ภาษาสินธ์

ภาษาสินธ์
سنڌي, सिन्धी,
คำว่า "สินธ์" ในอักษรเปอร์เซีย-อาหรับ
ประเทศที่มีการพูด	ปากีสถาน, อินเดีย
ภูมิภาค	แคว้นสินธ์, กัจฉ์
ชาติพันธุ์	ชาวสินธ์
จำนวนผู้พูด	25 ล้านคน  (2007)[1]
ตระกูลภาษา	อินโด-ยูโรเปียน อินโด-อิเรเนียน อินโด-อารยัน ตะวันตกเฉียงเหนือ สินธ์ ภาษาสินธ์
ภาษาถิ่น	Sindhi Siroli Vicholi Lari Lasi Thari Kachhi Sindhi Bhil
ระบบการเขียน	เปอร์เซีย-อาหรับ (นัสค์) อักษรเทวนาครี อักษรขุทาพาที อักษรลัณฑา อักษรคุรมุขี [2]
สถานภาพทางการ
ภาษาทางการ	ปากีสถาน ( แคว้นสินธ์)[3][4][5]  อินเดีย
ผู้วางระเบียบ	Sindhi Language Authority (ปากีสถาน) National Council For Promotion Of Sindhi Language (อินเดีย)
รหัสภาษา
ISO 639-1	sd
ISO 639-2	snd
ISO 639-3	มีหลากหลาย: snd – Sindhi lss – Lasi sbn – Sindhi Bhil
Linguasphere	59-AAF-f

ภาษาสินธ์ เป็นภาษาของกลุ่มชนในเขตสินธ์ในเอเชียใต้ ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของประเทศปากีสถาน เป็นภาษาตระกูลอินโด-ยูโรเปียน แม้ว่าจะเป็นภาษาของชาวอารยัน แต่มีอิทธิพลจากภาษาของดราวิเดียนด้วย ผู้พูดภาษาสินธ์พบได้ทั่วโลก เนื่องจากการอพยพออกของประชากรเมื่อปากีสถานแยกตัวออกจากอินเดียเมื่อ พ.ศ. 2490 และสินธ์เป็นของปากีสถาน ภาษานี้เขียนด้วยอักษรอาหรับดัดแปลง ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2491 รัฐบาลอินเดียพยายามให้ชาวสินธ์ในอินเดียเขียนด้วยอักษรเทวนาครีแต่ไม่มีการยอมรับเท่าที่ควร นอกจากนี้ชาวสินธ์ในอินเดียมีการเขียนภาษาสินธ์ด้วยอักษรขุทาพาทีอีกด้วย

การแพร่กระจายทางภูมิศาสตร์

ภาษาสินธ์ใช้พูดในแคว้นสินธ์และแคว้นบาโลชิสถานในปากีสถาน เป็นภาษาหลักในโรงเรียนในแคว้นสินธ์ และเป็นภาษาที่สองในการาจีและแคว้นบาโลชิสถาน ในอินเดียมีผู้พูดภาษานี้ในรัฐราชสถาน รัฐคุชราต และรัฐมหาราษฏระ

ประวัติศาสตร์

ภาษาที่เป็นที่มาของภาษาสินธ์คือภาษาอปภรามศา ปรากฤต ที่เรียกวรจทะ นักเดินทางจากเปอร์เซียและอาหรับได้เข้ามาประกาศศาสนาอิสลามในสินธ์เมื่อราว พ.ศ. 1284 ทำให้ภาษาอาหรับและภาษาเปอร์เซียเข้ามามีบทบาท ภาษาสินธ์ใช้เขียนวรรณคดีเมื่อราวพุทธศตวรรษที่ 19–23 มีทั้งเรื่องของผู้นับถือนิกายซูฟีและบทกวีทางศาสนาอิสลาม ใน พ.ศ. 2411 เจ้าราชรัฐบอมเบย์ได้ออกประกาศให้ใช้อักษรขุทาพาที ซึ่งเป็นอักษรมาตรฐานในบอมเบย์แทนอักษรอาหรับ ทำให้เกิดความวุ่นวายขึ้นในหมู่มุสลิม

