Ostatnie Pokolenie

Blokady drogowe na dworcu głównym w Berlinie (2022)
Aktywiści Ostatniego Pokolenia blokujący Wisłostradę w Warszawie (2024)

Ostatnie Pokolenie (niem. Letzte Generation, wł. Ultima Generazione) – grupa aktywistów ekologicznych stosujących formy nieposłuszeństwa obywatelskiego na rzecz walki ze zmianami klimatycznymi. Działając pierwotnie w Niemczech, ma ona też siostrzane organizacje we Włoszech i Polsce, jak również nieaktywną od 2024 grupę w Austrii[1].

Od czasu jej pierwszego powstania w 2021, aktywiści grupy przeprowadzali liczne akcje o charakterze bezprzemocowym[2][3] w postaci blokad dróg oraz aktów wandalizmu wymierzonego w jachty, znane obrazy, budynki, prywatne odrzutowce i pomniki, najczęściej przy użyciu pomarańczowej farby. Metody nieposłuszeństwa obywatelskiego stosowane przez Ostatnie Pokolenie wielokrotnie budziły kontrowersje[4][5][6][7].

Poglądy

Nazwa grupy nawiązuje do przekonania, zgodnie z którym obecne pokolenie ludzi jako ostatnie może jeszcze coś zrobić przed osiągnięciem spodziewanych punktów krytycznych w systemie klimatycznym Ziemi[8].

Zdaniem niemieckiej frakcji mamy do czynienia z kryzysem klimatycznym, a koszty jego rozwiązania powinny ponieść osoby z wysokimi dochodami[9]. Aktywiści ci zażądali wprowadzenia ogólnokrajowego ograniczenia prędkości do 100 km/h na autostradach, uniwersalnego biletu na transport publiczny za 9 euro[10] oraz zaprzestania użycia paliw kopalnych do 2030[11]. Stwierdziła również, że niemiecki rząd świadomie łamie własne cele w zakresie ochrony klimatu[12].

Polska frakcja postuluje o przekazanie wszystkich środków planowanych na rozbudowę nowych autostrad na transport publiczny oraz o wprowadzenie biletu miesięcznego za 50 zł na transport regionalny[13].

Historia

Lekarz pogotowia ratunkowego we Freiburgu używający środka rozpuszczającego w celu odlepienia dłoni aktywisty od asfaltu (2022)

2021/2022

Organizacja została uformowana w sierpniu 2021 przez uczestników strajku głodowego Hungerstreik der letzten Generation, który zorganizowano przed niemieckimi wyborami parlamentarnymi, aby zwrócić uwagę na problem sprawiedliwości klimatycznej[14][15]. Na początku ruch wzywał również do ograniczenia marnotrawienia żywności, m.in. poprzez rozdawanie ludziom wyrzuconego jedzenia wciąż zdatnego do konsumpcji. Wraz z blokadami dróg, obie te metody zastosowano na początku 2022, aby wesprzeć żądania działaczy dotyczące wprowadzenia niemieckiej ustawy zapobiegającej marnowaniu jedzenia[16][17].

W Poczdamie rzucono purée ziemniaczanym bezpośrednio w jeden z obrazów Claude’a Moneta[18]. W Rzymie aktywiści oblali zupą chroniony szkłem obraz van Gogha Siewca[19]. Również oszklone dzieło autorstwa Gustawa Klimta Śmierć i życie zostało polane czarną farbą w Wiedniu[20]. Żadne z dzieł sztuki, które zaatakowali protestujący, nie zostały trwale uszkodzone[21].

W 2022 przeprowadzono około 370 różnych akcji[22][23], z czego 276 stanowiły blokady drogowe[24].

2023

W maju samolot Piper PA-23 Aztec na lotnisku w Berlinie został pomalowany sprayem[25][26], co spowodowało uszkodzenia o wartości szacunkowej 72 tys. euro[27]. Tego samego miesiąca w wyniku blokady jednej z dróg w Wiedniu ambulans jadący na sygnale nie mógł dotrzeć na czas do szpitala, co spowodowało śmierć pacjenta[28]. 23 maja dwie działaczki wylały na siebie błoto przed budynkiem włoskiego Senatu w ramach protestu przeciwko użytkowi paliw kopalnych. Zwrócono przy tym zdarzeniu uwagę na niszczycielskie skutki powodzi, takich jak te, które nawiedziły region Emilia-Romania[29].

