Tatry Wysokie (niem.Hohe Tatra, słow.Vysoké Tatry, węg.Magas-Tátra) – najwyższa część Tatr o charakterze alpejskim, rozciągająca się pomiędzy Tatrami Zachodnimi od strony zachodniej oraz Tatrami Bielskimi od strony północno-wschodniej. W linii prostej odległość między granicznymi przełęczami wynosi ok. 16,5 km, zaś ściśle wzdłuż grani głównej ok. 26 km. Tatry Wysokie zajmują obszar około 340 km² (czyli nieco mniej niż Tatry Zachodnie), z czego większość (260 km²) znajduje się na Słowacji.
Tatry Wysokie znajdują się na styku trzech krain: Podhala (od północnego zachodu), Liptowa (od południowego zachodu) i Spiszu (od wschodu). Za punkt oddzielający je od siebie uznaje się Cubrynę, leżącą w grani głównej, na granicy polsko-słowackiej.
Topografia
Gerlach – najwyższy szczyt TatrRysy – najwyższy szczyt polskiej części Tatr WysokichŚwinica – widok z KościelcaŻółta Turnia – widok w maju
Krajobraz Tatr Wysokich znacznie różni się od Tatr Zachodnich. W krajobrazie dominuje rzeźba typu alpejskiego, czyli m.in. strzeliste turnie i skaliste szczyty, będące świadectwem silnego działania lodowców. W Tatrach Wysokich znajdują się także niemal wszystkie jeziora tatrzańskie, natomiast rzadko występują tu zjawiska krasowe, częstsze w Tatrach Zachodnich oraz Bielskich.
Tatry Wysokie, podobnie jak cały masyw Tatr, są tworem stosunkowo młodym, ukształtowanym w swoim obecnym kształcie w czasie orogenezy alpejskiej. Trzon krystaliczny grzbietu Tatr Wysokich składa się z granitoidów, powstałych z zakrzepnięcia stopu magmowego w karbonie i stanowiących jedne z najstarszych skał tatrzańskich. Wiek tych skał wynosi około 310–315 milionów lat.
Podobnie jak w Tatrach Zachodnich skały osadowe występują jedynie na północnych stokach, i w przeciwieństwie do nich zajmują znacznie mniejszą powierzchnię, co powoduje niewielki wpływ zjawisk krasowych na formę rzeźby tej części Tatr. Skały osadowe występują od Żółtej Turni poprzez północne i północno-zachodnie zbocza Małej Koszystej, Gęsią Szyję, Kopy Sołtysie, masyw Szerokiej Jaworzyńskiej po północne zbocza Jagnięcego Szczytu[1].
Wysokogórskie warunki klimatyczne są przyczyną, że flora Tatr Wysokich znacznie różni się od flory nizinnej. Występuje tu liczna grupa gatunków roślin naczyniowych, które w Polsce poza Tatrami nigdzie indziej nie występują. W pełni wykształcone są piętra roślinności. Tylko w Tatrach Wysokich występuje najwyższe piętro turniowe (powyżej 2300 m). Z powodu surowych warunków klimatycznych roślinność na tej wysokości jest nieliczna, ale doliczono się w piętrze turniowym jeszcze 120 gatunków roślin naczyniowych. Wraz ze wzrostem wysokości liczba ta gwałtownie maleje. Na najwyższym szczycie Tatr – Gerlachu w rejonie wierzchołka stwierdzono występowanie jeszcze 15 gatunków roślin naczyniowych, m.in. są to: goryczka przezroczysta, omieg kozłowiec, sit skucina, pierwiosnek maleńki, złocieniec alpejski, dzwonek alpejski. Pod względem zróżnicowania gatunkowego flora jest jednak uboższa niż w Tatrach Zachodnich, co spowodowane jest mniejszą różnorodnością podłoża (brak podłoża wapiennego i związanych z nim licznych gatunków roślin występujących tylko na takim podłożu). Tatry Wysokie posiadają natomiast gatunki roślin granitolubnych, które w pozostałych częściach Tatr nie występują wcale lub tylko sporadycznie[2]. Są jedynym w Polsce miejscem występowania takich gatunków roślin, jak: głodek karyntyjski, jastrzębiec włosisty, rogownica jednokwiatowa, skalnica odgiętolistna, świetlik nadobny, warzucha tatrzańska[3]. Murawy tworzone są głównie przez występujący tylko na granitowym podłożu zespół situ skuciny i boimki dwurzędowej.
Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska: Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie. Warszawa: ExpressMap, 2007. ISBN 978-83-60120-88-0. Brak numerów stron w książce
Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13184-5. Brak numerów stron w książce
.svg)
