Հելեն Հեյս

Հելեն Հեյս
Հելեն Հեյսի գովազդային լուսանկարը
Ծննդյան թիվ՝	հոկտեմբերի 10, 1900(1900-10-10)[1][2][3]^[…]
Ծննդավայր՝	Վաշինգտոն, ԱՄՆ
Վախճանի թիվ՝	մարտի 17, 1993(1993-03-17)[1][2][3]^[…] (92 տարեկան)
Վախճանի վայր՝	Նայեք, Ռոքլենդ շրջան, Նյու Յորք, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն՝	ԱՄՆ
Մասնագիտություն՝	դերասանուհի
Կարիերա՝	1905—1985
Պարգևներ՝	Կանանց փառքի ազգային սրահ [4] [5] «Թոնի» մրցանակ կնոջ լավագույն դերակատարման համար պիեսում «Թոնի» մրցանակ կնոջ լավագույն դերակատարման համար պիեսում Գոլդեն Փլեյթ մրցանակ Բրանդիսի համալսարանի պատվավոր դոկտոր Հյուսիսարևմտյան համալսարանի պատվավոր դոկտոր «Laetare» մեդալ [6] honorary doctor of the Hofstra University? Փրայմթայմ Էմի մրցանակ՝ դրամատիկ հեռուստասերիալներում կնոջ լավագույն դերի համար [7] [8] Հոլիվուդյան փառքի ծառուղու աստղ Ladies' Home Journal Women of the Year? [9] և James Cardinal Gibbons Medal?
IMDb։	ID 0371040
helenhayes.org

Հելեն Հեյս (անգլ.՝ Helen Hayes, հոկտեմբերի 10, 1900(1900-10-10)^{[1][2][3][…]}, Վաշինգտոն, ԱՄՆ - մարտի 17, 1993(1993-03-17)^{[1][2][3][…]}, Նայեք, Ռոքլենդ շրջան, Նյու Յորք, ԱՄՆ), ամերիկացի դերասանուհի, որն իր ընկերուհու՝ դերասանուհի Քեթրին Կոռնելի հետ կիսել է «Ամերիկյան թատրոնի առաջին տիկնոջ» կոչումը։ Նա «Օսկարի» 38–ամյա հաղթանակների միջև ռեկորդակիր է, ինչպես նաև ամերիկյան շոու-բիզնեսի 16 գործիչներից մեկն է, որն իր կարիերայի ընթացքում ստացել է բոլոր ամենահեղինակավոր մրցանակները՝ «Օսկար», «Էմմի», «Թոնի» և «Գրեմմի»։ 1986 թվականին Հեյսն արժանացել է ԱՄՆ–ի բարձրագույն քաղաքացիական պարգևի՝ Ազատության նախագահական մեդալի, իսկ 1988 թվականին ստացել է ԱՄՆ-ի ազգային մեդալ՝ արվեստի բնագավառում ունեցած ակնառու վաստակի համար։

Կենսագրություն

Հելեն Հեյս Բրաունը (անգլ.՝ Helen Hayes Brown) ծնվել է Վաշինգտոնում^[10]։ Նրա մայրական գծով տատիկն ու պապիկը ներգաղթյալներ էին Իռլանդիայից և Անգլիայից։

Հեյսը դերասանական կարիերան սկսել է վաղ տարիքում։ 1909 թվականին նա առաջին անգամ հայտնվել է Բրոդվեյում, իսկ մեկ տարի անց դեբյուտել է մեծ էկրանի համր ֆիլմերից մեկում։ Հելեն Հեյսի հոլիվուդյան կարիերան սկսվել է մի փոքր ավելի ուշ, երբ նրա ամուսինը՝ դրամատուրգ Չարլզ Մաքարտուրը, կինոստուդիաներից մեկի հետ պայմանագիր է կնքել։