Notatka na zawieszonej stronie internetowej organizacji od Prokuratury Generalnej Monachium, która określiła grupę jako „przestępczą”. Sformułowanie to później usunięto.

W maju Sąd Krajowy w Monachium wszczął śledztwo wobec niemieckiego Ostatniego Pokolenia ze względu na stosowaną przez grupę formę nieposłuszeństwa obywatelskiego. 24 maja około 170 policjantów przeszukało nieruchomości i komputery należące do aktywistów, przy czym udało się skonfiskować konto darowizn organizacji, a ich pierwotną stronę internetową chwilowo zamknięto[30][31][32][33]. Ostatecznie Sąd Krajowy prawomocnie uznał przeszukania i konfiskaty za zgodne z prawem, gdyż podejrzenie, że chodzi o organizację przestępczą było wówczas uzasadnione. Sąd uznał ponadto akcje Ostatniego Pokolenia za zagrażające bezpieczeństwu publicznemu i niezgodne z duchem demokracji, a które nie dają się uzasadnić względami moralnymi[30]. Po tym wyroku niektóre niemieckie media zaczęły powielać fałszywe informacje, które stwierdzały, że Ostatnie Pokolenie zostało uznane za organizację nastawioną na popełnianie przestępstw[34][35][36].

Brama Brandenburska zniszczona przez działaczy Ostatniego Pokolenia (17 września 2023)

17 września członkowie Ostatniego Pokolenia użyli gaśnic wypełnionych farbą do pomalowania sześciu filarów Bramy Brandenburskiej[37]. W efekcie niemiecki łuk triumfalny uległ uszkodzeniu, a jego naprawę wyceniono na 110 tys. euro. W kwietniu 2024 troje aktywistów odpowiedzialnych za zniszczenia zostało skazanych na 8 miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu[38].

2024

W styczniu niemiecka frakcja ogłosiła, że w przyszłości nie będzie organizować blokad dróg jako formy protestu i zamiast tego zaczną organizować zgromadzenia publiczne w miejscach takich jak siedziby przedsiębiorstw energetycznych czy na lotniskach[39].

W lutym zaczęła działać polska frakcja ugrupowania[40]. Tego samego miesiąca niemiecka frakcja potwierdziła swój zamiar kandydowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego[41][42]. Otrzymała w nich 0,3 procent poparcia, nie zdobywając żadnego mandatu[43]. Nie przekroczyła też 0,5 procentowego progu wymaganego przy finansowaniu partii politycznych[44]. W wyborach tych nie startowała frakcja włoska, austriacka i polska.

4 marca grupa opublikowała list otwarty do trzeciego rządu Donalda Tuska, w którym zawarto dwa żądania: zwiększenie inwestycji w kolej i komunikację zbiorową oraz wprowadzenie biletu miesięcznego za 50 zł na transport regionalny. Podkreślono również, że list ma charakter ultimatum, obowiązującego do końca I tury wyborów samorządowych[45][46]. Dzień przed tym dwie aktywistki Ostatniego Pokolenia przerwały koncert w Filharmonii Narodowej z okazji jubileuszu 60-lecia pracy artystycznej i 80. urodzin dyrygenta Antoniego Wita[47]. 8 marca kolejne dwie protestujące oblały farbą pomnik Warszawskiej Syrenki[48]. Brak odpowiedzi premiera na postulaty aktywistów spowodował, że zaczęli oni prawie codziennie blokować ulice i mosty na terenie Warszawy, często przyklejając się przy tym do jezdni[40][46].

26 kwietnia, w wyniku jednej z blokad w Alejach Jerozolimskich, w korku utknęła karetka pogotowia jadąca na sygnale. W odpowiedzi na podejrzenia ze strony Komendy Stołecznej Policji o złamaniu prawa, na profilach społecznościowych Ostatniego Pokolenia umieszczono nagranie, na którym aktywiści przepuścili pojazd po uformowaniu korytarza życia[49][50].