สำเนียง

สำเนียงสินธ์ สิรากีใช้พูดในสินธิ์ตอนบน สำเนียงวิโชลีใช้พูดในสินธิ์ตอนกลาง สำเนียงลารี ใช้พูดในสินธิ์ตอนล่าง สำเนียงลาซีใช้พุดในโกฮิสถาน ในบาลูชิสถาน สำเนียงทารี ใช้พูดทางตะวันออกเฉียงใต้ของสินธิ์ และบางส่วนของราชสถาน ประเทศอินเดีย สำเนียงกะฉี ใช้พูดในกุตาร์ และบางส่วนในคุชราต และทางใต้ของสินธ์ สำเนียงวิโชลีถือเป็นสำเนียงมาตรฐานของภาษา

การเขียน

ก่อนจะมีการจัดรูปแบบมาตรฐานของการเขียน มีการใช้อักษรเทวนาครีและอักษรลันทา รวมทั้งดัดแปลงอักษรอาหรับแบบเปอร์เซียมาใช้ นอกจากนั้น ยังมีอักษรคุรมุขี อักษรขุทาพาที และอักษรศิกรรปุรี ซึ่งปรับรูปแบบมาจากอักษรลันฑา ในช่วงที่อังกฤษเข้ามาปกครอง จะใช้อักษรอาหรับเป็นอักษรมาตรฐาน แต่ก็ใช้อักษรเทวนาครีอย่างแพร่หลายเช่นกัน

อักษรอาหรับ

มีการนำอักษรเปอร์เซียมาใช้เขียนภาษาสินธ์ตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 24 ยังใช้ในปากีสถานจนปัจจุบัน มีอักษร 52 ตัว โดยมีการเพิ่มอักษรใหม่ (ڄ ٺ ٽ ٿ ڀ ٻ ڙ ڍ ڊ ڏ ڌ ڇ ڃ ڦ ڻ ڱ ڳ ڪ) เพื่อใช้แทนเสียงในภาษาสินธ์

جھ	ڄ	ج	پ	ث	ٺ	ٽ	ٿ	ت	ڀ	ٻ	ب	ا
ɟʱ	ʄ	ɟ	p	s	ʈʰ	ʈ	tʰ	t	bʱ	ɓ	b	ɑː ʔ ∅
ڙ	ر	ذ	ڍ	ڊ	ڏ	ڌ	د	خ	ح	ڇ	چ	ڃ
ɽ	r	z	ɖʱ	ɖ	ɗ	dʱ	d	x	h	cʰ	c	ɲ
ڪ	ق	ڦ	ف	غ	ع	ظ	ط	ض	ص	ش	س	ز
k	q	pʰ	f	ɣ	ɑː oː eː ʔ ʕ ∅	z	t	z	s	ʃ	s	z
ي	ء	ھ	و	ڻ	ن	م	ل	ڱ	گھ	ڳ	گ	ک
j iː		h	ʋ ʊ oː ɔː uː	ɳ	n	m	l	ŋ	ɡʱ	ɠ	ɡ	kʰ

อักษรเทวนาครี

เป็นอักษรที่ใช้เขียนภาษาสินธ์ในอินเดีย รูปแบบสมัยใหม่เป็นรูปแบบที่กำหนดโดยรัฐบาลอินเดียใน พ.ศ. 2491 แต่ยังไม่ได้รับการยอมรับอย่างสมบูรณ์ จึงมีการใช้ทั้งอักษรอาหรับและอักษรเทวนาครี

