PROFILBARU.COM

Bazylika Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Zawierciu
	nr rej. ; - A/298/10 z dnia 26.02.2010 (kościół); - A/1080/22 z dnia 10.11.2022 (ogrodzenie)
	bazylika mniejsza, kolegiata, kościół parafialny
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miejscowość	Zawiercie
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Zawierciu
Wezwanie	Świętych Apostołów Piotra i Pawła
Wspomnienie liturgiczne	Świętych Apostołów Piotra i Pawła
Historia
Data rozpoczęcia budowy	1896
Data zakończenia budowy	1903
Dane świątyni
Świątynia; • materiał bud.	; • cegła
	Położenie na mapie Zawiercia Bazylika Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Zawierciu
	Położenie na mapie Polski Bazylika Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Zawierciu
	Położenie na mapie województwa śląskiego Bazylika Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Zawierciu
	Położenie na mapie powiatu zawierciańskiego Bazylika Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Zawierciu
	50°29′16″N 19°25′32″E/50,487778 19,425556
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Bazylika Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Zawierciu – zabytkowy^[2]^[3], murowany kościół z czerwonej cegły, wybudowany w latach 1896–1903^[2],

Historia i architektura

Został wybudowany w stylu neogotyckim, na planie krzyża łacińskiego. Ma dwuwieżową fasadę, dwie mniejsze wieżyczki po bokach prezbiterium oraz wieżyczkę na sygnaturkę na skrzyżowaniu naw. Jest to kościół trójnawowy w układzie bazylikowym z transeptem, z wnętrzem dzielonym przez cztery pary filarów, podtrzymujących sklepienie. Nad portalami wejściowymi w fasadzie oraz w ścianach szczytowych transeptu umieszczone są ceglane rozety wypełnione witrażami. W 1904 roku na placu przed kościołem została postawiona figura Matki Bożej Niepokalanie Poczętej.

Projektantem świątyni był Hugon Kuder^[3], a fundatorami Adolf i Izydor Ginsberg^[4].

27 grudnia 1992 r. abp Stanisław Nowak podniósł parafialny kościół pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Zawierciu do godności kolegiaty i ustanowił przy niej Kolegiacką Kapitułę Zawierciańsko–Żarecką.

22 czerwca 1997 roku na placu kościelnym, odsłonięto pomnik papieża Jana Pawła II. Pomnik wykonał Ryszard Kaczor, absolwent ASP w Krakowie^[5].

Od 29 czerwca 2009 świątynia posiada godność bazyliki mniejszej. 18 października 2009 r. odprawiona została uroczysta msza, podczas której oficjalnie ogłoszony został dekret watykańskiej Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów o podniesieniu kościoła kolegiackiego do godności bazyliki mniejszej. Uroczystości przewodniczył nuncjusz apostolski w Polsce abp Józef Kowalczyk^[6].

W 2022 do rejestru zabytków wpisano ozdobne ogrodzenie otaczające ze wszystkich stron budynek kościoła, składające się z dekoracyjnych form architektoniczno-rzeźbiarskich, rozdzielone przez trzy sekcje schodów (centralna i dwie boczne) wraz z figurami świętych Piotra i Pawła na postumentach^[7].

Przypisy

↑ Spis obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków z terenu województwa śląskiego (stan na 2 grudnia 2022 r.) (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2022-12-03]
↑ ^a ^b Jerzy Abramski: Encyklopedia Zawiercia. Zawiercie: 2002, s. 56. ISBN 83-913341-2-0.
↑ ^a ^b kolegiata-zawiercie.pl: Opis kościoła. [dostęp 2010-05-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-08-18)].
↑ Michał Bulsa, Patronackie osiedla robotnicze. Tom 2: Zagłębie Dąbrowskie, Ziemia Rybnicka, Ziemia Wodzisławska, Łódź 2023, s. 101.
↑ Jerzy Abramski: Zawiercie – studium monograficzne. Suplement. Zawiercie: 2002, s. 134. ISBN 83-913341-1-2.
↑ zawiercie.eu: Kościół Kolegiacki – Bazyliką Mniejszą. [dostęp 2010-05-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-02)].
↑ Michał Bulsa, Decyzje dotyczące wpisów i skreśleń w rejestrze zabytków nieruchomych województwa śląskiego w 2022 roku, „Wiadomości Konserwatorskie Województwa Śląskiego” 2023, t. 15, s. 385.