Avanzou a opinión de que a física cuántica significaba que o vello modelo cartesiano da realidade -que hai dous tipos de substancias, a mental e a física, que interactúan dalgún xeito- era demasiado limitado. Para complementalo, desenvolveu unha teoría matemática e física da orde "implícita" e "explícita".[4][5] Cría que o cerebro, a nivel celular, funciona segundo as matemáticas dalgúns efectos cuánticos, e postulou que o pensamento se distribúe e non está localizado igual que as entidades cuánticas.
Bohm advertiu dos perigos da tecnoloxía desenfreada, defendendo a necesidade dun diálogo auténtico de apoio, que afirmou que podería ampliar e unificar divisións conflitivas e problemáticas no mundo social. Nisto, a súa epistemoloxía reflectiu a súa ontoloxía.[6] Polas súas afiliacións comunistas, foi obxecto dunha investigación do goberno en 1949, o que o levou a abandonar os Estados Unidos.[7] Seguiu a súa carreira científica en varios países, converténdose primeiro en brasileiro, sendo no Brasil profesor universitario, e despois en cidadán británico.
A principal preocupación de Bohm era comprender a natureza da realidade en xeral e da conciencia en particular como un todo coherente, que, segundo el, nunca é estático nin completo.
Traxectoria
Xuventude e formación
Fillo dun xudeu maxiar, Samuel Bohm,[8] e unha xudíalituana, foi criado principalmente polo seu pai, propietario dunha tenda de mobles. A pesar de criarse nunha familia xudía, fíxose agnóstico na adolescencia.[9]
Durante a Segunda guerra mundial, o Proxecto Manhattan mobilizou gran parte da investigación física de Berkeley no esforzo por producir a primeira bomba atómica. Aínda que Oppenheimer pedira a Bohm que traballase con el en Los Alamos (laboratorio de alto segredo establecido en 1942 para deseñar a bomba atómica), o director do proxecto, Leslie Groves, non aprobou a autorización de seguridade de Bohm despois de ver probas da súa filiación política e da súa estreita amizade con Weinberg, sospeitoso de espionaxe.
Durante a guerra, Bohm permaneceu en Berkeley, onde ensinou Física e realizou investigacións sobre o plasma, o sincrotrón e o sincrociclotrón. Rematou o seu PhD en 1943 por unha circunstancia infrecuente. Segundo o biógrafo David Peat (ver referencia a continuación, p. 64), "Os cálculos de dispersión (de colisións de protóns e deuteróns) que completara resultaron útiles para o Proxecto Manhattan e foron inmediatamente clasificados. Sen autorización de seguridade, a Bohm foille denegado o acceso ao seu propio traballo; non só se lle prohibiría defender a súa tese, nin sequera se lle permitiu escribila". Para satisfacer á Universidade, Oppenheimer certificou que Bohm concluíra con éxito a investigación. Posteriormente, Bohm realizou cálculos teóricos para os calutrons na instalación do Y-12 en Oak Ridge, Tennessee, que se utilizaron para o enriquecemento electromagnético de uranio para a bomba lanzada sobre Hiroshima en 1945.
Mcartismo e saída dos Estados Unidos
Despois da guerra, Bohm foi profesor asistente na Universidade de Princeton. Tamén traballou en estreita colaboración con Albert Einstein no próximo Instituto de Estudos Avanzados. En maio de 1949, o Comité de Actividades Antiamericanas pediu a Bohm que declarase por mor dos seus vínculos anteriores co sindicalismo e comunismo. Bohm invocou o seu dereito da Quinta emenda a negarse a declarar, e negouse a prestar declaración contra os seus colegas[13].
