Irlanda Veriore (Irlandisht: Tuaisceart Éireann; Skotishtja e Ulsterit: Norlin Airlann) është një nga katër shtetet e Mbretërisë së Bashkuar, e cila shtrihet në veri-lindje të Irlandës, me një sipërfaqe prej 14,130km², rreth një e gjashta e ishullit të Irlandës. Irlanda Veriore ndan kudirin në jug dhe perëndim me Republikën e Irlandës. Në regjistrimet e vitit 2019, ajo kishte një popullatë prej 1,900,000.
Krijimi i Irlandës Veriore u shoqërua me dhunë si në mbrojtje ashtu edhe kundër ndarjes. Gjatë viteve 1920–22, kryeqyteti Belfast pa dhunë të madhe komunale, kryesisht midis civilëve protestantë unionistë dhe nacionalistë katolikë.[14]
Ekonomia e Irlandës Veriore ishte më e industrializuara në Irlandë në kohën e ndarjes së Irlandës, por ra si rezultat i trazirave politike dhe sociale të konfliktit të Irlandës Veriore.[15] Ekonomia e saj është rritur ndjeshëm që nga fundi i viteve 1990. Rritja fillestare erdhi nga “dividendi i paqes” dhe rritja e tregtisë me Republikën e Irlandës, duke vazhduar me një rritje të ndjeshme të turizmit, investimeve dhe biznesit nga e gjithë bota. Papunësia në Irlandën Veriore arriti kulmin në 17.2% në vitin 1986, duke rënë në 6.1% për qershor-gusht 2014 dhe ulur me 1.2 pikë përqindjeje gjatë vitit, e ngjashme me shifrën e Mbretërisë së Bashkuar prej 6.2%.
Këto qarqe nuk përdoren më për qëllime të qeverisjes vendore; në vend të kësaj, ka njëmbëdhjetë distrikte të Irlandës Veriore të cilat kanë shtrirje të ndryshme gjeografike. Këto u krijuan në vitin 2015, duke zëvendësuar njëzet e gjashtë distrikte që ekzistonin më parë.[17]
Irlanda Veriore ka pasur tradicionalisht një ekonomi industriale, më së shumti në ndërtimin e anijeve, prodhimin e litarit dhe tekstile, por shumica e industrisë së rëndë që atëherë është zëvendësuar nga shërbimet, kryesisht sektori publik.
Shtatëdhjetë për qind e të ardhurave të ekonomisë vijnë nga sektori i shërbimeve. Përveç sektorit publik, një tjetër sektor i rëndësishëm shërbimi është turizmi, i cili u rrit në mbi 1% të të ardhurave të ekonomisë në vitin 2004. Turizmi ka qenë një zonë e madhe rritjeje që nga fundi i trazirave. Atraksionet kryesore turistike përfshijnë qytetet historike të Derry, Belfast dhe Armagh dhe kështjellat e shumta në Irlandën e Veriut.
Ekonomia lokale ka parë tkurrje gjatë Recesionit të Madh. Ekzekutivi dëshiron të fitojë kompetenca tatimore nga Londra, për të përafruar normën tatimore të korporatës së Irlandës së Veriut me atë të Republikës së Irlandës.
Si në të gjithë Mbretërinë e Bashkuar, ekonomia e Irlandës Veriore u ndikua negativisht nga bllokimet dhe kufizimet e udhëtimit të kërkuara nga pandemia COVID-19. Industria e turizmit dhe e mikpritjes u godit veçanërisht rëndë. Këta sektorë "janë mandatuar të mbyllen që nga 26 dhjetori 2020, me një numër shumë të kufizuar përjashtimesh" dhe shumë kufizime po vazhdonin deri në prill 2021. Hotelet dhe akomodimet e tjera, për shembull, "të mbyllura përveç vetëm për qëndrime të lidhura me punën". Disa kufizime pritej të liroheshin në mes të prillit, por turizmi pritej të mbetej shumë i kufizuar.
^ONS Standard Area Measurement, area to Mean Sea Level (MSL) Belfast
^ONS Standard Area Measurement, area to Mean Sea Level (MSL) Belfast excluding inland water
^+44 ndiqet gjithmonë nga 28 kur telefononi në telefonat fiks. Kodi është 028 brenda Mbretërisë së Bashkuar dhe 048 nga Republika e Irlandës ku trajtohet si telefonatë e brendshme.
^Many Nationalists use the name County Derry. Wikipedia policy is to use Londonderry for the county and Derry for the city. The name usage does not indicate an endorsement for either community's opinions.
