Gubernia besarabska

Gubernia besarabska

Бессарабская губерния

gubernia
1812–1918
Herb
Państwo	Imperium Rosyjskie
Siedziba	Kiszyniów
Powierzchnia	45 630 km²
Populacja (1889) • liczba ludności	1 628 876
• gęstość	35,7 os./km²
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba ujezdów	8
Położenie na mapie

Gubernia besarabska (ros. Бессарабская губерния, Biessarabskaja gubiernija) – gubernia na południowym zachodzie europejskiej części Imperium Rosyjskiego istniejąca w latach 1873–1917. Powstała na terytorium wschodniej Mołdawii uzyskanym w 1812 przez Imperium Rosyjskie od Imperium Osmańskiego traktatem w Bukareszcie, kończącym wojnę rosyjsko-turecką (1806–1812), z terytorium zależnego od Turcji Hospodarstwa Mołdawii.

W latach 1812–1873 obwód besarabski, od 1873 – gubernia. Powierzchnia guberni wynosiła 44 399 km², a ludność w 1889 liczyła 1 628 876 mieszkańców. Gubernia graniczyła od wschodu i północnego wschodu z gubernią chersońską, od północy z gubernią podolską. Zachodnia, południowo-zachodnia i południowa granica guberni była granicą państwową Imperium Rosyjskiego: z Austro-Węgrami (Królestwo Galicji i Lodomerii i Księstwo Bukowiny) i Królestwem Rumunii.

W początkach XX wieku gubernia dzieliła się na 8 powiatów (ujezdów): akermański, benderski, bielecki, chocimski, izmailski, kiszyniowski, orgiejewski i sorocki.

Gubernia przestała istnieć po epizodzie Mołdawskiej Republiki Demokratycznej poprzez aneksję przez Królestwo Rumunii w 1918. Przynależność Besarabii do Rumunii została uznana przez mocarstwa Ententy protokołem paryskim w październiku 1920.

Demografia

W 1897 ludność guberni wynosiła 1 935 412 osób: Mołdawian (47,6%), Ukraińców (19,6%), Żydów (11,8%), Rosjan (8,0%), Bułgarów (5,3%), Niemców (3,1%), Gagauzów i Turków (2,9%), Polaków (0,6%).

Ludność w ujezdach według deklarowanego języka ojczystego 1897^[1]

Ujezd	Mołdawianie	Ukraińcy	Żydzi	Rosjanie	Polacy	Bułgarzy	Niemcy	Gagauzi i Turcy
Gubernia łącznie	47,6%	19,6%	11, 8%	8,0%	0,6%	5,3%	3,1%	2,9%
Akermański	16,4%	26,7%	4,6%	9,6%	…	21,3%	16,4%	3,9%
Benderski	45,1%	10,8%	8,5%	9,5%	…	7,6%	2,9%	14,1%
Bielecki	66,3%	11,4%	12,9%	6,7%	…	…	1,0%	14,1%
Izmailski	39,1%	19,6%	4,8%	12,4%	…	12,5%	2,0%	7,3%
Kiszyniowski	62,9%	1,9%	19,5%	11,9%	1,3%	…	…	…
Orgiejowski	77,9%	5,6%	12,5%	2,7%	…	…	…	…
Sorokijski	63,2%	16,0%	14,2%	4,8%	…	…	…	…
Chocimski	23,8%	53,2%	15,6%	5,8%	…	…	…	…

Przypisy

1. Pierwszy powszechny spis ludności Imperium Rosyjskiego 1897 – Gubernia besarabska – ludność według deklarowanego języka ojczystego.

Kontrola autorytatywna (gubernia):

• VIAF: 9706148574292924430004

Encyklopedie internetowe:

• БРЭ: 1862081