En 1950, Bohm foi arrestado por se negar a responder as preguntas do comité. Foi absolto en maio de 1951, pero Princeton xa o suspendera. Despois da súa absolución, os colegas de Bohm buscaron que o reintegrasen en Princeton, pero o reitor Harold W. Dodds[14] decidiu non renovarlle o contrato. Aínda que Einstein considerou nomealo como o seu asistente de investigación no Instituto, Oppenheimer (que fora presidente do Instituto desde 1947) "opúxose á idea e [...] aconsellou ao seu antigo alumno que abandonase o país".[15] A súa solicitude para ir á Universidade de Manchester recibiu o apoio de Einstein pero non tivo éxito.[16] Bohm partiu entón para o Brasil para asumir unha cátedra de física na Universidade de São Paulo, por invitación de Jayme Tiomno e por recomendación tanto de Einstein como de Oppenheimer.
Durante o seu primeiro período, Bohm fixo unha serie de contribucións significativas á física, especialmente á mecánica cuántica e a teoría da relatividade. Como posgraduado en Berkeley, desenvolveu unha teoría do plasma, descubrindo o fenómeno do electrón agora coñecido como difusión de Bohm.[18] O seu primeiro libro, Quantum Theory, publicado en 1951[19], foi ben recibido por Einstein, entre outros. Pero Bohm quedou insatisfeito coa interpretación ortodoxa da teoría cuántica sobre a que escribiu nel. Partindo da constatación de que a aproximación WKB da mecánica cuántica leva a ecuacións deterministas e convencido de que unha mera aproximación non podería converter unha teoría probabilista nunha teoría determinista, dubidou da inevitabilidade do enfoque convencional da mecánica cuántica. O obxectivo de Bohm non era establecer un punto de vista determinista e mecánico, senón mostrar que se podía atribuír propiedades a unha realidade subxacente, en contraste co enfoque convencional.[20] O traballo de Bohm e o argumento EPR convertéronse no principal factor que motiva a desigualdade de John Stewart Bell, que descarta as teorías de variables ocultas do local ; aínda se están investigando as consecuencias completas do traballo de Bell.
No Brasil
Despois da chegada de Bohm ao Brasil o 10 de outubro de 1951, o cónsul dos Estados Unidos en São Paulo confiscoulle o seu pasaporte, informándolle que só podía recuperalo para regresar ao seu país, o que, segundo os informes, asustou a Bohm[21] e baixou significativamente o seu ánimo, xa que esperaba viaxar a Europa. Solicitou e recibiu a cidadanía brasileira, pero por lei, tivo que renunciar á cidadanía estadounidense; puido recuperala só décadas despois, en 1986, despois de iniciar unha demanda.[22]
En 1955 Bohm trasladouse a Israel, onde pasou dous anos no Technion de Haifa. Alí coñeceu a Sarah Woolfson, que se converteu nunha figura importante no desenvolvemento das súas ideas. A parella casou en 1956. En 1957, Bohm trasladouse ao Reino Unido como investigador na Universidade de Bristol onde en 1959, Bohm e o seu estudante Yakir Aharonov publicaron unha nova versión do Paradoxo de Einstein–Podolsky–Rosen (EPR), reformulando o argumento orixinal en termos de xiro.[25]
En 1957, Bohm trasladouse ao Reino Unido como investigador na Universidade de Bristol. En 1959, Bohm e Aharonov descubriron o efecto Aharonov-Bohm, que mostra como un campo magnético podía afectar a unha rexión do espazo na que o campo fora apantallado, pero o seu potencial vectorial non desaparecía alí. No chamado efecto Aharonov-Bohm, a presenza dun campo magnético altera a propagación dunha carga, aínda que se propague en zonas onde dito campo non estea presente. Iso mostrou por primeira vez que o potencial vector magnético, até entón un convenio matemático, podería ter efectos físicos (cuánticos) reais.
En 1961, Bohm foi nomeado profesor de Física Teórica no Birkbeck College da Universidade de Londres, converténdose en emérito en 1987. Os seus traballos recollidos están almacenados alí.
