1993 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi

1993 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi

16 Mayıs 1993 (31 yıl önce) (1993-05-16) (3. Tur)
Kayıtlı	550 milletvekili
Katılım	431 milletvekili, %78,36
Aday Süleyman Demirel Kamran İnan Parti DYP ANAP Bölgesi Isparta Bitlis Aldığı oy 244 94 Oran %56,61 %21,80   Aday Lütfi Doğan İsmail Cem Parti RP CHP Bölgesi Gümüşhane İstanbul Aldığı oy 47 27 Oran %10,90 %6,26
Cumhurbaşkanının seçildiği üçüncü tur seçimlerinin sonuçları
Önceki Cumhurbaşkanı Hüsamettin Cindoruk (vekil) Seçilen Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel

1993 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi, 17 Nisan 1993 tarihinde dönemin Cumhurbaşkanı Turgut Özal'in görevi başındayken vefat etmesi üzerine 8 -16 Mayıs 1993 tarihleri arasında Türkiye Büyük Millet Meclisinde yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimidir. DYP Genel Başkanı ve Başbakan Süleyman Demirel, iktidar ortağı SHP'nin de desteğiyle 3. turda 244 oyla 9. Türkiye Cumhurbaşkanı seçildi.

Arka plan

Cumhurbaşkanı Turgut Özal, 17 Nisan 1993 tarihinde 5 ülkeyi kapsayan 12 günlük Türkistan gezisinden sonra öldü. Tören televizyonlardan canlı yayınlanırken, Türkiye'nin yanı sıra Mısır ve Pakistan'da üç günlük ulusal yas ilan edildi.^[1] Dönemin Amerika Birleşik Devletleri Başkanı, Turgut Özal ile de yakın dost olan George H. W. Bush beklentilerin aksine cenaze törenine katılmadı. "Öldükten sonra beni İstanbul'a defnedin, kıyamete kadar Fatih Sultan Mehmed'in manevi ruhaniyeti altında bulunmak istiyorum." şeklindeki vasiyetine uyularak kendisi tarafından yaptırılan eski Başbakan Adnan Menderes Anıt Mezarı'nın bulunduğu Topkapı Mezarlığı'nda, Vatan Caddesi üzerinde kendi adına hazırlanan anıt mezara defnedildi.

Süleyman Demirel 4 Mayıs tarihinde, Turgut Özal'ın beklenmeyen ölümüyle boşalan cumhurbaşkanlığına adaylığını ilan etti. 8 Mayıs günü TBMM'de yapılan seçimin ilk turunda Demirel 234 oyda kalarak yeterli çoğunluğu sağlayamadı. İkinci turda Demirel 225, öteki partilerin adayları Kamran İnan (ANAP) 95, Lütfi Doğan (RP) 49, İsmail Cem (CHP) 25 oy aldı. 16 Mayıs'taki üçüncü turda Doğru Yol Partisi dışında koalisyon ortağı Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) ile Milliyetçi Hareket Partisi'nin (MHP) desteğiyle 244 oy olan Demirel, Türkiye'nin 9. Cumhurbaşkanı olarak seçildi.^[2]

Sonuçlar

Aday		Siyasi Parti	Oy
			1. Tur[3] (8 Mayıs 1993)	2. Tur[4] (12 Mayıs 1993)	3. Tur[5] (16 Mayıs 1993)
	Süleyman Demirel	Doğru Yol Partisi	234	235	244
	Kamran İnan	Anavatan Partisi	95	95	94
	Lütfi Doğan	Refah Partisi	46	49	47
	İsmail Cem	Cumhuriyet Halk Partisi	25	25	27
Boş			19	21	19
Geçersiz			3	1	—
Katılım			422	426	431

Sonrası

Seçimden bir buçuk ay sonra 2 Temmuz 1993 günü Sivas Katliamı yaşandı. 35 kişinin yanarak veya yangın dumanıyla boğularak öldüğü katliamın önlenememesi ve olaydan sonra yaptığı, "Olay münferittir. Ağır tahrik var. Bu tahrik sonucu halk galeyana gelmiş... Güvenlik kuvvetleri ellerinden geleni yapmışlardır... Karşılıklı gruplar arasında çatışma yoktur. Bir otelin yakılmasından dolayı can kaybı vardır." açıklaması tepki çekti.

Kaynakça

1. Alev Özbil (2012). "TÜRKİYE CUMHURİYETİ CUMHURBAŞKANLARININ CENAZE MERASİMLERİ". Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları. 11 (22). DergiPark. s. 52. Erişim tarihi: 1 Ekim 2022. 
2. Demirel rahat ilk turda:234 1 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Milliyet, 9 Mayıs 1993.
3. "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 1 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Ağustos 2020. 
4. "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 1 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Ağustos 2020. 
5. "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 1 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Ağustos 2020.