Bromo
|
|
|
[[Ficheiro:{{{espectro}}}|300px|center]]
|
Liñas espectrais do Bromo
|
Información xeral
|
Nome, símbolo, número
|
Bromo, Br, 35
|
Serie química
|
Halóxenos
|
Grupo, período, bloque
|
17, 4, p
|
Densidade
|
3119 kg/m3
|
Dureza
|
{{{dureza}}}
|
Aparencia
|
Vermello
|
N° CAS
|
|
N° EINECS
|
|
Propiedades atómicas
|
Masa atómica
|
79,901 - 79,907[1] u
|
Raio medio
|
115 pm
|
Raio atómico (calc)
|
94 pm
|
Raio covalente
|
114 pm
|
Raio de van der Waals
|
185 pm
|
Configuración electrónica
|
[Ar]3d104s²4p5
|
Electróns por nivel de enerxía
|
|
Estado(s) de oxidación
|
-1, +1, 5
|
Óxido
|
ácido forte
|
Estrutura cristalina
|
ortorrómbica
|
Propiedades físicas
|
Estado ordinario
|
Líquido
|
Punto de fusión
|
265,8 K
|
Punto de ebulición
|
332 K
|
Punto de inflamabilidade
|
{{{P_inflamabilidade}}} K
|
Entalpía de vaporización
|
15,438 kJ/mol
|
Entalpía de fusión
|
5,286 kJ/mol
|
Presión de vapor
|
5800
|
Temperatura crítica
|
K
|
Presión crítica
|
Pa
|
Volume molar
|
m3/mol
|
Velocidade do son
|
206 m/s a 293.15 K (20 °C)
|
Varios
|
Electronegatividade (Pauling)
|
2,96
|
Calor específica
|
480 J/(K·kg)
|
Condutividade eléctrica
|
S/m
|
Condutividade térmica
|
0,122 W/(K·m)
|
1.ª Enerxía de ionización
|
1139,9 kJ/mol
|
2.ª Enerxía de ionización
|
2103 kJ/mol
|
3.ª Enerxía de ionización
|
3470 kJ/mol
|
4.ª Enerxía de ionización
|
4560 kJ/mol
|
5.ª Enerxía de ionización
|
{{{E_ionización5}}} kJ/mol
|
6.ª Enerxía de ionización
|
{{{E_ionización6}}} kJ/mol
|
7.ª Enerxía de ionización
|
{{{E_ionización7}}} kJ/mol
|
8.ª enerxía de ionización
|
{{{E_ionización8}}} kJ/mol
|
9.ª Enerxía de ionización
|
{{{E_ionización9}}} kJ/mol
|
10.ª Enerxía de ionización
|
{{{E_ionización10}}} kJ/mol
|
Isótopos máis estables
|
|
Unidades segundo o SI e en condicións normais de presión e temperatura, salvo indicación contraria.
|
O bromo é un elemento químico de número atómico 35 e símbolo Br. Pertence ó grupo dos halóxenos.
Características principais
O bromo é o único elemento non metálico que se atopa en estado líquido a temperatura ambiente. Xa antes de ferver é moi volátil, a 20 °C a súa presión de vapor é superior a 100 mm de Hg, polo que un frasco aberto faise rapidamente irrespirable un recinto. O líquido é vermello, móbil e denso e volátil; se evapora facilmente a temperaturas e presións estándar como vapor vermello (cor parecida ao que presenta o dióxido de nitróxeno) que presenta un forte e forte cheiro. Este halóxeno parécese quimicamente ao cloro, pero é menos reactivo (algunhas reaccións son máis violentas que as do cloro por estar en estado líquido e ao haber maior aglomeración molecular, aínda que iso si, a enerxía de enlácelos é sempre menor que o cloro, só que este, está en estado gasoso). O bromo non é moi soluble en auga e disólvese mellor en disolventes non polares como o disulfuro de carbono, CS2, ou o tetracloruro de carbono, CCl4. Reacciona facilmente con moitos elementos e ten un forte efecto branqueador. Como líquido é un extraordinario disolvente do xofre, con quen finalmente reacciona, dando S2, Br2, e en presenza de humidade HBr e sulfúrico.