Orde implícita e explícita
No Birkbeck College, gran parte do traballo de Bohm e Basil Hiley expandiuse na noción de ordes implicadas, explicadas e xerativas proposta por Bohm.[27][28] Segundo Bohm e Hiley, "as cousas , como partículas, obxectos e, de feito, suxeitos" existen como "características cuasi-locais semiautónomas" dunha actividade subxacente. Tales características poden considerarse independentes só ata un certo nivel de aproximación no que se cumpran determinados criterios. Nesa imaxe, o límite clásico para os fenómenos cuánticos, en termos dunha condición de que a función de acción non é moito maior que a constante de Planck, indica un deses criterios. Usaron a palabra "holomovemento" para a actividade en tales ordes.[29]
Teoría da holocinese
A chegada da tecnoloxía holográfica deu a Bohm a base para postular a teoría pola que é coñecido hoxe en día. Segundo Bohm, hai dúas ordes no universo: a orde explícita, cuxa característica esencial é a multiplicidade, e a orde implícita, cuxa característica esencial é a unidade. Ambos se atopan en cada punto do universo, e o movemento entre ambos é a holokinese ou holocinese.
En colaboración co neurocientífico Karl H. Pribram da Universidade de Stanford, Bohm participou no desenvolvemento temperán do modelo holonómico do funcionamento do cerebro, un modelo para a cognición humana que é drasticamente diferente das ideas convencionalmente aceptadas.[30] Bohm traballou con Pribram na teoría de que o cerebro funciona dun xeito similar a un holograma, de acordo con principios matemáticos cuánticos e as características dos patróns de ondas.[31]
Conciencia e pensamento
Ademais do seu traballo científico, Bohm estaba profundamente interesado en explorar a natureza da conciencia e a consciencia, con especial atención ao papel do pensamento no que se relaciona coa atención, a motivación e o conflito no individuo e na sociedade. Esas preocupacións foron unha extensión natural do seu interese anterior pola ideoloxía marxista e a filosofía hegeliana. As súas opinións fixéronse máis nítidas grazas a extensas interaccións co filósofo, orador e escritor Jiddu Krishnamurti, a partir de 1961.[32][33] A súa colaboración durou un cuarto de século, e os seus diálogos gravados foron publicados en varios volumes.[34][35][36]
A prolongada implicación de Bohm coa filosofía de Krishnamurti foi considerada con certo escepticismo por algúns dos seus compañeiros científicos.[37] Bohm recoñeceulle a David Moody que as ensinanzas de Krishnamurti carecían dun "enfoque fino" (fine focus)[38]; claramente cría ter feito unha enorme contribución, pero tamén que había un traballo importante por facer.[39]
Un exame recente mostra o traballo de Bohm no campo psicolóxico como complementario ás súas contribucións á física teórica.[33] A expresión madura das opinións de Bohm no campo psicolóxico foi presentada nun seminario realizado en 1990 na Oak Grove School, fundada por Krishnamurti en Ojai, California. Publicouse como Thought as a System.[40] No seminario, Bohm describiu a influencia xeneralizada do pensamento na sociedade, incluíndo as moitas suposicións erróneas sobre a natureza do pensamento e os seus efectos na vida diaria.
