od zachodu Kotlina Nowotarska jeszcze na terenie Polski przechodzi w Kotlinę Orawską. Granicę między nimi tworzy bardzo słabo zaznaczony w terenie Europejski Dział Wodny. Przebiega on tutaj między Orawą (zlewnia Morza Czarnego) a Dunajcem (zlewnia Bałtyku). Biegnie od Koniówki po zachodniej stronie rzeki Czarny Dunajec na północ do miejscowości Piekielnik[2].
Kotlina Nowotarska ma powierzchnię 369 km², a jej równinny teren opada w kierunku wschodnim do wysokości około 510 m n.p.m. w Zbiorniku Czorsztyńskim. Znajdujące się w Pienińskim Pasie Skałkowym skały (Obłazowa 670 m i Cisowa Skała 686 m) są najwyższymi wzniesieniami, które według podziału mezoregionów znajdują się na granicy kotliny[1]. Biorąc jednak pod uwagę, że na południe od nich również rozciąga się równina, można uznać, że należą jeszcze do Kotliny Nowotarskiej.
Geologia
Powstała w neogenie w wyniku ugięcia się obszaru pomiędzy łańcuchami górskimi i pogórzami. W wytworzonej w ten sposób niecce powstało jezioro, które z czasem zapełniło się osadami żwirów i iłów; ich grubość sięga 300 m. Również w czwartorzędzie podczas kolejnych okresów zlodowaceństożki napływowe gromadziły tutaj lodowcowo-rzeczne osady[1].
Ze względu na unikatowe w skali Karpat nagromadzenie torfowisk i związanych z nimi specyficznych siedlisk planowane jest utworzenie na Kotlinie Nowotarskiej specjalnych obszarów ochrony pod nazwą „Torfowiska Orawsko-Nowotarskie”. Mają one objąć obszar 8255,62 ha[6].
Klimat
Znajduje się na obszarze klimatu umiarkowanie ciepłego, jednakże o cechach klimatu kontynentalnego. W zimie bowiem w kotlinie przy bezwietrznej pogodzie gromadzi się zimne powietrze i występują częste zamglenia. Latem natomiast mikroklimat jest tutaj bardziej ciepły i suchy, niż na otaczających kotlinę górach[1].