PROFILBARU.COM

Modafinil
	enancjomery R (u góry) i S (u dołu)
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C15H15NO2S
Masa molowa	273,35 g/mol
	Identyfikacja
Numer CAS	68693-11-8
PubChem	4236
DrugBank	DB00745
SMILES
	NC(=O)CS(=O)C(C1=CC=CC=C1)C1=CC=CC=C1
InChI
	InChI=1S/C15H15NO2S/c16-14(17)11-19(18)15(12-7-3-1-4-8-12)13-9-5-2-6-10-13/h1-10,15H,11H2,(H2,16,17)
	InChIKey
	YFGHCGITMMYXAQ-UHFFFAOYSA-N
Właściwości
	Rozpuszczalność w wodzie
	słabo rozpuszczalny
Temperatura topnienia	164–166 °C
logP	0,6
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2017-11-04]
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Substancja nie jest klasyfikowana jako; niebezpieczna według kryteriów GHS; (na podstawie podanej karty charakterystyki).
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
	Klasyfikacja medyczna
ATC	N06BA07
Farmakokinetyka
Działanie	pobudzające
Okres półtrwania	15 h
Wydalanie	z moczem
Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania	doustnie
	Multimedia w Wikimedia Commons

Modafinil – organiczny związek chemiczny, lek o działaniu stymulującym, używany w leczeniu narkolepsji, zmniejszenia senności wywołanej pracą zmianową lub bezdechem sennym oraz jako środek pobudzający. Lek ten nie ma działania narkotycznego, w przeciwieństwie np. do metylofenidatu.

Czas półtrwania leku w organizmie wynosi około 15 godzin. Zażywany jest zwykle zaraz po obudzeniu. Średnia dawka to 100–200 miligramów. Modafinil może powodować ból głowy. Nie jest do końca znany mechanizm działania leku, ale wiadomo, że nie działa euforyzująco^[2]. Modafinil jest inhibitorem zwrotnego wychwytu dopaminy i noradrenaliny, co oznacza, iż zwiększa stężenie tych neuroprzekaźników w przestrzeni synaptycznej. Strukturalnie modafinil nie jest podobny do żadnego z narkotycznych stymulantów jak amfetamina, metylofenidat czy kokaina, jednak wstępne badania pokazujące jego działanie na układ dopaminowy sugerują, że może mieć potencjał uzależniający^[3].

Prowadzone były badania nad przydatnością modafinilu w leczeniu szeregu zaburzeń, w tym zaburzeń funkcji poznawczych, depresji i ADHD^[4]. Mimo skuteczności, nie został zarejestrowany jako lek na ADHD z powodu przypadków ciężkiej toksyczności dermatologicznej. Do powszechnych działań niepożądanych należą bezsenność, ból głowy, nudności, nerwowość i nadciśnienie tętnicze^[5].

W Polsce dostępny jest jeden preparat zawierający modafinil – Actimodan^[6].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Modafinil, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB00745 (ang.).
↑ DongsooD. Kim DongsooD., Practical Use and Risk of Modafinil, a Novel Waking Drug, „Environmental Health and Toxicology”, 27, 2012, DOI: 10.5620/eht.2012.27.e2012007, PMID: 22375280, PMCID: PMC3286657 .
↑ Nora D.N.D. Volkow Nora D.N.D. i inni, Effects of modafinil on dopamine and dopamine transporters in the male human brain: clinical implications, „Journal of the American Medical Association”, 301 (11), 2009, s. 1148–1154, DOI: 10.1001/jama.2009.351, PMID: 19293415, PMCID: PMC2696807 .
↑ Michael J.M.J. Minzenberg Michael J.M.J., Cameron S.C.S. Carter Cameron S.C.S., Modafinil: A Review of Neurochemical Actions and Effects on Cognition, „Neuropsychopharmacology”, 33 (7), 2007, s. 1477–1502, DOI: 10.1038/sj.npp.1301534 .
↑ R.R. Kumar R.R., Approved and investigational uses of modafinil: an evidence-based review, „Drugs”, 68 (13), 2008, s. 1803–1839, DOI: 10.2165/00003495-200868130-00003, PMID: 18729534 .
↑ Indeks | Preparaty zawierające: modafinil (modafinil) [online], mp.pl [dostęp 2024-04-24] (pol.).