|
Ј (кирилица)
Ј — 12 буква во македонската азбука и десетта буква во српската азбука. Буквата исто така се користела за азербејџански јазик и за некои алтајски јазици. Оваа буква има вредност /j/ и ја заменила старата буква Й а тоа го извел Вук Караџиќ со неговата азбука за јужнословенските народи. Потеклото на буквата е од латинската буква J.
Македонски јазик
Гласот ј во нашиот јазик се изговара неинтензивно и поради тоа во некои позиции во зборот, особено меѓу самогласките, се јавува факултативно. Најслабо се слуша пред самогласките е, и, особено пред втората.
- Во литературниот јазик ј се пишува пред и само во наставката -ји кај придавките од типот: божји, вражји, жабји, козји, кравји, песји, птичји, рибји. Меѓутоа зад ч не се пишува: волчи, овчи.
- Меѓу две самогласки, ако е втората и, не се пишува ј. Пример: Каин, краишта, Украина, касаи (од касај), лишат, обичаи (од обичај), случаи (од случај), трамваи (од трамвај), саи (од саја), снаи (од снаа), брои, броиш, броиме, броите, гои, гнои, дои, крои, стои, мои (од мој), твои, свои, кои, некои, никои, бои (од боја), повои (од повој), буи, буица, струи, струиш, музеи (од музеј), славеи (од славеј), идеи (од идеја), турнеи, змии (од змија), кутии, партии, професии, судии, шамии, чии (од чиј) нечии, ничии.
- Пред е се пипува ј. Во почетокот на зборот во некои туѓи имиња: Јемен, Јена, Јесперсен, језуит, јереј, јеромонах.
- Меѓу самогласки кога ги има три во непосреден допир: доајен, фоаје, ..
- Зад согласка во наставката -је: здравје, копје, лозје, ...
- Во збирната наставка -је: колје, нивје, ...
- Во други случаи пред е не се пишува ј':
- Во почетокот на зборот: евтин, еден, еднаков, еж, езеро, елен, ерес, еретик, есетра, Евреин, Елена, Еруасалим, ...
- Во средината меѓу согласки: бае, баеш, баеме, баете, баејќи, баење, знае, лае, мае, ткае, краеви (од крај), чаеви (од чај), ...
Литература
|
|
