse Ireland.
8. Polonia in Dublin. Preliminary Report of Survey Findings. Report No.1.. Trinity College w Dublinie. s. 7. [dostęp 2012-09-09].
9. Census 2011 – This is Ireland, Highlights from Census 2011, Part 1. Central Statistics Office Ireland. s. 33.
10. Census 2016 Summary Results. Chapter 5 Diversity. Central Statistics Office Ireland. s. 50.
11. Migration and Diversity - CSO - Central Statistics Office [online], www.cso.ie, 30 maja 2023 [dostęp 2023-10-07]  (ang.).
12. Polacy w Irlandii. Transnarodowe społeczności w dobie migracji poakcesyjnych (EBOOK) [online], WUW [dostęp 2024-02-20]  (pol.).
13. Zjazd Nauczycieli Polonijnych, Carlow 2012. forumpolonia.org, 22 marca 2012. [dostęp 2012-10-19].
14. ZHP w Irlandii [online] [dostęp 2024-06-04]  (pol.).strona główna serwisu
15. About us – Nasz Głos (Our Voice). [dostęp 2012-04-23].
16. Polonia Extra – Parametry redakcyjne. [dostęp 2011-06-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-06-29)].
17. Gazeta Polska – Cennik. [dostęp 2011-06-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-21)].
18. Życie w Irlandii – Parametry redakcyjne.
19. Polski Express – Parametry redakcyjne.
20. Tomasz Wybranowski: „Polonijne media w Irlandii wobec kryzysu ekonomicznego. Ich nowa rola, posłannictwo i walka o przetrwanie na przykładzie tygodnika „Kurier Polski” [w:] „Współczesne media – kryzys w mediach”. Lublin: UMSC, 2011, s. 250 – 267. ISBN 978-83-7784-138-9.
21. Irlandia.ie.
22. Gazeta.ie. [dostęp 2013-03-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-03)].
23. Portal dla Polaków w Irlandii [online], Portal dla Polaków w Irlandii [dostęp 2021-09-23]  (pol.).strona główna serwisu
24. Instytut Duszpasterstwa Emigracyjnego: Msze po polsku, Irlandia. [dostęp 2017-06-04].
25. Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2020-02-08] .
26. AmandaA. Haynes AmandaA., EoinE. Devereux EoinE., Michael J.M.J. Breen Michael J.M.J., In The Know? Media, Migration and Public Beliefs in the Republic of Ireland, University of Limerick, ISSN 2009-0420 [dostęp 2012-04-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-18]  (ang.).
27. 'We don't feel that we are strangers here'. irishtimes.com, 2012-04-13. [dostęp 2012-04-27]. (ang.).
28. Peter Ross: Census 2011 results, Ireland becoming more diverse. lifeconsulting.ie, 2012-04-04. [dostęp 2012-04-27]. (ang.).
29. The mystery of Ireland's worst driver. BBC, 2009-02-19. [dostęp 2012-04-27]. (ang.).
30. ABC EduLibrary - Biblioteka [online], ABC Edulibrary [dostęp 2021-04-01]  (pol.).
31. Polski Express. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-30)].
32. Konferencja Czas na Zmiany. dublin.trade.gov.pl. [dostęp 2014-12-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-30)]. (pol.).

Linki zewnętrzne

• Ambasada RP w Irlandii. dublin.polemb.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-21)].