18 maja sześciu działaczy przykleiło się do dróg dojazdowych prowadzących do pasów startowych lotniska w Monachium. W czasie dwugodzinnych zakłóceń odwołano około 60 lotów, a 14 zmieniono trasy[51].

28 sierpnia dwóch członków ugrupowania oblało farbą szklaną fasadę galerii handlowej Złote Tarasy w Warszawie[52].

13 grudnia na Wisłostradzie członkowie Ostatniego Pokolenia mieli zamiar zorganizować „największą w historii blokadę drogi”, lecz na skutek działań policji oraz niesprzyjających warunków atmosferycznych blokadę zakończono po kilku minutach[53].

Finansowanie

Grupa utrzymuje, że jej głównym dochodem są dobrowolne darowizny i crowdfunding. Na początku 2022 niemiecka frakcja opublikowała raport przejrzystości, z którego wynika, że w 2021 otrzymała w formie darowizn ponad 900 tys. euro i wydała z nich około 535 tys[54][55].

Ostatnie Pokolenie jest częścią sieci A22 finansowanej przez organizację Climate Emergency Fund z siedzibą w USA[38]. Z funduszem tym związana jest Aileen Getty, spadkobierczyni majątku Jean Paula Getty’ego[56]. Głównymi beneficjentami środków CEF są m.in. Just Stop Oil w Wielkiej Brytanii, Renovate Switzerland w Szwajcarii, czy Stopp oljeletinga w Norwegii[57]. Polskie Ostatnie Pokolenie, pomimo braku informacji na ich stronie o przynależności do A22, została określona jako jeden z beneficjentów programu[58][34].

