Guernsey

Page Stampa:Infobox political division/styles.css has no content.

Beiluiku i Guernsey Bailliage de Guernesey (Frëngjisht) Bailliage dé Guernési (Guernésiais)
Varësia e Kurorës Britanike
Flamuri Stema
Himni: Të ndryshme: God Save the King dhe "Sarnia Cherie"
Shteti sovran përgjegjës për Guernsey[1][2]	Mbretëria e Bashkuar
Ndarja nga Dukati i Normandisë	1204
Largest vendbanimi dhe qendra administrative	St. Peter Port (St. Pierre Port)
Gjuhët zyrtare	Anglisht
Recognised Gjuhët kombëtare	Auregnais Guernésiais Sercquiais
Feja	Kisha e Anglisë
Government
• Monarku	Charles III
• Lieutenant Governor	Richard Cripwell
• Bailiff	Sir Richard McMahon
Legjislativi	States of Guernsey
Area
• Gjithsej	78 km^2 (30 sq mi) (223rd)
• Uji (%)	0
Highest elevation	114 m (374 ft)
Population
• 2016 estimate	67,334[3] (206-të)
• Dendësia	844/km^2 (2,185.9/sq mi) (14-të)
PBB (PPP)	2003 estimate
• Gjithsej	$2.1 billion (176th)
• Per capita	£33,123 (10-të)
GDP (nominal)	estimate
• Total	USD 4,513,630,000[4]
HDI (2008)	0.975[5] very high · 9-të
Monedha	Paund sterlina Guernsey pound (£) (GBP)
Time zone	UTC+00:00 (GMT)
• Summer (DST)	UTC+01:00 (BST)
Date format	dd/mm/yyyy
Mains electricity	230 V–50 Hz
Ana e drejtimit	left
Kodi i thirrjes	+44
ISO 3166 code	GG
Internet TLD	.gg
Jurisdiksionet	Alderney Guernsey Sark

Little Chapel te Guernsey

Beiluiku i Guernsey (anglisht Bailiwick of Guernsey, frëngjisht: Bailliage de Guernesey) është një varësi e vetëqeverisëse e Kurorës Britanike në brigjet e Normandisë, Francë, që përfshin disa nga Ishujt e Kanalit. Ajo ka një sipërfaqe gjithsej prej 78 km² dhe një popullsi të vlerësuar prej 67,334.

Ishujt e Kanalit ishin pjesë e Dukatit të Normandisë, dukët e së cilit u bënë mbretër të Anglisë në 1066. Në 1204, si pasojë e Traktatit të Le Goulet, vetëm Normandia ishullore mbeti besnike e kurorës angleze, duke çuar në një ndarje politike nga toka mëmë. Rreth 1290, Guvernatori i Ishujve të Kanalit, Otto de Grandson, e ndau arkipelagun në dy beiluike, duke grupuar tërë ishujt përveç Xhersit nën Beiluikun e Guernsejt.

Beiluiki është një monarki kushtetuese parlamentare, që përfshin tre juridiksione të veçanta: Alderney, Guernsey (duke përfshirë Herm), dhe Sark. Zëvendësguvernatori është përfaqësuesi i monarkut britanik, i cili mbetet kreu i shtetit. Shtetet e Guernsey janë parlamenti dhe qeveria e të gjithë Beiluikut, megjithëse disa çështje vendosen në nivel lokal nga Shtetet e Alderney dhe nga Sark's Chief Pleas. Bailiff of Guernsey është kreu civil i Beiluikut, dhe është gjithashtu president i Shteteve të Guernsey dhe kreu i gjyqësorit të Bailiwick.

Beiluiku është vetëqeverisës dhe nuk është pjesë e Mbretërisë së Bashkuar.^[6][7] Mbrojtja dhe përfaqësimi ndërkombëtar- si dhe disa politika, si ligji i kombësisë- janë përgjegjësia e Qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar. Megjithatë Guernsej ende ka një identitet kombëtar të ndryshëm nga ai britanik.^[8]

Referime

1. Fact sheet on the UK's relationship with the Crown Dependencies (PDF) (në anglisht), UK Ministry of Justice, marrë më 2023-05-02, The Crown Dependencies are not recognised internationally as sovereign States in their own right but as "territories for which the United Kingdom is responsible".
2. Framework for developing the international identity of Guernsey (në anglisht), States of Guernsey, marrë më 2023-05-02, 2. Guernsey has an international identity which is different from that of the UK.
3. "Guernsey - The World Factbook". www.cia.gov (në anglisht). 14 nëntor 2022.
4. "About the Bailiwick of Guernsey". Channel Islands Brussels Office (CIBO) (në anglishte amerikane). 2019-09-15. Arkivuar nga origjinali më 2 mars 2023. Marrë më 2021-08-09.
5. Filling Gaps in the Human Development Index Arkivuar 2011-10-05 tek Wayback Machine, United Nations ESCAP, February 2009
6. Mut Bosque, Maria (maj 2020). "The sovereignty of the British Crown Dependencies and the British Overseas Territories in the Brexit era". Island Studies Journal (në anglisht). 15 (1): 151–168. doi:10.24043/isj.114.
7. Committee, European Union (23 mars 2017). Brexit: the British Crown Dependencies (PDF) (Reportazh) (në anglisht). House of Lords. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 27 prill 2021. Marrë më 6 maj 2021. (Summary, first sentence; Paragraph 4)
8. Torrance, David (20 qershor 2022). The Crown Dependencies (PDF) (Reportazh) (në anglisht). House of Commons Research Library. Marrë më 16 nëntor 2022.