1934 Türkiye yerel seçimleri|
|
|
|
1934 Türkiye yerel seçimleri, Eylül ve Ekim aylarında gerçekleştirilen Türkiye Cumhuriyeti tarihindeki ikinci yerel seçimdir. Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın bir önceki yerel seçimlerin hemen sonrasında kapatılmasından dolayı 1934 seçimlerine Cumhuriyet Halk Fırkası tek başına katıldı. Partiler yerine adaylar arası çekişmeye sahne olan seçimlerin son gününe dek CHF propagandası yapıldı ve seçime katılım oranı üzerinden meşruiyet kazandırma kaygısı yaşandığı gözlemlendi.[1]
25 Haziran 1933'te kabul edilmiş olan CHF İntihap Yoklama Talimatnamesi'ne göre seçimlerin serbest bir şekilde yapılması ve aday olarak gösterme yetkisinin Genel Başkanlık Divanı'na bırakıldı ve il idare heyetlerinin Ağustos 1934'ten başlayarak yoklama yoluyla adayları belirlemeleri kabul edildi. Yine tüzük gereği, illerdeki CHF vilayet idare heyetleri tarafından oluşturulacak teftiş heyetleri hem oy kullanacak olanları hem de adaylık için başvuru yapanları incelediler.[2] Ayrıca, 1934 yılında yapılan belediye seçimlerine, belediye meclisi üye sayısının iki katı kadar aday ilan edilmesi şartı getirildi. Böylece seçmenlerin bu adaylar içerisinden istediklerini seçmeleri sağlandı.[3] 1934 belediye seçimlerinin tamamlanmasıyla birlikte, 519 belediyede seçme hakkına sahip olan 1.765.404 kişiden 1.059.758 kişi oyunu kullandı. Seçime katılma oranı 1930'daki belediye seçimlerine nazaran 4 kat daha fazla oldu. Oyların hemen hemen hepsinin CHF'ye verildiği seçimde, tüm seçim bölgelerinde CHF dışındaki bağımsız adaylara verilen toplam oy sayısı 100'ü geçmedi.[4]
Kaynakça
- ^ Mahmutoğlu, Tansu Barış (2015). "Atatürk Üniversitesi, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Anabilim Dalı, Türkiye (Doktora Tezi)". Atatürk Üniversitesi, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Anabilim Dalı. tez.yok.gov.tr. s. 159.
- ^ Erdal Aydoğan & Tansu Barış Mahmutoğlu (2013). "Mustafa Kemal Atatürk Döneminde Yapılan Seçimler ve Karakteristik Özellikleri", Tarihin Peşinde, Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Sayı: 10, s. 131.
- ^ Hakkı Uyar (1998).Türkiye’de Tek Parti Dönemi'nde İktidar ve Muhalefet (1923-1950), (Yayınlanmamış Doktora Tezi), DEÜAİİTE, İzmir, ss. 194-197.
- ^ Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, Fon Kodu: 030.10, Yer No: 82.538.1.