No seminario, Bohm desenvolve varios temas interrelacionados. Sinala que o pensamento é a ferramenta omnipresente que se utiliza para resolver todo tipo de problemas: persoais, sociais, científicos, etc. Porén, o pensamento, sostén, tamén é inadvertidamente a fonte de moitos deses problemas. Recoñece e sinala a ironía da situación: é coma se un se enferma acudindo ao médico.[33][40]
Bohm sostén que o pensamento é un sistema, no sentido de que é unha rede interconectada de conceptos, ideas e presupostos que pasan sen problemas entre os individuos e en toda a sociedade. Se hai un fallo no funcionamento do pensamento, polo tanto, debe ser un fallo sistémico, que infecta a toda a rede. Polo tanto, o pensamento que se aplica para resolver calquera problema é susceptible ao mesmo fallo que creou o problema que intenta resolver.[33][40]
O pensamento procede como se só se tratase de informar obxectivamente, pero de feito, moitas veces está coloreando e distorsionando a percepción de xeito inesperado. O que se require para corrixir as distorsións introducidas polo pensamento, segundo Bohm, é unha forma de propiocepción, ou autoconciencia. Os receptores neuronais de todo o corpo infórmannos directamente da nosa posición física e movemento, pero non hai unha conciencia correspondente da actividade do pensamento. Tal conciencia representaría propiocepción psicolóxica e permitiría a posibilidade de percibir e corrixir as consecuencias non desexadas do proceso de pensamento.[33][40]
Máis intereses
No seu libro On Creativity, citando a Alfred Korzybski, o polaco-estadounidense que desenvolveu o campo da Semántica Xeral, Bohm expresou a opinión de que "a metafísica é unha expresión dunha visión do mundo" e é "polo tanto, debe ser considerado como unha forma de arte, que se asemella á poesía nalgúns aspectos e ás matemáticas noutros, máis que como un intento de dicir algo verdadeiro sobre a realidade no seu conxunto".[41]
Bohm era moi consciente de varias ideas fóra da corrente científica. No seu libro Science, Order and Creativity, Bohm referiuse ás opinións de varios biólogos, como Rupert Sheldrake e outros, sobre a evolución humana.[42] Tamén coñecía as ideas de Wilhelm Reich.[43]
Ao contrario de moitos outros científicos, Bohm non excluíu o paranormal. Bohm estivo presente nunha demostración e mesmo considerou temporalmente posible a flexión de chaves e culleres de Uri Geller, o que provocou comentarios de advertencia do seu colega Basil Hiley de que podería minar a credibilidade científica do seu traballo en física. Martin Gardner informou isto nun artigo de Skeptical Inquirer e tamén criticou as opinións de Jiddu Krishnamurti, a quen coñecera con Bohm en 1959 e tivo moitos intercambios posteriores. Gardner dixo que a visión de Bohm sobre a interconexión da mente e a materia (nunha ocasión, resumiu: "Até o electrón está informado cun certo nivel de mente")[44] "coqueteou co panpsiquismo".[45]
Diálogo de Bohm
Para abordar os problemas da sociedade durante os seus últimos anos, Bohm escribiu unha proposta de solución que se coñeceu como "Diálogo de Bohm", na que a igualdade de status e o "espazo libre" constitúen os requisitos previos máis importantes da comunicación e da valoración do crenzas persoais diferentes. Un ingrediente esencial desta forma de diálogo é que os participantes "suspenden" a acción ou o xuízo inmediatos e se dan a si mesmos e aos outros a oportunidade de tomar conciencia do propio proceso de pensamento. Bohm suxeriu que se os "grupos de diálogo" fosen experimentados a unha escala suficientemente ampla, poderían axudar a superar o illamento e a fragmentación que Bohm observaba na sociedade.
Vida posterior
Bohm continuou o seu traballo en física cuántica despois da súa xubilación, en 1987. O seu traballo final, o The Undivided Universe: An Ontological Interpretation of Quantum Theory (1993), foi o resultado dunha colaboración de décadas conBasil Hiley. Tamén falou ao público de toda Europa e América do Norte sobre a importancia do diálogo como forma de socioterapia, un concepto que tomou prestado do psiquiatra de Londres e practicante de Análise de Grupo Patrick de Maré, e tivo unha serie de reunións co Dalai Lama. Foi elixido Fellow of the Royal Society en 1990.