Przypisy

  1. Ostatnie Pokolenie kończy działalność w Austrii. "Bez szans na sukces" [online], www.rmf24.pl [dostęp 2024-09-07] (pol.).
  2. Młodzi z Ostatniego Pokolenia blokują Warszawę i spotykają się z hejtem. „Oni ryzykują w imię dobra ogółu” [online], warszawa.wyborcza.pl [dostęp 2024-05-30].
  3. Jeffrey Arlo Brown, The Last Generation’s Climate Rebellion [online], 11 lipca 2023 [dostęp 2024-06-01] (ang.).
  4. Europe grapples with crackdowns on Last Generation protests – DW – 05/29/2023 [online], dw.com [dostęp 2024-05-30] (ang.).
  5. Ostatnie Pokolenie zapowiada: „Rozpoczynamy akcje, które będą łamały prawo” [online], TYSOL.PL, 26 kwietnia 2024 [dostęp 2024-05-30] (pol.).
  6. ActivismArticlesClimate ChangeUPF, Germany’s ‘Last Generation’: a successful campaign against climate change? [online], The Perspective, 25 maja 2023 [dostęp 2024-05-30] (ang.).
  7. The campaign against “Last Generation” climate activists: Preparation for establishing a police state in Germany [online], World Socialist Web Site, 16 listopada 2022 [dostęp 2024-05-30] (ang.).
  8. Das sind die größten Klimaprotest-Gruppen und ihre Forderungen [online], www.rbb24.de, 18 kwietnia 2023 [dostęp 2024-05-30] (niem.).
  9. Herr Steinmeier, Demokratie braucht Ehrlichkeit! [online], Letzte Generation [dostęp 2024-05-30] (niem.).
  10. „Letzte Generation”: „Wir sind der Überlebenswille dieser Gesellschaft” [online], www.fr.de, 9 listopada 2022 [dostęp 2024-05-30] (niem.).
  11. Climate activists spray Berlin’s Brandenburg Gate with orange paint [online], AP News, 17 września 2023 [dostęp 2024-05-30] (ang.).
  12. Last Generation activists pose as politicians to block roads. Deutsche Welle, 2023-07-14. [dostęp 2024-01-21].
  13. Agnieszka Homa, Ostatnie Pokolenie przedstawia swoje postulaty. "Nie chcę umierać" [online], Onet Wiadomości, 29 listopada 2024 [dostęp 2024-12-11].
  14. Jeffrey Arlo Brown, The Last Generation’s Climate Rebellion [online], 11 lipca 2023 [dostęp 2024-05-30] (ang.).
  15. Day 24: Berlin’s hunger strikers starve for climate justice [online], euronews, 22 września 2021 [dostęp 2024-05-30] (ang.).
  16. Anita Naujokat, München: Klimaaktivisten kleben sich auf der Straße fest [online], Süddeutsche.de, 4 lutego 2022 [dostęp 2024-05-30] (niem.).
  17. Anna Klöpper, Aktivistin über die „Letzte Generation”: „Die größtmögliche Störung”, „Die Tageszeitung: taz”, 14 lutego 2022, Die Verschwendung von Lebensmitteln, die Sie anprangern, steht da wirklich an allererster Stelle?, ISSN 0931-9085 [dostęp 2024-05-30] (niem.).
  18. German climate activists throw mashed potatoes on Monet painting [online], euronews, 24 października 2022 [dostęp 2024-05-29] (ang.).
  19. Climate activists throw soup at Van Gogh painting in Rome [online], euronews, 4 listopada 2022 [dostęp 2024-05-30] (ang.).
  20. Hafsa Khalil, Climate activists throw black substance at famous Klimt painting [online], CNN, 15 listopada 2022 [dostęp 2024-05-29] (ang.).
  21. German Last Generation group not a threat to democracy – DW – 11/17/2022 [online], dw.com [dostęp 2024-05-30] (ang.).
  22. RedaktionsNetzwerk Deutschland, Berlin: Klimaaktivisten von „Letzte Generation” blockieren Schilderbrücken und Kreuzungen [online], www.rnd.de, 26 października 2022 [dostęp 2024-05-30] (niem.).
  23. Wirtschaftswoche, „Letzte Generation”: Kunstblut, Sekundenkleber, Feueralarm: Was bringt die Welle der Klimaprote [online], www.wiwo.de, 24 października 2022 [dostęp 2024-05-30] (niem.).
  24. Timm Kühn, Verdacht auf kriminelle Vereinigung: Selbstanklage für den Klimaschutz, „Die Tageszeitung: taz”, 27 grudnia 2022, 276 Straßenblockaden, ISSN 0931-9085 [dostęp 2024-05-30] (niem.).
  25. Pablo Himmelspach: "Letzte Generation" verwechselt Propellerflieger mit Privatjet. Nordkurier, 2023-05-06. [dostęp 2023-07-23]. (niem.).
  26. Dieter Scholz: Peinliche Klimaaktion: Die Details zum besprühten Flugzeug am BER. www.airliners.de, 2023-05-10. [dostęp 2023-07-23].
  27. Interview mit René Byrholt, einem der sechs Eigentümer der dänischen Piper Aztec, die am Flughafen BER das Ziel einer Farbattacke der "Letzten Generation" wurde. aopa.de, 2023-08-02. [dostęp 2023-08-18]. (niem.).
  28. Robin Dittrich: Rettungswagen blockiert: Mann stirbt während Klimastreik – "Letzte Generation" räumt Fehler ein. Frankfurter Rundschau, 2023-05-17. [dostęp 2023-05-24]. (niem.).