O bromo é altamente reactivo. Destrúe o caucho, a cortiza, o papel, e, entre os metais, fai arder vigorosamente o Aluminio e o Titanio ata ao mercurio e tamén ataca e disolve o ouro. O tántalo e o platino resisten ben ao bromo seco e húmido; con metaloides como arsénico, antimonio reacciona enerxicamente. Explota con fósforo branco, con potasio, e con redutores fortes. É un axente oxidante o seu Potencial de Redución de Eº= 1,07 voltios é alto. (O Cloro 1,36 voltios) oxidante, sendo máis oxidante húmido. Reacciona vigorosamente con aminas, alquenos e fenoles, así como con hidrocarburos aromáticos e alifáticos, cetonas e acedos carboxílicos (estes son bromados por adición ou por substitución). Con moitos dos metais e outros elementos, o bromo anhidro é menos reactivo que o húmido; con todo, o bromo seco reacciona vigorosamente con aluminio, mercurio, titanio e cos metais alcalinos e alcalinotérreos.
Aplicacións
O bromo molecular emprégase na fabricación dunha ampla variedade de compostos de bromo usados na industria e na agricultura. Tradicionalmente, a maior aplicación do bromo foi para a produción de 1,2-dibromoetano, que se empregaba como aditivo nas gasolinas que tiñan como antidetonante tetraetilo de chumbo. O bromo emprégase na fabricación de produtos de fumigación, axentes ininflamables, produtos para a purificación de augas, colorantes, bromuros empregados en fotografía (por exemplo o bromuro de prata, AgBr), desinfectantes, insecticidas etc.
Abundancia e obtención
A maior parte do bromo atópase no mar en forma de bromuro, Br-. No mar presenta unha concentración duns 65 µg/g.
O bromo molecular, Br2 obtense a partir das salmoiras, mediante a oxidación do bromuro con cloro, unha vez obtido este:
- 2Br- + Cl2 → Br2 + 2Cl-
É necesario empregar un proceso de destilación para separalo do Cl2.
Aproximadamente prodúcense no mundo 500 millóns de quilogramos de bromo por ano. Os Estados Unidos e Israel son os principais produtores.
Isótopos
Na natureza atópanse dous isótopos: 79Br e 81Br, os dous cunha abundancia de preto do 50%.
Precaucións
O bromo elemental é altamente tóxico e a partir pequenas trazas (10 ppm), tanto por vía dérmica como inhalado, pode causar problemas inmediatos de saúde ou en doses maiores a morte. É moi irritante tanto para os ollos como para a gorxa; en contacto coa pel produce queimaduras dolorosas. O seu manexo impropio supón un serio risco para a saúde, requirindo unhas máximas precaucións de seguridade. Segundo normativa da UE a partir de xaneiro do 2007 prohibiranse os retardantes de chama polibromados polos seus efectos negativos para a saúde e impacto nos ecosistemas, feito que adoita acontecer cos derivados haloxenados orgánicos.[Cómpre referencia]
Notas
Véxase tamén
Bibliografía
- "Táboa periódica dos elementos" (PDF). Consello da Cultura Galega, Xunta de Galicia, Real Academia Galega de Ciencias, Real Academia Galega e Ciencia Nosa. 2019.
- Bermejo, M. R.; González, A.; Vázquez, M. (2006). O nome e o símbolo dos elementos químicos (PDF). Xunta, Secretaría Xeral de Política Lingüística e CRPIH. ISBN 978-84-453-4325-8.
- Bermejo, M. R.; González, A.; Maneiro, M. (2018). Guía dos elementos químicos. Historia, propiedades e aplicacións. Xunta de Galicia e CRPIH. ISBN 978-84-453-5297-7.