Դերասանուհու մասնակցությամբ «Մադլոն Կլոդեի մեղքն» առաջին ձայնային ֆիլմն է, որի համար ստացել է «Օսկար» մրցանակ լավագույն դերասանուհի անվանակարգում։ Հաջորդել են դերերը «Հրաժեշտ, զենք» (1932), «Սպիտակ միանձնուհի» (1933) և «Այլ լեզու» (1933) ֆիլմերում։ 1935 թվականին դերասանուհին լքել է Հոլիվուդը՝ իր բոլոր ուժերը կենտրոնացնելով թատրոնի կարիերայի վրա։ Հաջորդ տասնամյակներում նա մնում է Նյու Յորքի ամենապահանջված դերասանուհիներից մեկը։

1953 թվականին Հելեն Հեյսը դարձել է «Սառա Սիդդոնսի մրցանակի» առաջին դափնեկիրը Չիկագոյի թատրոններում աշխատանքի համար։ Նրա հաջորդ հաջողված դերը դարձաել է կայսրուհի այրի Մարիա Ֆեոդորովնան։ 1971 թվականին դերասանուհին ստացել է իր երկրորդ «Օսկարը»։

Տարիներ շարունակ Հելեն Հեյսը պայքարել է ասթմայի դեմ, որը դերասանուհու մի քանի հոսպիտալացումների պատճառ է դարձել, և որի պատճառով 1971 թվականին նա ստիպված է եղել ավարտել իր դերասանական կարիերան, որը տևել է 60 տարի։ 1983 թվականին Նյու Յորքի թատրոններից մեկը Արևմտյան 45-րդ փողոցը սկսել է անվանակոչվել դերասանուհի Հելեն Հեյսի անունով։

Մրցանակներ և անվանակարգեր

Մրցանակ	Տարի	Կատեգորիա	Աշխատանքի անուն	Արդյունք
Օսկար	1932	Լավագույն դերասանուհի	Մադլոն Կլոդեի մեղքը	Հաղթանակ
	1971	Երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհի	Օդանավակայան	Հաղթանակ
Ոսկե գլոբուս	1957	Դրամատիկական կինոնկարի լավագույն դերասանուհի	Անաստասիա	Առաջադրված
	1975	Մյուզիքլի կամ կատակերգության լավագույն դերասանուհի	Հերբին կրկին շարժման մեջ է	Առաջադրված
Էմմի	1951	Լավագույն դերասանուհի	Չկա տվյալ	Առաջադրված
	1952		Չկա տվյալ	Առաջադրված
	1953		Չկա տվյալ	Հաղթանակ
	1958	Մինի սերիալի կամ ֆիլմի լավագույն դերասանուհի	Ալկոայի ժամը	Առաջադրված
	1959		Միացյալ Նահանգների պողպատե ժամը	Առաջադրված
	1972		Մի շրջիր	Առաջադրված
	1974		Սնուլ քույրեր	Առաջադրված
	1976	Հեռուստատեսային դրամատիկական սերիալի լավագույն հյուր դերասանուհի	Հավայան կղզիներ 5-Օ	Առաջադրված
	1978	Մինի սերիալի կամ ֆիլմի լավագույն դերասանուհի	Ընտանեկան խառնաշփոթ	Առաջադրված
Վենետիկի կինոփառատոն	1932	Լավագույն դերասանուհի	Մադլոն Կլոդեի մեղքը	Հաղթանակ
Թոնի	1947	Ներկայացման լավագույն դերասանուհի	Ծնունդդ շնորհավոր	Հաղթանակ
	1958		Հիշելու ժամանակն է	Հաղթանակ
	1970		Հարվի	Առաջադրված

Ծանոթագրություններ

1. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
2. Encyclopædia Britannica
3. Fearnow M. Hayes, Helen (10 October 1900–17 March 1993), actress // American National Biography Online / S. Ware — [New York]: Oxford University Press, 2017. — ISSN 1470-6229 — doi:10.1093/ANB/9780198606697.ARTICLE.1803325
4. https://www.womenofthehall.org/inductee/helen-hayes/
5. Internet Movie Database — 1990.
6. https://laetare.nd.edu/recipients/#info1979
7. English Wikipedia community Wikipedia — 2001.
8. https://www.grammy.com/grammys/artists/helen-hayes/13138
9. https://www.fordlibrarymuseum.gov/library/document/0003/1069095.pdf
10. «Helen Hayes». The Kennedy Center. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ ապրիլի 18-ին. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 7-ին.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հելեն Հեյս» հոդվածին։