  29. Climate activists smear themselves with mud to evoke flooding in Italy. 2023-05-23. [dostęp 2024-05-30].
  30. a b Landgericht München: Razzia bei "Letzter Generation" war legitim [online], BR24, 23 listopada 2023 [dostęp 2024-11-29] (niem.).
  31. e, „Letzte Generation” erfüllt Voraussetzungen für kriminelle Vereinigung | MDR.DE [online], www.mdr.de [dostęp 2024-05-30] (niem.).
  32. Climate activists are a ‘moral voice’, UN chief says after German raid [online], euronews, 29 maja 2023 [dostęp 2024-05-30] (ang.).
  33. German police raid climate activists who blocked traffic [online], 24 maja 2023 [dostęp 2024-05-30] (ang.).
  34. a b Ostatnie Pokolenie daje się we znaki w całej Europie. Kim są ci aktywiści? [online], energetyka24.com, 2 maja 2024 [dostęp 2024-05-30] (pol.).
  35. Aktywiści klimatyczni to zorganizowana grupa przestępcza? [online], wpolityce.pl [dostęp 2024-05-30] (pol.).
  36. Letzte Generation: Ist die Letzte Generation eine kriminelle Vereinigung? | ZEIT ONLINE [online], web.archive.org, 26 kwietnia 2024 [dostęp 2024-05-30] [zarchiwizowane z adresu 2024-04-26].
  37. Aktywiści klimatyczni zniszczyli Bramę Brandenburską [online], energetyka24.com, 18 września 2023 [dostęp 2024-05-30] (pol.).
  38. a b Riham Alkousaa, German climate activists sentenced for spraying paint on Brandenburg Gate [online], reuters.com, 24 kwietnia 2024 [dostęp 2024-05-30].
  39. Climate activists in Germany to abandon gluing themselves to streets, employ new tactics [online], AP News, 29 stycznia 2024 [dostęp 2024-05-30] (ang.).
  40. a b Jeśli Donald Tusk nie poprze naszych postulatów, protestów będzie więcej [online], TVN24, 3 maja 2024 [dostęp 2024-05-29] (pol.).
  41. Aktywiści „Ostatniego Pokolenia” chcą kandydować do Parlamentu Europejskiego [online], energetyka24.com, 8 lutego 2024 [dostęp 2024-05-30] (pol.).
  42. Niemcy: Aktywiści klimatyczni startują do Parlamentu Europejskiego [online], 8 lutego 2024 [dostęp 2024-05-30].
  43. Ergebnisse Deutschland – Die Bundeswahlleiterin [online], www.bundeswahlleiterin.de [dostęp 2024-07-02].
  44. Jenny Gesley, Regulation of Foreign Involvement in Elections [online], maint.loc.gov, sierpień 2019 [dostęp 2024-07-02].
  45. Oblali farbą Syrenkę, zakłócili koncert w filharmonii. Ostatnie Pokolenie słono zapłaci za swoje akcje [online], warszawa.wyborcza.pl [dostęp 2024-05-29].
  46. a b Aktywiści klimatyczni protestowali w centrum Warszawy. Musiała interweniować policja [online], Rzeczpospolita [dostęp 2024-05-30] (pol.).
  47. Aktywistki przerwały koncert w Filharmonii Narodowej. „Nasz świat płonie, przedstawienie nie może trwać” [online], oko.press [dostęp 2024-05-29] (pol.).
  48. Aktywistki klimatyczne oblały farbą pomnik Syreny nad Wisłą. Policja zakuła je w kajdanki [online], warszawa.wyborcza.pl [dostęp 2024-05-29].
  49. Aktywiści usiedli na jezdni, w korku stała karetka. Policja publikuje nagranie [online], TVN Warszawa, 27 kwietnia 2024 [dostęp 2024-05-29] (pol.).
  50. Karetka zablokowana przez aktywistów. Policja publikuje nagranie [online], www.tvp.info [dostęp 2024-05-29] (pol.).
  51. Climate activists glue themselves at Munich airport to protest pollution caused by flying. AP, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-18].
  52. Wojciech Karpieszuk, Kopuła Złotych Tarasów zniszczona przez aktywistów klimatycznych. Oblali ją farbą [online], warszawa.wyborcza.pl, 28 sierpnia 2024 [dostęp 2024-11-29].
  53. Polsat News, Zapowiadali "największą blokadę w historii". Trwała 10 minut [online], PolsatNews.pl, 13 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-13].
  54. S.W.R. Aktuell, Finanzierung, Ziele, Aktionen: Die Hintergründe zur Klimaschutzgruppe „Letzte Generation” [online], swr.online, 17 lipca 2023 [dostęp 2024-05-30] (niem.).
  55. Raport przejrzystości 2022 – Ostatnie pokolenie [online], Letzte Generation [dostęp 2024-05-29] (pol.).
  56. Getty oil fortune heiress helped fund climate activists who have targeted artworks and museums [online], The Art Newspaper - International art news and events, 21 października 2022 [dostęp 2024-05-30].
  57. The A22 Network [online], Climate Emergency Fund [dostęp 2024-05-30] (ang.).
  58. A22 Network [online], web.archive.org, 1 czerwca 2024 [dostęp 2024-06-01] [zarchiwizowane z adresu 2024-06-01].

Linki zewnętrzne

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!