Mały Kozi Wierch

Mały Kozi Wierch
Ilustracja
Mały Kozi Wierch – widok z Orlej Perci
Państwo

 Polska

Pasmo

Tatry, Karpaty

Wysokość

2226 m n.p.m.

Wybitność

69 m

Pierwsze wejście

10 lipca 1892
Janusz Chmielowski i Jakub Gąsienica Szustek

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, w centrum znajduje się czarny trójkącik z opisem „Mały Kozi Wierch”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Mały Kozi Wierch”
Ziemia49°13′08,6″N 20°01′10,9″E/49,219056 20,019694
Multimedia w Wikimedia Commons

Mały Kozi Wierch (niem. Kleiner Gemsenberg, słow. Malý Kozí vrch, węg. Kis-Zerge-hegy[1]) – szczyt w długiej wschodniej grani Świnicy w Tatrach Wysokich, na trasie Orlej Perci. Na zachodzie graniczy z Zawratową Turnią, od której oddziela go Zawrat (2157 m[2]), natomiast na wschodzie od Zmarzłych Czub oddziela go Zmarzła Przełączka Wyżnia[3]. Najczęściej podawana wysokość Małego Koziego Wierchu to 2226 m[3][4][2], w niektórych źródłach 2228 m[5].

Mały Kozi Wierch to rozłożysty masyw o trzech graniach (dwie wzdłuż szlaku). W kierunku Doliny Pięciu Stawów Polskich odchodzi trzecia grań (południowa), oddzielająca Dolinkę pod Kołem od Dolinki Pustej. W niej znajduje się wierzchołek zwany Kołową Czubą, oddzielony od szczytu Małego Koziego Wierchu przełęczą Schodki. Północne stoki Małego Koziego Wierchu opadają ścianą do Kotła Zmarzłego Stawu Gąsienicowego[6].

W grani wschodniej Małego Koziego Wierchu znajdują się dwie szerokie turnie – Zmarzłe Czuby opadające w kierunku Dolinki Pustej stromymi ścianami. Od głównego wierzchołka oddziela je wąska Zmarzła Przełączka Wyżnia, z której na północ opada głęboki żleb Honoratka[5], dawniej zwany Żydowskim Żlebem i jeszcze dziś tak oznaczany na niektórych mapach[6]. Obie nazwy mają niejasną genezę, starsza może pochodzić od żydowskiego turysty, Kurta Langfeldesa, który zginął w tym miejscu w 1925 r.[7]

Widok z Małego Koziego Wierchu jest szeroki, ciekawszy niż z Zawratu[8]. Od roku 1876 panoramę polecał w swoich przewodnikach Karl Kolbenheyer[9].

Pierwsze odnotowane wejścia turystyczne:

Nazwa Mały Kozi Wierch pochodzi z pierwszych lat XX wieku, do 1903 r. oznaczała jednak Zamarłą Turnię[9]. W 1905 r. przez szczyt poprowadzona została Orla Perć[9]. Do 2012 r. na Małym Kozim Wierchu zdarzyło się 6 wypadków śmiertelnych[10].

  • Widok na Mały Kozi Wierch ze szlaku Orlej Perci
    Widok na Mały Kozi Wierch ze szlaku Orlej Perci
  • Mały Kozi Wierch zimą
    Mały Kozi Wierch zimą
  • Zmarzłe Czuby i Mały Kozi Wierch
    Zmarzłe Czuby i Mały Kozi Wierch

Szlaki turystyczne

szlak turystyczny czerwony Orla Perć prowadząca z Zawratu przez dwa niewielkie garby (2183 i 2204 m[2]) na wierzchołek Małego Koziego Wierchu, dalej przez Zmarzłą Przełęcz Wyżnią i jedną ze Zmarzłych Czub, z której schodzi się na Zmarzłą Przełęcz. Na tym odcinku zamontowane są liczne łańcuchy, a w Zmarzłej Przełęczy Wyżniej często przez całe lato leży płat śniegu. Na odcinku Zawrat – Kozi Wierch od lipca 2007 r. ruch odbywa się wyłącznie w kierunku wschodnim z Zawratu w kierunku Koziego Wierchu. Czas przejścia z Zawratu na Kozi Wierch: 2:50 h[11].

Przypisy

  1. ↑ Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [online] [dostęp 2019-01-04] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-24].
  2. ↑ a b c Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Dane pomiarowe z lotniczego skaningu laserowego [online].
  3. ↑ a b Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
  4. ↑ Grzegorz Barczyk, Adam Piechowski, Grażyna Żurawska, Bedeker tatrzański, Ryszard Jakubowski (red.), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, ISBN 83-01-13184-5.
  5. ↑ a b Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski, Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000, Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005, ISBN 83-909352-2-8.
  6. ↑ a b Orla Perć. Mapa 1: 5 000, Warszawa-Zielona Góra-Zakopane: Wydawnictwo Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2006, ISBN 83-87873-42-X.
  7. ↑ Gropa.pl. Nazewnictwo: Żydowski Żleb [online] [dostęp 2012-01-08] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-06].
  8. ↑ a b Witold Henryk Paryski, Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Zawrat – Żółta Turnia, t. 2, Warszawa: Sport i Turystyka, 1951, s. 11.
  9. ↑ a b c Józef Nyka, Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3.
  10. ↑ Dariusz Dyląg, Orla Perć: przewodnik wysokogórski, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2006, ISBN 83-89188-50-3.
  11. ↑ Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000, Warszawa: ExpressMap Polska, 2005, ISBN 83-88112-35-X.
Widok na Mały Kozi Wierch i inne szczyty Orlej Perci z Gładkiej Przełęczy
Widok na Mały Kozi Wierch i inne szczyty Orlej Perci z Gładkiej Przełęczy
Wschodnia grań Świnicy – odcinek od Świnicy do Krzyżnego

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!