अ	आ	इ	ई	उ	ऊ	ए	ऐ	ओ	औ
ə	a	ɪ	i	ʊ	uː	e	ɛ	o	ɔ
क	ख	ख़	ग	ग॒	ग़		घ		ङ
k	kʰ	x	ɡ	ɠ	ɣ		ɡʱ		ŋ
च	छ		ज	ज॒	ज़		झ		ञ
c	cʰ		ɟ	ʄ	z		ɟʱ		ɲ
ट	ठ		ड	ड॒	ड़		ढ	ढ़	ण
ʈ	ʈʰ		ɖ	ɗ	ɽ		ɖʱ	ɽʱ	ɳ
त	थ		द				ध		न
t	tʰ		d				dʱ		n
प	फ	फ़	ब	ब॒			भ		म
p	pʰ	f	b	ɓ			bʱ		m
य	र	ल	व
j	r	l	ʋ
श	ष	स	ह
ʃ	ʂ	s	h

การถอดอักษร

เทวนาครี	อาหรับ-เปอร์เซีย
आ	آ
अ	ا
ब	ب
भ	ڀ
थ	ٿ
ट	ٽ
ठ	ٺ
प	پ
ज	ج
झ	جھ
ञ	ڃ
च	چ
छ	ڇ
ख़	خ
द	د
ध	ڌ
ड	ڊ
ढ	ڍ
र	ر
ड़	ڙ
श	ش
ग़	غ
फ़	ف
फ	ڦ
क़	ق
क	ڪ
ख	ک
ग	گ
घ	گھ
ङ	ڱ
ल	ل
म	م
न	ن
ं	ن
ण	ڻ
व	و
य	ي
ब॒	ٻ
ज॒	ڄ
ड॒	ڏ
ग॒	ڳ
त	ت
त	ط
ह	ح
ह	ه
ज़	ذ
ज़	ز
ज़	ض
ज़	ظ
स	س
स	ص
स	ث

คำศัพท์

นอกจากคำศัพท์ที่มาจากภาษาสันสกฤตแล้ว ภาษาสินธ์ยังยืมคำจำนวนมากมาจากภาษาอาหรับ และภาษาเปอร์เซีย ต่อมายังได้รับอิทธิพลจากภาษาอังกฤษ ภาษาฮินดีและภาษาอูรดู ปัจจุบันภาษาสินธ์ในปากีสถานได้รับอิทธิพลจากภาษาอูรดู มีคำยืมจากภาษาอาหรับและเปอร์เซีย ส่วนในอินเดีย ได้รับอิทธิพลจากภาษาฮินดี และมีคำยืมจากภาษาสันสกฤต

สัทวิทยา

ภาษาสินธ์มีเสียงสระและพยัญชนะมากเมื่อเทียบกับภาษาอื่น ๆ มีเสียงพยัญชนะ 46 เสียง และสระ 16 เสียง

พยัญชนะ

	Bilabial		Labiodental		Dental consonant|Dental		Alveolar		Post- alveolar		Palatal		Velar consonant|Velar		Glottal
Plosives	p p^h	b b^ɦ			t t^h	d d^ɦ			ʈ ʈ^h	ɖ ɖ^ɦ			k k^h	g g^ɦ
Implosives		ɓ						ɗ				ʄ		ɠ
Affricates											c c^h	ɟ ɟ^ɦ
Nasals	m m^ɦ						n n^ɦ		ɳ ɳ^ɦ		ɲ		ŋ
Fricatives			f				s	z	ʂ				x	ɣ	h
Taps and flaps							r		ɽ ɽ^ɦ
Approximants			ʋ								j
Lateral approximants					l l^ɦ

อ้างอิง

1. Nationalencyklopedin "Världens 100 största språk 2007" The World's 100 Largest Languages in 2007
2. "Script". Sindhilanguage.com.
3. Majeed, Gulshan. "Ethnicity and Ethnic Conflict in Pakistan" (PDF). Journal of Political Studies. สืบค้นเมื่อ December 27, 2013.
4. "Sindhi". The Languages Gulper. สืบค้นเมื่อ December 27, 2013.
5. "Encyclopædia Britannica". สืบค้นเมื่อ December 29, 2013. {{cite web}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |encyclopedia= ถูกละเว้น (help)