Preto do final da súa vida, Bohm comezou a experimentar unha recorrencia da depresión que sufrira anteriormente na súa vida. Ingresou no Maudsley Hospital do Sur de Londres o 10 de maio de 1991. O seu estado empeorou e decidiuse que o único tratamento que podía axudarlle era a terapia electroconvulsiva. A muller de Bohm consultou co psiquiatra David Shainberg, amigo e colaborador de sempre de Bohm, quen coincidiu en que os tratamentos electroconvulsivos eran probablemente a súa única opción. Bohm mostrou unha melloría cos tratamentos e foi dado de alta o 29 de agosto, pero a súa depresión volveu e foi tratada con medicamentos.[46]
A película Infinite Potential está baseada na vida e nos estudos de Bohm; adopta o mesmo nome que a biografía de F. David Peat.[48]
Opinións sobre David Bohm
Einstein expresou sobre Bohm: "É o único que pode ir máis aló da mecánica cuántica". [49] Co paso do tempo, os libros de Bohm gañaron o status de culto, debido en parte ao enfoque filosófico que hai detrás deles, que vai máis aló do típico positivismo da interpretación de Copenhague.
1985. Unfolding Meaning: A weekend of dialogue with David Bohm (Donald Factor, editor), Gloucestershire: Foundation House, ISBN0-948325-00-3, 1987 Ark paperback: ISBN0-7448-0064-1, 1996 Routledge paperback: ISBN0-415-13638-5
1987. Science, Order, and Creativity, with F. David Peat. Londres: Routledge. 2nd ed. 2000. ISBN0-415-17182-2.
1989. Meaning And Information, In: P. Pylkkänen (ed.): The Search for Meaning: The New Spirit in Science and Philosophy, Crucible, The Aquarian Press, 1989, ISBN978-1-85274-061-0.
1991. Changing Consciousness: Exploring the Hidden Source of the Social, Political and Environmental Crises Facing our World (a dialogue of words and images), coauthor Mark Edwards, Harper San Francisco, ISBN0-06-250072-4
1992. Thought as a System (transcrición do seminario que tivo lugar en Ojai, California, do 30 de novembro ao 2 de decembro de 1990), Londres: Routledge. ISBN0-415-11980-4.
1993. The Undivided Universe: An ontological interpretation of quantum theory, with B.J. Hiley, Londres: Routledge, ISBN0-415-12185-X (final work)
↑Becker, Adam (2018). Libros básicos, ed. What Is Real The Unfinished Quest For The Meaning of Quantum Physics (Que é real?: A procura inacabada do significado da física cuántica). p. 115. ISBN978-0-465-09605-3.
↑Freire Jr., Olival (2019). David Bohm: A Life Dedicated to Understanding the Quantum World. p. 37. ISBN978-3-030-22714-2.
↑B. J. Hiley: Algunhas observacións sobre a evolución das propostas de Bohm para unha alternativa á mecánica cuántica, 30 de xaneiro de 2010. Comezou a desenvolver a súa propia interpretación (a teoría de De Broglie–Bohm, tamén chamada teoría da onda piloto), cuxas predicións concordaban perfectamente coa teoría cuántica non determinista. Inicialmente chamou ao seu enfoque teoría de variables ocultas, pero máis tarde chamouno teoría ontolóxica, reflectindo a súa opinión de que un proceso estocástico subxacente aos fenómenos descritos pola súa teoría podería día atoparse. Bohm e o seu colega Basil Hiley declararon máis tarde que atoparan a súa propia elección de termos dunha "interpretación en termos de variables ocultas" demasiado restritiva, especialmente porque as súas variables, posición e momento "non están realmente ocultos". David Bohm, Basil Hiley: The Undivided Universe: An Ontological Interpretation of Quantum Theory, edición publicada na Taylor & Francis e-library 2009 (primeira edición Routledge, 1993), ISBN0 -203-98038-7, páx. 2.
↑Basil J. Hiley: Process and the Implicate Order: their relevance to Quantum Theory and Mind. ([http:// www.ctr4process.org/publications/Articles/LSI05/Hiley%20paper.pdf PDF] "Copia arquivada". Archived from the original on 26 de setembro de 2011. Consultado o 07 de agosto de 2022.)